Selected Polish Handbooks of Piano Playing from the First Half of the Nineteenth Century in the Context of the Social History of Music
Abstract
In this article, I analyse the possibility of using Polish handbooks and schools of piano playing as sources for research into the social history of that instrument, in the strict and the broad sense. The first part of the article consists of a synthesising survey of the rather scant subject literature and an outline of the role of the piano in nineteenth-century Polish culture. I then briefly describe the system of piano teaching in Polish lands during the early decades of the nineteenth century (under the Partitions), which was based on three main pillars: institutional education, private lessons (metra) and handbooks of piano playing.
This is followed by an interdisciplinary analysis of selected Polish piano schools from the first half of the nineteenth century (Karol Kurpiński’s Wykład systematyczny zasad muzyki na klawikord (‘A systematic presentation of the principles of music for the clavichord’), 1818; Ignacy Platon Kozłowski’s Szkoła teoretyczna i praktyczna na fortepiano (‘A school of theory and practice for the pianoforte’), 1832; Jan Nowiński’s Nowa szkoła na fortepian (‘A new school for the piano’), 1839; Józef Nowakowski’s Szkoła na fortepian podług celniejszych autorów (‘A school for the piano after the leading authors’), 1840; Ignacy Feliks Dobrzyński’s Szkoła na fortepian poświęcona Rodakom (‘A school for the piano dedicated to my compatriots’), 1842). I focus mainly on the narrative sections of the source materials. This survey made it possible for me to reconstruct the model structure of a piano handbook during the period under discussion. I study this information in the context of our current knowledge about the phenomenon of the piano, as represented in the press, correspondence, memoirs and fiction. I conclude my paper with a few observations concerning the social aspects of the piano in Polish lands during the first half of the nineteenth century and the evolution of those aspects, as well as models of musical education and the external and internal fluctuations of Polish pianism at that time.
Keywords:
handbooks of piano playing, piano schools, piano, pianism, music education, Karol Kurpiński, Ignacy Platon Kozłowski, Franciszek Mirecki, Antoni Sokulski, Jan Nowiński, Ignacy Feliks Dobrzyński, Józef Nowakowski, Józef Sikorski, Frederic Chopin, Józef Elsner, pianism, music educationReferences
Bourdieu, Pierre. Dystynkcja: społeczna krytyka władzy sądzenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2005.
Google Scholar
Bruliński, Michał. „Szafa – żyrafa – radioodbiornik: o fenomenie fortepianu w kulturze polskiej przed powstaniem listopadowym”. Praca magisterska, Uniwersytet Warszawski, 2016.
Google Scholar
Chanan, Michael. Musica Practica. The Social Practice of Western Music from Gregorian Chant to Posmodernism. London: Verso, 1994.
Google Scholar
Chmara-Żaczkiewicz, Barbara. Václav Vilém Würfel w Warszawie i w Wiedniu. Fakty i hipotezy. Warszawa: NIFC, 2017.
Google Scholar
Chomiński, Jozef, red. Słownik muzyków polskich. T. 1–2. Warszawa: PWM, 1964.
Google Scholar
Dobrzyński, Bronisław. Ignacy Dobrzyński w zakresie działalności dążącej do postępu w muzyce we współczesnej jemu epoce. Warszawa: Lokomobila, 2007.
Google Scholar
Dobrzyński, Ignacy Feliks. Szkoła na fortepian poświęcona Rodakom. Warszawa: G. Sennewald, 1842.
Google Scholar
Dziadek, Magdalena. Od Szkoły Dramatycznej do Uniwersytetu. Dzieje wyższej uczelni muzycznej w Warszawie 1810–2010. Warszawa: Wydawnictwo UMFC, 2011.
Google Scholar
Goldberg, Halina. O muzyce w Warszawie Chopina. Warszawa: NIFC, 2016.
Google Scholar
Gołębiowski, Łukasz. Gry i zabawy różnych stanów w kraju całym, lub niektórych tylko prowincjach. Warszawa: nakładem autora, 1831.
Google Scholar
Green, Lucy. Music, Gender, Education. Cambridge: Cambridge University Press, 1997.
Google Scholar
Harley, Hanna. „Pierwsze najpopularniejsze polskie szkoły na fortepian”. Ruch Muzyczny 9, nr 8 (1965): 8–9.
Google Scholar
Hildebrant, Dietrich. Pianoforte: A Social History of the Piano. London: George Braziller Inc., 1989.
Google Scholar
Kallberg, Jeffrey. Granice poznania Chopina. Warszawa: NIFC, 2013.
Google Scholar
Kleczyński, Jan. „O konserwatoriach muzycznych”. Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne 1, nr 94 (1885): 284–285.
Google Scholar
Kozłowski, Ignacy Platon. Szkoła teoretyczna i praktyczna na fortepiano, prowadząca stopniami od pierwszych początków do najwyższych trudności. Moskwa: [bez wyd.], 1832.
Google Scholar
Kurpiński, Karol. Wykład systematyczny zasad muzyki na klawikord. Warszawa: F. Klukowski, 1818.
Google Scholar
Loesser, Arthur. Men, Women and the Pianos: A Social History. New York: Dover Publications, 2011.
Google Scholar
Mazepa, Leszek. Šlâh do Muzičnoi Akademii u L’vovi: u dvoh tomah. T. 1, Vid dobi mis’kih muzikantiv do Konservatorii. Lviv: Vidavnictvo „Spolom”, 2003.
Google Scholar
Mazepa, Leszek. „Szkolnictwo muzyczne Lwowa w okresie austriackim (1772–1918)”. Musica Galiciana 1 (1997): 81–102.
Google Scholar
Nowacki, Kazimierz. „Listy Franciszka Mireckiego”. Rocznik Krakowski 40 (1970): 68–72.
Google Scholar
Nowakowski, Jozef. Szkoła na fortepian podług celniejszych autorów z dodatkiem ćwiczeń własnego układu. Warszawa: Rudolf Friedlein, 1840.
Google Scholar
Nowiński, Jan. Nowa szkoła na fortepian obejmująca zasady muzyki, która wraz z uwagami tyczącymi się gry fortepianowej, przestrogami dla początkujących nauczycieli i rodziców i dla dopełnienia własnej ciekawszych nauki z celniejszych teoretyków zebrał i ułożył w trzech częściach. Krakow: D.E. Friedlein, ok. 1839.
Google Scholar
Ogiński, Michał Kleofas. Listy o muzyce, red. Tadeusz Strumiłło. Krakow: PWM, 1956.
Google Scholar
Osiak, Elżbieta. „Polskie szkoły i podręczniki gry fortepianowej 1800–1914”. Praca magisterska,
Google Scholar
Uniwersytet Warszawski, 1994.
Google Scholar
Parakilas, James, Piano Roles. The Hundred Years of Life with the Pianos. New Haven: Yale University Press, 2002.
Google Scholar
Piekarski, Michał. „Ks. Wacław Sierakowski – propagator wiedzy o muzyce i organizator szkolnictwa muzycznego w okresie działalności Komisji Edukacji Narodowej”. Biuletyn Historii Wychowania 34 (2016): 85–99.
DOI: https://doi.org/10.14746/bhw.2016.34.7
Google Scholar
Poniatowska, Irena. Muzyka fortepianowa i pianistyka w wieku XIX: aspekty artystyczne i społeczne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 1991
Google Scholar
Prokopowicz, Maria. „Z działalności księgarzy i wydawcow muzycznych w latach 1800–1831”. W: Szkice o kulturze muzycznej XIX w., red. Zofia Chechlińska. T. 1, 33–50. Warszawa: PWN, 1971.
Google Scholar
Przybylski, Tadeusz. Z dziejów nauczania muzyki w Krakowie od średniowiecza do czasów współczesnych. Krakow: Musica Iagellonica, 1994.
Google Scholar
Reiss, Jozef, red. Almanach muzycznego Krakowa 1780–1914. T. 1–2. Krakow: Towarzystwo Miłośnikow Historii i Zabytkow Krakowa, 1939.
Google Scholar
Rottermund, Krzysztof. Budownictwo instrumentów muzycznych na terenie Wielkopolski w XIX i 1. połowie XX wieku. Poznań: PTPN, 2002.
Google Scholar
Rutkowska, Alicja. Działalność pedagogiczna Instytutu Muzycznego Warszawskiego (1860–1917). Warszawa: PWSM, 1960
Google Scholar
Rutkowska, Alicja. „Nauczanie muzyki w Warszawie w II połowie XIX wieku”. W: Kultura muzyczna Warszawy II połowy XIX wieku, red. Andrzej Spoz, 34–41. Warszawa: PWN, 1980.
Google Scholar
Rutkowska, Alicja. Rola społeczna Instytutu Muzycznego Warszawskiego i znaczenie jego działalności dla polskiej kultury muzycznej. Warszawa: Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina, 1980.
Google Scholar
Serbeńska, Zofia. „Warszawskie szkolnictwo muzyczne XIX wieku”. Praca magisterska, Uniwersytet Warszawski, 1954.
Google Scholar
Sikorski, Jozef. Doręcznik muzyczny. Treściwe przedstawienie muzyki dzisiejszej, ze szczególnym baczeniem na miejscowe potrzeby, przykładami w nutach do objaśnienia niektórych szczegółów niezbędnymi oraz słownikiem muzycznym. Warszawa: Drukarnia S. Orgelbranda, 1852.
Google Scholar
Sikorski, Jozef. „Jakim sposobem można się u nas kształcić w muzyce?”. Ruch Muzyczny 1, nr 42 (1858): 332–333.
Google Scholar
Sokulski, Antoni. „List o szkole muzycznej w Krakowie”. Czas 2, nr 41 (1849): 1.
Google Scholar
Sowiński, Albert, red. Słownik muzyków polskich dawnych i nowoczesnych. Paryż: Drukarnia E. Martinet, 1874.
Google Scholar
Stępniewska, Danuta, Barbara Walczyna, red. Kufer Kasyldy czyli wspomnienia z lat dziewczęcych. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1974.
Google Scholar
Wąsacz-Krztoń, Jolanta. Ludzie i muzyka w Krakowie w I połowie XIX wieku. Rzeszow: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2009.
Google Scholar
Weber, Max. „Racjonalne i socjologiczne podstawy muzyki”, przekł. Marta Bucholc. Stan Rzeczy 1 (2013): 11–26.
DOI: https://doi.org/10.51196/srz.4.2
Google Scholar
Vogel, Beniamin. Fortepian polski. Budownictwo fortepianów na ziemiach polskich od poł. XVIII w. do II wojny światowej. Warszawa: Sutkowski Edition, 1995.
Google Scholar
Vogel, Beniamin. Instrumenty muzyczne w kulturze Królestwa Polskiego. Przemysł muzyczny w latach 1815–1914. Kraków: PWM, 1980.
Google Scholar
Authors
Michał BrulińskiFryderyk Chopin University of Music Poland
https://orcid.org/0000-0001-5071-9396
Statistics
Abstract views: 436PDF downloads: 495
License
Copyright (c) 2020 Michał Bruliński
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free nonexclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Muzyka, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Muzyka should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
Articles from issues up to and including 3/2022 were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted the publisher a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in Muzyka, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
