Okamgnienia i migawki: O problemach reportażu latynoamerykańskiego

Magdalena Barbaruk

doi:10.36744/k.4436

Blinks of an Eye and Snapshots

On the Problems of a Latin American Story

Peer-reviewed article, Submitted 10.06.2025, Accepted 10.09.2025

Magdalena Barbaruk

barbaruk@gmail.com
Instytut Kulturoznawstwa, Uniwersytet Wrocławski (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-6406-2241

DOI: https://doi.org/10.36744/k.4436

Abstract

The point of departure of Magdalena Barbaruk’s reflections consists of experiencing weariness accompanying her while reading stories from Latin America. She proposes a hypothesis that the responsibility lay in their monumental and snapshot form. Additionally, Barbaruk declared that even extensive and appreciated stories confirm the thesis about the crisis of narration and, according to Byung-Chul Han, more extensively of contemporary culture. The author’s reflection revolves around questions whether Latin America is a blink of an eye land, what does this mean, and what sort of an impact this has on stories dedicated to Latin America. Barbaruk asks whether the syncretic, Tik-Tok material reality of globalised America deprived of an aura offers an opportunity for an epiphany of being. While seeking possibilities for a story envisaged as a tale about the present she seeks inspiration, i.a. from Martin Heidegger, Walter Benjamin (Denkbilder) or Olga Tokarczuk (“the tender narrator”). Doing so Barbaruk declares that the blink of an eye concept can be linked with memory and experiencing the past (not contrary to Heidegger’s conception focused on the “ecstasy” of contemporaneity). Barbaruk does not regard reportage as information about the unknown but as an epiphany-like (shaman) art of spinning a story, i.e. she links the “present” with a certain type of congestion of the sense offered by poetry or a ritual. Inspired by Pasażerowie. Ayahuasca i duchy Amazonii by Mateusz Marczewski, she declares that a reportage can be tactile, healing, and offering insight into reality, but also into one’s own situation.

Keywords:

Latin American non-fiction, Augenblick, Walter Benjamin, Amereida, Olga Tokarczuk

References

Amereida, volumen primero. Viňa del Mar: e[ad] Ediciones, 2022.
Google Scholar

Baran, Bogdan. Plan podróży, [w:] Walter Benjamin. Podróże wyobraźni. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2021.
Google Scholar

Barbaruk, Magdalena. Ruch Amereidy, Gdańsk: słowo /obraz terytoria 2024.
Google Scholar

Benjamin, Walter. Moskwa, przeł. Bogdan Baran [w:] Podróże wyobraźni. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia 2021.
Google Scholar

Caparrós, Martín. Ñameryka, przeł. Wojciech Charchalis, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2023.
Google Scholar

Domosławski, Artur. Rewolucja nie ma końca. Podróże w krainie buntu i nadziei. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2024.
Google Scholar

Ganczarek, Wojciech. Sprzedani. Reportaże z peryferii. Wojciech Ganczarek copyright: Jelcz Laskowice 2021.
Google Scholar

Graf, Paweł. Okamgnienie i ślad, „Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze” 2017, nr 6.
DOI: https://doi.org/10.18778/2299-7458.06.04 Google Scholar

Han, Byung-Chul. Kryzys narracji i inne eseje, przeł. Rafał Pokrywka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2024.
Google Scholar

Iommi, Godofredo. Hay que ser absolutamente moderno, [w:] tegoż, Hay que ser absolutamente moderno (Poetica I), Valparaíso: e[ad] Ediciones, 2016.
Google Scholar

Jakubowski, Jarosław. Ricoeur a egzystencjalna koncepcja wiecznej teraźniejszości, „Analiza i Egzystencja” 2005 nr 1, s. 78.
Google Scholar

Lem, Stanisław. Okamgnienie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2000.
Google Scholar

Klinger, Michał. Chwila a wieczność (bezczasowość tekstu). „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, 2022 nr 1-2 (336-337), s. 101-109.
Google Scholar

Marczewski, Mateusz. Pasażerowie. Ayahuasca i duchy Amazonii. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2024.
Google Scholar

Nycz, Ryszard. Literatura jako trop rzeczywistości, cyt. za: P. Graf, Okamgnienie i ślad, „Łódzkie Studia Literaturoznawcze” 2017 nr 6.
Google Scholar

Pöggler, Otto. Droga myślowa Martina Heideggera, przeł. Bogdan Baran, Warszawa: Czytelnik, 2002.
Google Scholar

Synowiec, Ola. Dzieci Szóstego Słońca. W co wierzy Meksyk, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2021.
Google Scholar

Szady, Beata. Wstęp, [w:] Dziobak literatury. Reportaże latynoamerykańskie, red. Beata Szady. Warszawa: Wydawnictwo Dowody na Istnienie, 2021.
Google Scholar

Tokarczuk, Olga. Czuły narrator, [w:] Czuły narraror, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2020.
Google Scholar

Woźniak, Cezary. Heidegger. Da/ Augenblick. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2020.
Google Scholar

Villoro, Juan. Miasto Meksyk. Poziomy zawrót głowy, przeł. Barbara Bardadyn. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2024.
Google Scholar

Download

pdf (Język polski)

Published

2025-12-17

Cited by

Barbaruk, M. (2025) “Blinks of an Eye and Snapshots: On the Problems of a Latin American Story ”, Konteksty, 350(3), pp. 127–133. doi: 10.36744/k.4436.

Authors

Magdalena Barbaruk
barbaruk@gmail.com
Instytut Kulturoznawstwa, Uniwersytet Wrocławski Poland
https://orcid.org/0000-0001-6406-2241

Magdalena Barbaruk – kulturoznawczyni. Profesorka UWr, dyrektorka Instytutu Kulturoznawstwa UWr oraz członkini redakcji „Kontekstów”. Autorka książek Długi cień Don Kichota (2015), Sensy błądzenia. La Mancha i jej peryferie (2018) i Ruch Amereidy (2024, nominacja do Nagrody im. Marcina Króla). Zajmuje się sprawczością literatury, jej wpływem na sposoby życia jednostek, wspólnot oraz przestrzeń. Prowadzi badania w Hiszpanii oraz w krajach Ameryki Południowej, głównie w Chile. Jej ostatnia książka poświęcona jest działalności tak zwanej Szkoły z Valparaíso, która połączyła architekturę i poezję z misją dekolonizacji Ameryki.