The Abject Trapped in Language: Contemporary Stagings of the Myth of Phaedra – Kleczewska, Zadara, Wiśniewski
Małgorzata Budzowska
malgorzata.budzowska@uni.lodz.plUniversity of Lodz (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-1953-2088
Abstract
This article presents a comparative analysis of three contemporary stagings of the myth of Phaedra: by Maja Kleczewska (Teatr Narodowy, Warsaw 2006), Michał Zadara (Narodowy Teatr Stary, Cracow 2006), and Grzegorz Wiśniewski (Teatr Wybrzeże, Gdańsk 2019). The theoretical framework refers to the abject quality of the character of Phaedra and its representation in language. The author analyses the directors’ interventions in literary texts reworking the myth of Phaedra: strategies ranging from multiplication, through modification, to annihilation of the dramatic text. In Kleczewska’s intertextual staging, which juxtaposes different plays addressing the theme, the text and the language become less important than the actors’ physicality. Zadara’s ironic theatre deconstructs the discursive formation of Racine’s classical tragedy, while retaining it as the main subject of the performance. Wiśniewski returns to Rancine’s language, but tries to transcend it, counterbalancing it with quiet, restrained acting, enhanced by strong musical phrases. The three stagings resonate with the concept of the theatre as a laboratory of crisis, here: of the crisis of the abject.
Keywords:
myth of Phaedra, abject, language of drama, mise en scène, Maja Kleczewska, Michał Zadara, Grzegorz WiśniewskiReferences
Artaud, A. (1978). Teatr i jego sobowtór (J. Błoński, tłum.). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Google Scholar
Barthes, R. (1970). Mit i znak: Eseje (W. Błońska, & et al., tłum.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Barthes, R. (1999). Fragmenty dyskursu miłosnego (M. Bieńczyk, tłum.). Warszawa: Wydawnictwo KR.
Google Scholar
Boccaccio, G. (1951). Genealogia Deorum Gentilium Libri (V. Romano, ed.). Bari: G. Laterza e Figli.
Google Scholar
Brecht, B. (1964). Classical Status as an Inhibiting Factor. In J. Willett (ed.), Brecht on Theater: The Development of an Aesthetic (s. 272-273) (J. Willett, transl.). London: Methuen.
Google Scholar
Budzowska, M. (2010). Fedra, czyli o etyce uczuć w tragediach Eurypidesa, Seneki i Racine’a. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Google Scholar
Budzowska, M. (2018). Sceniczne metamorfozy mitu: Teatr polski XXI wieku w perspektywie kulturowej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Burzyńska, A. R. (2010). Myśmy wszystko zapomnieli: Dialektyka narodowej pamięci i zbiorowej amnezji w teatrze Michała Zadary. W: D. Jarząbek, M. Kościelniak, & G. Niziołek (red.), 20-lecie. Teatr polski po 1989 roku (s. 59-69). Kraków: Korporacja Ha!art.
Google Scholar
Burzyńska, A. (2013). Dekonstrukcja, polityka i performatyka. Kraków: Universitas.
Google Scholar
Demirski P., & Zadara, M. (2011). Ifigenia: Nowa tragedia (według wersji Racine’a). W: P. Demirski, Parafrazy (s. 175-228). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar
Enquist, P. O. (1997). Dla Fedry. W: P. O. Enquist, Dla Fedry, Z życia glist, Godzina kota, Tulipak (s. 9-87) (A. Krajewski-Bola, tłum.). Izabelin: Świat Literacki.
Google Scholar
Eurypides. (1967). Tragedie (t. 1) (J. Łanowski, tłum.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Fischer-Lichte, E. (2010). Performance as Event – Reception as Transformation. In E. Hall, & S. Harrop (eds.), Theorising Performance: Greek Drama, Cultural History and Critical Practice (pp. 29-42). London: Duckworth.
Google Scholar
Foucault, M. (1977). Archeologia wiedzy (A. Siemek, tłum.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Foucault, M. (2000). Historia seksualności (B. Banasiak, T. Komendant, & K. Matuszewski, tłum.). Warszawa: Czytelnik.
Google Scholar
Grzegorzewska, A. (2008). Ifigenia. W: Ifigenia (program teatralny, s. 32-74). Warszawa: Teatr Narodowy.
Google Scholar
Hammer, S. (1921). O wpływie tragedii Eurypidesa Hippolytos na poezję hellenistyczną. Poznań: Gebethner i Wolff.
Google Scholar
Lehmann, H. T. (2004). Teatr postdramatyczny (D. Sajewska, & M. Sugiera, tłum.). Kraków: Księgarnia Akademicka.
Google Scholar
Merleau-Ponty, M. (2001). Ciało jako byt płciowy. W: M. Merleau-Ponty, Fenomenologia percepcji (s. 175-194) (M. Kowalska,& J. Migasiński, tłum.). Warszawa: Fundacja Aletheia.
Google Scholar
Nancy, J. L. (2002). Corpus (M. Kwietniewska, tłum.). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Pavis, P. (2003). Analyzing Performance: Theater, Dance, and Film (D. Williams, transl.). Ann Arbor: University of Michigan Press.
DOI: https://doi.org/10.3998/mpub.10924
Google Scholar
Pavis, P. (2011). Współczesna inscenizacja: Źródła, tendencje, perspektywy (P. Olkusz, tłum.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Plezia, M. (red.). (1998). Słownik łacińsko-polski (t. 1). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Racine, J. (2011). Fedra (A. Libera, tłum.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Racine, J. (2002). Fedra (T. Boy-Żeleński, tłum.). Kraków: Zielona Sowa.
Google Scholar
Reilly, M. (2005). Racine: Language, Violence and Power. Frankfurt am Main: Peter Lang.
Google Scholar
Sarrazac, J. P. (red.). (2007). Słownik dramatu nowoczesnego i najnowszego (M. Borowski, & M. Sugiera, tłum.). Kraków: Księgarnia Akademicka.
Google Scholar
Seneka, L. A. (1959). Fedra (A. Świderkówna, tłum.). Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Sitek, E. (realizator). (2007). Michał Zadara. Geniusz czy prowokator? TVP SA Oddział Wrocław. http://www.zadara.pl/film
Google Scholar
Tasnádi, I. (2000). Fedra fitness. W: I. Tasnádi, Kolizje: Antologia nowego dramatu węgierskiego (t. 1, s. 243-295) (J. Jarmołowicz, & J. Czech, tłum., P Pászt, wybór). Kraków: Panga Pank.
Google Scholar
Weber, C. (2007). From Determination to Detachment – Heiner Müller’s Assessment of Culture and Politics in a Lifetime of Profound Historical Change. W: D. Friedman (ed.), The Cultural Politics of Heiner Müller (s. 12-23). Newcastle: Cambridge Scholars Publishing.
Google Scholar
Wergiliusz. (1981). Eneida (T. Karyłowski, tłum.). Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Authors
Małgorzata Budzowskamalgorzata.budzowska@uni.lodz.pl
University of Lodz Poland
https://orcid.org/0000-0002-1953-2088
Assistant Professor in the Faculty of Drama and Theatre, Institute of Contemporary Culture, University of Lodz (Poland). PhD in Classics, MA in Theatre and Drama. She is an author of two books: Phaedra. Ethics of Emotions in Euripides, Seneca, and Racine (Peter Lang 2012) and Metamorphoses of Myth on Stage. Polish Theatre of Twenty First Century from Cultural Perspective (Łódź 2018; in Polish) concerning reception of ancient drama in literature and theatre, and co-editor of three volumes. Her main research interests include classical reception in theatre and the concept of the tragic and the political in contemporary Polish theatre.
Statistics
Abstract views: 741PDF downloads: 92 PDF downloads: 534
License
Copyright (c) 2020 Małgorzata Budzowska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The author grants a royalty-free nonexclusive license (CC BY 4.0) to use the article in Pamiętnik Teatralny, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Pamiętnik Teatralny should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
From issue 1/2018 to 3/2022 all articles were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in Pamiętnik Teatralny, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Małgorzata Budzowska, Existing Within and Beyond Time: "Capri-the Island of Fugitives" by Krystian Lupa , Pamiętnik Teatralny: Vol. 70 No. 2 (2021)
