Aleksandria – ogród krajobrazowy Aleksandry z Czartoryskich Ogińskiej w świetle nowych materiałów

Aleksandra Knapik


Kraków, Uniwersytet Jagielloński (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-6618-4621

Abstrakt

Przedmiotem badań stał się ogród krajobrazowy Aleksandria w Siedlcach założony przez Aleksandrę z Czartoryskich Ogińską. Na podstawie źródeł archiwalnych i ikonograficznych opracowano takie zagadnienia jak: historia powstania ogrodu, sprawa autorstwa i datowania, rekonstrukcja struktury zatrudnienia, analiza układu przestrzennego, geneza form budowli oraz ich treść ideowa.

Instytucje finansujące

Instytut Sztuki PAN

Słowa kluczowe:

Aleksandra z Czartoryskich Ogińska, Siedlce, Aleksandria, Szymon Bogumił Zug, ogród krajobrazowy

Bernatowicz, Tadeusz. “Sentymentalne idee i wiejskie chatki w ogrodach «picturesque». czasów stanisławowskich.” W: Obraz i przyroda. Materiały z Konferencji “Obraz i przyroda”, Lublin 6-8 X 2003, redagowane przez Urszula Mazurczak, Jowita Patyra, Małgorzata Sylwia Żak, 117-155. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2005.
  Google Scholar

Buttlar, von, Adrian. Der Landschaftsgarten. Gartenkunst des Klassizismus und der Romantik. Köln: DuMont, 1989.
  Google Scholar

Ciołek, Gerard. Ogrody polskie. Warszawa: Państwowy Instytut Sztuki, 1953.
  Google Scholar

Dąbrowski, Stanisław. “Życie teatralne w Siedlcach w latach 1784-1929”, Rocznik Mazowiecki 2, (1969): 219-237.
  Google Scholar

Dmowska-Grabias, Halina. “Siedlce i dobra siedleckie hetmanowej Aleksandry Ogińskiej w drugiej połowie XVIII wieku.” Rocznik Mazowiecki 4, (1972): 440-442.
  Google Scholar

Fijałkowski, Wojciech. Wilanów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1973.
  Google Scholar

Gardzińska, Janina, i Urszula Głowacka-Maksymiuk. Inwentarz dóbr klucza siedleckiego z 1776 roku. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych: Fundacja Rozwoju Badań Regionalnych "Sigillum"; Siedlce: Archiwum Państwowe, 2005.
  Google Scholar

Głowacka-Maksymiuk, Urszula. “Siedlce miasto rezydencjonalne księżnej Aleksandry Ogińskiej”, Prace Archiwalno-Konserwatorskie 13, (2002): 9-21.
  Google Scholar

Jaroszewski, Tadeusz Stefan. Chrystian Piotr Aigner. Architekt warszawskiego klasycyzmu. Warszawa: PWN, 1970.
  Google Scholar

Kopania, Izabela. Rzeczy – Ogrody – Wyobrażenia. Chiny w kulturze Rzeczypospolitej czasów Stanisława Augusta. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2012.
  Google Scholar

Korneć, Grażyna. Pałac Ogińskich w Siedlcach. Siedlce. Wydaw. Akademii Podlaskiej, 2003.
  Google Scholar

Korzeniewski, Tomasz. “Teatr hetmanowej Ogińskiej w Siedlcach”, Pamiętnik Teatralny 18, nr 1/2 (1969): 114-126.
  Google Scholar

Kosiorek, Jakub Maciej. Aleksandria. Ogród hetmanowej Aleksandry Ogińskiej w Siedlcach. Siedlce: Siedleckie Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Brama; Warszawa: Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, 2013.
  Google Scholar

Kwiatkowski, Marek. Szymon Bogumił Zug. Architekt polskiego Oświecenia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1971.
  Google Scholar

Loretnz, Stanisław i Rottermund Andrzej. Klasycyzm w Polsce. Warszawa: Arkady, 1984.
  Google Scholar

Ługowski, Piotr. “Artyści i rzemieślnicy na usługach Aleksandry Ogińskiej w Siedlcach.” W: Zmierzch i świt. Stanisław August i Rzeczpospolita 1764-1795, redagowana przez Aleksandra Antoniewicz, Rozalia Kosińska, Piotr Skowroński, 109-135, Warszawa: Wydawnictwo Neriton: Studenckie Koło Naukowe Historyków UW, 2015.
  Google Scholar

Majdecki, Longin. Historia ogrodów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1978.
  Google Scholar

Majewska-Maszkowska, Bożena. Mecenat artystyczny Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej (1736-1816). Wrocław: Ossolineum, Wydawnictwo PAN, 1976.
  Google Scholar

Michalec, Danuta. Aleksandra Ogińska i jej czasy. Siedlce: Muzeum Okręgowe, 1999.
  Google Scholar

Morawińska, Agnieszka. Augusta Fryderyka Moszyńskiego Rozprawa o ogrodnictwie angielskim. Wrocław: Ossolineum, Wydawnictwo PAN, 1977.
  Google Scholar

Oleńska, Anna. “«Chciał pan podkomorzy mieć sielankę w naturze» Na Książecem wśród podwarszawskich ogrodów księcia Kazimierza Poniatowskiego”, W: Elizeum. Podziemny Salon księcia. Dla Przyjaciół i pięknych Pań, redagowana przez Karola Guttmejera, 29-58. Warszawa: Miasto Stołeczne Warszawa, 2016.
  Google Scholar

Piwkowski, Włodzimierz. Arkadia Heleny Radziwiłłowej: studium historyczne. Warszawa: Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Narodowa Instytucja Kultury, 1998.
  Google Scholar

Polanowska, Jolanta. Stanisław Kostka Potocki (1755-1821). Twórczość architekta amatora przedstawiciela neoklasycyzmu i nurtu picturesque. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk; Liber Pro Arte, 2009.
  Google Scholar

Polanowska, Jolanta. “Ogród angielski (English landscape garden) w Warszawie i jej okolicach w 2. poł. XVIII w. i jego wzory.” W: Kultura artystyczna Warszawy XVII-XXI, redagowana przez Zbigniewa Michalczyka, Andrzeja Pieńkosa, Michała Wardzyńskiego, 193-202.Warszawa: Neriton, 2010.
  Google Scholar

Polanowska, Jolanta. “Mokotów – ogród krajobrazowy Izabeli Lubomirskiej dedykowany Jean-Jacques, Rousseau.” Biuletyn Historii Sztuki 75, nr 3, (2013): 437-496.
  Google Scholar

Polanowska, Jolanta. “Kiosque á la turque – nieznane projekty Jana Chrystiana Kamsetzera do Łazienek Stanisława Augusta.” Biuletyn Historii Sztuki 81, nr 2 (2018): 329-356.
  Google Scholar

Przybylski, Ryszard. Ogrody romantyków. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1978.
  Google Scholar

Putkowska, Jolanta. Warszawskie rezydencje na przedmieściach i pod miastem w XV-XVIII wieku. Warszawa: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, 2016.
  Google Scholar

Sawicka-Jurek, Jolanta. “« Pod wdzięcznym onej rozkazem.» – o kulturotwórczej roli dworu Aleksandry Ogińskiej w Siedlcach.” W: Dwory magnackie w XVIII wieku. Rola i znaczenie kulturowe, redagowana przez Teresę Kostkiewiczową, Agatę Roćko, 263-273. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2005.
  Google Scholar

Sroczyńska, Krystyna. Zygmunt Vogel rysownik gabinetowy Stanisława Augusta. Wrocław: Kraków: Osolineum, Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1969.
  Google Scholar

Swirida, Inessa. “W poszukiwaniu ukrytych znaczeń. Park naturalny XVIII stulecia a wolnomularstwo,” Ars Regia 2, nr 2 (1993): 7-40.
  Google Scholar

Świtek, Gabriela. “Ut pictura hortus. Przejawy kultury estetycznej w sztuce ogrodowej XVIII wieku,” Biuletyn Historii Sztuki 65, nr 1, (2003): 277-302.
  Google Scholar

Ziontek, Artur. “Żywioł towarzyski Aleksandry Ogińskiej utrwalony w piśmiennictwie XVIII wieku,” W: Kobieta epok dawnych w literaturze, kulturze i społeczeństwie, redagowana przez Iwonę Maciejewską, Krystynę Stasiewicz, 349-362 Olsztyn: Wydawnictwo Littera, 2008.
  Google Scholar

Ziontek, Artur. “Michał Kazimierz Ogiński w świetle piśmiennictwa XVIII wieku,” Wschodni Rocznik Humanistyczny 7, (2010/2011): 119-149.
  Google Scholar

Ziontek, Artur. “Siedlecki dwór artystyczny Aleksandry Ogińskiej.” W: Małe miasta. Społeczność, redagowana przez Mariusza Zemło, 247-275, Lublin; Supraśl: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2011.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-03-30

Cited By / Share

Knapik, A. (2020). Aleksandria – ogród krajobrazowy Aleksandry z Czartoryskich Ogińskiej w świetle nowych materiałów . Biuletyn Historii Sztuki, 82(1), 97–126. https://doi.org/10.36744/bhs.637

Autorzy

Aleksandra Knapik 

Kraków, Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0001-6618-4621

Statystyki

Abstract views: 365
PDF downloads: 805