Performance Styles in Polish Traditional Singing: A Subjective Typology
Weronika Grozdew-Kołacińska
Institute of Art, Polish Academy of Sciences (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-2162-4854
Abstract
This article represents an attempt (the first of its kind in Polish ethnomusicology) to formulate a typology of vocal performance styles in Polish traditional music. The main research criterion is subjective impression-related perception based on auditory analysis. The other criteria concern the formal, morphological and structural aspects of singing as a musical action, both an event and a process, its ontological qualities and its external determinants, such as the time and place of performance, recording contexts and psycho-physiological conditions. The styles are distinguished and defined on the basis of individual singers’ performances, recordings of which are held in the Phonographic Collection of the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences, with reference to the author’s own experiences of traditional singing practice. Five main styles are distinguished: old, classical, simple, ornamental and sentimental. One of the key elements of the study is the application of terms related to the semantic method of voice timbre description, including those used by earlier researchers and folksong collectors, as well as others collected over the course of a psychoacoustic experiment concerning the study of the vocal timbre of Kurpian singers which was conducted by the author in collaboration with the Department of Musical Acoustics and Multimedia at the Fryderyk Chopin University of Music in Warsaw. The author also discusses performance style as a cognitive and cultural category, in relation to issues of individuality and canon in traditional vocal culture. She refers to the category of naturalness and its role in shaping various levels of discourse on traditional vocal music performance.
Keywords:
Polish traditional music, singing styles, old style, classical style, simple style, ornamental style, sentimental styleReferences
Abraham, Otto, Erich M. von Hornbostel. „Suggested Methods for the Transcription of Exotic Music”. Ethnomusicology 38, nr 3 (1994): 425–456.
DOI: https://doi.org/10.2307/852110
Google Scholar
Abraham, Otto, Erich M. von Hornbostel. „Vorschläge für die Transkription exotischer Melodien”, przekł. George i Eve List. Sammelbände der Internationalen Musikgesellschaft 11, nr 1 (1909–1910): 1–25.
Google Scholar
Adamowski, Jan. Śpiewanejki moje… Najwybitniejsi śpiewacy ludowi Lubelszczyzny i ich repertuar. Cz. 1. Lublin: Oficyna Wydawnica Wojewódzkiego Domu Kultury w Lublinie, 2003.
Google Scholar
Ambrazevičius, Rytis. „Formant Technique in Traditional Singing”. W: Ritual and Music: Papers Presented at the International Ethnomusicologist Conference Held in Vilnius, Lithuania, December 11–12, 1997, red. Rimantas Astrauskas, http://ambrazevicius.lmta.lt/pdf/formant_technique.pdf, dostęp 20 VI 2021.
Google Scholar
Arystoksenos z Tarentu. Harmonika, przekł., wstęp i komentarz Anna Maciejewska. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015.
Google Scholar
Arystoteles. Zagadnienia przyrodnicze, przekł., wstęp i komentarz Leopold Regner. Warszawa: PWN, 1980.
Google Scholar
Bartók, Béla. „Hungarian Peasant Music”. W: Béla Bartók Essays, red. Benjamin Suchoff, 304–315. London: Faber & Faber, 1976.
Google Scholar
Bartók, Béla. „The Folklor of Instruments and their Music in Eastern Europe”. W: Béla Bartók Essays, red. Benjamin Suchoff, 239–284. London: Faber & Faber, 1976.
Google Scholar
Bartók, Béla. „The Melodies of the Hungarian Soldiers’ Song”. W: Béla Bartók Essays, red. Benjamin Suchoff, 50–57. London: Faber & Faber, 1976.
Google Scholar
Bartók, Béla. „Why and How Do We Collect Folk Music”. W: Béla Bartók Essays, red. Benjamin Suchoff, 9–24. London: Faber & Faber, 1976.
Google Scholar
Bartók, Béla, Albert B. Lord. Serbo-Croatian Folk Songs. New York: Columbia University Press, 1951.
DOI: https://doi.org/10.7312/bart92758
Google Scholar
Bielawski, Ludwik. „Słowiańskie pieśni żniwne w kategoriach wrażeniowych”. W: Drogi i bezdroża muzykologii polskiej, red. Alicja Trojanowicz, 89–96. Wrocław etc.: Ossolineum, 1986.
Google Scholar
Bielawski, Ludwik. Czas w muzyce i kulturze. Warszawa: Instytut Sztuki PAN , 2015.
Google Scholar
Blacking, John. „The Value of Music in Human Experience”. Yearbook of International Folk Music Council 1 (1969): 33–71.
DOI: https://doi.org/10.2307/767634
Google Scholar
Blacking, John. How Musical is Man? Seattle: University of Washington Press, 1973.
Google Scholar
Blacking, John. „Some Problems of Theory and Method in the Study of Musical Change”. Yearbook of International Folk Music Council 9 (1977): 1–26.
DOI: https://doi.org/10.2307/767289
Google Scholar
Bystroń, Jan Stanisław. Pieśni ludu polskiego. Kraków: Księgarnia Geograficzna Orbis, 1924.
Google Scholar
Czekanowska, Anna. „The Concept of Style and Folk Music: Guido Adler’s Approach and the Balkan Music”. W: Pathways of Ethnomusicology, red. Piotr Dahlig, 157–163. Warszawa: Instytut Muzykologii UW, Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 2000.
Google Scholar
Czekanowska, Anna. „Golos, «golos» i ritual. Principy struktury”. W: Pathways of Ethnomusicology, red. Piotr Dahlig, 25–29. Warszawa: Instytut Muzykologii UW, Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 2000.
Google Scholar
Czekanowska, Anna. „Kultura tradycyjna dziś: czynnik stymulacji czy wspomnienie przeszłości? Z badań nad kultura muzyczną Polski północno-wschodniej”. Muzyka 46, nr 3 (2001): 5–14.
Google Scholar
Dadak-Kozicka, Katarzyna. „Z doświadczeń nad analizą i kształtowaniem programu badawczego słowiańskich pieśni żniwnych”. Muzyka 19, nr 3 (1974): 12–19.
Google Scholar
Dadak-Kozicka, Katarzyna. Słowiańskie pieśni żniwne. Próba typologii muzycznej. Dysertacja doktorska, Instytut Sztuki PAN , 1978.
Google Scholar
Dadak-Kozicka, Katarzyna. Folklor sztuką życia. U źródeł antropologii muzyki. Warszawa: Instytut Sztuki PAN , 1996.
Google Scholar
Dahlig, Piotr. Ludowa praktyka muzyczna w komentarzach i opiniach wykonawców w Polsce. Warszawa: Instytut Sztuki PAN , 1993.
Google Scholar
Dahlig, Piotr. „Stanisław Brzozowy (1901–1983) jako klasyk wśród śpiewaków ludowych”. Przegląd Muzykologiczny 3 (2003): 5–22.
Google Scholar
Dahlig, Piotr. „O wartościowaniu i prognozowaniu tradycji muzycznych”. W: Niematerialne dziedzictwo kulturowe: źródła – wartości – ochrona, red. Jan Adamowski, Katarzyna Smyk, 173–179. Lublin–Warszawa: Wydawnictwo UMCS, 2013.
Google Scholar
Dahlig, Piotr. „Czy żywą muzykę można oddać w druku? Zbiory muzyczne Oskara Kolberga”. Muzyka 59, nr 3 (2014): 7–22.
Google Scholar
Dolar, Mladen. A Voice and Nothing More. Cambridge MA: The MIT Press, 2006.
DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/7137.001.0001
Google Scholar
Feld, Steven, Aaron A. Fox, Thomas Porcello, David Samuels. „Vocal Anthropology: From the Music of Language to the Language of Song”. W: A Companion to Linguistic Anthropology, red. Alessandro Duranti, 321–345. Malden: Blackwell Publishing, 2004.
DOI: https://doi.org/10.1002/9780470996522.ch14
Google Scholar
Getka, Joanna, „Znaczenie poczajowskich druków o charakterze religijnym dla poznania żywego języka ruskojęzycznej społeczności unickiej dawnej Rzeczypospolitej”. Zeszyty Cyrylo- Metodiańskie 8 (2019): 7–18.
DOI: https://doi.org/10.17951/zcm.2019.8.7-18
Google Scholar
Grochowska, Ewa. „Koło czasu – kilka uwag o pracy nad śpiewem tradycyjnym oraz przekazem kompetencji muzycznych i kulturowych”. W: Śpiew tradycyjny – modele edukacji. Doświadczenia serbskie i polskie, red. Weronika Grozdew-Kołacińska, Bartłomiej Drozd, 65–74. Lublin: Warsztaty Kultury w Lublinie, 2017.
Google Scholar
Grozdew-Kołacińska, Weronika. „Audytywna analiza brzmienia oraz «solfeż barwy» w badaniach etnomuzykologicznych nad polskim śpiewem tradycyjnym”. Muzyka 59, nr 3 (2014): 151–174.
Google Scholar
Grozdew-Kołacińska, Weronika. „Barwa głosu jako kryterium konstruowania koncepcji stylu – do badań nad ludowym śpiewem tradycyjnym w Polsce”. W: Etnomuzykologia na przełomie tysiącleci: historia, teoria, metodologia / Etnomuzykolohiya na zlami tycyacholit’: istoriya, teoriya, metodolohiya, red. Zbigniew J. Przerembski, 31–44. Wrocław–Lwów: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2015.
Google Scholar
Grozdew-Kołacińska, Weronika. „Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych – tradycja i nowoczesność – cele, adresaci, formuła”. W: Festiwale, konkursy, przeglądy a ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego, red. Anna Weronika Brzezińska, Katarzyna Smyk, 235–243. Lublin–Wrocław–Warszawa: Wydawnictwo UMCS, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2019.
Google Scholar
Grozdew-Kołacińska, Weronika. „Tożsamość głosu – współczesne interpretacje kategorii «klasyczności» w śpiewie tradycyjnym”. Polski Rocznik Muzykologiczny 17 (2019): 149–163.
Google Scholar
Helman, Zofia. „Pojęcie stylu a muzyka XX wieku”. Polski Rocznik Muzykologiczny 5 (2006): 11–20.
Google Scholar
Henrich, Nathalie, Mara Kiek, John Smith, Joe Wolfe. „Resonance Strategies Used in Bulgarian Women’s Singing Style: A Pilot Study”, Logopedics Phoniatrics Vocology 32, nr 4 (2007): 171–177, online https://www.researchgate.net/publication/5856866_Resonance_strategies_used_in_Bulgarian_women’s_singing_style_A_pilot_study, dostęp 20 VI 2021.
DOI: https://doi.org/10.1080/14015430600891504
Google Scholar
Henrich, Nathalie, Pascal Bezard, Robert Expert, Maëva Garnier, Christian Guerin, Claire Pillot, Sophie Quattrocchi, Bernard Roubeau, Boris Terk. „Towards a Common Terminology to Describe Voice Quality in Western Lyrical Singing: Contribution of a Multidisciplinary Research Group”. Journal of Interdisciplinary Music Studies 2 (2008): 71–93.
Google Scholar
Ihde, Don. Listening and Voice: Phenomenologies of Sound. Albany: State University of New York Press, 2007.
Google Scholar
Jackowski, Jacek. „Współczesne metody zabezpieczania, opracowania naukowego, udostępniania i rozwoju Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN ”, Muzyka 49, nr 3 (2014): 71–114.
Google Scholar
Jackowski, Jacek. Zachować dawne nagrania. Zarys historii dokumentacji fonograficznej i filmowej polskich tradycji muzycznych i tanecznych. Cz. 1, Przełom XIX i XX w. – do drugiej wojny światowej.). Warszawa: Instytut Sztuki PAN , 2014.
Google Scholar
Jovanović, Jelena. „Żywy głos/vive voix/živi glas i polsko-serbska wymiana doświadczeń w praktykach śpiewaczych naszych czasów”. W: Śpiew tradycyjny – modele edukacji. Doświadczenia serbskie i polskie, red. Weronika Grozdew-Kołacińska, Bartłomiej Drozd, 27–40. Lublin: Warsztaty Kultury w Lublinie, 2017.
Google Scholar
Kamieński, Łucjan. Pieśni ludu pomorskiego. T. 1: Pieśni z Kaszub południowych. Toruń–Warszawa: Wydawnictwa Instytutu Bałtyckiego, Kasa im. Mianowskiego – Instytut Popierania Nauki, 1936.
Google Scholar
Kierkegaard, Soren. Stadia erotyki bezpośredniej, czyli erotyka muzyczna. W: Albo–albo, przekł. Antoni Buchner, opr. Jarosław Iwaszkiewicz. Warszawa: PWN, 1976.
Google Scholar
Kirkov Bożena, Tomasz P. Zieliński. „Formant Analysis of Traditional Bulgarian Singing from Rhodope Region”. W: SPA 2019 Signal Processing: Algorithms, Architectures, Arrangements, and Applications: Conference Proceedings, Poznań, 18th–20st September 2019, 148–152. Poznań: Instytut Inżynierów Elektryków i Elektroników, 2019.
DOI: https://doi.org/10.23919/SPA.2019.8936714
Google Scholar
Kodály, Zoltán. A magyar népzene. Budapest: Kiralyi Magyar Egyetemi Nyomda, 1937.
Google Scholar
Kolberg, Oskar. „O głosie, instrumentach i wykonywaniu muzyki”. W: Pisma muzyczne, red. Elżbieta Miller, Danuta Pawlak. Wrocław–Poznań–Kraków: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1975 (= DWOK 61, cz. I).
Google Scholar
Kolberg, Oskar. Pieśni ludu polskiego, red. Józef Gajek, Marian Sobieski. Wrocław–Poznań– –Kraków: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1961 (= DWOK 1).
Google Scholar
Kolberg, Oskar. Tatry i Pogórze II, red. Elżbieta Miller. Wrocław–Poznań–Kraków: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1968 (= DWOK 45).
Google Scholar
Kotoński, Włodzimierz. Góralski i zbójnicki: tańce górali podhalańskich. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1956.
Google Scholar
Krupowies, Maria. Polskie pieśni ludowe na Litwie. Warszawa: Instytut Sztuki PAN , 2000.
Google Scholar
Linklater, Kristin. Freeing the Natural Voice. Imagery and Art in the Practice of Voice and Language. Hollywood: Drama Publishers/Quite Specific Media, 2006.
Google Scholar
Lipczak, Aleksandra. Lajla znaczy noc. Kraków: Karakter, 2020.
Google Scholar
Lomax, Alan. „Folk Song Style”, American Anthropologist 61, nr 6 (1959): 927–954.
DOI: https://doi.org/10.1525/aa.1959.61.6.02a00030
Google Scholar
Lomax, Alan. Folk Song Style and Culture. Washington: American Association for the Advancement of Science 1968.
Google Scholar
Mamińska-Domagalska, Monika. „Wybrane elementy z analizy zjawiska kultury tradycyjnej i folkloryzmu w dzisiejszej Polsce”. W: Śpiew tradycyjny – modele edukacji. Doświadczenia serbskie i polskie, red. Weronika Grozdew-Kołacińska, Bartłomiej Drozd, 75–78. Lublin: Warsztaty Kultury w Lublinie, 2017.
Google Scholar
Metfessel, Milton. Phonophotography in Folk Music: American Negro Songs in New Notation. Chapel Hill: University of North Carolina, 1928.
Google Scholar
Meyer, Leonard B. Style and Music: Theory, History, and Ideology. Chicago: University of Chicago Press, 1997.
Google Scholar
Michalik, Joanna. Filozofia i głos. Kraków: Nomos, 2010.
Google Scholar
Miśkiewicz, Andrzej. Solfeż barwy II: program przedmiotu oraz szczegółowy opis ćwiczeń przeznaczonych dla studentów II roku Wydziału Reżyserii Dźwięku. Warszawa: Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina, 1991.
Google Scholar
Moszyński, Kazimierz. Kultura ludowa Słowian. Cz. 2, Kultura duchowa. T. 2. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1939.
Google Scholar
Muszkalska, Bożena. Tradycyjna wielogłosowość wokalna w kulturach basenu Morza Śródziemnego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM , 1999.
Google Scholar
Nettl, Bruno. „Nigdy nie słyszałem, żeby koń śpiewał”, Muzyka 46, nr 3 (2001): 81–94.
Google Scholar
Przerembski, Zbigniew J. Style i formy melodyczne polskich pieśni ludowych. Warszawa: Instytut Sztuki PAN , 1994.
Google Scholar
Przerembski, Zbigniew J. „Problematyka transkrypcji muzyki ludowej w polskich badaniach etnomuzykologicznych”. Etnomuzyka 25, nr 6 (2010): 32–68.
Google Scholar
Rajeczky, Benjamin. „Old and New Singing Styles in Hungarian Folk Song”. Journal of the International Folk Music Council 12 (1960): 56–61.
DOI: https://doi.org/10.2307/835433
Google Scholar
Ranković, Sanja. „Pedagogika śpiewu tradycyjnego w Serbii: przykłady z osobistego doświadczenia w edukacji formalnej”. W: Śpiew tradycyjny – modele edukacji. Doświadczenia serbskie i polskie, red. Weronika Grozdew-Kołacińska, Bartłomiej Drozd, 14–26. Lublin: Warsztaty Kultury w Lublinie, 2017.
Google Scholar
Rogala, Tomira, Tomasz Łętowski. „Określanie barwy dźwięku przez różne grupy zawodowe muzyków i niemuzyków”. W: Pulchritudo delectans. Korespondencja na styku sztuk, red. Krzysztof Klauza, Joanna Cieślik-Klauza, 331–348. Białystok: Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina, 2017.
Google Scholar
Rokosz, Tomasz. Od folkloru do folku. Metamorfozy pieśni tradycyjnych we współczesnej kulturze. Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, 2009.
Google Scholar
Sachs, Curt. The Wellsprings of Music, red. Jaap Kunst. The Hague: Springer, 1962.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-015-1059-2
Google Scholar
Sadolin, Cathrine. Complete Vocal Technique. Kobenhavn: Shout Publishing, 2000.
Google Scholar
Schaeffer, Pierre. „Akuzmatyka”. W: Kultura dźwięku. Teksty o muzyce nowoczesnej, red. Christoph Cox, Daniel Warner, 106–122. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2010.
Google Scholar
Schäfers, Marlene. „Voice”. W: The Cambridge Encyclopedia of Anthropology, red. Felix Stein, Sian Lazar, Matei Candea, Hildegard Diemberger, Joel Robbins, Andrew Sanchez, Rupert Stasch, https://www.anthroencyclopedia.com/entry/voice, dostęp 20 VI 2021.
Google Scholar
Seeger, Charles. „Singing Style”. Western Folklore 17, nr 1 (1958): 3–11.
DOI: https://doi.org/10.2307/1497248
Google Scholar
Skierkowski, Władysław. Puszcza kurpiowska w pieśni. T. 2, red. Henryk Gadomski. Ostrołęka: Związek Kurpiów, 2000.
Google Scholar
Sobieska, Jadwiga. Polski folklor muzyczny, red. Piotr Dahlig, wyd. III rozszerzone. Warszawa: Centrum Edukacji Artystycznej, 2006.
Google Scholar
Sobiescy, Jadwiga i Marian. „Instrukcja w sprawie zbierania polskiej pieśni i muzyki ludowej”. Muzyka 1, nr 2 (1950): 30–49.
Google Scholar
Stark, James. Bel canto: A History of Vocal Pedagogy. Toronto: University of Toronto Press, 2003.
Google Scholar
Stęszewski, Jan. Problematyka historyczna pieśni kurpiowskich. Dysertacja doktorska, Instytut Sztuki PAN , 1965.
Google Scholar
Stęszewski, Jan. „Z zagadnień teorii i metod polskich badań folkloru (sytuacje i tendencje w okresie po 1945 r.)”. Muzyka 15, nr 2 (1970): 11–26.
Google Scholar
Szadura, Joanna. „Przyśpiewka ludowa – cechy konstytutywne gatunku”. Język a Kultura 23 (2012): 383–395.
Google Scholar
Szymańska, Janina. „Wykonawcy ludowi. Postawy wobec folkloru”. W: Słowo śpiewane. Interpretacja tekstów folklorystycznych, red. Krystyna Lesień-Płachecka, 138–153. Warszawa: Instytut Sztuki PAN 2001.
Google Scholar
Tarasiewicz, Bogumiła. Mówię i śpiewam świadomie. Podręcznik do nauki emisji głosu. Kraków: Universitas, 2006.
Google Scholar
The Sound Studies Reader, Red. Jonathan Sterne. New York: Routledge, 2012.
Google Scholar
Wallmark, Zachary, Roger A. Kendall. „Describing Sound: The Cognitive Linguistics of Timbre”. W: The Oxford Handbook of Timbre, red. Emily Dolan, Alexander Rehding. New York: Oxford University Press, 2018, https://www.researchgate.net/publication/326901589_Describing_sound_The_cognitive_linguistics_of_timbre, dostęp 20 VI 2021.
DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780190637224.013.14
Google Scholar
Welsch, Wolfgang. „Na drodze do kultury słyszenia?”. W: Przemoc ikoniczna czy „nowa widzialność”, red. Eugeniusz Wilk, 56–74. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2001.
Google Scholar
Authors
Weronika Grozdew-KołacińskaInstitute of Art, Polish Academy of Sciences Poland
https://orcid.org/0000-0002-2162-4854
Statistics
Abstract views: 1077PDF downloads: 514
License
Copyright (c) 2021 Weronika Grozdew-Kołacińska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free nonexclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Muzyka, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in "Muzyka" should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
Articles from 2018/1 to 2022/3 were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted the publisher a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in "Muzyka", retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Weronika Grozdew-Kołacińska, The Phenomenon of ‘Bulgarian Voices’: From Archaic Diaphony to Contemporary Choral Singing , Muzyka: Vol. 65 No. 3 (2020)
- Weronika Grozdew-Kołacińska, Maria Małanicz-Przybylska, „Bez muzyki, bez śpiewu nie ma świata”. Muzyka w Wilamowicach, Warszawa 2019 , Muzyka: Vol. 65 No. 1 (2020)