Lwowski kościół Karmelitanek Bosych (1642–1690) a projekty Giovanniego Battisty Gisleniego
Stanisław Mossakowski
mossak@onet.plInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-6351-8913
Abstrakt
Artykuł poświęcony grupie studiów Giovanniego Battisty Gisleniego (1600–1672), zawierających kilka odmiennych wariantów projektu kościoła Karmelitanek Bosych we Lwowie (realizacja 1641–1648 i 1683–1688). Jest także próbą ustalenia roli, jaką w procesie twórczym odgrywał nie tylko architekt-projektant i przepisy zakonu karmelitów bosych, lecz także fundator-zleceniodawca i określone przez niego wymagania.
Słowa kluczowe:
Giovanni Battista Gisleni, Jakub Sobieski, kościół Karmelitanek Bosych we Lwowie, architektura sakralna Lwowa XVII w., architektura barokowa, fundacje architektoniczne w XVII w.Bibliografia
Bochnak, Adam. „Kolegiata św. Józefa w Klimontowie”. Przegląd Powszechny 42, nr 496 (1925): 51–72; nr 497 (1925): 166–188.
Google Scholar
Brykowska, Maria. Architektura karmelitów bosych w XVII–XVIII wieku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991.
Google Scholar
Czyż, Anna Sylwia. Fundacje artystyczne rodziny Paców: Stefana, Krzysztofa Zygmunta i Mikołaja Stefana. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2016.
Google Scholar
Długosz, Józef. Jakub Sobieski 1590–1646. Parlamentarzysta, polityk, podróżnik i pamiętnikarz. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1989.
Google Scholar
Gębarowicz, Mieczysław. Szkice z historii sztuki XVII w. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1966.
Google Scholar
Gurlitt, Cornelius. Warschauer Bauten aus der Zeit der sächsischen Könige. Berlin: Der Zirkel Architektur-Verlag, 1917.
Google Scholar
Herklotz, Ingo. Cassiano dal Pozzo und die Archäologie des 17. Jahrhunderts. München: Hirmer Verlag, 1999.
Google Scholar
Kałamajska-Saeed, Maria. „Kościół Brygidek w Grodnie”. W: Sztuka ziem wschodnich Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku, redakcja Jerzy Lileyko, 349–363. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2000.
Google Scholar
Kałamajska-Saeed, Maria. „Kościół p.w. Zwiastowania Najśw. Marii Panny i dawny klasztor Brygidek”. W: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, cz. 4: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa trockiego, t. 1: Kościoły i klasztory Grodna (1), redakcja Jan K. Ostrowski, 89–245. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury, 2012.
Google Scholar
Kandt, Kevin E. „Andreas Schlüter and Otto van Veen. The Source, Context, and Adaptation of a Classizing Emblem for the Tomb of Jakub Sobieski”. Artium Quaestiones 10 (2000): 79–116.
Google Scholar
Karpowicz, Mariusz. Andrzej Schlüter, rzeźbiarz królów. Warszawa: Muzeum w Wilanowie, 2014.
Google Scholar
Karpowicz, Mariusz. „Fasada kościoła Karmelitanek we Lwowie”. W: Polska i Europa w dobie nowożytnej. Prace naukowe dedykowane Profesorowi Juliuszowi A. Chrościckiemu, redakcja Tadeusz Bernatowicz et al., 401–403. Warszawa: Zamek Królewski w Warszawie, 2009.
Google Scholar
Karpowicz, Mariusz. „Giovanni Battista Gisleni i Francesco de’Rossi. Z dziejów współpracy architekta i rzeźbiarza”. Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 36, z. 1 (1991): 3–21.
Google Scholar
Kret, Wojciech. „Theatrum in exequiis Karola Ferdynanda Wazy na tle twórczości Giovanniego Battisty Gisleniego”. Rocznik Warszawski 13 (1975): 41–66.
Google Scholar
Małkiewicz, Adam. Theoria et praxis. Studia z dziejów sztuki nowożytnej i jej teorii. Kraków: Universitas, 2000.
Google Scholar
Mańkowski, Tadeusz, „Budownictwo Jana III we Lwowie”. Ziemia Czerwińska 2, z. 2 (1936): 251–280.
Google Scholar
Mańkowski, Tadeusz. Fabrica Ecclesiae. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1946.
Google Scholar
Mańkowski, Tadeusz. Lwowskie kościoły barokowe. Lwów: Towarzystwo Naukowe we Lwowie, 1932.
Google Scholar
Mańkowski, Tadeusz. „Nieznane rzeźby Andrzeja Schlütera”. Sztuka Dawna 2, z. 3 (1939): 219–233.
Google Scholar
Miks-Rudkowska, Nina. „Theatrum in exequiis Karola Ferdynanda Wazy. Z badań nad twórczością G. B. Gisleniego”, Biuletyn Historii Sztuki 30, nr 4 (1968): 419–435.
Google Scholar
Miłobędzki, Adam. Architektura polska XVII wieku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980.
Google Scholar
Mossakowski, Stanisław. Orbis Polonus. Studia z historii sztuki XVII–XVIII wieku. Warszawa: DiG, 2002.
Google Scholar
Mossakowski, Stanisław. „Projekt kościoła karmelitów bosych w Warszawie autorstwa Giovanniego Battisty Gisleniego”. Biuletyn Historii Sztuki 59, nr 1–2 (1997): 92–103.
Google Scholar
Nestorow, Rafał. „Kościół p.w. Oczyszczenia Najśw. Panny Marii i dawny klasztor ss. Karmelitanek Bosych”. W: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, cz. 1: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 19: Kościoły i klasztory Lwowa z okresu przedrozbiorowego (1), redakcja Jan K. Ostrowski, 270–296. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury, 2011.
Google Scholar
Onida, Nicoletta. „Il problema dei «luogi per confessionali» nelle chiese dei barnabiti. Il contributo di Lorenzo Binago”. Arte Lombarda 134, nr 1 (2002): 150–160.
Google Scholar
Osiecka-Samsonowicz, Hanna. „Affaitati, Isidoro”. W: Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV–XVII wieku, redakcja Paweł Migasiewicz, Hanna Osiecka-Samsonowicz, Jakub Sito, 5–10. Warszawa, Instytut Sztuki PAN, 2016.
Google Scholar
Osiecka-Samsonowicz, Hanna. Agostino Locci (1601 – po 1660). Scenograf i architekt na dworze królewskim w Polsce. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2003.
Google Scholar
Petrus, Jerzy T. „Kościół parafialny p.w. św. Wawrzyńca Męczennika”. W: id., Kościoły i klasztory Żółkwi, 15–86. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury, 1994.
Google Scholar
Pracchi, Valeria. „La Raccolta Martinelli al Castello Sforzesco di Milano (prima parte)”. Il disegno di architettura 2, nr 3 (1991): 5–24.
Google Scholar
Putkowska, Jolanta. Architektura Warszawy XVII wieku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991.
Google Scholar
Sobieski, Jakub. Peregrynacja po Europie (1607–1613). Droga do Baden (1638). Opracowanie Józef Długosz. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991.
Google Scholar
Trawicka, Zofia. Jakub Sobieski 1591–1646. Studium z dziejów warstwy magnackiej w Polsce doby Wazów. Kraków: Societas Vistulana, 2007.
Google Scholar
Wanat, Benignus Józef. Zakon Karmelitów Bosych w Polsce. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów, 1979.
Google Scholar
Wasserman, Jack. Ottaviano Mascarino and His Drawings in the Accademia Nazionale di San Luca. Rome: Accademia di San Luca, 1966.
Google Scholar
Wittkower, Rudolf. „Problems of the Theme”. W: Baroque Art. The Jesuit Contribution, redakcja Rudolf Wittkower, Irma B. Jaffe, 1–14. New York: Fordham University Press, 1972.
Google Scholar
Autorzy
Stanisław Mossakowskimossak@onet.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0001-6351-8913
Stanisław Mossakowski (ur. 1937), wieloletni dyrektor Instytutu Sztuki PAN, członek licznych towarzystw naukowych w kraju (m.in. PAN, PAU, TNW) i za granicą (m.in. Ateneo Veneto w Wenecji, Accademia Clementina w Bolonii, Académie Européenne des Sciences, des Arts et des Lettres w Paryżu), historyk sztuki nowożytnej, specjalizujący się w problematyce dziejów architektury i rzeźby dekoracyjnej, roli tradycji antycznej w sztuce, relacji artystycznych polsko-włoskich oraz związków historii sztuki i historii idei.
Statystyki
Abstract views: 241PDF downloads: 138
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Biuletyn Historii Sztuki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Inne teksty tego samego autora
- Stanisław Mossakowski, Żmudna droga do prawdy. Uwagi na marginesie studiów Marcina Fabiańskiego nad renesansowym zamkiem na Wawelu , Biuletyn Historii Sztuki: Tom 81 Nr 1 (2019): Numer zwykły
- Stanisław Mossakowski, Przemysław Wątroba, Rysunki architektoniczne i dekoracyjne. Tylman van Gameren, t. 1-2, Warszawa 2019 (Katalog Zbiorów - Gabinet Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie). , Biuletyn Historii Sztuki: Tom 83 Nr 2 (2021): Numer dedykowany prof. dr hab. Piotrowi Skubiszewskiemu
- Stanisław Mossakowski, Między rzymskim uniwersalizmem a „niebem i zwyczajem polskim”. Próba rozpoznania kilku projektów budowli świeckich autorstwa Giovanniego Battisty Gisleniego , Biuletyn Historii Sztuki: Tom 85 Nr 1 (2023)
- Stanisław Mossakowski, Projekt fasady kościoła Jezuitów w Płocku autorstwa Giovanniego Battisty Gisleniego , Biuletyn Historii Sztuki: Tom 85 Nr 4 (2023)
- Stanisław Mossakowski, Wojciech Boberski, Jerzy Kowalczyk (1930-2018) , Biuletyn Historii Sztuki: Tom 84 Nr 2 (2022)