Pierwsza siedziba Sejmu II Rzeczypospolitej. Addenda et corrigenda

Małgorzata Omilanowska


Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-9766-0424

Abstrakt

W chwili odzyskania niepodległości Warszawa nie dysponowała budynkami, które mogłyby zaspokoić potrzeby stolicy państwa. Postanowiono, że budowa nowego zespołu gmachów zostanie odsunięta na przyszłość, a parlament znajdzie tymczasową lokalizację w zaadaptowanej budowli. Wybór padł na XIX-wieczny kompleks szkolny Instytutu Aleksandryjsko-Maryjskiego (dawnego Instytutu Szlacheckiego). Artykuł poświęcony jest dziejom tego gmachu, historii jego budowy, rozbudowy i adaptacji na potrzeby Sejmu przez Kazimierza Tołłoczkę, Romualda Millera i Tadeusza Szaniora (w latach 1918–1919), a następnie Senatu przez Stanisława Miecznikowskiego w 1928 r., a także uporządkowaniu wiedzy o konkursach i projektowanych, a niezrealizowanych rozbudowach kompleksu w okresie międzywojnia.

Instytucje finansujące

Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk

Słowa kluczowe:

budynki Sejmu i Senatu, Instytut Szlachecki, Instytut Aleksandryjsko-Maryjski, architektura Warszawy, architektura II Rzeczypospolitej, architektura polska

Baraniewski, Waldemar. Kazimierz Skórewicz. Architekt, konserwator, historyk architektury, 1866–1950. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2000.
  Google Scholar

Czapelski, Marek. Gmachy Sejmu i Senatu. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2009.
  Google Scholar

Czapelski, Marek. Bohdan Pniewski – warszawski architekt XX wieku. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2008.
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323533504   Google Scholar

Golimont, Andrzej. “Ostańce i miejskie legendy – losy pozostałości po prawosławnej katedrze p.w. Aleksandra Newskiego w Warszawie.” Elpis. Czasopismo teologiczne katedry teologii prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku 22 (2020): 69–77.
DOI: https://doi.org/10.15290/elpis.2020.22.08   Google Scholar

Jaroszewski, Tadeusz S. “Sztuka i technika w Warszawie w roku 1870.” W Sztuka a technika. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Szczecin, listopad 1987, 185–200. Warszawa: PWN, 1991.
  Google Scholar

Jonkajtys-Luba, Grażyna. Czesław Przybylski. Warszawa: Arkady, 1989.
  Google Scholar

Konkursy architektoniczne w Polsce w latach 1918–1939, redakcja Olgierd Czerner. Wrocław: Muzeum Architektury i Odbudowy, 1970.
  Google Scholar

Luba, Iwona. Duch romantyzmu i modernizacja. Warszawa: Neriton, 2012.
  Google Scholar

Omilanowska, Małgorzata. “Żelazo w architekturze. Początki zastosowania konstrukcji żelaznych w warszawskiej architekturze XIX wieku.” W Kreacja – Konstrukcja – Rekonstrukcja. Studia z architektury XIX–XXI wieku, 273–298. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2016.
  Google Scholar

Omilanowska, Małgorzata. Świątynie handlu. Warszawska architektura doby wielkomiejskiej. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2004.
  Google Scholar

Paszkiewicz, Piotr. Pod berłem Romanowów. Sztuka rosyjska w Warszawie 1815–1915. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1991.
  Google Scholar

Paszkiewicz, Piotr. W służbie imperium rosyjskiego 1721–1917. Funkcje i treści ideowe rosyjskiej architektury sakralnej na zachodnich rubieżach cesarstwa i poza jego granicami Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1999.
  Google Scholar

Purchla, Jacek. Jan Zawiejski. Architekt przełomu XIX i XX wieku. Warszawa: PWN, 1986.
  Google Scholar

Trybuś, Jarosław. Warszawa niezaistniała. Niezrealizowane projekty urbanistyczne i architektoniczne Warszawy dwudziestolecia międzywojennego. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2012.
  Google Scholar

Wierzbicka, Bożena. Budynki Sejmu i Senatu. Warszawa: PWN, 1991.
  Google Scholar

Wierzbicka, Bożena. Sejm i Senat. Architektura i wnętrza. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1993.
  Google Scholar

Wierzbicka, Bożena. Gmachy i wnętrza sejmowe w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1998.
  Google Scholar

Wierzbicka, Bożena. “Niezrealizowana dzielnica sejmowa na Ujazdowie.” W Skarpa warszawska. Materiały sesji naukowej Warszawa 28–29 maja 1993, redakcja Bożena Wierzbicka, 77–83, Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1993.
  Google Scholar

Wierzbicka, Bożena. “Sale Senatu polskiego parlamentu – przed rokiem 1939 i obecnie.” Kronika Warszawy, nr 4 (1994): 35–42.
  Google Scholar

Wierzbicka, Bożena. “O salach dla senatu dawniej i dwóch projektach współczesnych.” Kronika Warszawy, nr 1 (2019): 50–62.
  Google Scholar

Wiśniewski, Michał. Ludwik Wojtyczko. Krakowski architekt i konserwator zabytków pierwszej połowy XX wieku. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2003.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2021-03-30

Cited By / Share

Omilanowska, M. (2021). Pierwsza siedziba Sejmu II Rzeczypospolitej. Addenda et corrigenda. Biuletyn Historii Sztuki, 83(1), 119–152. https://doi.org/10.36744/bhs.897

Autorzy

Małgorzata Omilanowska 

Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0001-9766-0424

Statystyki

Abstract views: 643
PDF downloads: 320


Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W numerach od 1/2019 do 4/2022 wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.