„Kaprysy” Niccolò Paganiniego według Henryka Wieniawskiego
Abstrakt
Kaprysy Niccolò Paganiniego – jedne z najbardziej wymagających w literaturze wiolinistycznej utworów – wciąż stanowią wyzwanie dla wielu współczesnych skrzypków. Nie inaczej było w 1820 roku, gdy zostały opublikowane. Dwadzieścia cztery popisowe miniatury niewiele bowiem miały wspólnego z ćwiczebnym charakterem, leżącym u podstaw tego gatunku. Przeciwnie, stanowiły wirtuozowski popis ich twórcy, który miał pozostać niedościgniony.
Kaprysy Paganiniego nie zajmowały ważnego miejsca w repertuarze koncertowym Henryka Wieniawskiego. Były mu jednak dobrze znane. Niezwykle cenne źródło informacji w tym zakresie stanowi egzemplarz Kaprysów przechowywany w bibliotece Conservatoire de Musique w Brukseli, w którym ślad pozostawił po sobie polski skrzypek. Wydanie to stało się przyczynkiem do podjęcia refleksji na temat źródeł młodzieńczej fascynacji Wieniawskiego stylem gry Niccolò Paganiniego – omówiono pokrótce edukację polskiego skrzypka w klasie Josepha Lamberta Massarta w Konserwatorium Paryskim, jego zainteresowanie grą Apolinarego Kątskiego oraz pobyt u Karola Lipińskiego w Dreźnie. Podjęto także wątek kaprysów Paganiniego w pracy pedagogicznej Wieniawskiego w konserwatoriach w Petersburgu i Brukseli. Punkt zasadniczy artykułu stanowi omówienie egzemplarza Kaprysów z Brukseli, zarówno pod względem historii źródła, jak i zakresu ingerencji Wieniawskiego w pierwotną materię wydania. Analiza ta dostarcza nam niezwykle cennej wiedzy na rzadko podejmowany w literaturze przedmiotu temat stylu wykonawczego Henryka Wieniawskiego.
Słowa kluczowe:
Henryk Wieniawski, Niccolò Paganini, kaprys, wiolinistyka, XIX wiekBibliografia
Borer, Philippe. „The Twenty-Four Caprices of Niccolo Paganini. Their Significance for the History of Violin Playing and the Music of the Romantic Era”. Dysertacja doktorska, University of Tasmania, 1995.
Google Scholar
Fetis, Francois Joseph. Biographie universelle des musiciens et bibliographie générale de la Musique. T. 5. Bruxelles: Meline, Cans et Compagnie, 1839.
Google Scholar
Grigoriew, Władimir. Henryk Wieniawski. Życie i twórczość. Przekł. Iwona Winiarska. Warszawa–Poznań: PWN, 1986.
Google Scholar
Illiano, Roberto. „Paganini: A Virtuoso Composer”. W: Henryk Wieniawski and the Bravura Tradition, red. Maciej Jabłoński, Danuta Jasińska, 149–157. Poznań: Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego, PTPN, 2011.
Google Scholar
Méthode du Violon par MM. Baillot, Rode, et Kreutzer, Membres du Conservatoire de Musique. Redigée par Baillot. Adoptée par le Conservatoire pour servir a l’Étude dans cet Établissement, Paris: Faubourg, [ok. 1793].
Google Scholar
Paganini, Niccolo. 24 Capricci Per Violino solo Composti e Dedicati agli Artisti. Milano: Ricordi [ok. 1820].
Google Scholar
Paganini, Niccolo. Vingt-quatre Caprices ou Études pour le Violon. Paris: Richault [ok. 1824].
Google Scholar
Stowell, Robin. „Henryk Wieniawski: ≪the true successor≫ of Nicolò Paganini? A Comparative Assessment of the Two Virtuosos with Particular Reference to Their Caprices”. W: Spielpraxis der Saiteninstrumente in der Romantik. Bericht des Symposiums in Bern, 18.–19. November 2006, red. Claudio Bacciagaluppi, Roman Brotbeck, Anselm Gerhard. T. 3, 70–90. Schliengen: Edition Argus, 2011.
Google Scholar
Suchowiejko, Renata. Henryk Wieniawski – wirtuoz w świetle XIX-wiecznej prasy. Poznań: Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego, 2011.
Google Scholar
Wąsowski, Marcin. „Virtuosity in Caprices by Karol Lipiński and Niccolo Paganini”. W: Henryk Wieniawski and the 19th Century Violin Schools, red. Maciej Jabłoński, Danuta Jasińska, 89–102. Poznań: Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego, 2006.
Google Scholar
Statystyki
Abstract views: 473PDF downloads: 285
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Ewa Chamczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Muzyce”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku w „Muzyce” przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Artykuły w zeszytach od 2018/1 do 2022/3 publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Muzyce”, zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Ewa Chamczyk, Podbijając muzyczne centrum Europy: paryska dekada Apolinarego Kątskiego (1838–1848) , Muzyka: Tom 63 Nr 4 (2018)
- Ewa Chamczyk, Wokół narodzin Apolinarego Kątskiego – nowe źródła , Muzyka: Tom 64 Nr 1 (2019)
- Wiktoria Antonczyk, Ewa Chamczyk, Petersburska teka osobowa skrzypka Apolinarego Kątskiego jako źródło do badań nad jego biografią , Muzyka: Tom 66 Nr 2 (2021)
