Ha-ha. Aneks do „Kontraktu rysownika”
Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk
paweldvg@gmail.comInstytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7264-4943
Abstrakt
Aha / haha to w sztuce urządzania francuskich i angielskich ogrodów granica – fosa, rów, uskok – która ma pozostać od strony posiadłości niewidoczna, a zarazem chronić przed wtargnięciem intruzów: zwierząt i ludzi. W sposób niezauważalny dla bywalców ogrodu, acz zauważalny dla niepowołanych, aha/ha-ha oddziela „arystokratyczne” od „plebejskiego”, ale także „kulturowe” od „naturalnego”, „artystyczne” od „pozaartystycznego”. Dla artysty wizualnego Jakuba Woynarowskiego ha-ha jest figurą myślenia od świecie sztuki, który pod pozorami inkluzywności w subtelnie opresyjny sposób dba o swoją inkluzywność. Autor podąża w artykule tropem figury ha-ha w projektach Jakuba Woynarowskiego, zastanawiając się nad granicą pomiędzy rzeczywistością artystyczną a pozaartystyczną oraz procedurami zmierzającymi do relatywizacji tej granicy.
Słowa kluczowe:
ogrody, gonzo curating, teoria krajobrazuBibliografia
van Boxsel, Matthijs. Encyklopedia głupoty. Przeł. A. Dehue-Oczko. Warszawa: W.A.B., 2004.
Google Scholar
Cosgrove, Denis E.. Social Formation and Symbolic Landscape. Madison: University of Wisconsin Press, 1998.
Google Scholar
Danto, Arthur C.. Świat sztuki. Pisma z filozofii sztuki. Przeł., oprac., wstęp L. Sosnowski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2006.
Google Scholar
Didi-Huberman, Georges. Strategie obrazów. Oko historii 1. Przeł. J. Margański. Warszawa-Kraków: Nowy Teatr / Korporacja Ha!Art, 2011.
Google Scholar
Frydryczak, Beata. „Krajobraz. Próba ujęcia w perspektywie interdyscyplinarnej”. Studia Europaea Gnesnensia 4 (2011), s. 207–224.
Google Scholar
Genette, Gérard. „Przestrzeń i język”. Przeł. A.W. Labuda. Pamiętnik Literacki 67 (1976), z. 1, s. 227–232.
Google Scholar
Grzeliński, Adam. Angielski spór o istotę piękna. Zestawienie koncepcji Shaftesbury’ego i Burke’a. Toruń: Wyd. Adam Marszałek, 2001.
Google Scholar
O’Doherty, Brian. Biały sześcian od wewnątrz. Ideologia przestrzeni galerii. Przeł. A. Szyłak. Gdańsk: Fundacja Alternativa, 2015.
Google Scholar
Roger, Alain. Court traité du paysage. Paris: Gallimard, 1997.
Google Scholar
Rostkowska, Aneta oraz Jakub Woynarowski. Katalog wypadków, czyli stosowane sztuki gonzo, http://parergonn.blogspot.com/2012/08/aneta-rostkowska-jakub-woynarowski.html
Google Scholar
Salwa, Mateusz. „Krajobraz jako przedmiot refleksji filozoficznej”. Kulturowe Studia Krajobrazowe nr 5 (2017). http://studiakrajobrazowe.amu.edu.pl/wp-content/uploads/2017/05/Krajobraz-jako-przedmiot-refleksji.pdf
Google Scholar
Sebald, W.G.. Pierścienie Saturna. Angielska pielgrzymka. Przeł. M. Łukasiewicz. Warszawa: W.A.B., 2009.
Google Scholar
Simmel, Georg. Most i drzwi. Wybór esejów. Przeł. M. Łukasiewicz. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2006.
Google Scholar
Smyrski, Łukasz. Między władzą spojrzenia a praktyką. Antropologia krajobrazu. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2018.
Google Scholar
Schwarz, Astrid. From Homo faber to Homo hortensis, W: Gardens and Human Agency in the Anthropocene, red. Maria Paula Diogo, Ana Simões, Ana Duarte Rodrigues, Davide Scarso, s. 112–123, London/New York: Routledge, 2019.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781351170246-7
Google Scholar
Woynarowski, Jakub. „Genesis”. Autoportret 74, nr 4 (2021), s. 64–71.
Google Scholar
Woynarowski, Jakub. „Ład i urozmaicenie”. Autoportret 55, nr 4 (2016), s. 86–89, https://www.autoportret.pl/artykuly/lad-i-urozmaicenie/
Google Scholar
Woynarowski, Jakub. „Łąki się śmieją”. Autoportret 49, nr 2 (2015), s. 70–71, https://www.autoportret.pl/artykuly/laki-sie-smieja/
Google Scholar
Woynarowski, Jakub. Novus Ordo Seclorum. Nowy porządek wieków. Stalowa Wola: Muzeum Regionalne w Stalowej Woli, 2018.
Google Scholar
Woynarowski, Jakub. „Templum. Ezoteryka białego sześcianu”. Elementy 2 (2022), nr 2, s. 128–151.
DOI: https://doi.org/10.52652/e.2.22.8
Google Scholar
Autorzy
Paweł Drabarczyk vel Grabarczykpaweldvg@gmail.com
Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego Polska
https://orcid.org/0000-0002-7264-4943
Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk – adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. Autor książki Gorączka i popiół. Imaginaria nowej sztuki (2023). Bada funkcjonowanie w polu sztuki kategorii takich jak wzniosłość, niewyobrażalne, numinosum, sacrum czy niesamowite. Do swych zainteresowań badawczych zalicza również teorię wyobraźni, alternatywne historie sztuki, a także widmowe instytucje powoływane do życia przez artystki i artystów. Doktorat obroniony w Instytucie Sztuki PAN poświęcił kategorii wzniosłości w polskiej sztuce współczesnej. Publikował m.in. w „Kontekstach”, „Tekstach Drugich”, „Artifex Novus”, „Szumie” i „Frazie”.
Statystyki
Abstract views: 50PDF downloads: 25
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Inne teksty tego samego autora
- Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk, Lśnienie. Przeglądając się w "Kryjówkach. Architekturze przetrwania" Natalii Romik , Konteksty. Polska Sztuka Ludowa: Tom 340 Nr 1-2 (2023): Wdzięczność / SchulzFest / Chodząc w Tatry
- Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk, Jeśli italską nocą podróżny , Konteksty. Polska Sztuka Ludowa: Tom 342 Nr 3 (2023): Pejzaże włoskie. Dekonstrukcje
- Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk, Termitologie , Konteksty. Polska Sztuka Ludowa: Tom 346 Nr 3 (2024): Aktualność muzeum / XIII Zakopiańskie Spotkania Antropologiczne