‘Pillarheads’ of the Church of the Providence’ and Other Phantasms of the Mythology of the Skórzewski Family inscribed into the Architecture of the Lubostroń Palace
Aleksander Jankowski
Bydgoszcz, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego (Poland)
http://orcid,org/0000-0002-7806-1845
Abstract
The Lubostroń Palace raised in the early 1800s by Count Fryderyk Skórzewski and meant to become a new family residence, was to intrigue with untypical architecture fulfilling, first of all, a semantic function. The Palace’s designer Stanisław Zawadzki made reference to the Palladian central model of a cupola villa, typical of cosy residential architecture at the turn of the century. The programme was modified after the Duchy of Warsaw had been established, and Count Skórzewski had become President of the Duchy’s Bydgoszcz Department. The architectural decoration was enriched with additional patriotic content exposing the merits of Fryderyk’s mother Marianna Skórzewska for the Polish-Lithuanian Commonwealth.
When the residence was taken over by Fryderyk’s sons, the Palace’s architecture was given a new symbolic meaning. Although the building’s structure remained unaltered, there appeared information that the portico columns had originally been meant for the Church of Divine Providence in Warsaw, while the tympanum of the garden pseudo-portico featured the emblem of the French. The source of this interpretation was found in the description of the Palace released in 1836 in the Greater Poland ‘Przyjaciel Ludu’ periodical, later repeated in the French magazine published by Leonard Chodźko. These pieces of information penetrated into contemporary academic literature as an archivally recorded ‘actual state’, and not an intentionally created idea. It is the demystification of this and others phantasms placed upon the Lubostroń Palace in the 19th century that is the main focus of the paper.
Supporting Agencies
Keywords:
palace in Lubostroń, Villa Rotonda, the Shrine of Divine Providence, Stanisław Zawadzki, Fryderyk Skórzewski, Marianna Skórzewska, Heliodor SkórzewskiReferences
Aleksandrowicz, Alina. Izabela Czartoryska: Polskość i europejskość. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1998.
Google Scholar
Bąbiak, Grzegorz P. „Sobie, ojczyźnie czy potomności…”: Wybrane problemy mecenatu kulturalnego elit na ziemiach polskich w XIX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, Wydział Polonistyki UW, 2010.
Google Scholar
Eco, Umberto. Nieobecna struktura. Tłumaczenie Adam Weinsberg, Paweł Bravo. Warszawa: Wydawnictwo KR, 1996.
Google Scholar
Fischer, Jérémie. “Uchodźca z Francji w wielkopolskiej rodzinie ziemiańskiej. Ksiądz Claude-Antoine Pochard u Skórzewskich (1796–1833).” Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski 7 (2012): 175–187.
DOI: https://doi.org/10.14746/e.2012.7.8
Google Scholar
Jakimowicz, Teresa. “Sibi et posteritate. Treści ideowe rezydencji feudalnej w Polsce XVI-XIX w.” W Rezydencje w średniowieczu i czasach nowożytnych, redakcja Edward Opaliński, Tomasz Wiślicz, 252–267. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, 2001.
Google Scholar
Jankowski, Aleksander. “Lubostrońska Villa Rotonda w XVIII-XIX w. Pałac mieszkalny, ale do mieszkania niemiły.” Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 67, nr 2 (2019): 233–258.
DOI: https://doi.org/10.23858/KHKM67.2019.2.005
Google Scholar
Jankowski, Aleksander. “Patronka cywilizacyjnej przemiany. Biała legenda Marianny Skórzewskiej w dobie upadku Rzeczypospolitej wykreowana.” Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 62, nr 2 (2014): 227–241.
Google Scholar
Jankowski, Aleksander. Pałac w Lubostroniu. Fryderyka Skórzewskiego pomnik rodowej dumy i zamiłowania sztuk plastycznych… Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2014.
Google Scholar
Kwiatkowski, Marek. “Nieznane projekty Stanisława Zawadzkiego.” Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 22, nr 2 (1987): 91–105.
Google Scholar
Malinowska, Irena. Stanisław Zawadzki 1743–1806. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1953.
Google Scholar
Mączyński, Ryszard. “Architekt Komisji Edukacji Narodowej. Nadzór nad budynkami szkół w latach 1777–1793.” Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki 15, nr 1-2 (2006): 7–88.
Google Scholar
Moryń, Hanna. “Historia i pamięć: o portrecie Fryderyk Skórzewski z pełnomocnikiem Maciejem Grabowskim Józefa Walla.” Studia Muzealne 18 (1994).
Google Scholar
Nowicki, Ryszard. Semper recte. Z dziejów rodu Skórzewskich. Lubostroń: Pałac Lubostroń, 2007.
Google Scholar
Nowicki, Ryszard. “Wizerunek Napoleona w świetle Mowy Hrabi Skórzewskiego z roku 1809.” Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej 13 (2007): 27–33.
DOI: https://doi.org/10.18318/napis.2007.1.3
Google Scholar
Nowicki, Ryszard. Skórzewscy właściciele dóbr łabiszyńskich. Rola w życiu społeczno-politycznym wielkopolskiego ziemiaństwa. Toruń: Adam Marszałek, 2003.
Google Scholar
Polaczek, Janusz: Sztuka i polityka w Księstwie Warszawskiem. Dzieje, formy, treść i dziedzictwo. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2005.
Google Scholar
Porębski, Mieczysław. Malowane dzieje. Warszawa: PWN, 1961.
Google Scholar
Skuratowicz, Jan. Dwory i pałace w Wielkim Księstwie Poznańskim. Międzychód: Wydawnictwo „Eco”, 1992.
Google Scholar
Warkoczewska, Magdalena, Malarstwo i grafika epoki romantyzmu w Wielkopolsce. Warszawa-Poznań: PWN, 1984.
Google Scholar
Wilgosiewicz-Skutecka, Renata. “Ksiądz w czasach rewolucji francuskiej. Losy emigranta na podstawie pamiętników Claude’a Antoine’a Pocharda z lat 1792–1833.” Czas Przeszły. Poznańskie Studia Historyczne 3, nr 1-2 (2016): 85–100.
Google Scholar
Wilgosiewicz-Skutecka, Renata. “Polska w oczach guwernera Skórzewskich, czyli zapiski księdza Pocharda z lat 1792–1833 w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu.” Biblioteka 15 (2011): 9–24.
DOI: https://doi.org/10.14746/b.2011.15.1
Google Scholar
Wilgosiewicz-Skutecka, Renata. “Zapiski księdza Pocharda z lat 1792-1833 – nowa odsłona.” W Zbiory specjalne w bibliotekach polskich: problematyka badawcza i organizacyjna, redakcja Agnieszka Borysowska, 37–46. Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, 2015.
Google Scholar
Authors
Aleksander JankowskiBydgoszcz, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Poland
http://orcid,org/0000-0002-7806-1845
Statistics
Abstract views: 228PDF downloads: 266
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Most read articles by the same author(s)
- Aleksander Jankowski, The Fourteenth-centure Mural with the Motif of Our Lady Jointly Carrying the Cross with Jesus in the Architectural Space of the Two-aisle Parish Church in Bolków , Biuletyn Historii Sztuki: Vol. 83 No. 3 (2021): numer zwykły
- Aleksander Jankowski, The Quasi-Post-Supported Church in Brody Poznańskie in the Light of 17th- and 18th-Century Written Sources. A Contribution to Research on Old Carpentry Practices , Biuletyn Historii Sztuki: Vol. 86 No. 1 (2024)
