„Kaprysy” Niccolò Paganiniego według Henryka Wieniawskiego

Ewa Chamczyk


Uniwersytet Warszawski (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-8424-7814

Abstrakt

Kaprysy Niccolò Paganiniego – jedne z najbardziej wymagających w literaturze wiolinistycznej utworów – wciąż stanowią wyzwanie dla wielu współczesnych skrzypków. Nie inaczej było w 1820 roku, gdy zostały opublikowane. Dwadzieścia cztery popisowe miniatury niewiele bowiem miały wspólnego z ćwiczebnym charakterem, leżącym u podstaw tego gatunku. Przeciwnie, stanowiły wirtuozowski popis ich twórcy, który miał pozostać niedościgniony.

Kaprysy Paganiniego nie zajmowały ważnego miejsca w repertuarze koncertowym Henryka Wieniawskiego. Były mu jednak dobrze znane. Niezwykle cenne źródło informacji w tym zakresie stanowi egzemplarz Kaprysów przechowywany w bibliotece Conservatoire de Musique w Brukseli, w którym ślad pozostawił po sobie polski skrzypek. Wydanie to stało się przyczynkiem do podjęcia refleksji na temat źródeł młodzieńczej fascynacji Wieniawskiego stylem gry Niccolò Paganiniego – omówiono pokrótce edukację polskiego skrzypka w klasie Josepha Lamberta Massarta w Konserwatorium Paryskim, jego zainteresowanie grą Apolinarego Kątskiego oraz pobyt u Karola Lipińskiego w Dreźnie. Podjęto także wątek kaprysów Paganiniego w pracy pedagogicznej Wieniawskiego w konserwatoriach w Petersburgu i Brukseli. Punkt zasadniczy artykułu stanowi omówienie egzemplarza Kaprysów z Brukseli, zarówno pod względem historii źródła, jak i zakresu ingerencji Wieniawskiego w pierwotną materię wydania. Analiza ta dostarcza nam niezwykle cennej wiedzy na rzadko podejmowany w literaturze przedmiotu temat stylu wykonawczego Henryka Wieniawskiego.


Słowa kluczowe:

Henryk Wieniawski, Niccolò Paganini, kaprys, wiolinistyka, XIX wiek

Borer, Philippe. „The Twenty-Four Caprices of Niccolo Paganini. Their Significance for the History of Violin Playing and the Music of the Romantic Era”. Dysertacja doktorska, University of Tasmania, 1995.
  Google Scholar

Fetis, Francois Joseph. Biographie universelle des musiciens et bibliographie générale de la Musique. T. 5. Bruxelles: Meline, Cans et Compagnie, 1839.
  Google Scholar

Grigoriew, Władimir. Henryk Wieniawski. Życie i twórczość. Przekł. Iwona Winiarska. Warszawa–Poznań: PWN, 1986.
  Google Scholar

Illiano, Roberto. „Paganini: A Virtuoso Composer”. W: Henryk Wieniawski and the Bravura Tradition, red. Maciej Jabłoński, Danuta Jasińska, 149–157. Poznań: Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego, PTPN, 2011.
  Google Scholar

Méthode du Violon par MM. Baillot, Rode, et Kreutzer, Membres du Conservatoire de Musique. Redigée par Baillot. Adoptée par le Conservatoire pour servir a l’Étude dans cet Établissement, Paris: Faubourg, [ok. 1793].
  Google Scholar

Paganini, Niccolo. 24 Capricci Per Violino solo Composti e Dedicati agli Artisti. Milano: Ricordi [ok. 1820].
  Google Scholar

Paganini, Niccolo. Vingt-quatre Caprices ou Études pour le Violon. Paris: Richault [ok. 1824].
  Google Scholar

Stowell, Robin. „Henryk Wieniawski: ≪the true successor≫ of Nicolò Paganini? A Comparative Assessment of the Two Virtuosos with Particular Reference to Their Caprices”. W: Spielpraxis der Saiteninstrumente in der Romantik. Bericht des Symposiums in Bern, 18.–19. November 2006, red. Claudio Bacciagaluppi, Roman Brotbeck, Anselm Gerhard. T. 3, 70–90. Schliengen: Edition Argus, 2011.
  Google Scholar

Suchowiejko, Renata. Henryk Wieniawski – wirtuoz w świetle XIX-wiecznej prasy. Poznań: Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego, 2011.
  Google Scholar

Wąsowski, Marcin. „Virtuosity in Caprices by Karol Lipiński and Niccolo Paganini”. W: Henryk Wieniawski and the 19th Century Violin Schools, red. Maciej Jabłoński, Danuta Jasińska, 89–102. Poznań: Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego, 2006.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-12-30

Cited By / Share

Chamczyk, E. (2020). „Kaprysy” Niccolò Paganiniego według Henryka Wieniawskiego. Muzyka, 65(4), 3–19. https://doi.org/10.36744/m.656

Autorzy

Ewa Chamczyk 

Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0002-8424-7814

Statystyki

Abstract views: 310
PDF downloads: 222


Licencja

Prawa autorskie (c) 2020 Ewa Chamczyk

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Muzyce”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku w „Muzyce” przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.

Do zeszytu 3/2022 włącznie artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Muzyce”, zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.