POLITYKA CZASOPISMA


ETYKA PUBLIKACJI I POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIERZETELNOŚCI

____________________________________________

INFORMACJE OGÓLNE

Ogólne zasady rzetelności naukowej i publikacyjnej

Kontakty dla zgłaszających uwagi i zastrzeżenia

PROCES REDAKCYJNY

PROCES RECENZYJNY

Zasady recenzji zewnętrznych (double blind peer review)

Etapy procesu recenzyjnego

AUTORSTWO I PUBLIKACJA

Autorstwo i inne formy współpracy przy tekście

Afiliacja

Duplikaty i redundantne publikacje / uzasadnione wtórne publikacje

Przypadki nierzetelności naukowej

Ujawnianie konfliktu interesów i finansowania

Odwołania i zażalenia

Poprawki i sprostowania, wycofywanie opublikowanych artykułów, dyskusje

KODEKS ETYCZNY

Zasady obowiązujące zespół redakcyjny „Kontekstów”

Zasady obowiązujące recenzentki/ów „Kontekstów”

Zasady obowiązujące autorki/ów „Kontekstów

Zasady obowiązujące wydawcę „Kontekstów”

REGUŁY ROZPATRYWANIA ZARZUTÓW NIERZETELNOŚCI NAUKOWEJ

Zarzut plagiatu

Zarzut ghost authorship lub gościnnego / grzecznościowego autorstwa

MODEL BIZNESOWY W PERSPEKTYWIE ETYCZNEJ

Finansowanie i wsparcie organizacyjne

Wydanie online i papierowe, zasady otwartego dostępu i prawa autorskie

Archiwizacja i autoarchiwizacja

Upowszechnianie i promocja

Ochrona danych osobowych

____________________________________________________

 

INFORMACJE OGÓLNE

Ogólne zasady rzetelności naukowej i publikacyjnej

W trosce o wysoki standard publikacji naukowych redakcja kwartalnika „Konteksty” oczekuje, że wszystkie/cy autorki/rzy i współpracownice/y będą przestrzegać zasad określonych w The European Code of Conduct of Research Integrity, ze szczególnym uwzględnieniem:

  • wiarygodności na wszystkich etapach i we wszystkich aspektach badań;
  • uczciwości w rozwijaniu, ewaluacji i upowszechnianiu badań;
  • szacunku i troski w stosunku do wszystkich stron zaangażowanych w badania;
  • odpowiedzialności za cały proces badawczy od pomysłu przez plan do publikacji rezultatów.

Redakcja stale pogłębia swoją wiedzę na temat dobrych praktyk w zakresie etyki redakcyjnej, recenzenckiej i wydawniczej z otwartością na nowe perspektywy etyczne. W naszych systematycznie aktualizowanych „Zasadach etyki publikacyjnej i postępowania w przypadku nierzetelności” kierujemy się wskazówkami Committee on Publication Ethics (COPE) i odwołujemy się do dokumentów tej organizacji: https://publicationethics.org/, dostępnych na licencji Creative Commons (© 2024 Committee on Publication Ethics (CC BY-NC-ND 4.0)). We wszystkich sprawach nieokreślonych w tym oświadczeniu stosowane będą wytyczne COPE, które redakcja śledzi na bieżąco.

Kontakty dla zgłaszających uwagi i zastrzeżenia

Wszelkie wątpliwości dotyczące rzetelności wydawniczej „Kontekstów” oraz zażalenia na postępowanie redaktorek/ów czy wydawcy należy kierować do dyrekcji Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk: ispan@ispan.pl. Wszelkie skargi i zażalenia związane z naruszaniem zasad etyki publikacyjnej będą w odpowiedni sposób rozpatrywane przez redakcję i/lub wydawnictwo. Zastrzeżenia należy przesyłać do redakcji: konteksty@ispan.pl albo bezpośrednio do wydawnictwa Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk: wydawnictwo@ispan.pl. W zależności od zgłaszanego problemu odpowiedź dyrekcji instytutu, redaktora naczelnego pisma lub przedstawiciela wydawnictwa jest udzielana na piśmie tak szybko, jak to jest możliwe, ale nie później niż w ciągu 30 dni.

Wszystkie dokumenty COPE, do których odsyłamy, dostępne są na licencji Creative Commons, a prawa autorskie są określone jako © 2021–2022 Committee on Publication Ethics (CC BY-NC-ND 4.0).

PROCES REDAKCYJNY

Proces redakcyjny w „Kontekstach” jest organizowany tak, by zapewnić zespołowi redakcyjnemu wolność od zewnętrznych wpływów i możliwość podejmowania całkowicie niezależnych decyzji w sprawie publikacji. Stale ulepszamy nasze praktyki, aby skutecznie realizować zasady różnorodności, inkluzywności i równości w debacie akademickiej. W realizacji misji czasopisma redakcję wspomaga międzynarodowa Rada naukowo-redakcyjna.

Nie dyskryminujemy osób zgłaszających, redagujących czy recenzujących teksty na podstawie ich tożsamości czy cech osobistych, takich jak pochodzenie etniczne, wiek, tożsamość płciowa, orientacja seksualna, narodowość, obywatelstwo, klasa społeczna, religia, przekonania czy stopień sprawności.

Cały zespół redakcyjny jest zaangażowany w realizację misji kwartalnika „Konteksty”. Redaktorki/rzy odpowiadają za merytoryczny rozwój czasopisma; recenzują wewnętrznie nadesłane teksty, by dokonać wstępnej selekcji, mogą także przygotowywać sekcje tematyczne. Redakcja stara się oceniać i wybierać teksty w sposób obiektywny, kierując się jakością badań i metod ich przedstawienia oraz prawdopodobieństwem zainteresowania nimi środowiska naukowego oraz osób czytających pismo, nie promując określonych punktów widzenia ani perspektyw badawczych.

Wszystkie zakwalifikowane do recenzji teksty naukowe (oryginalne artykuły badawcze i artykuły przeglądowe) są oceniane przez co najmniej dwie niezależne osoby w podwójnie ślepym procesie recenzyjnym. Proces recenzyjny jest organizowany i nadzorowany przez redakcję. Na prośbę redakcji członkinie/kowie Rady naukowo-redakcyjnej mogą dodatkowo oceniać teksty jako ekspertki/ci. Ostateczną decyzję w sprawie publikacji podejmuje wspólnie zespół redakcyjny na podstawie merytorycznej jakości tekstu, jego znaczenia dla czytelniczek/ków „Kontekstów”, komentarzy recenzenckich oraz wymogów prawnych. Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów i poprawek w tekstach.

Redakcja odpowiada za przekazywanie autor(k)om komentarzy i sugestii recenzenckich i redakcyjnych, za kontrolę oryginalności tekstu za pomocą systemu antyplagiatowego (Crossref Similarity Check) i za cały proces przygotowania tekstu do publikacji. Żadna z osób zaangażowanych w proces redakcyjny lub recenzyjny nie może w nieuprawniony sposób wykorzystywać zgłoszonych tekstów do własnych celów. Szczegółowe informacje o procedurach dotyczących odwołań od decyzji redakcyjnych znajdują się w rozdziale „Odwołania i zażalenia”.

„Konteksty” zazwyczaj publikują artykuły w blokach tematycznych. Najczęściej bloki profiluje zespół redakcyjny lub jedna osoba z tego zespołu. Ich tematy mogą się opierać na CFP albo wynikać z tematycznych powiązań między zgłoszonymi tekstami. Bloki tematyczne mogą być także przygotowywane przez redaktorkę lub redaktora gościnnego zaaprobowanego przez redaktora naczelnego. Do artykułów umieszczanych w blokach tematycznych stosuje się wszystkie zasady etyczne oraz wszystkie reguły i standardowe procedury obowiązujące w „Kontekstach”. Redaktor naczelny, ze wsparciem zespołu redakcyjnego, ocenia, czy temat zaproponowany przez redaktorkę lub redaktora gościnnego mieści się w profilu kwartalnika i przyczynia się do rozwoju „Kontekstów” (np. poprzez badanie dotychczas nierozważanych aspektów albo rozwijanie nowych perspektyw badawczych w jakimś obszarze badawczym). Redaktor naczelny odpowiada za weryfikację merytorycznych kwalifikacji, badawczej rzetelności oraz redakcyjnego doświadczenia redaktorki lub redaktora gościnnego. Wszelkie potencjalne konflikty interesów powinny być ujawnione. Redaktorka lub redaktor gościnny otrzymuje bezpośrednio wszelkie informacje dotyczące polityki redakcyjnej, etyki publikacyjnej i procedur wydawniczych oraz zobowiązuje się do ich przestrzegania. Redaktorka lub redaktor gościnny można zaproponować otwarty CFP, który zostanie opublikowany na stronie internetowej „Kontekstów”, albo zaprosić kompetentnych autorów i autorki, dbając o to, by reprezentowali różne punkty widzenia i różne ośrodki.

Zgłoszenia do bloków tematycznych są recenzowanie tak samo jak wszystkie pozostałe zgłoszenia i redakcja nie gwarantuje, że artykuły zaproszonych autorek i autorów zostaną dopuszczone do procesu zewnętrznej recenzji, ani że zostaną zaakceptowane do publikacji. Proces recenzyjny jest organizowany i kontrolowany przez zespół redakcyjny „Kontekstów”, a nie przez redaktorkę lub redaktora gościnnego. Redaktorzy gościnni mogą sugerować potencjalnych kompetentnych recenzentów bloku, ale to zespół redakcyjny zaprasza osoby recenzujące i nie ujawnia ich tożsamości redaktorom gościnnym. Zaproszone osoby recenzujące nie mogą pracować w tej samej jednostce, w której ma afiliację redaktorka lub redaktor gościnny, nie mogą aktualnie współpracować z nimi w projektach badawczych, nie mogą być współautorami artykułu ani współautorami/współredaktorami książki w ciągu ostatnich trzech lat. Redaktorka lub redaktor gościnny, który zgłasza tekst do redagowanego bloku, jest całkowicie wyłączony z procesu recenzyjnego tego zgłoszenia. W przypadku podejrzenia jakichkolwiek nieetycznych praktyk (np. manipulacji cytatami, manipulacji procesem recenzyjnym, nieujawnionego konfliktu interesów etc.) proces recenzyjny lub redakcyjny zostanie przerwany, a potencjalne nadużycia będą badane przez redaktora naczelnego lub przez wyznaczoną przez niego osobę z zespołu redakcyjnego. Ostateczną decyzję w sprawie artykułu (publikacja, rewizja albo odrzucenie) podejmuje wspólnie zespół redakcyjny. Redaktor naczelny, wspierany przez zespół redakcyjny i (w razie potrzeby) przez przedstawiciela wydawcy, rozpatrzy wszystkie zastrzeżenia dotyczące artykułu z gościnnego bloku tematycznego, zgłoszone przed lub po publikacji, zgodnie ze standardowymi procedurami obowiązującymi w przypadku innych artykułów.

W przypadku zgłoszeń, które nie mają charakteru artykułów naukowych, zespół redakcyjny wybiera najbardziej adekwatny sposób działania: taki tekst może być odrzucony w trakcie wstępnej selekcji albo przyjęty do druku na podstawie wewnętrznych recenzji i opublikowany z wyraźnym oznaczeniem jako tekst nierecenzowany. Ta ścieżka jest przeznaczona dla nienaukowych tekstów, które są istotne w kontekście tematu numeru. Zazwyczaj tego rodzaju teksty ukazują się tylko w rozszerzonej, drukowanej wersji „Kontekstów” (ISNN: 1230-6142).

See: COPE Council. COPE Guideline — Guest edited collections — English. https://doi.org/10.24318/Bp64sd1c

Redakcja „Kontekstów” nigdy nie podejmuje działań cenzorskich i z pełnym przekonaniem promuje zasadę wolności słowa. Jednocześnie zdajemy sobie sprawę, że badania w naszych dyscyplinach mogą obejmować zagadnienia wymagające szczególnej wrażliwości w postępowaniu badawczym. Mając świadomość siły słowa pisanego, dbamy o to, aby w publikowanych przez nas tekstach było uwzględniane prawo do prywatności wymienianych w nich osób, a także by szanowana była ich wrażliwość. Redakcja dokłada również wszelkich starań, aby podczas procesu redakcyjnego nikt nie był narażony na obraźliwe zachowania lub obraźliwą korespondencję, i zastrzega sobie prawo do podjęcia działań mających na celu ochronę wszystkich osób współpracujących przed nadużyciami. Działania te mogą polegać na przykład na wycofaniu tekstu z procesu redakcyjnego albo na zakwestionowaniu i/lub usunięciu wyraźnie obraźliwych komentarzy recenzenckich.

W przypadku podejrzenia o jakiekolwiek nieprawidłowości dotyczące autorstwa, recenzowania lub redagowania zawieszamy proces publikacji, do którego odnoszą się zarzuty lub wątpliwości, i prosimy odpowiednie osoby o wyjaśnienia. Po ich uzyskaniu decyzję podejmuje redakcja. Jeśli zarzuty lub wątpliwości dotyczą osoby wchodzącej w skład redakcji, zostaje ona wyłączona z procesu decyzyjnego. Poszczególne etapy wyjaśniania sprawy przeprowadza się zgodnie z wytycznymi COPE. Przykładowe sytuacje tego rodzaju omówione są w dalszej części niniejszego dokumentu.

PROCES RECENZYJNY

Uczciwa, bezstronna, kompetentna, wnikliwa i konstruktywna recenzja ma kluczowe znaczenie dla utrzymania standardów naszych publikacji. Recenzowanie tekstów dla czasopism to aktywność przyczyniająca się do rozwoju dziedziny naukowej, którą się zajmujemy. W „Kontekstach” stosujemy procedurę podwójnie ślepej recenzji zewnętrznej (autorki/rzy nie znają tożsamości osób recenzujących, a osoby recenzujące nie znają tożsamości autorek/ów w momencie recenzowania); każdy artykuł naukowy zgłoszony do czasopisma oceniają co najmniej dwie niezależne osoby recenzujące z różnych ośrodków akademickich, innych niż jednostka reprezentowana przez autorkę/a. Teksty, które są oceniane tylko wewnętrznie (np. recenzje książek, wspomnienia, editoriale, felietony, polemiki, eseje literackie), nie są oznaczone jako recenzowane na stronie internetowej.

Zasady recenzji zewnętrznych (double blind peer review)

  1. Wybieramy osoby recenzujące na podstawie ich kompetencji i zainteresowań badawczych. Prosimy o rzetelną, uczciwą i wyrażoną z szacunkiem ocenę mocnych i słabych stron zgłoszonego tekstu, zawierającą ewentualne sugestie dotyczące dalszej pracy, które redakcja przekaże autor(k)om, dbając o zasadę anonimowości.
  2. Dokładamy wszelkich starań, aby nie wybierać osób recenzujących, które mogłyby pozostawać w jakimkolwiek konflikcie interesów utrudniającym lub uniemożliwiającym uczciwą i bezstronną ocenę tekstu. Prosimy, by osoba recenzująca natychmiast powiadomiła redakcję, jeśli odkryje jakikolwiek konflikt interesów, i powstrzymała się od przeglądania tekstu oraz związanych z nim materiałów do czasu uzgodnienia postępowania z redakcją.
  3. Przestrzegamy poufności procesu recenzowania. Zgłoszone teksty są anonimizowane przed recenzją; na wszystkich etapach procesu recenzyjnego autor/ka i recenzentki/ci pozostają anonimowe/i, ich tożsamość jest ściśle chroniona przez redakcję. Recenzentki/ci nie mogą wykorzystywać ocenianych tekstów w żaden nieautoryzowany sposób.
  4. Przedstawiamy osobom recenzującym merytoryczne i etyczne zasady recenzowania (oparte na wytycznych COPE), które akceptują, zgadzając się na przygotowanie opinii. Zobowiązujemy osoby recenzujące do niezwłocznego zgłaszania redakcji naruszeń etyki badawczej czy publikacyjnej przez autorki/ów tekstu bądź redaktorki/ów. Jednocześnie redakcja zobowiązuje się do zwracania uwagi na sygnały ostrzegawcze, które mogą świadczyć o oszustwach czy manipulacjach w recenzjach albo o nieuprawnionym wykorzystywaniu recenzowanych tekstów przez recenzentki/ów; każdy taki przypadek zostanie sprawdzony i podjęte zostaną działania zgodne z zaleceniami COPE.
  5. Pod koniec każdego roku kalendarzowego publikujemy na stronie internetowej listę osób recenzujących, które współpracują z kwartalnikiem.
  6. Redaktorki/rzy „Kontekstów” oraz redaktorki/rzy gościnni zgłaszający własne teksty są całkowicie wyłączeni ze wszystkich etapów procesu recenzyjnego.

Zob. COPE Council. COPE Ethical guidelines for peer reviewers – English. https://doi.org/10.24318/cope.2019.1.9 Version 2: September 2017; COPE Council. COPE Flowcharts and infographics – Peer review manipulation suspected during the peer review process – English. https://doi.org/10.24318/cope.2019.2.20; COPE Council. COPE Flowcharts and infographics – Peer review manipulation suspected after publication – English. https://doi.org/10.24318/dvuDitEV.

Etapy procesu recenzyjnego

  1. Wewnętrzna recenzja i wstępna selekcja zgłoszonych tekstów naukowych przeprowadzana przez redakcję w ciągu 8 tygodni od zgłoszenia (teksty mogą być odrzucone, odesłane autor(k)om do niezbędnych poprawek albo zakwalifikowane do recenzji zewnętrznej).
  2. Zaproszenie kompetentnych osób recenzujących w sposób zgodny z polityką redakcyjną i etyką publikacyjną „Kontekstów”.
  3. Proces podwójnie ślepej recenzji zewnętrznej (6 tygodni lub dłużej w razie potrzeby). Osoby recenzujące oceniają teksty na piśmie, według kryteriów udostepnionych w systemie OJS, biorąc pod uwagę zwłaszcza oryginalność ujęcia tematu na tle stanu badań, adekwatność przyjętej metodologii oraz logikę i przejrzystość argumentacji. Recenzja musi zawierać konkluzję, w której recenzent/ka rekomenduje przyjęcie tekstu do druku, poprawki/gruntowną rewizję albo odrzucenie tekstu.
  4. Ewentualna dodatkowa recenzja w przypadku rozbieżnych rekomendacji.
  5. Decyzja o przyjęciu tekstu do druku, skierowaniu go do poprawek albo odrzuceniu podejmowana wspólnie przez zespół redakcyjny na podstawie:
  • jakości tekstu i przedstawionych w nim badań;
  • znaczenia pracy dla środowiska naukowego i czytelniczek/ków „Kontekstów”;
  • komentarzy recenzenckich;
  • obowiązujących wymogów prawnych dotyczących zniesławienia, naruszenia praw autorskich i plagiatu.
  1. Redakcja przekazuje autorkom i autorom komentarze i sugestie osób recenzujących, dbając o zachowanie zasady anonimowości. Redakcja przekazuje autorkom i autorom także własne uwagi. Poprawione wersje tekstów autorki i autorzy umieszczają w systemie OJS lub przesyłają na adres konteksty@ispan.pl. Procedury dotyczące odwołań od decyzji redakcyjnych są opisane w rozdziale „Odwołania i zażalenia” w tym dokumencie.

AUTORSTWO I PUBLIKACJA

Zapraszamy do zgłaszania tekstów badaczki i badaczy z różnych środowisk naukowych i kulturowych, zarówno osoby doświadczone, jak i dopiero rozpoczynające karierę akademicką. W trosce o realizację zasady różnorodności, inkluzywności i równości w debacie akademickiej nie pobieramy żadnych opłat za zgłoszenie, recenzowanie, edytowanie i publikowanie artykułów w „Kontekstach”.

Autorstwo i inne formy współpracy przy tekście

„Konteksty” przyjmują definicję autorstwa określoną w dokumentach COPE. W procesie zgłaszania tekstu należy złożyć oświadczenie o autorstwie. Autor/ka korespondencyjna/y (tzn. zgłaszająca/y tekst i zapewniająca/y, że opis wkładu wszystkich osób jest właściwy i uzgodniony z autor(k)ami) ma obowiązek ujawnienia nazwisk wszystkich osób, które znacząco przyczyniły się do powstania tekstu, czyli tych, które mają istotny wkład w koncepcję tekstu lub jego części, w badania prowadzące do powstania tekstu lub w jego przygotowanie. Jeśli na listę autorską wpisano dwie lub więcej osób, każda powinna jasno określić swój udział w powstaniu tekstu w osobnym oświadczeniu, a za uzgodnienie kolejności nazwisk na liście odpowiada autor/ka korespondencyjna/y. Oświadczenie o autorstwie jest równoznaczne z przyjęciem odpowiedzialności za wszystkie aspekty pracy i zapewnieniem, że wszystkie etapy pracy zostały przeprowadzone rzetelnie i przejrzyście.

Osoby, które przyczyniły się do powstania tekstu (pomoc techniczna, pomoc w redagowaniu tekstu, ogólne wsparcie), lecz nie spełniają kryteriów autorstwa, nie mogą być wpisane na listę autorską.

Wszelkie wątpliwości/dyskusje na temat oznaczenia autorstwa i innych form współpracy przy artykule będą rozpatrywane zgodnie z „Regułami rozpatrywania zarzutów nierzetelności naukowej” określonymi w tym dokumencie i zgodnie z zasadami COPE.

Zob. COPE Council. COPE Discussion Document: Authorship. September 2019. https://doi.org/10.24318/cope.2019.3.3.

Afiliacja

Afiliacja autorska oznacza miejsce, w którym autor/ka pracował/a lub studiował/a, gdy badania były prowadzone. Jeśli afiliacja uległa zmianie, aktualną afiliację redakcja podaje w nocie o autorce/rze. Można również zgłosić tekst bez afiliacji. Świadome podanie fałszywych lub nieuczciwych informacji może być powodem wycofania tekstu z procesu recenzyjnego lub z druku.

Duplikaty i redundantne publikacje / uzasadnione wtórne publikacje

Redakcja „Kontekstów” nie przyjmuje zgłoszeń artykułów, które zostały już opublikowane. Uważamy, że w świecie naukowym dobrą praktyką jest niezgłaszanie tekstów do kilku czasopism równocześnie. Jeśli artykuł jest przedmiotem postępowania w innym czasopiśmie, Autor/ka zobowiązuje się poinformować o tym redakcję „Kontekstów”. Jeśli tekst lub jego istotne części zostały opublikowane więcej niż jeden raz przez autorki/ów bez oznaczenia tego we właściwy sposób, tekst zostaje odrzucony jako duplikat lub zbędna publikacja. Niewielkie zbieżności treści z wcześniejszymi publikacjami autorki/a muszą być jasno opisane. Dotyczy to publikacji w tym samym lub w innych językach. Aby wykluczyć ryzyko duplikatów lub publikacji redundantnych, prosimy autorki/ów o złożenie odpowiedniego oświadczenia w ramach procesu zgłaszania tekstu. Zarówno redaktorki/rzy, jak i recenzentki/ci zobowiązują się do zgłaszania wszelkich podejrzeń o dublowanie lub redundancję publikacji redaktorce/owi prowadzącej/mu lub redakcji: konteksty@ispan.pl.

Konteksty mogą opublikować polskie tłumaczenie artykułu ogłoszonego wcześniej w innym języku w innym czasopiśmie lub online pod warunkiem, że taka publikacja jest pożyteczna w kontekście polskiej kultury akademickiej i dyskusji naukowej. Aby tłumaczenie zostało zaakceptowane jako uzasadniona publikacja wtórna, należy uwzględnić: 1) dokładne odniesienie do tekstu oryginalnego; 2) informacje o tłumaczce/tłumaczu; 3) informacje o źródłach finansowania; 4) oświadczenie o uzyskaniu zgody właściciela praw autorskich; 4) informację o oryginalnym źródle.

See: COPE Council. COPE Flowcharts and infographics — Redundant (duplicate) publication in a submitted manuscript — English. https://doi.org/10.24318/cope.2019.2.12. COPE Council. Publishing translations of previously published articles and resources - English. https://doi.org/10.24318/mlcziig7. COPE Council. Determining acceptable levels of plagiarism/duplication - English. https://doi.org/10.24318/acj3T7sU. COPE Council. Publishing translations of previously published articles and resources - English. https://doi.org/10.24318/mlcziig7

Przypadki nierzetelności naukowej

Redakcja podejmie uzasadnione działania, by zapobiec publikacji prac, w których doszło do istotnych uchybień badawczych i publikacyjnych, takich jak plagiat (czyli prezentowanie cudzych idei i wypowiedzi jako własnych, intencjonalne opuszczanie istotnych odniesień bibliograficznych), wszelkie formy manipulowania cytatami czy fałszowania/fabrykowania danych. Zastrzegamy sobie prawo kontrolowania zgłoszonych tekstów za pomocą programów antyplagiatowych. Zgłoszenia mające, w całości lub części, znamiona plagiatu będą odrzucane. Zob. „Reguły rozpatrywania zarzutów nierzetelności naukowej” w tym dokumencie, oparte na zasadach COPE. W przypadkach nieopisanych w tym dokumencie będziemy kierować się wskazaniami COPE. Oczekujemy też, że czytelniczki/cy i współpracownice/y będą zgłaszać ewentualne podejrzenia o plagiat do redakcji: konteksty@ispan.pl.

Ujawnianie konfliktu interesów i finansowania

W trosce o to, by każda publikacja była wolna od niepożądanych wpływów, zespół redakcyjny wymaga, by autorki/rzy, redaktorki/rzy i recenzentki/ci ujawniły/li wszelkie konkurencyjne interesy i potencjalne konflikty interesów. Konkurencyjne interesy mogą mieć charakter finansowy, niefinansowy, zawodowy, osobisty lub związany z zawartą umową. Konflikt interesów zachodzi wtedy, gdy autor/ka, redaktor/ka lub recenzent/ka odnosi osobiste lub zawodowe korzyści, które mogłyby zakłócić obiektywizm lub rzetelność publikacji czy jej oceny. Konflikt interesów może wynikać z konkurencji lub współpracy, a także z innych związków między osobami i/lub instytucjami (np. relacji rodzinnych, relacji promotorsko-doktoranckich, zależności zawodowej, bliskiej współpracy naukowej, konkurencji między instytucjami etc.). Granty oraz inne formy finansowania badań, których efektem jest artykuł, powinny być w jasny sposób opisane w publikacji.

Przykładowe działania redakcji w sytuacjach konkurencyjnych interesów redaktorek/ów, recenzentek/ów i wydawcy:

  • Nigdy nie powołujemy na recenzentkę/ta osoby, która jest afiliowana w tej samej jednostce co autor/ka, aktualnie współpracuje z nią/m w grancie lub w ciągu 3 ostatnich lat opublikowała z nią/m współautorski artykuł lub współautorską/współredagowaną książkę.
  • Redaktorki/rzy wycofują się całkowicie z procesu recenzyjnego tekstów, które zgłaszają sami jako autorki/rzy, a także tekstów, w stosunku do których mogą mieć jakieś konkurencyjne interesy (wynikające np. z bliskiej współpracy zawodowej, relacji osobistych etc.).
  • Teksty, których autorki/rzy są afiliowani w Instytucie Sztuki PAN, czyli wydawcy „Kontekstów”, są oceniane na tych samych zasadach jak wszystkie inne, bez żadnych preferencji.
  • Badaczki i badacze zatrudnieni w Zakładzie Filmoznawstwa, Sztuk Audiowizualnych i Antropologii Kultury Instytutu Sztuki PAN, w którym afiliowana jest większość redakcji, nie są powoływani na recenzentów/ki w „Kontekstach”; osoby zatrudnione w innych działach IS PAN mogą być zapraszane do recenzowania w wyjątkowych i uzasadnionych merytorycznie przypadkach.

Oczekujemy ponadto, że każdy, kto podejrzewa ewentualny konflikt interesów związany z tekstem zgłoszonym czy opublikowanym w „Kontekstach”, poinformuje o tym redakcję: konteksty@ispan.pl.

Zob. COPE Council. COPE Flowcharts and infographics — Undisclosed conflict of interest in a submitted manuscript — English. https://doi.org/10.24318/cope.2019.2.6; COPE Council. COPE Flowcharts and infographics — Undisclosed conflict of interest in a published article — English. https://doi.org/10.24318/cope.2019.2.7 ; https://publicationethics.org/competinginterests.

 Odwołania i zażalenia

Poniższe procedury odnoszą się do odwołań od decyzji redakcyjnych, zażaleń na niewłaściwie przebiegające procesy oraz zażaleń dotyczących naruszeń etyki publikacyjnej. Pierwszą instancją odwoławczą jest redaktor naczelny „Kontekstów”. Jeśli zażalenie dotyczy redaktora naczelnego czasopisma, należy się zwrócić do przedstawiciela wydawnictwa: wydawnictwo@ispan.pl.

Odwołania od decyzji redakcyjnych

Przyjmujemy uzasadnione odwołania od decyzji redakcyjnych. W takim przypadku autorzy powinni: 1) odnieść się szczegółowo do wszystkich komentarzy redakcyjnych lub recenzenckich, z którymi się nie zgadzają; 2) przedstawić nowe informacje lub dane, które powinny być uwzględnione; 3) przedstawić odpowiednie dowody, jeśli podejrzewają, że osoba recenzująca popełniła błąd lub pozostaje z nimi w konflikcie interesów.

Redaktor naczelny, po rozważeniu autorskich argumentów w odniesieniu do oceny recenzenckiej i po ewentualnej konsultacji z Radą Naukowo-Redakcyjną, może: 1) potwierdzić decyzję redakcyjną; 2) skierować tekst do dodatkowej niezależnej recenzji; 3) zaprosić autorów i autorki do nadesłania poprawionej wersji tekstu.

Osoba, która złożyła odwołanie, zostanie poinformowana o podjętej decyzji. Redakcja rozpatrzy tylko jedno odwołanie w sprawie artykułu, a decyzja podjęta w procesie odwoławczym jest ostateczna. Procesy odwoławcze mogą się przeciągać, ponieważ pierwszeństwo mają aktualnie rozpatrywane zgłoszenia nowych artykułów.

Zażalenia dotyczące procesów

Zażalenia dotyczące niewłaściwego przebiegu procesów, na przykład przedłużającego się okresu recenzowania tekstu albo braku odpowiedzi ze strony redakcji, będą rozpatrywane przez redaktora naczelnego i/lub (w stosownych przypadkach) przez osobę reprezentującą wydawcę. Osoba zgłaszająca zażalenie otrzyma odpowiednią informację zwrotną. W celu udoskonalenia procesów i procedur stosowne informacje zostaną także przekazane członkiniom i członkom redakcji.

Zażalenia dotyczące naruszeń etyki publikacyjnej

Jeśli wpłyną zażalenia dotyczące niewłaściwego postępowania osób zgłaszających, redagujących lub recenzujących teksty, na przykład nieujawniony konflikt interesów, zduplikowana/redundantna publikacja, pominięcie autora lub autorki na liście, niewłaściwy użytek z poufnej informacji etc., redaktor naczelny (albo przedstawiciel wydawcy, jeśli zażalenie dotyczy redaktora naczelnego) rozpatrzy je zgodnie z odpowiednimi zasadami rekomendowanymi przez Committee on Publication Ethics. W skomplikowanych przypadkach redaktor naczelny może skorzystać z konsultacji Rady Naukowo-Redakcyjnej lub reprezentanta wydawcy. Redaktor naczelny udzieli informacji zwrotnej osobie składającej zażalenie. Jeśli osoba składająca zażalenie nie będzie usatysfakcjonowana sposobem załatwienia sprawy, może złożyć zażalenie do dyrektora Instytutu Sztuki PAN (ispan@ispan.pl) albo do Komisji do Spraw Etyki w Nauce PAN.

Poprawki i sprostowania, wycofywanie opublikowanych artykułów, dyskusje

W przypadku drobnych błędów w opublikowanych artykułach „Konteksty” wydają sprostowanie (związane z błędem autorki/a) lub erratę (związaną z błędem redakcji). Redakcja rozważy wycofanie opublikowanego artykułu, jeśli pojawią się wyraźne dowody na to, że wnioski i ustalenia badawcze mogą być niewiarygodne (i nie wystarczy publikacja sprostowań lub zastrzeżeń). Artykuł zostanie wycofany z wydania online, jeśli będą przekonujące dowody, że ma on znamiona plagiatu, zawiera materiały opublikowane bez odpowiedniego zezwolenia, narusza prawa autorskie albo inne przepisy (np. dotyczące zniesławienia czy prawa do poufności). Wycofany artykuł zostanie odpowiednio oznaczony, a z napisanej w sposób obiektywny i niebudzący kontrowersji informacji o wycofaniu będzie jasno wynikać, kto i dlaczego artykuł wycofał.

Jesteśmy otwarci na dyskusję na temat artykułów opublikowanych w „Kontekstach”. Autor(k)om zapewniamy możliwość odniesienia się do polemicznych głosów, a wszystkie teksty składające się na dyskusję odpowiednio oznaczamy.

Zob. COPE Council. COPE Guidelines: Retraction Guidelines. November 2019. https://doi.org/10.24318/cope.2019.1.4.

KODEKS ETYCZNY

Kodeks etyczny „Kontekstów” odnosi się do procesu redakcyjnego i recenzenckiego oraz do spraw związanych z autorstwem. Wszelkie skargi i zażalenia związane z naruszaniem zasad etyki publikacyjnej będą w odpowiedni sposób rozpatrywane przez redakcję i/lub wydawnictwo. Zastrzeżenia należy przesyłać do redakcji: konteksty@ispan.pl albo bezpośrednio do wydawnictwa Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk: wydawnictwo@ispan.pl.

Zasady obowiązujące zespół redakcyjny „Kontekstów”

  1. Redakcja ocenia wartość naukową tekstów, dbając o równe traktowanie wszystkich autorek/ów i przeciwdziałając wszelkiej dyskryminacji.
  2. Redakcja dba o to, by decyzja o przyjęciu bądź nieprzyjęciu tekstu do druku nie podlegała niepożądanym wpływom. Oczekujemy, że autor/ka, redaktorki/rzy i recenzentki/ci ujawnią potencjalne konflikty interesów.
  3. Redakcja wybiera recenzentki/ów tak, by możliwa była całkowicie bezstronna ocena zgłoszonych artykułów.
  4. Redakcja dba o anonimowy charakter procesu recenzyjnego, a informacje na temat zgłoszonych tekstów przekazuje wyłącznie autorce/owi, recenzent(k)om lub powołanym ekspert(k)om.
  5. Redakcja zobowiązana jest do przestrzegania zasady poufności w całym procesie pracy nad zgłoszonymi tekstami; nikt nie może ich wykorzystywać do własnych celów w nieuprawniony sposób.
  6. Redakcja nie może wykorzystywać zgłoszonych tekstów ani ich fragmentów w zapytaniach w narzędziach generatywnej sztucznej inteligencji.
  7. Redakcja zobowiązana jest do odpowiedniej, zgodnej z zasadami COPE i wytycznymi Komisji ds. etyki w nauce PAN, reakcji na wszelkie przejawy nierzetelności autorskiej, redakcyjnej lub recenzenckiej. Pierwszym krokiem zawsze jest prośba o wyjaśnienia.
  8. Wszystkie teksty poddawane są procedurze antyplagiatowej (Crossref Similarity Check). O udokumentowanych poważnych przejawach nierzetelności naukowej (jak plagiat, ghostwriting, gościnne/grzecznościowe autorstwo) redakcja powiadomi właściwe podmioty (w tym instytucję, w której afiliowana/y jest autor/ka).
  9. Redakcja jest skłonna do opublikowania polemik i odpowiedzi na polemiki, a także poprawek, wyjaśnień czy przeprosin. W przypadku konieczności wycofania już opublikowanego artykułu jego wersja elektroniczna zostanie odpowiednio oznaczona (z objaśnieniem).

Zasady obowiązujące recenzentki/ów „Kontekstów”

  1. Recenzent/ka powinna/nien jak najszybciej poinformować redakcję, jeżeli dostrzega możliwość konfliktu interesów w przypadku oceny przesłanego jej/mu tekstu, a także jeżeli z innych powodów chce się wycofać z procesu recenzyjnego.
  2. Recenzentki/ci zobowiązane/i są do bezwzględnego przestrzegania zasady poufności w całym procesie oceny tekstów.
  3. Recenzentki/ci oceniają teksty obiektywnie, powstrzymując się od subiektywnych i personalnych uwag. Celem oceny jest wspieranie autorek/ów w doskonaleniu prac, powinna więc zawierać precyzyjnie sformułowane uzasadnienie.
  4. Recenzentki/ci starają się wskazać miejsca, w których nie umieszczono odpowiednich przypisów czy informacji bibliograficznych. W miarę możliwości zgłaszają redakcji ewentualne podobieństwo tekstu bądź jego fragmentu do opublikowanych prac.
  5. Recenzent/ka nie może wykorzystywać recenzowanego tekstu w innych celach niż recenzowanie. Informacje i pomysły uzyskane w procesie recenzowania są poufne inie mogą być wykorzystywane przez recenzentkę/a we własnych celach.
  6. Recenzent/ka nie może wykorzystywać niepublikowanego recenzowanego tekstu ani jego fragmentów w zapytaniach w narzędziach generatywnej sztucznej inteligencji.
  7. Recenzent/ka zgadza się na ujawnienie swojego nazwiska na publikowanej corocznie liście recenzentek/ów.

Zasady obowiązujące autorki/ów „Kontekstów”

  1. Autor/ka, zgłaszając tekst, gwarantuje, że jest to praca oryginalna, nienaruszająca praw autorskich, niepublikowana i niezgłoszona do druku w innym wydawnictwie.
  2. Autor/ka zobowiązana/y jest ujawnić udział wszystkich osób zaangażowanych w pracę nad tekstem.
  3. Autor/ka zobowiązana/y jest ujawnić wszelkie potencjalne konflikty interesów oraz informacje o źródłach finansowania i wkładzie instytucji naukowo-badawczych, organizacji pozarządowych i innych podmiotów.
  4. Zgłoszenie tekstu jest równoznaczne z deklaracją, że wszystkie etapy badań zostały przeprowadzone rzetelnie pod względem etycznym i naukowym, zgodnie z Europejskim kodeksem postępowania w zakresie rzetelności badawczej oraz wytycznymi Komisji ds. etyki w nauce PAN.
  5. Autor/ka może korzystać z narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji wyłącznie w celu korekty językowej swojego tekstu, a korzystanie z narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji musi przebiegać pod pełną kontrolą autorki/a; autor/ka jest zobowiązany(a) zgłosić redakcji zakres, w jakim korzystał(a) z narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji; autor/ka ponosi pełną odpowiedzialność za treść zgłaszanego artykułu.
  6. Jeżeli autor/ka odkryje błędy albo przejawy naruszenia zasad rzetelności naukowej lub zasad etycznych w tekście już zgłoszonym do publikacji lub opublikowanym, zobowiązana/y jest jak najszybciej powiadomić o tym redakcję.
  7. Autor/ka zobowiązany jest współpracować z redakcją w procesie przygotowania tekstu do druku (odpowiada na uwagi recenzentek/ów i redakcji, wprowadza poprawki).

Zasady obowiązujące wydawcę „Kontekstów”

  1. Wydawnictwo jest zobowiązane do zbierania i udostępniania redakcji czasopisma wszelkich skarg i zażaleń na czasopismo, redakcję i samo wydawnictwo.
  2. Wydawca rozpatrzy odpowiednio wszystkie sprawy związane z etyką wydawniczą, które zostały skierowane do niego bezpośrednio.

REGUŁY ROZPATRYWANIA ZARZUTÓW NIERZETELNOŚCI NAUKOWEJ

Rozpatrując jakiekolwiek zarzuty dotyczące nierzetelności naukowej sformułowane przez autorki/ów, redaktorki/ów, recenzentki/ów i inne osoby zgłaszające nieprawidłowości, kierujemy się wytycznymi określonymi w schematach działania opracowanych przez COPE oraz zasadami Komisji ds. Etyki w Nauce PAN. W badaniu zarzutów dotyczących nierzetelności naukowej będziemy postępować z wyczuciem i odpowiedzialnością, dążąc do zebrania pełnej dokumentacji, zanim wyciągniemy jakiekolwiek wnioski. Przypadki opisane poniżej i w innych miejscach w tym dokumencie nie wyczerpują wszystkich możliwości. W innych przypadkach będziemy stosować zalecenia COPE, które śledzimy na bieżąco.

Zarzut plagiatu

  1. W przypadku podejrzenia plagiatu w zgłoszonym tekście zbadamy stopień nieuprawnionego wykorzystania cudzego tekstu, danych czy pomysłów, zanim skontaktujemy się z autor(k)ami, by uzgodnić ewentualne niezbędne poprawki. W przypadku wyraźnego plagiatu i niewystarczających wyjaśnień autorek/ów, odrzucimy tekst i skontaktujemy się z instytucją zatrudniającą autorki/rów.

Zob. COPE Council. COPE Flowcharts and infographics – Plagiarism in a submitted manuscript – English. https://doi.org/10.24318/cope.2019.2.1

  1. W przypadku podejrzenia plagiatu w opublikowanym artykule, zbadamy stopień nieuprawnionego wykorzystania cudzego tekstu, danych czy pomysłów, zanim skontaktujemy się z autor(k)ami. W przypadku drobnych nieautoryzowanych fragmentów uzgodnimy z autor(k)ami poprawki, które zostaną opublikowane. W przypadku wyraźnego plagiatu i niewystarczających wyjaśnień autorek/rów wycofamy tekst z wydania online i skontaktujemy się z instytucją zatrudniającą autorki/ów.

Zob. COPE Council. COPE Flowcharts and infographics – Plagiarism in a published article – English. https://doi.org/10.24318/cope.2019.2.2.

Zarzut ghost authorship lub gościnnego / grzecznościowego autorstwa

Informujemy autorki/ów o kryteriach autorstwa i innych formach uwzględniania wkładu w powstanie tekstu. W przypadku podejrzenia o ghost authorship (nieuwzględnienia na liście autorek/ów osoby, która wniosła znaczący wkład w powstanie zgłoszonego tekstu) albo gościnnego / grzecznościowego autorstwa (uwzględnienia na liście autorek/ów osoby, która w niewielki sposób lub wcale nie przyczyniła się do powstania zgłoszonego tekstu), redakcja zawiesi proces recenzyjny / publikacyjny i poprosi autorkę/a, która/y zgłosił/a tekst, o wyjaśnienia. Jeżeli zarzuty zostaną potwierdzone, listę autorek/ów i/lub sekcję podziękowań należy skorygować, a oświadczenia autorek/ów – uzupełnić, by możliwe było wznowienie procesu recenzji/publikacji.

Zob. COPE Council. COPE Flowcharts and infographics – Ghost, guest, or gift authorship in a submitted manuscript – English. https://doi.org/10.24318/cope.2019.2.18.

MODEL BIZNESOWY W PERSPEKTYWIE ETYCZNEJ

Finansowanie i wsparcie organizacyjne

Kwartalnik „Konteksty” jest wydawany, finansowany i wspierany organizacyjnie przez Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk we współpracy ze stowarzyszeniem Liber Pro Arte. Kwartalnik jest też dofinansowywany z programów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Informacje o wszelkich formach dodatkowego finansowania są umieszczane na stronie internetowej. Czasopismo nie publikuje reklam ani żadnych innych płatnych treści.

Zespół redakcyjny jest całkowicie niezależny we wszystkich swoich działaniach, wydawca nie ma wpływu na decyzje o publikacji. Artykuły zgłaszane przez badaczki/y afiliowane/ych w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk są rozpatrywane i recenzowane tak samo jak wszystkie inne, bez żadnych preferencji. Decyzje o publikacji artykułu nie są też w żaden sposób determinowane przez czynniki o charakterze politycznym czy cenzorskim.

Wydanie online i papierowe, zasady otwartego dostępu i prawa autorskie

„Konteksty” ukazują się raz na kwartał w dwóch wersjach: w wolnym dostępie w wersji online (ISSN: 2956-9214), w której publikowane są artykuły naukowe, i w płatnej rozszerzonej wersji drukowanej (ISSN: 1230-6142), w której są wszystkie teksty naukowe z wersji online oraz inne materiały odpowiednie pod względem tematycznym (np. eseje artystyczne i literackie, wywiady, uzasadnione publikacje wtórne materiałów archiwalnych lub tłumaczeń). Autorki/rzy artykułów naukowych mogą wybrać jeden z dwóch modeli publikacyjnych: 1) równoległą publikację w otwartym dostępnie w wydaniu online i w wydaniu drukowanych (zgłoszenia wyłącznie przez system OJS) lub 2) publikację tylko w wydaniu drukowanym.

W wersji online stosujemy zasady określone w Budapest Open Access Initiative BOAI. Teksty publikowane są bez opóźnienia, w całkowicie otwartym dostępie na licencji CC BY 4.0 (licencja obowiązuje od numeru 1/2025; od numeru 1/2023 do 4/2024 artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4. Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na wykorzystanie tekstu w kwartalniku „Konteksty”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). W szczególnych przypadkach pojedyncze artykuły mogą być publikowane na innej licencji; informacja o takim wyjątku zostanie umieszczona w odpowiednich miejscach w drukowanej wersji pisma i w wersji online.  Konteksty nie pobierają żadnych opłat od autorów.

Dostęp do wersji online jest bezpłatny, natychmiastowy i nie wymaga od czytelniczek/ków rejestracji. Zezwala się na dowolne wykorzystanie tych materiałów – pod warunkiem zachowania informacji licencyjnej i wskazania autorek/ów jako właścicielek/i praw do tekstu.  

Archiwizacja I autoarchiwizacja

Zachowanie dostępu do „Kontekstów” zapewnione jest dzięki archiwizacji artykułów publikowanych w wolnym dostępie w POLONIE, czyli bibliotece cyfrowej stworzonej przez Bibliotekę Narodową. Wszystkie artykuły opublikowane na stronie https://czasopisma.ispan.pl/index.php/k/index będą dostępne w POLONIE także w przypadku, gdyby kwartalnik „Konteksty” przestał się ukazywać.

Pełne wydania cyfrowe numerów począwszy od 2005 roku dostępne są na platformie Central and Eastern Online Library – płatnie dla użytkowników indywidualnych lub bezpłatnie w ramach abonamentów między innymi bibliotek uniwersyteckich.

Zachęcamy autorów/ki, by archiwizowali(-ły) opublikowaną wersję artykułu w Internecie, w tym na stronach internetowych własnych bądź instytucjonalnych albo w repozytoriach naukowych, podając szczegóły bibliograficzne (zwłaszcza numer DOI), które potwierdzają fakt publikacji w czasopiśmie.

Upowszechnianie i promocja

Promujemy artykuły i zeszyty „Kontekstów” za pomocą prowadzonych przez redakcję kont na portalach Facebook i Instagram. Nie oznaczamy prywatnych profili autorek/ów w mediach społecznościowych bez ich zgody. Redakcja promuje treści w sposób stosowny, trafnie adresowany i nienachalny, zgodnie z zasadami International Public Relations Association Code of Conduct.

Ochrona danych osobowych

W odniesieniu do ochrony danych osobowych, realizując obowiązek informacyjny określony w art. 13 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE, informujemy, że administratorem danych osobowych jest Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, z siedzibą przy ul. Długiej 26/28, 00–950 Warszawa. Administrator danych osobowych powołał Inspektora Danych Osobowych nadzorującego prawidłowość przetwarzania danych osobowych, z którym można skontaktować się za pośrednictwem adresu e-mail: iod@ispan.pl.