Zagrzeb na operowych rozdrożach w latach 60. XIX wieku: kręta droga do opery narodowej

Vjera Katalinić

Abstrakt

W latach sześćdziesiątych XIX w. Zagrzeb nie posiadał stałego zespołu operowego, ale jego zalążek istniał w zespole dramatycznym Teatru Narodowego, ponieważ od 1863 r. mała orkiestra teatralna wykonywała operetki. Teatr Narodowy jako instytucja powstał w 1861 r., jednakże budynek teatru, wzniesiony w 1834 r. i od 1852 r. należący do władz miasta, nieprzerwanie był siedzibą zagranicznych grup operowych, zwłaszcza należących do Habsburg.w (Cesarstwa Austriackiego, a od 1867 r. Monarchii Austro-Węgierskiej), pochodzących przeważnie z ich włoskich prowincji.
Artykuł zawiera zwarty opis powstawania teatru oraz omówienie różnych zagranicznych zespołów przyjeżdżających z miast węgierskich, austriackich i włoskich, i ich repertuaru (głównie włoski, sporadycznie utwory niemieckie i węgierskie), a także jego recepcji, w oparciu o publikowaną w Zagrzebiu niemiecko- i chorwackojęzyczną prasę. Podnosi również problem znaczenia lokalnej edukacji muzycznej oraz chorwackich dzieł napisanych w tym okresie w Zagrzebiu jako odpowiedź na wzrost nastrojów narodowych, dla doprowadzenia do powstania stałego zespołu operowego w 1870 roku.