Pochwała nieprzygotowania

Janusz Bohdziewicz

doi:10.36744/k.2814

Pochwała nieprzygotowania

Janusz Bohdziewicz

konteksty@ispan.pl
a:1:{s:5:"pl_PL";s:28:"Akademia Pomorska w Słupsku";} (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-5148-3706

DOI: https://doi.org/10.36744/k.2814

Abstrakt

Celem szkicu jest autorska propozycja odpowiedzi na pytanie o niezrealizowany projekt oświecenia zawarty w eseju Immanuela Kanta Odpowiedź na pytanie: czym jest oświecenie?. Artykuł jest komentarzem do eseju Agaty Bielik-Robson na ten sam temat, czerpiąc inspiracje także z prac Jana Masscheleina oraz Nowego Testamentu. Źródłem niepowodzenia emancypacyjnych ideałów jest według autora system oświaty, którego istotą jest przygotowywanie młodych pokoleń do życia w przyszłości na podstawie wartości obowiązujących w przeszłości – a przy jednoczesnym lekceważeniu teraźniejszego życia uczniów i studentów. Tymczasem od tak rozumianych przygotowań ważniejsza jest gotowość na relację z aktualnością tu i teraz – czas wolny od ideałów przeszłości, wypełniony bieżącą uwagą. W zakończeniu tekstu pojawiają się też, wzięte zwłaszcza z chrześcijaństwa, inspiracje do myślenia o człowieczeństwie jako nieskończonym projekcie rozwoju, który z pewnością nie polega na tym, by dorastać w swym życiu do raz wyznaczonego standardu homo sapiens.

Słowa kluczowe:

Bielik-Robson, czas wolny, gotowość, Kant, nieprzygotowanie, szkoła, uwaga, Masschelein

Bibliografia

Bielik-Robson, Agata. „Ucieczka od poczytalności”. Niezbędnik współczesny inteligenta (dodatek do Polityki), no 1(2019): 6-12.
Google Scholar

Bohdziewicz, Janusz. Piękno aktualności. Telewizja bycia u progu czasu. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2014.
Google Scholar

Carr, Nicholas. Płytki umysł. Jak internet wpływa na nasz mózg, przeł. K. Rojek. Gliwice: Helion, 2013.
Google Scholar

Fisher, Max. W trybach chaosu. Jak media społecznościowe przeprogramowały nasze umysły i nasz świat, przeł. M. Borowski. Kraków: Szczeliny, 2023.
Google Scholar

Gogarty, Joshiah. “Kidulting is tragic. Growing up turned out to be a trap”, UnHerd November 28, 2023, https://unherd.com/2023/11/kidulting-is-tragic/
Google Scholar

Ingold, Tim. “On not knowing and paying attention: How to walk in a possible world”, Irish Journal of Sociology, no (2022): 1-17.
DOI: https://doi.org/10.1177/07916035221088546 Google Scholar

Kant, Immanuel. „Odpowiedź na pytanie: czym jest oświecenie?”, przeł. T. Kupś. In Tegoż, Przypuszczalny początek ludzkiej historii, 44-49. Kęty: Wydawnictwo Antyk, 2005.
Google Scholar

Latour, Bruno. An Inquiry into Modes of Existence. An Anthropology of the Modernes, transl. C. Porter. Cambridge, London: Harvard University Press, 2013.
Google Scholar

Lorenz, Konrad. Tak zwane zło, przeł. A. D. Tauszyńska. Warszawa: PIW, 2003.
Google Scholar

Masschelein, Jan. “E-ducating the gaze: the idea of poor pedagogy”, Ethics and Education, no 1(2010): 43-53.
DOI: https://doi.org/10.1080/17449641003590621 Google Scholar

Masschelein, Jan, Maarten Simons. In Defence of the School. A Public Issue, transl. J. McMartin. Leuven: E-ducation, Culture &Society Publishers, 2013.
Google Scholar

Masschelein, Jan, Maarten Simons. Szkoła jako czas wolny, przeł. M. Łagodziński, Poznań: Oficyna Wydawnicza Bractwa Trojka, 2020.
Google Scholar

Pismo Święte Stary i Nowy Testament w przekładzie z języków oryginalnych, przeł. Zespół pod redakcją M. Petera, M. Wolniewicza. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 2003.
Google Scholar

Polak, Tomasz. System kościelny, czyli przewagi pana K.. Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2020.
Google Scholar

Zuboff, Shoshana. Wiek kapitalizmu inwigilacji. Walka o przyszłość ludzkości na nowej granicy władzy, przeł. A. Unterschuetz. Poznań: Zysk i S-ka, 2020.
Google Scholar

Pobierz

Opublikowane

2024-12-23

Cited By / Share

Bohdziewicz, J. (2024) „Pochwała nieprzygotowania”, Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 346(3), s. 86–91. doi: 10.36744/k.2814.

Autorzy

Janusz Bohdziewicz
konteksty@ispan.pl
a:1:{s:5:"pl_PL";s:28:"Akademia Pomorska w Słupsku";} Polska
https://orcid.org/0000-0002-5148-3706

Janusz Bohdziewicz – doktor nauk humanistycznych, literaturoznawca, teoretyk mediów i kultury, adiunkt w Akademii Pomorskiej w Słupsku. Autor książki Piękno aktualności. Telewizja bycia u progu czasu (2014), wydanej na bazie rozprawy wyróżnionej Nagrodą Dyrektora Narodowego Centrum Kultury w X konkursie na najlepszą pracę doktorską w zakresie nauk o kulturze, oraz zbioru esejów Osiem pochwał. Szkice z antropologii myślenia (2021). Publikował między innymi w „Images”, „Kontekstach” i „Kwartalniku Filmowym”. Naukowo interesuje się przede wszystkim wpływem elektryczności na różne obszary kultury, antropologią widzenia, hermeneutyką filozoficzną oraz myślą postsekularną. Mieszka w Sopocie.