The Architect Maksymilian Goldberg (1895–1942)
Emilia Kiecko
emilia.kiecko@uwr.edu.plInstitute of Art, University of Wrocław (Poland)
https://orcid.org/0000-0003-4612-3068
Abstract
Maksymilian Goldberg was one of most important interwar architects active in Warsaw. Together with Hipolit Rutkowski, he successfully participated in several architectural competitions, mainly concerning designs for residential buildings and interiors. He was involved in organisational and social activities in the architectural milieu as a co-organiser and active member of the Association of Polish Architects (SAP) and Association of Architects of the Republic of Poland (SARP), as well as the Building Advisory Service, a body that provided services to less affluent clients, instituted by architects associated with the monthly magazine “Dom – Osiedle – Mieszkanie”. He was also a theoretician of architecture, whose mostly unpublished theoretical concepts inspired the ideas contained in Bohdan Lachert’s treatise Rozważania o niektórych cechach twórczości architektonicznej (1960). The article outlines Goldberg’s oeuvre, primarily in design but also in theoretical concepts, which despite its richness still awaits monographic study and proper evaluation.
Keywords:
Maksymilian Goldberg, Hipolit Rutkowski, Polish architecture, Modernist architecture, architecture of the Second Republic, architecture of Warsaw, Modernism, theory of architecture, history of architectureReferences
Ackermann, Felix. „Grüsse aus Wronke. Zakład karny we Wronkach jako miastotwórcza infrastruktura państwowa”. W: Architektura w mieście, architektura dla miasta. Przestrzeń publiczna w miastach ziem polskich w „długim” dziewiętnastym wieku, redakcja Aleksander Łupienko, Agnieszka Zabłocka-Kos, 141–161. Warszawa: Instytut Historii PAN, 2019.
Google Scholar
Archipelag CIAM. Listy Heleny Syrkus. Redakcja Aleksandra Kędziorek, Katarzyna Uchowicz, Maja Wirkus. Warszawa: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2019.
Google Scholar
Awangarda polska. Urbanistyka, architektura 1918–1939. Avant-garde polonaise. Urbanisme, architecture. The Polish Avant-garde. Architecture, Town-planning. Opracowanie Olgierd Czerner et al. Warszawa: Interpress, 1981.
Google Scholar
Biegański, Piotr. „Działo się to 40 lat temu…”. Ochrona Zabytków 37, nr 2 (1984): 84–85.
Google Scholar
Chomątowska, Beata. Lachert i Szanajca. Architekci awangardy. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2014.
Google Scholar
Dybczyńska-Bułyszko, Anna. Architektura Warszawy II Rzeczypospolitej. Warszawska szkoła architektury na tle przemian kulturowych okresu międzywojennego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2010.
Google Scholar
Dzidowski, Adam. „Architektura organizacyjna. Pomiędzy strukturą a przestrzenią organizacji”. Rocznik Lubuski 41, nr 1 (2015): 157–169.
Google Scholar
Faryna-Paszkiewicz, Hanna. Saska Kępa. Warszawa: Wydawnictwo Murator, 2001.
Google Scholar
Kodym-Kozaczko, Grażyna. „Metamorfozy funkcji i kompozycji placu Wolności w Poznaniu”. Czasopismo Techniczne 105, z. 8, 3-A (2008): 91–98.
Google Scholar
Konstantynów, Dariusz. „Żydzi i architektura (z perspektywy polskiego nacjonalizmu lat trzydziestych XX wieku)”. Kwartalnik Historii Żydów 9, nr 4 (2009): 411–425.
Google Scholar
Leśniakowska, Marta. „Modulor a sprawa polska. Kanon Le Corbusiera w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych”. Miejsce 2, nr 2 (2016): 174–200.
Google Scholar
Łoza, Stanisław. Architekci i budowniczowie w Polsce. Warszawa: Budownictwo i Architektura, 1954.
Google Scholar
Minorski, Jan. Polska nowatorska myśl architektoniczna w latach 1918–1939. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970.
Google Scholar
Paciorkowski, Jerzy. „90 lat temu”. Policja 997 13, nr 1 (2017): 37.
Google Scholar
Piotrowski, Roman. „Życie zawodowe, towarzyskie i stowarzyszeniowe architektów”. W: Fragmenty stuletniej historii 1899–1999. Relacje, wspomnienia, refleksje. W stulecie organizacji warszawskich architektów, redakcja Tadeusz Barucki et al., 39–44. Warszawa: Oddział Warszawski SARP, 2000.
Google Scholar
Pszczółkowski, Michał. Architektura Włocławka w latach 1918–1939. Włocławek: Włocławskie Towarzystwo Naukowe; Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019.
Google Scholar
Pszczółkowski, Michał. Kresy nowoczesne. Architektura na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej 1921–1939. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2016.
Google Scholar
Pustoła-Kozłowska, Ewa. „Dwór prymasa czy kwatera dyktatora”. Stolica 31, nr 26 (1976): 7.
Google Scholar
Rosiejka, Karolina. „Tkanie historii sztuki. Strategie prezentowania syntez dziejów sztuki kobiet w polskiej literaturze naukowej”. Rocznik Historii Sztuki 47 (2022): 175–185.
DOI: https://doi.org/10.24425/rhs.2022.142504
Google Scholar
Rybicka, Elżbieta. „Projektowanie miasta (O dyskursie urbanistycznym dwudziestolecia)”. Teksty Drugie 11, nr 4 (2000): 57–72.
Google Scholar
Syska, Anna, i Agnieszka Woźniakowska. „Gmach Urzędu Wojewódzkiego i Sejmu Śląskiego w Katowicach. Architektura narodowa w formie i treści”. Estetyka i Krytyka 9, nr 2 (2012): 163–182.
DOI: https://doi.org/10.5604/16431243.1036293
Google Scholar
Szczerski, Andrzej. „4 × nowoczesność. Nowy początek. Modernizm w II RP”. W: Nowy początek. Modernizm w II RP. A New Beginning. Modernism in the Second Polish Republic, redakcja Piotr Juszkiewicz, Andrzej Szczerski, 17–38. Kraków: Muzeum Narodowe w Krakowie, 2022.
Google Scholar
Trybuś, Jarosław. Warszawa niezaistniała. Niezrealizowane projekty urbanistyczne i architektoniczne Warszawy dwudziestolecia międzywojennego. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Narodowe w Warszawie, Fundacja Bęc Zmiana, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019.
Google Scholar
Uchowicz, Katarzyna. Awers/rewers. Architekt Bohdan Lachert. Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2018.
Google Scholar
Wąs, Cezary. „Traktat architektoniczny Bohdana Lacherta. Summa mitów awangardy czy zapis doświadczeń?”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica, nr 35 (2020): 97–112.
DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6107.35.06
Google Scholar
Wisłocka, Izabella. Awangardowa architektura polska 1918–1939. Warszawa: Arkady, 1968.
Google Scholar
Zagacki, Dymitr. „Architekt Maksymilian Goldberg i jego projekt urzędu pocztowego w Baranowiczach”. Echa Polesia 62, nr 2 (2019): 29–30.
Google Scholar
Zieliński, Jarosław. Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Śródmieście historyczne, t. 10. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 2004.
Google Scholar
Authors
Emilia Kieckoemilia.kiecko@uwr.edu.pl
Institute of Art, University of Wrocław Poland
https://orcid.org/0000-0003-4612-3068
Emilia Kiecko – a historian of art, assistant professor at the Institute of Art History at the University of Wrocław. She is the author of the book Przyszłość do zbudowania. Futurologia i architektura w PRL [A Future to Build. Futurology and Architecture in the People’s Republic of Poland] (2018) and co-editor of the study Czuły modernizm. Społeczna historia Mistera Warszawy. 50 lat razem [Tender Modernism. Social History of the Master of Warsaw. 50 Years Together] (2019). She has published several scholarly articles, mainly on the subject of twentieth-century Polish architecture and urban planning. Her research interests focus on the history and theory of modern architecture and urban planning, theory of the conservation of historical monuments, as well as the history and theory of video games.
Statistics
Abstract views: 339PDF downloads: 196
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Biuletyn Historii Sztuki, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Biuletyn Historii Sztuki should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.
In issues from 1(2019) to 4(2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in Biuletyn Historii Sztuki, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
