Pałac Adama Kazanowskiego i jego pierwotna forma w świetle badań architektonicznych

Wojciech Wółkowski


Warszawa, Zakład Architektury Polskiej WA PW (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-0046-3729

Abstrakt

Tekst jest podsumowaniem wyników badań architektonicznych Pałacu Kazanowskich, jednej z największych rezydencji Warszawy w 1. połowy XVII w. Dzięki nim udało się ustalić pierwotną XVII-wieczną formę budowli. Rekonstrukcja planu pozwoliła na powiązanie pomieszczeń z fragmentami wierszowanego opisu z r. 1643, co umożliwiło poznanie wystroju i wyposażenia istotnych wnętrz pałacu. Zrekonstruowana forma pałacu pozwoliła także na rozważania na temat autorstwa projektu.


Słowa kluczowe:

architektura barokowa, pałac, Warszawa, XVII wiek, badania architektoniczne

Bania, Zbigniew. Arsenał Warszawski. Warszawa: PWN, 1978.
  Google Scholar

Bernatowicz, Tadeusz. “Książęcy splendor w stolicy. Rezydencje i dobra Radziwiłłów w. Wilnie XVI–XVIII wieku.” W Historia – Konserwacja – Rewitalizacja. Funkcjonowanie rezydencji regionu łódzkiego w kontekście doświadczeń europejskich. Prace dedykowane pamięci Profesora Leszka Kajzera, 17-40. Łódź: Katedra Historii Sztuki, Uniwersytet Łódzki; Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, 2016.
  Google Scholar

Bernatowicz, Tadeusz. “Pałac Koniecpolskich-Radziwiłłów. Modernizacje i transformacje programu wnętrz na przełomie XVII i XVIII wieku.” Biuletyn Historii Sztuki 81, nr 3 (2019): 389-413.
DOI: https://doi.org/10.36744/bhs.479   Google Scholar

Gajewski, Jacek. “Od dworu-wieży mieszkalnej kanonika Sadłochy Niżeńskiego – do prywatnej własności Zygmunta III. Uwagi w sprawie przemian terenu i zabudowy późniejszego kompleksu architektonicznego Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności zw. Res Sacra Miser (i inne uwagi).” Arteria – Rocznik Wydziału Sztuki Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego w Radomiu, nr 11 (2013): 89-116.
  Google Scholar

Goszczyński, Artur. “Przybytek Pana Adama, czyli o krótkiej świetności pałacu Kazanowskich w Warszawie.” Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Społeczne, nr 9 (2014): 211-242.
  Google Scholar

Jaroszewski Tadeusz S. “Odbudowa zabytków wobec historii i beletrystyki historycznej. Kilka słów o pomyśle wskrzeszenia pałacu, gdzie pan Zagłoba z małpami wojował.” W Sztuka i historia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kraków, listopad 1988. Redakcja Monika Bielska-Łach, 387-396. Warszawa: PWN, 1992.
  Google Scholar

Jarzębski, Adam. Gościniec abo krótkie opisanie Warszawy. Warszawa: PWN, 1974.
  Google Scholar

Kaczmarczyk, Dariusz. Kościół św. Anny, Warszawa: PWN, 1984.
  Google Scholar

Karpowicz, Mariusz. Matteo Castello architekt wczesnego baroku. Warszawa: Neriton, 1994.
  Google Scholar

Kuls, Tomasz. Warszawa szlakiem „Gościńca” Adama Jarzębskiego, Rekonstrukcja miasta z roku 1643 w 25 obrazach, Warszawa: Skarpa Warszawska, 2020.
  Google Scholar

Kunkel, Robert. “Andrzej Bobola, podkomorzy króla Zygmunta III, i jego portret w brązie.” W Złote Bramy Sztuki: Profesor Teresie Grzybkowskiej w osiemdziesięciolecie urodzin. Redakcja Roman Nieczyporowski, 126-131. Gdańsk: Akademia Sztuk Pięknych, 2019.
  Google Scholar

Lasek, Piotr, i Traczyk, Łukasz. “Od wieży mieszkalnej Kaspra Sadłochy do castellum Adama Kazanowskiego. O aktualności średniowiecznego archetypu siedziby feudalnej po czasy ‘potopu’.” Barok 22, nr 1 (2015): 129-149.
  Google Scholar

Lasek, Piotr. “Kasper Sadłocha Niżeński herbu Korczak jako inwestor, dostawca budowlany i królewski praefectus fabricae.” Biuletyn Historii Sztuki 81, nr 1 (2019): 79-101.
DOI: https://doi.org/10.36744/bhs.103   Google Scholar

Lewicki, Jakub. “Warszawska architektura rezydencjonalna I poł. XVII w. Wyniki najnowszych badań i dalsze postulaty badawcze”, W Kultura artystyczna Warszawy XVII-XXI w. redakcja Zbigniew Michalczyk, Andrzej Pieńkos, Michał Wardzyński, 20-23. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2010.
  Google Scholar

Miłobędzki, Adam. Architektura polska XVII wieku. Warszawa: PWN, 1980.
  Google Scholar

Miłobędzki, Adam. “Rezydencja wiejska czy miejska? – Paradoksy kultury polskiego baroku.” Barok 1, nr 1 (1994): 49-70
  Google Scholar

Mossakowski, Stanisław. “Pałac biskupi w Krakowie, a projekty Giovanniego Battisty Gisleniego.” Rocznik sztuki śląskiej 17 (1999): 137-145
  Google Scholar

Mossakowski, Stanisław. Tylman z Gameren (1632-1706), Twórczość architektoniczna w Polsce. Warszawa-Monachium-Berlin: DiG, 2012
  Google Scholar

Putkowska, Jolanta. Architektura Warszawy XVII wieku. Warszawa: PWN, 1991.
  Google Scholar

Rottermund, Andrzej. “O programie funkcjonalnym rezydencji monarszej w XVIII wieku.” Materiały Muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie 3 (1984): 7-20.
  Google Scholar

Rozbicka, Małgorzata, Robert, Kunkel i Wółkowski, Wojciech. “Dzieje budowlane warszawskiego pałac u Adama Kazanowskiego w świetle badań architektonicznych”, Ochrona Zabytków, nr 1 (2017): 5-47.
  Google Scholar

Słownik Architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV-XVIII wieku. Redakcja Paweł Migasiewicz, Hanna Osiecka-Samsonowicz, Jakub Sito, Warszawa: IS PAN, 2016.
  Google Scholar

Szaniawska, Wanda. “Zmiany w rozplanowaniu i zabudowie Krakowskiego Przedmieścia do 1733 roku.” Biuletyn Historii Sztuki 29, nr 3 (1967): 285-316.
  Google Scholar

Zarębska, Teresa. “Plany Warszawy z pierwszej połowy XVII wieku.” Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, nr 3 (1964): 233-254.
  Google Scholar

Zieliński, Jarosław. Atlas architektury ulic i placów Warszawy. Śródmieście historyczne, t. 7. Krakowskie Przedmieście. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 2001.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2021-09-30

Cited By / Share

Wółkowski, W. (2021). Pałac Adama Kazanowskiego i jego pierwotna forma w świetle badań architektonicznych. Biuletyn Historii Sztuki, 83(3), 505–536. https://doi.org/10.36744/bhs.1056

Autorzy

Wojciech Wółkowski 

Warszawa, Zakład Architektury Polskiej WA PW Polska
https://orcid.org/0000-0003-0046-3729

Statystyki

Abstract views: 516
PDF downloads: 352


Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W numerach od 1/2019 do 4/2022 wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.