“For the State, Theatre Is Above All Entertainment”: The Repertoire of the Łazienki Theatres under the Reign of Stanisław August
Patryk Kencki
patryk.kencki@gmail.comInstitute of Art, Polish Academy of Sciences (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-5650-6578
Abstract
The author examines the repertoire of the Łazienki royal theatres (the Small Theatre, the Orangery Theatre, and the Island Theatre) during the reign of Stanisław August, based on archival sources. Although this topic has already been explored in theatre historiography, previous findings required verification, and the archival material called for a fresh interpretation. Among the thirty-six titles that can be confidently attributed to the Łazienki stages, most were ballets d’action. In addition, French comic operas and eighteenth-century comedies were frequently performed. The repertoire choices reflected a compromise between the king’s artistic ambitions, the aim of attracting audiences and offering them refined entertainment, and the desire to use theatre for political and image-building purposes.
Supporting Agencies
Keywords:
The Łazienki Gardens, Stanisław August Poniatowski, eighteenth-century theatre, the reception of French theatre in Poland, Small Theatre in the Łazienki Gardens, the Orangery Theatre, the Island TheatreReferences
Bernacki, Ludwik. Teatr, dramat i muzyka za Stanisława Augusta z 68 podobiznami. Tomy 1–2. Lwów: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1925.
Google Scholar
Wydanie fototypiczne: Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1979.
Google Scholar
Dzierzbicka, Katarzyna. Królewskie teatry w warszawskich Łazienkach. Warszawa: Katarzyna Dzierzbicka, 2022.
Google Scholar
Gabryjelska, Krystyna. „Francuska opera komiczna w Polsce w XVIII wieku”. Acta Universitatis Wratislaviensis. Romanica Wratislaviensia, nr 53 (2006): 39–58.
Google Scholar
Król-Kaczorowska, Barbara. Łazienkowski Teatr w Pomarańczarni. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1961.
Google Scholar
Król-Kaczorowska, Barbara. „Z teatru na Zamku Królewskim do Łazienek? Jeszcze o teatrach Stanisława Augusta”. Pamiętnik Teatralny 23, z. 3/4 (1974): 355–370.
Google Scholar
Kusz, Sara Anna. „Serce nie sługa: Refleksja nad kształtowaniem patriotycznych postaw kobiet w Samnitce (1787) Józefa Wybickiego”. Meluzyna 13, nr 12 (2020): 25–37.
Google Scholar
Kwiatkowski, Marek. „Pierwszy teatr w Łazienkach”. Pamiętnik Teatralny 15, z. 1/4 (1966): 66–78.
Google Scholar
Łukaszewicz, Justyna. Dramaty Franciszka Zabłockiego jako przekłady i adaptacje. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2006.
Google Scholar
Łukaszewicz, Justyna. „George Dandin ou Le Mari confondu w polskim oświeceniu: Wersja mieszczańska i chłopska”. Pamiętnik Teatralny 63, z. 4 (2014): 81–96.
Google Scholar
Mamontowicz-Łojek, Bożena. „François Gabriel Le Doux, baletmistrz i choreograf (1755–1823)”. Tłumaczenie aneksu Hanna Szymańska. Pamiętnik Teatralny 16, z. 2 (1967): 212–230.
Google Scholar
Mamontowicz-Łojek, Bożena. Tancerze króla Stanisława Augusta 1774–1798: Początki polskiego baletu. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 2005.
Google Scholar
Morawski, Piotr. Teatr w Łazienkach Królewskich w czasach Stanisława Augusta. Dostęp 7 sierpnia 2025. https://www.lazienki-krolewskie.pl/pl/edukacja/baza-wiedzy/teatr-w-lazienkach-krolewskich-w-czasach-stanislawa-augusta.
Google Scholar
Parkitna, Anna. Opera in Warsaw: The City of the European Enlightenment. Cambridge: Cambridge University Press, 2024.
Google Scholar
Wierzbicka-Michalska, Karyna. „Balety z akcją w teatrze warszawskim za Stanisława Augusta”. W: Księga pamiątkowa sesji poświęconej 200-leciu Teatru Narodowego, redakcja Ewa Heise i Karyna Wierzbicka-Michalska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1967.
Google Scholar
Wierzbicka-Michalska, Karyna. Sześć studiów o teatrze stanisławowskim. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1967.
Google Scholar
Żórawska-Witkowska, Alina. Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta. Warszawa: Zamek Królewski w Warszawie, 1995.
Google Scholar
Authors
Patryk Kenckipatryk.kencki@gmail.com
Institute of Art, Polish Academy of Sciences Poland
https://orcid.org/0000-0001-5650-6578
Patryk Kencki - PhD, assistant professor at the Department of Theatre History and Theory at the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences, professor at the Leon Schiller National Higher School of Film, Television and Theatre in Łódź. He conducts research on the history of Old Polish and Enlightenment theatre, biblical tradition in drama, and the Polish reception of French dramaturgy.
Statistics
Abstract views: 0PDF downloads: 0
License
Copyright (c) 2025 Patryk Kencki
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author grants a royalty-free nonexclusive license (CC BY 4.0) to use the article in Pamiętnik Teatralny, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Pamiętnik Teatralny should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
From issue 1/2018 to 3/2022 all articles were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in Pamiętnik Teatralny, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Patryk Kencki, Molière in Nipu, or the Absence of «The Misanthrope» on Old Polish Stages , Pamiętnik Teatralny: Vol. 72 No. 1 (2023): Molière: Revisited (with essay cluster curated by Patryk Kencki)
- Patryk Kencki, Returning to Molière: Introduction , Pamiętnik Teatralny: Vol. 72 No. 1 (2023): Molière: Revisited (with essay cluster curated by Patryk Kencki)
- Patryk Kencki, ‘An Entertainment Which Should Comprise All That the Stage Can Furnish ’: Les Amants magnifique—Miłość wspaniała , Pamiętnik Teatralny: Vol. 65 No. 3 (2016)
- Patryk Kencki, The Theatre Studies Perspective on Polish Folk Festival Rituals , Pamiętnik Teatralny: Vol. 65 No. 1/2 (2016)
- Patryk Kencki, A Nieśwież Sganarelle Comedy , Pamiętnik Teatralny: Vol. 66 No. 4 (2017)
- Patryk Kencki, Pourceaugnac and Dreynar: Tribulations of a Newcomer , Pamiętnik Teatralny: Vol. 66 No. 3 (2017)
- Patryk Kencki, In the Laboratory of Modernity , Pamiętnik Teatralny: Vol. 74 No. 3 (2025): Laboratory of modernity: 18th-century Theater
