Inwentarz muzykaliów sanguszkowskich z II połowy XVIII wieku

Irena Bieńkowska

Abstrakt

W zbiorach Archiwum Państwowego w Krakowie, oddział na Wawelu przechowywane są materiały podworskie rodziny Sanguszków, wśród których zachował się inwentarz muzykaliów należący do dworu książęcego pochodzący z II połowy XVIII wieku. Dokumenty o charakterze muzycznym zajmują tylko kilka kart w liczącym prawie pięćset stron zbiorze formatu in folio, który mieści rozmaitego rodzaju dokumenty, głównie mowy, listy i wiersze należące w większości do zbiorów Barbary z Duninów Sanguszkowej (1718–1791). Inwentarz zajmuje karty 161–165. Nie jest to wykaz datowany, nie zawiera też informacji dotyczącej właściciela kolekcji. Inwentarz składa się z pięciu części – symfonie, koncerty, arie, divertimenta oraz utwory przeznaczone na klarnet – i zawiera łącznie 140 kompozycji. Wykaz muzykaliów opatrzony został incipitami muzycznymi wszystkich wymienionych dzieł.

Wśród siedemdziesięciu trzech symfonii w wykazie odnotowano kompozycje twórców związanych zarówno ze szkołą mannheimską jak i reprezentujących styl wczesno wiedeński. Najwięcej zapisano utworów Carla D. von Dittersdorfa, a ponadto kompozycje Josepha Haydna, Friedricha Schwindela, Johanna A. Filtza, Carla J. Toeschiego, Josefa Myslivečka. W dziale „symfonie” odnotowano także osiem uwertur operowych, w tym m.in. trzy kompozycje Johanna Christiana Bacha. Spośród osiemnastu koncertów solowych znalazły się m.in. koncerty Leopolda Hoffmanna, Williama Reinardsa, Maddaleny Laury Syrmen, natomiast w dziale „arie” rozpoznano utwory Josefa Myslivečka, Carla H. Grauna, Antonia M. G. Sacchiniego, a wśród dziewietnastu kompozycji kameralnych odnotowano m.in. kompozycje Franza Asplmayera, Leopolda Hoffmanna, Carla J. Toeschiego, Josepha Haydna, Johanna Ch. Kellnera, Johanna A. Filtza, Domenico Mancinellego. Inwentarz kończy wykaz dwudziestu jeden kompozycji przeznaczonych na klarnet, wśród których znalazły się m.in. dzieła twórców związanych z Rzeczpospolitą – Kajetana Mayera, zwanego Gaetano i Macieja Kamieńskiego. Obok tych kompozycji w inwentarzu odnajdziemy także utwory innych twórców działających w Rzeczypospolitej: Giuseppe Pasqui, Antoniego Weinerta, Antona Neumanna, Jana Engela.

Do kogo należał zachowany wykaz muzykaliów? Właścicielem zbioru najpewniej był któryś z czterech synów Pawła Karola Sanguszki. Najbardziej prawdopodobnym właścicielem kolekcji wydaje się być Hieronim Janusz Sanguszko, o którym wiemy, że utrzymywał w latach 1768–1789 kilkunastoosobową kapelę muzyczną siłami której można byłoby wykonać odnotowany w inwentarzu repertuar.