Próba przeszczepienia typomorfologii Pierre’a Schaeffera do analizy wybranych słuchowisk eksperymentalnych Polskiego Radia
Abstrakt
Tekst próbuje skonfrontować typomorfologię stworzoną w latach 50. przez Pierre’a Schaeffera z analizą i interpretacją eksperymentalnych słuchowisk Teatru Polskiego Radia i Studia Eksperymentalnego. Za przykład służą tu te utwory, które w swojej warstwie fabularnej i dźwiękowej odwołały się do tematu kolejowego. Pociąg pojawia się również jako temat w kluczowej dla typomorfologicznych rozważań kompozycji Schaeffera Étude aux chemins de fer. Pod badawczą lupę wzięte zostały zarówno adaptacje radiowe (Siekierezada i Fabula rasa Edwarda Stachury, Wszystko płynie Wasilija Grossmana, Szalona lokomotywa Stanisława Ignacego Witkiewicza) jak i utwory oryginalne Teatru Polskiego Radia (Kaktus Grzegorza Walczaka). Obok klasycznych słuchowisk pole do eksplikacji stanowią tu utwory Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia (Śniadanie na trawie w grocie Lascaux, Ptacy i ludzie Eugeniusza Rudnika). Ciekawym kontekstem dla prowadzonych nad audiosferą badań jest analiza eseju dźwiękowego Zuzanny Solakiewicz i Marcina Lenarczyka 15 stron świata. Próba konfrontacji języka typomorfologii z zjawiskami dźwiękowymi wybranych spektakli jest tu poszerzona o kontekst kolejowy, tak ważny dla zrozumienia kodu muzycznego Schaeffera. Odczytanie dźwięku w kategoriach masy, dynamiki i trwałości przyniesie nowe konteksty analityczne względem myślenia o artystycznych formach radiowych.
Statystyki
Abstract views: 34PDF downloads: 15
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Janusz Łastowiecki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Muzyce”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku w „Muzyce” przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Artykuły w zeszytach od 2018/1 do 2022/3 publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Muzyce”, zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
