The New Witness of the Text ‘Gaude, mater Polonia’ in a Fragment of a Manuscript from Płock, Discovered in Berlin
Paweł Figurski
Institute of Art, Polish Academy of Sciences (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-4348-3781
Abstract
The aim of this text is to describe a fragment of a late medieval manuscript found in Berlin, Staatsbibliothek, which contains on fols. 1r and 4v the pre-war stamps of the Seminary Library in Płock. The destroyed parchment leaves are a hitherto unknown witness of the text of the medieval hymn Gaude, mater Polonia. The text preserved in the Berlin fragment has several different variants than the oldest manuscript with the complete text and music notation of the hymn, known from the antiphonary of Kielce (Chapter Library, MS 1).
Supporting Agencies
Keywords:
Gaude, mater Polonia, Seminar Library in Płock, breviary, hymnary, wartime losses, Gratuletur ecclesia oua meli praeconiaReferences
Bersohn, Mathias. Księgozbiór katedry płockiej. Warszawa: Druk P. Laskauera i W. Babickiego, 1899.
Google Scholar
Bracha, Krzysztof, red. Antiphonarium Kielcense. Antyfonarz kolegiaty kieleckiej (ok. 1372 r.). Wydanie fototypiczne z komentarzem. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Wydawnictwo Jedność, 2020.
Google Scholar
Derolez, Albert. The Palaeography of Gothic Manuscript Books: From the Twelfth to the Early Sixteenth Century. Cambridge: Cambridge University Press, 2003.
Google Scholar
Dreves, Guido Maria. „De sancto Stanislao. no. 448”. W: Analecta Hymnica Medii Aevi. T. 4, 237–238. Leipzig: Fues, 1888.
Google Scholar
Fedorowicz, Szymon. „Oficjum o świętym Florianie w średniowiecznych brewiarzach krakowskich”. Ruch Biblijny i Liturgiczny 61, nr 4 (2008): 257–275.
DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.366
Google Scholar
Gołdys, Norbert. „Odzyskana perła płockiego średniowiecza? O losach niezwykłej biblioteki”. W: Histmag. 1 XI 2015, https://histmag.org/odzyskana-perla-plockiego-sredniowiecza-o-losach-niezwyklej-biblioteki-12129, dostęp 11 V 2024.
Google Scholar
Gałuszka, Tomasz. ,,Mater Polonia. Z badań nad oficjum brewiarzowym ku czci św. Stanisława ze Szczepanowa Dies adest celebris autorstwa Wincentego dominikanina”. Roczniki Historyczne 85 (2019): 7–25.
DOI: https://doi.org/10.12775/RH.2019.01
Google Scholar
Graczyk, Waldemar, Jolanta M. Marszalska. Księgi rękopiśmienne i stare druki w zbiorach Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego w Płocku. Z dziejów kultury polskich bibliotek kościelnych w dawnych wiekach. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy, 2010.
Google Scholar
Kalicki, Włodzimierz, Monika Kuhnke. Sztuka zagrabiona 2. Madonna znika pod szklanką kawy. Warszawa: Agora, 2021.
Google Scholar
Kętrzyński, Wojciech, wyd. „Hymni de sancto Stanislao”. W: Monumenta Poloniae Historica. T. 4, 355–356. Lwów: Polska Akademia Umiejętności, 1884.
Google Scholar
Kętrzyński, Wojciech, wyd. „Calendarium Plocense”. W: Monumenta Poloniae Historica. T. 5, 444–461. Lwów: Polska Akademia Umiejętności, 1888.
Google Scholar
Knapiński, Ryszard. „Nieznana odyseja płockich zabytków”. Roczniki Humanistyczne 41, nr 4 (1993): 41–60.
Google Scholar
Kowalewicz, Henryk, Jerzy Morawski, wyd. „De sancto Stanislao, no. 45”. W: Musica Medii Aevi. T. 8, 110–115. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1991.
Google Scholar
Knapiński, Ryszard. Iluminacje romańskiej Biblii Płockiej. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1993.
Google Scholar
Kubieniec, Jakub, wyd. Wincenty z Kielczy. Oficjum o św. Stanisławie. Kraków: Musica Iagiellonica, 2015.
Google Scholar
Looted Cultural Assets, https://db.lootedculturalassets.de/index.php/Detail/objects/243730, dostęp 11 V 2024.
Google Scholar
Majewski, Dariusz, wyd. Pontyfikał. Odzyskana perła płockiego średniowiecza. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy, 2016.
Google Scholar
Marszalska, Jolanta, Waldemar Graczyk. The Lost Collection of Incunabula of the Seminary Library in Płock. Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2023.
Google Scholar
Meumann, Ernst. Vorlesung zur Einführung in die Experimentelle Pädagogik und ihre psychologischen Grundlagen. T. 1–2. Leipzig: Engelmann, 1916–1920.
Google Scholar
Misiarczyk, Leszek, wyd. Pontificale Plocense I. T. 1–2. Pelplin: Bernardinum, 2020.
Google Scholar
Nowowiejski, Antoni Julian. Płock. Monografia historyczna. Płock: Bracia Detrychowie, 1930.
Google Scholar
Podleś, Antoni, wyd. Pontyfikał płocki z XII wieku. Bayerische Staatsbibliothek München Clm 28938, Biblioteka Seminarium Duchownego Płock Mspł. 29. Studium liturgiczno-źródłoznawcze. Edycja tekstu. Płock: Płockie Wydawnictwo Diecezjalne, 1986.
Google Scholar
Sala, Anna. „Z Jeny do Płocka. Powrót szczątków trzynastowiecznego kodeksu zrabowanego z Biblioteki Seminaryjnej”. W: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej. T. 14, red. Wojciech Walczak, Katarzyna Wiszowata-Walczak, 199–230. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2020.
Google Scholar
Sawicka, Stanisława. ,,Les principaux manuscrits a peintures de la Bibliotheque Nationale de Varsovie, du Château Royal et des Bibliotheques: des Zamoyski a Varsovie, du Seminaire de Płock et du Chapitre de Gniezno”. Bulletin de la Société Française de Reproductions de Manuscrits a Peintures 19 (1938): 1–321.
Google Scholar
Seweryniak, Henryk, Weronika Liszewska, wyd. Pontificale Plocense I. T. 3. Pelplin: Bernardinum, 2020.
Google Scholar
Spandowski, Michał. „Polskie zbiory inkunabułów zniszczone, rozproszone i przemieszczone w czasie i w wyniku II wojny światowej”. Rocznik Biblioteki Narodowej 44 (2013): 5–36.
Google Scholar
Szymonik, Kazimierz. Oficjum rymowane o św. Stanisławie: „Dies adest celebris” i hymn „Gaude Mater Polonia” w polskich antyfonarzach przedtrydenckich: studium muzykologiczne. Niepokalanów: Wydawnictwo Ojców Franciszkanów, 1996.
Google Scholar
Vetulani, Adam. „Średniowieczne rękopisy płockiej biblioteki katedralnej”. Roczniki Humanistyczne 7 (1963): 313–443.
Google Scholar
Authors
Paweł FigurskiInstitute of Art, Polish Academy of Sciences Poland
https://orcid.org/0000-0002-4348-3781
Statistics
Abstract views: 227PDF downloads: 242
License
Copyright (c) 2024 Paweł Figurski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free nonexclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Muzyka, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in "Muzyka" should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
Articles from 2018/1 to 2022/3 were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted the publisher a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in "Muzyka", retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.