Jak Feniks z popiołów. Architektura kościoła franciszkanów w Zamościu

artykuł recenzowany

Aleksander Stankiewicz

olekstankiewicz@wp.pl
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-6707-7166

Abstrakt

Kociół franciszkanów w Zamościu, mimo pokaźnych rozmiarów i wysokiej klasy artystycznej, nie budził większego zainteresowania badaczy polskiej architektury nowożytnej. Do tej pory skupiano się na ustaleniu podstawowych faktów z dziejów zabytku, a także podjęto szereg prób atrybucji autorstwa projektu, które w świetle prowadzonych wciąż badań nad sztuką nowożytną można uszczegółowić. Impulsem do podjęcia tematu była niedawna odbudowa świątyni, rozebranej częściowo w XIX i przekształconej w XX w. Analiza zachowanej ikonografii z XIX i początku XX w. pozwala usytuować architekturę świątyni w szerokim kontekście europejskiej i polskiej tradycji architektonicznej, a także zweryfikować rekonstrukcję zabytku. Projekt kościoła zamojskich franciszkanów, wznoszonego w latach od 1637 do ok. 1685, nawiązywał do architektury rzymskiej przełomu XVI i XVII w. Jednak ze względu na to, że prace budowlane były realizowane przez warsztat muratorski Jana Wolffa, z kręgu form wypracowanych w tym środowisku właśnie pochodzą dekoracje świątyni wykonane w zaprawie. Nie zatarło to jednak wczesnobarokowego wyglądu kościoła, który ma swoję genezę m.in. w bazylice św. Piotra na Watykanie oraz w realizacjach lombardzkich architektów czynnych ok. 1600 r. w Rzymie. Analiza korespondencji fundatora, ordynata Tomasza Zamoyskiego, oraz zastosowanych rozwiązań architektonicznych pozwala przypuszczać, że projektantem budowli był Constante Tencalla.


Słowa kluczowe:

wczesny barok, franciszkanie konwentualni, Tomasz Zamoyski, Jan Wolff, Andrea dell'Aqua, Constante Tencalla, Matteo Castello, Zamość

Bachtík, Jakub, Macek Petr i Michaela Ličeniková. “Architektura v Čechách za třicetileté války mimo valdštejnskў okruh.” W Barokní architektura v Čechách, redakcja Jakub Bachtík, Richard Biegel, Petr Macek, 101–106. Praha: Karolinum, 2015.
  Google Scholar

Bania, Zbigniew. “Kraków – Rzymem Rzeczypospolitej w pierwszej połowie wieku XVII.” W Praxis atque theoria. Studia ofiarowane Profesorowi Adamowi Małkiewiczowi, redakcja Andrzej Betlej, Piotr Krasny, Jan K. Ostrowski, 25–33. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Text,” 2006.
  Google Scholar

Bartolozzi, Anna. Santi Ambrogio e Carlo al Corso. Identità, magnificenza e culto delle reliquie nella Roma del primo Seicento. Roma: Compisano Editore, 2014.
  Google Scholar

Bellini, Federico. “L’organismo cupolato della capella Sistina in Santa Maria Maggiore.” W Studi su Domenico Fontana 1543–1607, redakcja Giovanna Curcio, Nicola Navone, Sergio Villari, 105–125. Mendrisio: Silvana Editoriale, 2011.
  Google Scholar

Bernatowicz, Tadeusz. “Książęcy splendor w stolicy. Rezydencje i dobra Radziwiłłów w Wilnie XVI–XVIII wieku.” W Historia – konserwacja – rewitalizacja. Funkcjonowanie rezydencji regionu łódzkiego w kontekście doświadczeń europejskich. Prace dedykowane pamięci Profesora Leszka Kajzera, redakcja Tadeusz Bernatowicz, Piotr Gryglewski, Krzysztof Stefański, 17–40. Łódź: Uniwersytet Łódzki, 2016.
  Google Scholar

Betlej, Andrzej. “Kilka uwag na temat projektów rozbudowy kościoła św. Jana w Jarosławiu autorstwa Giacomo Briano.” Modus. Prace z historii sztuki 5 (2004): 23–32.
  Google Scholar

Betlej, Andrzej. “‘Niech przyjdzie tutaj Witruwiusz ze wszystkimi swoimi następcami.’ Kilka uwag na temat kościoła i kolegium jezuitów w Ostrogu.” Roczniki Humanistyczne 54, nr 4 (2004): 23–32.
  Google Scholar

Blaschke, Kinga, i Michał Kurzej. “Architectural Designs Attributed to Simon Pitz in the Collection of the Jesuit Archive in Glatz.” Ikonotheka 31 (2021): 139–165.
DOI: https://doi.org/10.31338/2657-6015ik.31.6   Google Scholar

Błachut, Adam. “Architektura zespołów klasztornych reformatów małopolskich w XVII wieku.” Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 24, z. 3 (1979): 219–241.
  Google Scholar

Błachut, Adam. “Budownictwo małopolskiej prowincji reformatów w XVII wieku, w świetle ustawodawstwa zakonnego.” Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 24, z. 3 (1979): 123–139.
  Google Scholar

Bösel, Richard. “Episodi emergenti dell’architettura gesuitica in Italia.” W La arquitectura jesuitica. Actas del Simposio Internacional, redakcja Isabel Álvaro Zamora, Javier Ibáñez Fernández, Jesús Criado Mainar, 71–89. Zaragoza: Colleción Actas Arte, 2012.
  Google Scholar

Brykowska, Maria. Architektura karmelitów bosych w XVII–XVIII wieku. Warszawa: PWN, 1991.
  Google Scholar

Conte, Roberto i AdrianaTiso. “La chiesa di San Gaetano a Padova (1581).” W Vincenzo Scamozzi 1548–1616, redakcja Franco Barbieri, Guido Beltramini, 221–231. Venezia: Marsilio, 2004.
  Google Scholar

Czołowski, Aleksander. “Plan i widok Zamościa z roku 1704.” W Szymon Szymonowic i jego czasy. Rozprawy i studja, 3–8. Lwów: Komitet obchodu 300-letniej rocznicy zgonu Szymona Szymonowica, 1929.
  Google Scholar

Czyż, Anna S. Fundacje artystyczne Paców: Stefana, Krzysztofa Zygmunta i Mikołaja Stefana. “Lilium bonae spei ab antiquitate consecratum.” Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2016.
  Google Scholar

Delbeke, Maarten. “Framing history. The Jubilee of 1625, the dedication of new Saint Peter’s and the Baldacchino.” W Festival Architecture, redakcja Sarah Bonnemaison, Christine Macy, 129–154. London-New York: Routledge, 2008.
  Google Scholar

Della Torre, Stefano, i Richard Schofield. Pellegrino Tibaldi architetto e il S. Fedele di Milano. Inventione e construzione di una Chiesa essemplare. Milano: Nodo Libri, 1994.
  Google Scholar

Dumała, Krzysztof. “O architekturze Zamościa przed dziewiętnastowieczną przebudową.” Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 28, z. 2 (1971): 3–22.
  Google Scholar

Drzyżdżyk, Szymon. “Niepokalane Poczęcie Maryi jako problem teologiczny w okresie scholastyki.” Teologia w Polsce 3 (2009): s. 75–87.
DOI: https://doi.org/10.31743/twp.2009.3.1.04   Google Scholar

Elam, Caroline. “‘Tuscan dispositions’: Michelangelo’s Florentine architectural vocabulary and its reception.” Renaissance Studies 19, nr 1 (2005): 46–82.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1477-4658.2005.00085.x   Google Scholar

Fiore, Francesco. “Domenico Fontana e l’architettura.” W Studi su Domenico Fontana 1543–1607, redakcja Giovanni Curcio, Nicola Navone, Sergio Villari, 127–141. Mendrisio: Silvana Editoriale, 2011.
  Google Scholar

Franz, Rainald. Vincenzo Scamozzi (1548–1616). Der Nachfolger und Vollender Palladios. Petersberg: Michael Imhof Verlag, 1999.
  Google Scholar

Gałka, Witold. O architekturze i plastyce dawnego Poznania do końca epoki baroku. Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2001.
  Google Scholar

Gruszecki, Andrzej. “Projekt a ostateczny kształt detalu architektonicznego w XVI–XVII wieku.” W Podług nieba i zwyczaju polskiego. Studia z historii architektury, sztuki i kultury ofiarowane Adamowi Miłobędzkiemu, redakcja Zbigniew Bania et al., 253–257. Warszawa: PWN, 1988.
  Google Scholar

Herbst, Stanisław, i Jan Zachwatowicz. Zamość. Warszawa: Wydawnictwo Zakładu Architektury Polskiej i Historii Sztuki Politechniki Warszawskiej, 1954.
  Google Scholar

Hibbard, Howard. Carlo Maderno and Roman Architecture 1580–1630. University Park, PA: Pennsylvania State University, 1971.
  Google Scholar

Hill, Michael. “The Patronage of a Disenfranchised Nephew. Cardinal Scipione Borghese and the Restoration of San Crisogono in Rome 1618–1628.” Journal of Society of Architectural Historians 60, nr 4 (2001): 432–449.
DOI: https://doi.org/10.2307/991729   Google Scholar

Hoffmann, Volker. “Giulios Ironie. Eine Bemerkung zum Palazzo del Té in Mantua.” Mitteilungen des Kunsthistorischen Institutes in Florenz 43, z. 2-3 (1999): 543–558.
  Google Scholar

Janczykowski, Jan. “Zamek Jerzego Zbaraskiego w Pilicy – rezydencja militaris.” W Dzieło sztuki a konserwacja. Materiały LII Ogólnopolskiej Sesji Naukowej SHS Kraków 20–22 XI 2003, redakcja Dariusz Nowacki, Jerzy Żmudziński, Andrzej Tomaszewski, 173–194. Kraków: Oddział Krakowski SHS, 2004.
  Google Scholar

Jamski, Piotr J. “Kaplica Świętego Kazimierza w Wilnie i jej twórcy.” Biuletyn Historii Sztuki 68, nr 1 (2006): 19–44.
  Google Scholar

Kałamajska-Saeed, Maria. “Kościół Brygidek w Grodnie.” W Sztuka ziem wschodnich Rzeczypospolitej XVI–XVIII w., redakcja Jerzy Lileyko, 349–379. Lublin: TN KUL, 2000.
  Google Scholar

Kantak, Kamil. Franciszkanie polscy, t. 2. Kraków: Prowincja Polska OO. Franciszkanów, 1938.
  Google Scholar

Karpowicz, Mariusz. Architekci włosko-szwajcarscy I poł. XVII wieku w Polsce. Warszawa: Neriton, 2013.
  Google Scholar

Kędziora, Andrzej. Encyklopedia miasta Zamościa. Chełm: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 2000.
  Google Scholar

Klimek, Andrzej. “Dawny kościół franciszkański.” Konserwatorska Teka Zamojska 2 (1978): 19–38.
  Google Scholar

Kondraciuk, Piotr. “Pamiątki Akademii Zamojskiej w zbiorach Muzeum Okręgowego w Zamościu.” W Akademia Zamojska i jej tradycje, redakcja Bogdan Szyszka, 137–149. Zamość: Muzeum Okręgowe, 1994.
  Google Scholar

Kondraciuk, Piotr. “Malarze realizujący zamówienia dla kościołów w ordynacji zamojskiej w XVII i XVIII w.” W Do piękna przyrodzonego. Sesja naukowa na temat rozwoju sztuki sakralnej od X–XX w. na terenie dawnych diecezji chełmskich kościoła rzymskokatolickiego, prawosławnego i grekokatolickiego, redakcja Krystyna Mart, 248–254. Chełm: Chełmskie Towarzystwo Regionalne, 2003.
  Google Scholar

Kowalczyk, Jerzy. “Inżynier J. M. Link autor tzw. lenartowiczowskiej grupy kościołów z 2. poł. XVII wieku.” Biuletyn Historii Sztuki 23, nr 2 (1961): 185–190.
  Google Scholar

Kowalczyk, Jerzy. “Jaroszewicz Jan.” W Polski słownik biograficzny, t. 11. Wrocław: PAU, 1964–1965.
  Google Scholar

Kowalczyk, Jerzy. “Dwór artystyczny Jana Zamoyskiego ‘Sobiepana’.” W Sarmatia Artistica. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Władysława Tomkiewicza, redakcja Jan Białostocki et al., 121–128. Warszawa: PWN, 1968.
  Google Scholar

Kowalczyk, Jerzy. “Ideologiczne aspekty urbanistyki Zamościa.” W Zamość i Zamojszczyzna w dziejach i kulturze polskiej, redakcja Kazimierz Myśliński, 135–141. Zamość: Zamojskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1969.
  Google Scholar

Kowalczyk, Jerzy. Sebastiano Serlio a sztuka polska. O roli włoskich traktatów architektonicznych w dobie nowożytnej. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1973.
  Google Scholar

Kowalczyk, Jerzy. “Rozwój metod badawczych nad nowożytną urbanistyką i architekturą na przykładzie Zamościa.” Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 25, z. 2. (1980): 87– 95.
  Google Scholar

Kowalczyk, Jerzy. “Dole i niedole inżyniera Andrea dell’Aqua w służbie Tomasza Zamoyskiego.” W Problematyka konserwatorska fortyfikacji nowożytnych. Materiały z sesji naukowej w Zamościu w dniach 18–20 maja 1983, 19–24. Warszawa-Zamość: Pracownie Konserwacji Zabytków, 1987.
  Google Scholar

Kowalczyk, Jerzy. “Wychowanie hetmanica Tomasza Zamoyskiego w świetle wydatków z lat 1605–1608.” W Kultura i ideologia Jana Zamoyskiego, redakcja Jerzy Kowalczyk, 173–190. Warszawa: IS PAN, 2005.
  Google Scholar

Krasny, Piotr. “Krzyżowo-kopułowe kościoły-mauzolea w Polsce w pierwszej połowie wieku XVII.” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z historii sztuki 20 (1992): 25–52.
  Google Scholar

Krasny, Piotr. Visibilia signa ad pietatem excitantes. Teoria sztuki sakralnej w pismach pisarzy kościelnych epoki nowożytnej. Kraków: Universitas, 2011.
  Google Scholar

Krasny, Piotr. “Sto lat samotności. Jezuicki kościół świętych Piotra i Pawła a architektura Krakowa i województwa krakowskiego w XVII wieku.” W Studia nad sztuką renesansu i baroku, t. 12: Dzieło sztuki w przestrzeni kulturowej, redakcja Irena Rolska, 201–217. Lublin: TN KUL, 2015.
  Google Scholar

Krasny, Piotr. “Zamość.” W Zabytki Sztuki w Polsce. Małopolska, redakcja Wojciech Bałus, Dietmar Popp, 155. Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2016.
  Google Scholar

Kupczewska, Marta. “Pomiędzy interesem prywatnym a dobrem publicznym – zaangażowanie wojewody kijowskiego Tomasza Zamoyskiego w organizację i przebieg kampanii chocimskiej 1621 roku.” W Honestas et turpitude. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku, redakcja Ewa Dubas-Urwanowicz et al., 331–370. Białystok: Polskie Towarzystwo Historyczne, 2019.
  Google Scholar

Kuran, Michał. “Ku nieśmiertelnej sławie – Tomasz Zamoyski w oracjach pogrzebowych.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Literaria Polonica 13 (2010): 45–65.
  Google Scholar

Kurzej, Michał. Jan Wolff. Monografia architekta w świetle analizy prefabrykowanych elementów dekoracji sztukatorskich. Kraków: DodoEditor, 2009.
  Google Scholar

Kurzej, Michał. Siedemnastowieczne sztukaterie w Małopolsce. Kraków: DodoEditor, 2012.
  Google Scholar

Kurzej, Michał. “The Collegiate church in Zamość in the Context of European Architecture.” W Leben zwischen und mit den Kulturen. Studien zu Recht, Bildung und Herrschaft in Mitteleuropa, redakcja Renata Skowrońska, Helmut Flachenecker, 169–186. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2015.
  Google Scholar

Kurzej, Michał. “Twórczość muratora Wojciecha Lenartowicza.” Krakowskie Pismo Kresowe 7 (2015): 15–22.
DOI: https://doi.org/10.12797/KPK.07.2015.07.02   Google Scholar

Kutyłowska, Irena. “Podmiejska rezydencja Zamoyskich na Zamczysku w Zamościu.” Prace i Materiały Zamojskie 3 (1989): 178–191.
  Google Scholar

Kwapis, Olaf. Do Rzymu! Sztuka i wielkie jubileusze (1300–1575). Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2014.
  Google Scholar

Lerza, Gianluigi. “Flaminio Ponzio.” W Architetti e maestranze lombarde a Roma (1590–1667). Tensioni e nuovi esiti formativi, redakcja Margherita Fratarcangeli, Gianluigi Lerza, 38–48. Pescara: Opus, 2009.
  Google Scholar

Leśniakowska, Marta. “O rodzimości negatywnej.” W Architektura XIX i XX wieku. Materiały Sesji Naukowej w IS PAN, marzec 1986, redakcja Tomasz Grygiel, 128–135. Warszawa: IS PAN, 1991.
  Google Scholar

Leuschner, Eckhard, i Yahya Kouroshi. “Topographie und Parteilichkeit: Bernardino Amicos Terra Sancta (Rom 1609, Florenz 1620) als Dokumentation der christlichen Stätten.” Studies in Digital Heritage 5, nr 1 (2021): 69–70.
  Google Scholar

Lorentz, Ewa. Kościół i klasztor OO. Franciszkanów w Zamościu. Niepokalanów: Wydawnictwo Ojców Franciszkanów, 1995.
  Google Scholar

Lorentz, Ewa. Dziedzictwo Franciszkanów Konwentualnych w Zamościu. Architektura – Sztuka – Historia. Zamość: Parafia Rzymskokatolicka pw. Zwiastowania NMP OO. Franciszkanów Konwentualnych w Zamościu, 2016.
  Google Scholar

Lotz, Wolfgang. Architecture in Italy 1500–1600. New Haven: Yale University Press, 1995.
  Google Scholar

Maggi, Luca. “Architetto gesuita Benedetto Molli e il palazzo Pamphili in Valmontone.” Palladio 12 (1999): 67–80.
  Google Scholar

Małkiewicz, Adam. “Trevano czy Castello autorem ostatniej fazy budowy kościoła śś. Piotra i Pawła w Krakowie.” Folia Historiae Artium. Seria Nowa 2-3 (1996-1997): 91–108.
  Google Scholar

Małkiewicz, Adam. “Rzym a barokowa architektura Krakowa.” Rocznik Krakowski 69 (2003): 47–74.
  Google Scholar

Mazecka, Marta, i Tomasz Mazecki. “Zamojski kościół i klasztor oo. Franciszkanów.” W Kościoły, cerkwie i klasztory Lubelszczyzny w świetle badań archeologicznych, redakcja Ewa Banasiewicz-Szykuła, Grzegorz Mączka, 206–216. Lublin: WUOZ w Lublinie, 2013.
  Google Scholar

Miłobędzki, Adam. “Ze studiów nad urbanistyką Zamościa.” Biuletyn Historii Sztuki 15, nr 1 (1953): 68–86.
  Google Scholar

Miłobędzki, Adam. “Kierunki architektury wczesnobarokowej.” Biuletyn Historii Sztuki 20, nr 1 (1958): 116–117.
  Google Scholar

Miłobędzki, Adam. Architektura polska w XVII wieku, t. 1–2. Warszawa: PWN, 1980.
  Google Scholar

Mombelli Castracone, Mirella. “Ricerche archivistiche su S. Maria in Trivio.” Rassegna degli Archivi di Stato 32, nr 3 (1972): 534–550.
  Google Scholar

Niedźwiedź, Jakub. Nieśmiertelne teatra sławy. Teoria i praktyka twórczości panegirycznej na Litwie w XVII–XVIII w. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2003.
  Google Scholar

Osiecka-Samsonowicz, Hanna. “Castello (Castelli) Matteo.” W Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV–XVIII wieku, redakcja Paweł Migasiewicz, Hanna Osiecka-Samsonowicz, Jakub Sito, 81–86. Warszawa: IS PAN, 2016.
  Google Scholar

Ostrow, Steven. Art and Spirituality in Counter Reformation Rome. The Sistine and Pauline Chapels in S. Maria Maggiore. Cambridge: Cambridge University Press, 1996.
  Google Scholar

Ostrówka, Barbara. “Wyposażenie kościoła o.o. Franciszkanów. Próba rekonstrukcji.” Zamojski Kwartalnik Kulturalny, nr 1-2 (2000): 68–71.
  Google Scholar

Parodi, Cristina. “Martino Bassi e la riconstruzione della Cupola di S. Lorenzo tra Cinque e Seicento.” Arte Lombarda 92-93, nr 1-2 (1990): 31–45.
  Google Scholar

Parshall, Peter. “Antonio Lafreri’s ‘Speculum Romanae Magnificentiae’.” Print Quarterly 23, nr 1 (2006): 3–28.
  Google Scholar

Paszenda, Jerzy. “Biografia architekta Giacomo Briano.” Biuletyn Historii Sztuki 35, nr 1 (1973): 10–18.
  Google Scholar

Paszenda, Jerzy. “Fasada katedry lubelskiej.” Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 25, z. 1 (1980): 3–18.
  Google Scholar

Paszenda, Jerzy. “Architektura kolegium jezuitów w Ostrogu.” W Sztuka pograniczy Rzeczypospolitej. Materiały Sesji SHS Warszawa, październik 1997, redakcja Andrzej J. Baranowski, 295–304. Warszawa: Arx Regia, 1998.
  Google Scholar

Paszenda, Jerzy. “Budynki jezuickie w Krasnymstawie.” W Budowle jezuickie w Polsce XVI–XVIII wiek, t. 4, redakcja Jerzy Paszenda, 35–88. Kraków: WAM, 2010.
  Google Scholar

Paszenda, Jerzy. “Zabudowania jezuickie na Starym Mieście w Warszawie.” W Budowle jezuickie w Polsce XVI–XVIII wiek, t. 4, redakcja Jerzy Paszenda, 357–392. Kraków: WAM, 2010.
  Google Scholar

Paszenda, Jerzy. “Kolegium w Krożach.” W Budowle jezuickie w Polsce XVI–XVIII wiek, t. 4, redakcja Jerzy Paszenda, 117–148. Kraków: WAM, 2010.
  Google Scholar

Proserpi, Ivano. I Tencalla. Lugano: Fifia edizioni d’arte, 1999.
  Google Scholar

Przegoń, Wojciech, i Jakub Żygawski. Kartograficzne Zamostiana. Kraków-Zamość: Poligrafia Salezjańska 2018.
  Google Scholar

Putkowska, Jolanta. Architektura Warszawy XVII wieku. Warszawa: PWN, 1991.
  Google Scholar

Rolska-Boruch, Irena. “Domy Pańskie” na Lubelszczyźnie od późnego gotyku do wczesnego baroku. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2003.
  Google Scholar

Rudomicz, Bazyli. Efemeros czyli diariusz prywatny pisany w Zamościu w latach 1656–1672. Tłumacznie Władysław Froch, opracowanie Marian Klementowski, t. 1. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2002.
  Google Scholar

Soćko, Adam. “Przełom roku 1602 w architekturze Lublina, czyli co łączy Rudolfa Negroniego z Jakubem Balinem i co z tego wynika dla architektury Warszawy.” W Artyści znad jezior lombardzkich w nowożytnej Europie. Prace dedykowane pamięci Profesora Mariusza Karpowicza, redakcja Renata Sulewska, Mariusz Smoliński, 273–283. Warszawa: IHS UW, 2015.
  Google Scholar

Stabenow, Jörg. Die Architektur der Barnabiten. Raumkonzept und Identität in den Kirchenbauten eines Ordens der Gegenreformation 1600–1630. Berlin: Deutscher Kunstverlag, 2011.
  Google Scholar

Stankiewicz, Aleksander. “Domniemana działalność Krzysztofa Bonadury Starszego w dawnym województwie ruskim.” W Artyści włoscy na ziemiach południowo-wschodniej Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych, redakcja Piotr Łopatkiewicz, 143–166. Rzeszów: Oddział Rzeszowski SHS, 2016.
  Google Scholar

Stankiewicz, Aleksander. “Architektura kaplicy książąt Zbaraskich przy kościele OO. Dominikanów w Krakowie.” Rocznik Krakowski 84 (2018): 79–99.
  Google Scholar

Stankiewicz, Aleksander. “‘Chętka mię napadła budować i pięknie mieszkać.’ Stosunek Krzysztofa Opalińskiego (1611–1655) do architektury.” Saeculum Christianum 28, z. 2 (2021): 141–156.
DOI: https://doi.org/10.21697/sc.2021.28.2.10   Google Scholar

Szczygieł, Ryszard. “Zamość w czasach staropolskich.” W Czterysta lat Zamościa, redakcja Jerzy Kowalczyk, 95–116. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1983.
  Google Scholar

Thumber, Barton T. “Architecture and civic identity in late sixteenth-century Bologna: Domenico and Pellegrino Tibaldi’s projects for the rebuilding of the cathedral of San Pietro and Andrea Palladio’s designs for the façade of the basilica of San Petronio.” Renaissance Studies 13, nr 4 (1999): 455–474.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1477-4658.1999.tb00091.x   Google Scholar

Tomkowicz, Stanisław. Ordynaci Zamoyscy i sztuka. Zamość: Zygmunt Pomarański i spółka, 1920.
  Google Scholar

Uličný, Petr. “Proboštský a dvorský chrám sv. Jakuba v Jičíně a římská architektura kolem roku 1600.” Z Českého ráje a Podkrkonoší. Vlastivědná ročenka 25 (2012): 44–46.
DOI: https://doi.org/10.1515/fjsb-2012-0207   Google Scholar

Urbanowski, Michał. “Architektura kościoła św. Jacka w Warszawie.” W Studia nad historią dominikanów w Polsce 1222–1972, redakcja Jerzy Kłoczowski, 197–271. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów, 1975.
  Google Scholar

Vadelli, Vincenzo. “Bartolomeo Avanzini. Architetto di sua altezza Serenissima il Duca di Modena. Le difficolta di una biografia.” W Modena barocca. Opere e artisti alla corte di Francesco I d’Este (1629–1658), redakcja Stefano Casciu, Sonia Cavicchioli, Elena Fumagalli, 97–115. Firenze: Edifir edizioni, 2013.
  Google Scholar

Vázquez Santos, Rosa. “Saint James in Rome: The Vanished Churches.” La corónica. A Journal of Medieval Hispanic Languages, Literatures, and Cultures 36, nr 2 (2008): 75–98.
DOI: https://doi.org/10.1353/cor.2008.0000   Google Scholar

Wadowski, Jan Ambroży. Wiadomość o profesorach Akademii Zamojskiej. Warszawa: Drukarnia “Gazety Rolniczej”, 1899-1900.
  Google Scholar

Weissert, Caecilie. “Nova Roma. Aspekte der Antikenrezeption in den Niederlanden im 16. Jahrhundert.” Atribus et Historiae 29 (2008): 173–200.
  Google Scholar

Whitman, Natan. “Roman Tradition and the Aedicular Façade.” Journal of the Society of Architectural Historians 29, nr 2 (1970): 108–123.
DOI: https://doi.org/10.2307/988645   Google Scholar

Witusik, Adam. Młodość Tomasza Zamoyskiego. O wychowaniu i karierze syna magnackiego w pierwszej połowie XVII wieku. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1977.
  Google Scholar

Wołyniec, Bartłomiej. “Biskup Marcin Szyszkowski (1616–1630) jako twórca nabożeństwa siedmiu kościołów krakowskich.” Folia Historia Cracoviensia 21 (2015): 189–208.
DOI: https://doi.org/10.15633/fhc.1735   Google Scholar

Zarębska, Teresa. “Zamość – miasto idealne i jego realizacja.” W Zamość – miasto idealne, redakcja Jerzy Kowalczyk, 7–77. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1980.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2022-12-30

Cited By / Share

Stankiewicz, A. (2022). Jak Feniks z popiołów. Architektura kościoła franciszkanów w Zamościu. Biuletyn Historii Sztuki, 84(4), 817–878. https://doi.org/10.36744/bhs.1136

Autorzy

Aleksander Stankiewicz 
olekstankiewicz@wp.pl
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska
https://orcid.org/0000-0001-6707-7166

Statystyki

Abstract views: 213
PDF downloads: 434


Licencja

Prawa autorskie (c) 2022 Aleksander Stankiewicz

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.