Ukraińscy studenci warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych/Akademii Sztuk Pięknych w latach 1922–1939 w świetle materiałów archiwalnych

artykuł recenzowany

Olga Denysiuk

olyadenysiuk@gmail.com
Narodowa Akademia Sztuk Pięknych i Architektury w Kijowie (Ukraina)
https://orcid.org/0000-0002-8196-8608

Abstrakt

W artykule podjęto próbę usystematyzowania listy ukraińskich studentów warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych/Akademii Sztuk Pięknych w latach 1922–1939. Na podstawie akt osobowych z archiwum ASP w Warszawie oraz materiałów ze Zbiorów Specjalnych Instytutu Sztuki PAN udało się ustalić, kto studiował, kiedy i u których profesorów, a także jakie nagrody uzyskał. Po przeanalizowaniu dokumentów z akt osobowych Piotra Megika, Piotra Chołodnego, Włodzimierza Pobuławca i Wacława Waśkowskiego uściślono i uzupełniono biografie artystów z warszawskiego okresu ich działalności. Po raz pierwszy przedstawiono również informacje o pracach ukraińskich studentów utrwalonych na negatywach w zbiorach Muzeum ASP w Warszawie.



Słowa kluczowe:

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie, polskie szkolnictwo artystyczne dwudziestolecia międzywojennego, mniejszości narodowościowe w II Rzeczypospolitej, emigracja ukraińska w II Rzeczypospolitej, Piotr Chołodnyj (Petro Chołodnyj), Piotr Megik (Petro Mehik), Włodzimierz Pobuławiec (Wołodymir Pobuławeć), Wacław Waśkowski (Wiaczesław Waśkiwskyj)

Andrusiv, Petro. „Petro Mehyk. Zhyttya i tvorchist’”. W: Petro Mehyk. Monohrafiya mysttsya y al’bom prats’. Za redaktsiyeyu Svyatoslava Hordyns’koho, 21–29. Filadel’fiya: Ob”yednannya myttsiv-ukrayintsiv v Amerytsi, 1992.
  Google Scholar

Blakytnyy, Yevhen. „Suchasna doba i tvorchist’ Petra Kholodnoho (molodshoho)”. Suchasnist’, nr 12 (1986): 50–60.
  Google Scholar

Chmielewska, Agnieszka. W służbie państwa, społeczeństwa i narodu. „Państwowotwórczy” artyści plastycy w II Rzeczypospolitej. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN, 2006.
  Google Scholar

Denysyuk, Ol’ha Yu. „Malovidomi storinky zhyttya ta tvorchosti Vyacheslava Vas’kivs’koho”. Aktual’ni pytannya humanitarnykh nauk 71 (2024): 113–121. https://doi.org/10.24919/2308-4863/71-1-16.
DOI: https://doi.org/10.24919/2308-4863/71-1-16   Google Scholar

Denysyuk, Ol’ha Yu. „Ukrayins’ki studenty u Varshavs’kiy akademiyi mystetstv u mizhvoyennyy period KHKH stolittya”. Aktual’ni pytannya humanitarnykh nauk 70 (2023): 104–116. https://doi.org/10.24919/2308-4863/70-1-15.
DOI: https://doi.org/10.24919/2308-4863/70-1-15   Google Scholar

Denysyuk, Ol’ha Yu. „Vystavkova diyal’nist’ mystets’koho hurtka «Spokiy» u Varshavi (1920–1930-ti roky)”. Mystetstvoznavchi zapysky 27 (2015): 278–288.
  Google Scholar

Filar, Tadeusz. U stóp królewskiego Wawelu. Społeczność ukraińska w Krakowie w latach 1918–1939. Kraków: Fundacja św. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej, 2004.
  Google Scholar

Kolańczuk, Aleksander. Ukraińscy emigranci polityczni w życiu naukowym, kulturalnym, społecznym i gospodarczym w II RP. Przemyśl: Południowo-Wschodni Instytut Naukowy w Przemyślu, 2017.
  Google Scholar

Mehyk, Petro D. Vyacheslav Vas’kivs’kyў (1904–1975). Biohrafichnyў narys. Filadel’fiya: Ob”yednannya myttsiv-ukrayintsiv v Amerytsi, 1976.
  Google Scholar

Mystetstvo ukrayins’koyi diaspory. Povernuti imena. Zbirnyk statey. Redakcja Oleksandr K. Fedoruk. Kyyiv: Triumf, 1998.
  Google Scholar

Piątkowska, Renata. „Studenci wyznania mojżeszowego w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych (1923–1939). Studia – debiuty – kariery”. Biuletyn Historii Sztuki 77, nr 4 (2015): 661–721.
  Google Scholar

„Pobuławeć (Pobuławiec) Wołodymir (Włodzimierz)”. W: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.) Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 7: Pe–Po, redakcja Urszula Makowska, 306. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2003.
  Google Scholar

Portnov, Andriy V. Nauka u vyhnanni. Naukova i osvitnya diyal’nist’ ukrayins’koyi emihratsiyi v mizhvoyenniy Pol’shchi (1919–1939). Kharkiv: KHIFT, 2008.
  Google Scholar

Szagała, Roman, i Emilian Wiszka. Ukraińcy w Warszawie. Toruń–Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010.
  Google Scholar

Wiszka, Emilian. Emigracja ukraińska w Polsce 1920–1939. Toruń: Mado, 2005.
  Google Scholar

Yatsiv, Roman M. „Kul’turno-mystets’ke seredovyshche ukraïns’koï emihratsiï u Varshavi (1919–1939). Istoriya, instytutsiï, ideolohiya diyal’nosti, tvorcha spadshchyna”. Rozprawa doktorska, Instytut Ukrainoznawstwa im. I. Krypiakewycza Narodowa Akademia Nauk Ukrainy, Instytut Etnologii Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, 2021
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-07-16

Cited By / Share

Denysiuk, O. (2025). Ukraińscy studenci warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych/Akademii Sztuk Pięknych w latach 1922–1939 w świetle materiałów archiwalnych. Biuletyn Historii Sztuki, 87(2), 207–224. https://doi.org/10.36744/bhs.2576

Autorzy

Olga Denysiuk 
olyadenysiuk@gmail.com
Narodowa Akademia Sztuk Pięknych i Architektury w Kijowie Ukraina
https://orcid.org/0000-0002-8196-8608

Dr Olga Denysiuk – historyczka sztuki i artystka. Pracuje w Narodowej Akademii Sztuk Pięknych i Architektury w Kijowie; wykłada na Wydziale Teorii i Historii Sztuki, prowadząc zajęcia m.in. z historii sztuki polskiej oraz sztuk zdobniczych. W 2007 r. obroniła pracę doktorską Krakowska Akademia Sztuk Pięknych w kontekście ukraińsko-polskich relacji artystycznych w latach 20. i 30. XX wieku. Jest autorką dwóch monografii i ponad czterdziestu artykułów naukowych poświęconych sztuce ukraińskiej i polskiej XX–XXI w.



Statystyki

Abstract views: 28
PDF downloads: 32


Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Olga Denysiuk

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W numerach od 1/2019 do 4/2022 wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.