„Ieden z najpyszniejszych widoków Warszawy”. O francuskich wzorcach arkad i kolumnady Pałacu Saskiego
Paweł Migasiewicz
p.migasiewicz@gmail.comInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-8610-8845
Abstrakt
Artykuł poświęcony jest genezie ogólnej koncepcji i szczegółowych rozwiązań zastosowanych w nowym Pałacu Saskim w Warszawie, wzniesionym w latach 1838–1842 według projektu Wacława Ritschla i Adama Idźkowskiego. Najbardziej charakterystyczną cechą budowli był podział na dwa korpusy połączone arkadami i kolumnadą umożliwiającymi komunikację między placem a ogrodem oraz między obiema częściami gmachu. W tekście wykazano, że rozwiązanie to jest kompilacją kilku (zwłaszcza dwóch) wzorów zaczerpniętych z architektury francuskiej XVII i XVIII w.
Słowa kluczowe:
Warszawa, Pałac Saski, Wacław Ritschel, Adam Idźkowski, architektura francuska, Jean Marot, Marly, Grand Trianon, Jules-Hardouin-Mansart, Ange-Jacques GabrielBibliografia
Bergeret, Virginie. „Le pavillon de la Perspective à Marly. Un bâtiment central aux fonctions multiples”. Bulletin du Centre de recherche du château de Versailles 2014. Dostęp 6 grudnia 2023. https://doi.org/10.4000/crcv.12579.
DOI: https://doi.org/10.4000/crcv.12579
Google Scholar
Bernatowicz, Tadeusz. „Ogród i miasto. Z dziejów kształtowania się przestrzeni publicznej Osi Saskiej w XIX wieku”. W: Historyczne place Warszawy. Urbanistyka, architektura, problemy konserwatorskie. Materiały sesji naukowej, Warszawa, 3–4 listopada 1994, redakcja Bożena Wierzbicka, 96–104. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1995.
Google Scholar
Bieniecki, Zdzisław. „Oś barokowa Warszawy”. Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 5, nr 4 (1960): 469–522.
Google Scholar
Borowska, Joanna. Niezwykła historia Pałacu Saskiego. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2020.
Google Scholar
Castelluccio, Stéphane. Marly. Art de vivre et pouvoir de Louis XIV à Louis XVI. Montreuil: Gourcuff Gradenigo, 2014.
Google Scholar
Deutsch, Kristina. Jean Marot. Un graveur d’architecture à l’époque de Louis XIV. Berlin–Boston: De Gruyter, 2015.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783110376760
Google Scholar
Hartmann, Claudia. „La création de Marly. Les rôles de Charles Le Brun, Jules Hardouin-Mansart et Louis XIV dans la conception de l’ensemble”. Bulletin du Centre de recherche du château de Versailles 5 (2012). Dostęp 6 grudnia 2023. https://doi.org/10.4000/crcv.12220.
DOI: https://doi.org/10.4000/crcv.12220
Google Scholar
Kwiatkowski, Marek. Stanisław August, król-architekt. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1983.
Google Scholar
Le Guillou, Jean-Claude. „Avant la galerie des Glaces, un projet méconnu pour Versailles”. Versalia. Revue de la Société des Amis de Versailles 12 (2009): 97–112.
DOI: https://doi.org/10.3406/versa.2009.895
Google Scholar
Maroteaux, Vincent. „Château et jardins de Marly”. W: Jules Hardouin-Mansart, 1646–1708, redakcja Alexandre Gady, 260–268. Paris: Éditions de la Maison des sciences de l’homme, 2010.
Google Scholar
Masson, Raphaël. „Trianon de marbre”. W: Jules Hardouin--Mansart, 1646–1708, redakcja Alexandre Gady, 282–297. Paris: Éditions de la Maison des sciences de l’homme, 2010.
Google Scholar
Migasiewicz, Paweł, i Jakub Sito. „Warszawskie dzieło architektury à la française. Dzieje budowy i geneza fasady kościoła karmelitów bosych”. Biuletyn Historii Sztuki 83, nr 4 (2021): 883–921.
DOI: https://doi.org/10.36744/bhs.1084
Google Scholar
Moulin, Jacques, i Yves Carlier. Trianon et le hameau de la Reine. [Versailles]: Château de Versailles, Paris: Flammarion, 2019.
Google Scholar
Pérouse de Montclos, Jean-Marie. Ange-Jacques Gabriel, l’héritier d’une dynastie d’architectes. Paris: Éditions du Patrimoine, 2012.
Google Scholar
Rottermund, Andrzej. „Zwycięstwo i porażka historyzmu. Konkurs a przebudowa pałacu Saskiego w Warszawie”. W: Muzeum i twórca. Studia z historii sztuki i kultury ku czci prof. dr Stanisława Lorenza, redakcja Kazimierz Michałowski et al., 433–441. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969.
Google Scholar
Zieliński, Jarosław. Plac. Warszawski plac Piłsudskiego jako zwierciadło losów i duchowej kondycji narodu. Warszawa: EKBIN Studio PR, 2019.
Google Scholar
Autorzy
Paweł Migasiewiczp.migasiewicz@gmail.com
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0001-8610-8845
Dr hab. Paweł Migasiewicz, absolwent Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego i École Pratique des Hautes Études w Paryżu. Od 2015 r. pracownik Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Jego badania koncentrują się na takich zagadnieniach jak nowożytna rzeźba i architektura polska w kontekście europejskim, relacje artystyczne między Francją a Europą Środkową, sztuka Śląska XVII i XVIII w. oraz sztuka i polityka w epoce nowożytnej. Autor kilku książek oraz licznych artykułów naukowych.
Statystyki
Abstract views: 215PDF downloads: 170
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
Od numeru 1/2019 do 4/2022 stosowaliśmy licencję CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Paweł Migasiewicz, Jakub Sito, Warszawskie dzieło architektury à la française. Dzieje budowy i geneza fasady kościoła karmelitów bosych , Biuletyn Historii Sztuki: Tom 83 Nr 4 (2021): numer zwykły
- Paweł Migasiewicz, Nagrobek Anny Heleny von Rohr w kościele parafialnym w Przerzeczynie-Zdroju. Nieznane dzieło Georga Leonharda Webera , Biuletyn Historii Sztuki: Tom 85 Nr 2 (2023)
