‘Silver Painting’ from the Church of the Canons Regular in Mstów
Paweł Dettloff
Kraków, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-1813-7211
Abstract
The silver robe covering the miraculous painting of Our Lady of Mstów in the church of the Canons Regular in Mstów (at present currently Wancerzów) near Częstochowa is discussed. The oldest written record referring to this artifact dates back to 1704, defining it as a ‘silver painting’. Actually, the silver appliqué design on the miraculous effigy covers almost the whole of its surface (except for the faces), while the shape of the cover resembles the representation underneath. The robe was made of silver, partially gilded embossed sheet, engraved in parts. The upper part of figural elements are almost solid realistically rendered, made as a cast. An interesting and precious piece of goldsmithery, encompassed within the tradition of adorning miraculous images with metal applications, it ranks among the robes put upon sacral pictures so numerous in the Polish-Lithuanian Commonwealth, representing, however, its less typical variety. Covering the whole of the painting showing Our Lady, it is actually bigger (48 x 38 cm) than the small picture itself (25 x 30 cm). The silver sheet, namely the application with a full-bodied presentation of the figure, has practically taken over the role of the original. In this way, it has become its visual transformation and a ‘new picture’. This is the version the faithful have seen until today. Furthermore, the dependence of the depictions on the robe on the print popularizing the miraculous effigy of Our Lady of Częstochowa is interesting. Neither the circumstances nor the exact date of the piece’s foundation are known. However, based on the above analysis, it can be assumed that the dress was executed in the last decade of the 17th century or in the early 18th century, most likely before 1704. What strikes in the work is a genuine design composition and ‘compiled’ ornamental decoration, as well as high quality of craftsmanship. Among the applied ornaments, acanthus and auricular motifs, the latter resembling schweifwerk ornament, can be found. Although stylistically retarded, the Mstów robe remains a precious work of artistic craftsmanship; an anonymous piece produced possibly by a Częstochowa workshop; it demonstrated its high technical and artistic capacity. An important set, integrally connected with the discussed artifact, can be seen in the 17th-century pieces of jewellery adorning the silver sheet of the robe.
Supporting Agencies
Keywords:
Church of the Canons Regular in Mstó w, miraculous painting of Our Lady of Mstów, silver robe, Częstochowa workshopReferences
Adamska Magdalena, „Wyroby jubilerskie we wzornikach graficznych XVI i XVII w.”, [w:] Rządzić i olśniewać. Klejnoty i jubilerstwo w Polsce w XVI i XVII wieku. Eseje, Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum 2019.
Google Scholar
Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian, „Wota srebrne. Z badań nad sztuką sarmatyzmu w Polsce”, Biuletyn Historii Sztuki, 32:1970, z. 2.
Google Scholar
Czyżewski Krzysztof, Walczak Marek, „Uwagi o zastosowaniu srebra w sztuce Rzeczypospolitej”, [w:] Fides ars scientia. Studia dedykowane pamięci Księdza Kanonika Augustyna Mednisa, red. Andrzej Betlej i Józef Skrabski, Tarnów 2008.
Google Scholar
Dettloff Anna, Dettloff Paweł, Domus Aurea. Architektura i sztuka dominikańskiego sanktuarium Matki Bożej w Gidlach, Warszawa 2016.
Google Scholar
Dettloff Paweł, „Architektura kościoła Kanoników Regularnych Laterańskich w Mstowie”, [w:] Mstów. Miasto, klasztor i parafia na przestrzeni wieków, red. Kazimierz Łatak CRL, Łomianki 2013.
Google Scholar
Dettloff Paweł, „Kościół kanoników regularnych laterańskich w Mstowie”, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, 43:1998, z. 4.
Google Scholar
Dworzak Agata, Fabrica ecclesiae sandomiriensis. Dzieje modernizacji wnętrza kolegiaty sandomierskiej w XVIII wieku w świetle źródeł archiwalnych, Kraków 2016.
Google Scholar
Golonka Jan OSPE, Ołtarz Jasnogórskiej Bogurodzicy. Treści ideowe i artystyczne kaplicy i retabulum, Częstochowa – Jasna Góra 1996.
Google Scholar
Gradowski Michał, Znaki na srebrze. Znaki miejskie i państwowe na terenie Polski w obecnych jej granicach, Warszawa 1994.
Google Scholar
Irmscher Günter, Kleine Kunstgeschichte des europäischen Ornaments seit der frühen Neuzeit (1400-1900), Darmstad 1984.
Google Scholar
Jasnogórski Ołtarz Ojczyzny, red. Jan Golonka, Częstochowa 1991.
Google Scholar
Jaśkiewicz Aleksander, „Złotnictwo wotywne regionu częstochowsko-wieluńskiego. Studium z zakresu sztuki prowincjonalnej i ludowej XVII-XIX wieku”, Rocznik Muzeum Okręgowego w Częstochowie, t. 5, Sztuka, z. 1, 1982.
Google Scholar
Jurkowlaniec Grażyna, Epoka nowożytna wobec średniowiecza. Pamiątki przeszłości, cudowne obrazy, dzieła sztuki, Wrocław 2008.
Google Scholar
Karpowicz Mariusz, „Uwagi o aplikacjach na obrazy i roli sreber w dawnej Rzeczypospolitej”, Rocznik Historii Sztuki, 16:1986.
Google Scholar
Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 11: Woj. Bydgoskie, z. 9: Powiat lipnowski, oprac. Ryszard Brykowski, Izabela Galicka i Hanna Sygietyńska, Warszawa 1969.
Google Scholar
Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 6: Województwo katowickie, z. 4: Dawny powiat częstochowski, red. Izabella Rejduch-Samkowa i Jan Samek, oprac. Przemysław Maliszewski i Adam Małkiewicz oraz Izabella Rejduch-Samkowa i Jan Samek, Warszawa 1979.
Google Scholar
Knapiński Ryszard, „Nieznane grafiki z wizerunkiem Matki Bożej Częstochowskiej”, [w:] Zwycięstwo przychodzi przez Maryję, red. Zachariasz S. Jabłoński OSPPE, Teofil Siudy, Częstochowa 2006.
Google Scholar
Letkiewicz Ewa, Klejnoty w Polsce. Czasy ostatnich Jagiellonów i Wazów, Lublin 2006.
Google Scholar
Łatak Kazimierz CRL, Sanktuarium Matki Bożej Mstowskiej, Ełk 2000.
Google Scholar
Łatak, „Katalog rządców prepozytury mstowskiej”, [w:] Mstów. Miasto, klasztor i parafia na przestrzeni wieków, red. Kazimierz Łatak CRL, Łomianki 2013.
Google Scholar
Mączyński Ryszard, Blaski złotniczego kunsztu Studia z dziejów rzemiosła artystycznego XVII i XVIII wieku, Toruń 2010.
Google Scholar
Migasiewicz Paweł, Kościół podominikański w Sieradzu, Warszawa-Sieradz 2003.
Google Scholar
Miziołek Jerzy, Sol Verus. Studia nad ikonografią Chrystusa w sztuce pierwszego tysiąclecia, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991.
Google Scholar
Nowacki Dariusz, Magdalena Piwocka, Michał Grychowski, Klejnoty w dawnej Polsce, Warszawa 2011
Google Scholar
Nowiński Janusz SDB, Czerwińsk, Warszawa 2012.
Google Scholar
Ornamenta Ecclesiae. Sztuka sakralna diecezji kieleckiej. Katalog wystawy, red. Krzysztof Myśliński, Kielce 2000.
Google Scholar
Rożek Michał, Katedra wawelska w XVII wieku, Kraków 1980.
Google Scholar
Samek Jan, Rejduch-Samkowa Izabella, „Czy złotnictwo polskie XVII wieku ma własne oblicze?”, [w:] Sztuka XVII wieku w Polsce. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kraków, grudzień 1993, red. T. Hranowska, Warszawa 1994.
Google Scholar
Schiller Gertrud, Ikonographie der Christlichen Kunst, B. 1, Gütersloh 1966.
Google Scholar
Smulikowska Ewa, „Ozdoby obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej jako zespół zabytkowy”, Rocznik Historii Sztuki, 10:1974.
Google Scholar
Sobczak-Jaskulska Renata, „Biżuteria w tak zwanej «koronie królowej Jadwigi» z kościoła p. w. Bożego Ciała w Poznaniu”, [w:] Biżuteria w Polsce. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez Muzeum Okręgowe w Toruniu oraz Toruński Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki, 20-21 kwietnia 2001, red. Katarzyna Kluczwajd, Toruń 2001.
Google Scholar
Wojtacha Przemysław, „Metalowe aplikacje w formie szat z przedstawieniami fundatorów”, Roczniki Humanistyczne, 61:2013, nr 4.
Google Scholar
Woźniak Michał, „Wpływy augsburskie w złotnictwie gdańskim XVII-XVIII stulecia”, Biuletyn Historii Sztuki, 47:1985, z. 1-2.
Google Scholar
Woźniak Michał, Złotnictwo sakralne Prus Królewskich. Studium typologiczno-morfologiczne, Toruń 2012.
Google Scholar
Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska, red. Sławomir Brzezicki i Joanna Wolańska, Warszawa 2016.
Google Scholar
Zbiory wawelskie. Nabytki 2017-2018. Zamek Królewski na Wawelu, 9 kwietnia – 30 czerwca 2019, red. Jerzy Petrus, Kraków 2019.
Google Scholar
Zbudniewek Janusz OSPE, „Archiwalia do dziejów klasztoru mstowskiego przechowywane w Archiwum Klasztoru Paulinów na Jasnej Górze”, [w:] Mstów. Miasto, klasztor i parafia na przestrzeni wieków, red. Kazimierz Łatak CRL, Łomianki 2013.
Google Scholar
Authors
Paweł DettloffKraków, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk Poland
https://orcid.org/0000-0002-1813-7211
Statistics
Abstract views: 354PDF downloads: 293
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Biuletyn Historii Sztuki, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Biuletyn Historii Sztuki should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.
In issues from 1(2019) to 4(2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in Biuletyn Historii Sztuki, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
