Termitologie
Czas przyszły uprzedni Agnieszki Kurant
Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk
konteksty@ispan.plInstytut Kulturoznawstwa, Uniwersytet Wrocławski (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7264-4943
Abstrakt
W swych projektach artystycznych, takich jak Koniec podpisu, Agnieszka Kurant, sięga do pojęcia automatonu, chcąc zwrócić uwagę na coraz bardziej aktualną kwestię autorstwa kolektywnego. Głęboko prometejski mit antropomorficznej, czy wręcz ożywionej maszyny, od swego zarania powiązany był z twórczością. Zarazem wypada przyznać, że mit indywidualnego twórcy jest zjawiskiem dynamicznym, a jego przyszłość niepewna. Dziś szybko ewoluuje – także ze względu na niewidzialne prawa rządzące rynkiem czy rozwój sztucznej inteligencji. „Uczynić widzialnym to, co niewidzialne”, także owe sprawcze siły i zjawiska, to wiodąca strategia artystyczna Agnieszki Kurant. Bowiem to, co imaginacyjne i wyimaginowane – czy może, jak podkreśla artystka, „fikcyjne” – oddziałuje na rzeczywistość nie mniej niż to, co „rzeczywiste”. Czy zatem epoka sztuki dobiega końca?
Słowa kluczowe:
automaton, idea autorstwa, autorstwo kolektywne, sztuczna inteligencjaBibliografia
Agrippa of Nettesheim, Henry Cornelius. Three Books of Occult Philosophy, przeł. James Freake. St. Paul-Llewellyn: Llewellyn Publications, 2000.
Google Scholar
AS, „Koniec podpisu.” Nota na portalu Culture.pl, dostęp 10 maja, 2024, https://culture.pl/pl/dzielo/agnieszka-kurant-koniec-podpisu
Google Scholar
Barthes, Roland. „Śmierć autora”, Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja nr 1/2 (1999), s. 247–251.
Google Scholar
Belting, Hans. Obraz i kult, przeł. T. Zatorski. Gdańsk: słowo / obraz terytoria, 2010.
Google Scholar
Benjamin, Walter, „O pojęciu historii”, przeł. K. Krzemieniowa, w: tegoż, Anioł historii. Eseje, szkice, fragmenty, wybór H. Orłowski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1996.
Google Scholar
de Cervantes Saavedra, Miguel. Przemyślny rycerz Don Kichot z Manczy. Część II, przeł. Wojciech Charchalis. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2020.
Google Scholar
Drabarczyk vel Grabarczyk, Paweł, „Paranoja kontrolowana?” w: tegoż, Gorączka i popiół. Imaginaria nowej sztuki, Kraków: Pasaże, 2023, s. 99–116.
Google Scholar
Drabarczyk vel Grabarczyk, Paweł i Beata Łazarz, „Sztuka i sztuczna inteligencja. O potrzebie zerkania zezem”, Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja nr 4 (2021), s. 100–120.
DOI: https://doi.org/10.18318/td.2021.4.6
Google Scholar
MSL. „Erroryzm.” Broszura towarzysząca wystawie w Muzeum Sztuki w Łodzi (11 czerwca 2021 – 7 listopada 2021), dostęp 10 maja, 2024, https://msl.org.pl/sites/msl/files/aktualnosci/Errorism-accessible-brochure.pdf.
Google Scholar
Kang, Minsoo. Sublime dream of living machines. The Automaton in the European Imagination. Cambridge-London: Harvard University Press, 2011.
DOI: https://doi.org/10.4159/9780674059412
Google Scholar
Kapela, Jaś. „Działki na Księżycu.” Rozmowa z Agnieszką Kurant, Art & Business nr 10 (2014), s. 70–72.
Google Scholar
de La Mettrie, Julien Offray. „Człowiek maszyna” w: tegoż, Dzieła filozoficzne, przeł. M. Skrzypek. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 2010.
Google Scholar
Marion, Jean-Luc. La croisée du visible. Paris: la Différence, 1991.
Google Scholar
Newman, William R. Promethean Ambitions. Alchemy and the Quest to Perfect Nature. Chicago-London: The University of Chicago Press, 2004.
DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226577135.001.0001
Google Scholar
Plaßmeyer, Peter. „Androiden des 18. Jahrhunderts. Sich selbst bewegende Automaten und der Versuch der perfekten Imitation” w: Der Schlüssel zum Leben. 500 Jahre mechanische Figurenautomaten (katalog wystawy), red. Peter Plaßmeyer, Igor Jenzen, Hagen Schönrich. Dresden: Staatliche Kunstsammlungen Dresden, 2002.
Google Scholar
Polak, Marcin. „Fikcje są klejem społecznym. Rozmowa z Agnieszką Kurant”, Miej Miejsce, dostęp 10 maja, 2024, http://miejmiejsce.com/sztuka/fikcje-sa-klejem-spolecznym-rozmowa-z-agnieszka-kurant/.
Google Scholar
Pseudo-Longinos, „O górności” w: Trzy poetyki klasyczne. Arystoteles, Horacy, Pseudo-Longinos, przeł. i oprac. T. Sinko. Wrocław: Ossolineum, 1951.
Google Scholar
Rancière, Jacques. Dzielenie postrzegalnego. Estetyka i polityka, przeł. M. Kropiwnicki, J. Sowa. Kraków: Korporacja Ha!art, 2008.
Google Scholar
Sowa, Jan. „Dług, czyli widmo bogactwa”, Notes na 6 tygodni” nr 76 (2012), s. 119–127.
Google Scholar
White, Luke. „Damien Hirst’s Shark: Nature, Capitalism and the Sublime”, Tate Papers nr 14 (2010), dostęp 10 maja, 2024, https://www.tate.org.uk/art/research-publications/the-sublime/luke-white-damien-hirsts-shark-nature-capitalism-and-the-sublime-r1136828.
Google Scholar
Woynarowski, Jakub. Novus Ordo Seclorum. Nowy Porządek Wieków. Stalowa Wola: Muzeum Regionalne w Stalowej Woli, 2018.
Google Scholar
Scholz, Trebor. Playbor, repozytorium Schott’s Vocab na stronach New York Times, 12 marca, 2010, dostęp 10 maja, 2024, http://schott.blogs.nytimes.com/2010/03/12/playbor/.
Google Scholar
Autorzy
Paweł Drabarczyk vel Grabarczykkonteksty@ispan.pl
Instytut Kulturoznawstwa, Uniwersytet Wrocławski Polska
https://orcid.org/0000-0002-7264-4943
Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk – historyk sztuki, adiunkt w Instytucie Historii Sztuki UKSW, wykłada również na warszawskiej i wrocławskiej ASP. Interesuje się wzajemnym oddziaływaniem sztuki i kategorii takich jak wzniosłość, niewyobrażalne, numinosum, sacrum czy niesamowite. Doktorat obroniony w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk poświęcił kategorii wzniosłości w polskiej sztuce współczesnej. Obecnie przygotowuje książkę o widmowych instytucjach świata sztuki.
Statystyki
Abstract views: 6PDF downloads: 8
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Inne teksty tego samego autora
- Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk, Lśnienie. Przeglądając się w "Kryjówkach. Architekturze przetrwania" Natalii Romik , Konteksty. Polska Sztuka Ludowa: Tom 340 Nr 1-2 (2023): Wdzięczność / SchulzFest / Chodząc w Tatry
- Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk, Jeśli italską nocą podróżny , Konteksty. Polska Sztuka Ludowa: Tom 342 Nr 3 (2023): Pejzaże włoskie. Dekonstrukcje