Jak naprawdę nazywał się architekt znany w Polsce jako François Arveuf i czego dokonał przed przyjazdem do Warszawy?
Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk
momilan@ispan.plInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-9766-0424
Abstrakt
Znany w polskim piśmiennictwie, działający przez sześć lat w Polsce francuski architekt François Arveuf nosił w istocie inne imię i nazwisko, dlatego nie udawało się ustalić jego dokonań sprzed przyjazdu do Warszawy. Urodził się jako Alexandre Jean Alexis Fransquin i był nieślubnym dzieckiem architekta Jeana Jacquesa Nicolasa Arveufa. Ustalenie danych biograficznych architekta pozwoliło na zrekonstruowanie jego – niezbyt imponujących, jednak wartych zauważenia – osiągnięć z francuskiego i amerykańskiego okresu twórczości.
Słowa kluczowe:
kostium francuski w architekturze, neorenesans francuski, architektura XIX w., François Arveuf, Alexandre Fransquin-Arveuf, Jean Jacques Nicolas Arveuf, architektura wystaw światowych, architektura WarszawyBibliografia
Bagińska-Żórawska, Teresa. „Antoniny na Wołyniu – rozkwit i zagłada po rewolucji 1917 r.” Komunizm. System – Ludzie – Dokumentacja 9 (2020): 153–190.
Google Scholar
Glinkowski, Witold P. „Polskie ślady Arveuf ’a”. Spotkania z Zabytkami 29, nr 2 (2005): 21–23.
Google Scholar
Grygiel, Tomasz. „Arveuf Franciszek (François)”. W: Saur Allgemeines Künstlerlexikon. Die bildenden Künstler aller Zeiten und Völker, t. 5: Avogaro – Barbieri, 354–355. München–Leipzig: K.G. Saur, 1992.
Google Scholar
Jaroszewski, Tadeusz S. „Architektura rezydencjonalna wielkiej burżuazji warszawskiej w latach 1864–1914”. W: Sztuka XIX wieku w Polsce. Naród – miasto. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Poznań, grudzień 1977, 171–204. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979.
Google Scholar
Jaroszewski, Tadeusz S. „Kostium francuski architektury polskiej 2 poł. XIX w.” W: Tradycja i innowacja. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Łódź, listopad 1979, 171–199. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981.
Google Scholar
Jaroszewski, Tadeusz S. „Materiały do dziejów pałacu Potockich w Antoninach”. Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie 29 (1985): 329–368.
Google Scholar
Jaroszewski, Tadeusz S. „Uwagi o modernizacji kilku siedzib wiejskich w Polsce na przełomie XIX i XX wieku”. Materiały Muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie 4 (1987): 168–207.
Google Scholar
Jelonkiewicz-Chęć, Agnieszka. „Architektura pałacowo-ogrodowa w Kozienicach na przełomie XIX i XX wieku”. W: Studia z architektury nowoczesnej, redakcja Jerzy Malinowski, 127–145. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2000.
Google Scholar
Kilanowski, Piotr. „Arthur E. Gurney – brytyjski architekt czynny w Warszawie i na dawnych ziemiach Rzeczypospolitej od 1899 do 1915 roku”. Ochrona Zabytków 72, nr 2 (2019): 147–188.
Google Scholar
Libicki, Piotr, i Marcin Libicki. Dwory i pałace wiejskie na Mazowszu. Poznań: Rebis, 2013.
Google Scholar
López Castillo, José Miguel. „Paris – Murcie. Arte y fiesta al servicio de la solidaridad europea: el ejemplo pionero de Francia con motivo de la inundación de Murcia de 1879”. W: Del espacio a la identidad. Patrimonios y humanidades en el siglo XXI, redakcja Pablo López Gómez et al., 15–32. León: Instituto de Humanismo y Tradición Clásica, Universidad de León, 2021.
Google Scholar
Majewski, Jerzy S., i Tomasz Markiewicz. Warszawa nieodbudowana. Warszawa: DiG, 1998.
Google Scholar
Omilanowska, Małgorzata. Budowanie na obcej ziemi. Kraków: Universitas, 2016.
Google Scholar
Omilanowska, Małgorzata. „Drewniana architektura kąpielisk nadbałtyckich i działalność wołogoskiej firmy budowlanej”. W: ead., Budowanie nad Bałtykiem. Studia z architektury i sztuki Gdańska, Pomorza i Żmudzi, 112–129. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2017.
Google Scholar
Pedrosa, José Manuel. „La fiesta española de L’Hippodrome de París (18 de diciembre de 1879): toros, flamenco y seudo-folclore español”. Boletín De Literatura Oral 5 (2015): 9–33.
Google Scholar
Penanrun, David, Louis François Roux, i Edmond-Augustin Delaire. Les Architectes éléves de l’École des Beaux-Arts 1793–1907. Paris: Librairie de la construction modern, 1907.
Google Scholar
Ritter, Catrin. „Arveuf Jean Jacques Nicolas”. W: Saur Allgemeines Künstlerlexikon. Die bildenden Künstler aller Zeiten und Völker, t. 5: Avogaro – Barbieri, 355. München–Leipzig: K.G. Saur, 1992.
Google Scholar
Sadowski, Łukasz M. Kostium francuski a architektura rezydencjonalna polskiej arystokracji i ziemiaństwa w latach 1864–1914. Warszawa: DiG, 2006.
Google Scholar
Serafinowicz, Jacek T. „«Le charme discret de la bourgeoisie»”. Spotkania z Zabytkami 7, nr 14 (1983): 53–56.
Google Scholar
Serafinowicz, Jacek T. „Francuski gust rosyjskiej szlachcianki”. Spotkania z Zabytkami 6, nr 8 (1982): 58–61.
Google Scholar
Skuratowicz, Jan. „«Wersale północy», czyli o rezydencjach europejskich 2. poł. XIX wieku”. W: Tradycja i innowacja. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Łódź, listopad 1979, 241–259. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981.
Google Scholar
Zieliński, Jarosław. Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Śródmieście historyczne, t. 10: Mackiewicza –Mazowiecka. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 2004.
Google Scholar
Autorzy
Małgorzata Omilanowska-Kiljańczykmomilan@ispan.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0001-9766-0424
Prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk jest historyczką sztuki, profesorem Instytutu Sztuki PAN; jest również dyrektorem Zamku Królewskiego w Warszawie. Specjalizuje się w problemach architektury XIX, XX i XXI w., przede wszystkim Warszawy, Gdańska i regionu pobrzeża Bałtyku, a także dziejów ochrony zabytków i życia artystycznego doby nowoczesnej. Jest członkinią wielu rad naukowych instytucji nauki i kultury m.in. Rady Programowej Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku oraz rad Muzeum Narodowego w Gdańsku i Muzeum Historii Gdańska. Ostatnio opublikowała książki: Architekt-urzędnik w służbie rosyjskiej. Antoni Jabłoński Jasieńczyk (Warszawa 2022), Pałac Staszica (Warszawa 2022) i Marian Lalewicz. Architekt petersbursko-warszawski (Warszawa 2023).
Statystyki
Abstract views: 142PDF downloads: 104
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W numerach od 1/2019 do 4/2022 wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk, Dlaczego Antonio Corazzi przyjechał do Polski? , Biuletyn Historii Sztuki: Tom 84 Nr 2 (2022)
- Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk, Altana Słuszków czy „fontanna Szujskich”. Epilog: Uchwała Prezydium Rady Ministrów nr 572/53 , Biuletyn Historii Sztuki: Tom 86 Nr 2 (2024)
