“The Best Voyage Is One Restricted by Nothing”. The Reports of Jan Minorski and Edmund Goldzamt from their Journeys to the Other Side of the Iron Curtain in 1956

peer-reviewed article

Marek Czapelski

m.czapelski@uw.edu.pl
Institute of Art History, University of Warsaw (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-3784-5723

Abstract

In the period of Stalinism in Poland, Jan Minorski (1914–1980) and Edmund Goldzamt (1921–1990) were the most prominent promoters of Socialist Realism in architecture, and it is only as such that they were considered in earlier studies. This article is an attempt to critically analyse their accounts of the journeys they made to Western Europe at the time of the fundamental reorientation of official architectural discourse. International contacts, which had been very limited during the Stalinist era, were then resumed, and the “façade” (i.e. Socialist Realist) architecture began to be criticised. Of interest here are Minorski and Goldzamt’s attempts to reconcile their previously preached ideological message with the reality they had observed on the other side of the Iron Curtain in order to create a new narrative about contemporary architecture. These are probably the only such accounts by protagonists of Socialist Realism to have been published during the Thaw. Through their analysis, it will be possible to better recognise the phenomenon known as “Socialist Modernism”.


Keywords:

architects, Socialist Realism, Socialist Modernism, Edmund Goldzamt, Jan Minorski, accounts of journeys, People’s Republic of Poland

Banham, Reyner. The New Brutalism: Ethic or Aesthetic? London: Architectural Press, 1966.
  Google Scholar

Baraniewski, Waldemar. „Ideologia w architekturze Warszawy okresu realizmu socjalistycznego”. Rocznik Historii Sztuki 22 (1996): 231–260.
  Google Scholar

Bertram, Łukasz. Bunt, podziemie, władza: Polscy komuniści i ich socjalizacja polityczna do roku 1956. Warszawa: Scholar, 2022.
  Google Scholar

Chistikov, Aleksandr N. „«Ladno l’ za morem il’ khudo?»: vpechatleniya sovetskikh lyudey o zagranitse v lichnykh zapisyakh i vystupleniyakh (seredina 1950 kh – seredina 1960-kh gg.)”. Noveyshaya Istoriya Rossii 1, nr 1 (2011): 167–177.
  Google Scholar

Clark, Katerina. Moscow, the Fourth Rome: Stalinism, Cosmopolitanism and the Evolution of Soviet Culture, 1931–1941. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 2011.
  Google Scholar

Cohen, Stuart. „Physical Context/Cultural Context: Including It All”. Oppositions 2 (1974): 1–40.
  Google Scholar

Cold War Kitchen. Americanization, Technology, and European Users. Redakcja Ruth Oldenziel, Karin Zachmann. Cambridge, Mass.: MIT Press, 2008.
  Google Scholar

Crowley, David. „Architecture and the Image of the Future in the People’s Republic of Poland”. The Journal of Architecture 14, nr 1 (2009): 67–84.
  Google Scholar

Crowley, David. „Paris or Moscow? Warsaw Architects and the Image of the Modern City in the 1950s”. W: Imagining the West in Eastern Europe and the Soviet Union, redakcja György Péteri, 105–130. Pittsburgh, Pa.: University of Pittsburgh Press, 2010.
  Google Scholar

Czapelski, Marek. Architektura polskiego socrealizmu w Zachęcie: Pierwszy Ogólnopolski Pokaz Projektów Architektury (1951) i Pierwsza Powszechna Wystawa Architektury Polski Ludowej (1953). Warszawa: Zachęta, 2016.
  Google Scholar

Czapelski, Marek. „Kilka uwag o drukowanych relacjach z międzynarodowych kontaktów polskich architektów około 1956 r.” W: Panoptikum: Sztuka, nauka, wyobraźnia: Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Pieńkosowi z okazji 60 urodzin, redakcja Agnieszka Bagińska, Marek Czapelski, Kamila Pijanowska, Agnieszka Rosales Rodrigues, Aleksandra Sulikowska-Bełczowska, 481–492. Warszawa: Neriton, 2022.
  Google Scholar

Goldzamt, Edmund. Architektura zespołów śródmiejskich i problemy dziedzictwa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956.
  Google Scholar

Goldzamt, Edmund. Aspekty społeczne mieszkalnictwa i urbanistyki we Włoszech. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968.
  Google Scholar

Goldzamt, Edmund. Urbanistyka krajów socjalistycznych: Problemy społeczne. Warszawa: Arkady, 1971.
  Google Scholar

Goldzamt, Edmund. W miastach włoskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  Google Scholar

Goldzamt, Edmund. „Zagadnienie realizmu socjalistycznego w architekturze”. W: O polską architekturę socjalistyczną: Materiały z Krajowej Partyjnej Narady Architektów odbytej w dniu 20–21 czerwca 1949 roku w Warszawie, opracowanie Jan Minorski, 15–47. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1950.
  Google Scholar

Gorsuch, Anne E. All This is Your World: Soviet Tourism at Home and Abroad after Stalin. Oxford: Oxford University Press, 2011.
  Google Scholar

Heynen, Hilde, i Sebastiaan Loosen. „Marxism and Architectural Theory across the East-West Divide”. Architectural Histories 7 (2019): 1–7.
  Google Scholar

Jędruch, Dorota. „Forma uchylona. Odwilżowe otwarcie architektury polskiej na Zachód”. W: Witold Cęckiewicz, t. 2: Socrealizm, socmodernizm, postmodernizm. Eseje, redakcja Marta Karpińska, Dorota Leśniak-Rychlak, Michał Wiśniewski, 111–127. Kraków: Instytut Architektury, 2015.
  Google Scholar

Kiecko, Emilia. Przyszłość do zbudowania: Futurologia i architektura w PRL. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, 2018.
  Google Scholar

Mikhalovskiy, Iosif B. Teoriya klassicheskikh arkhitekturnykh form. Moskva: Izdatel’stvo vsesoyuznoy akademii arkhitektury, 1937.
  Google Scholar

Miłobędzki, Adam. Architektura ziem Polski: Rozdział europejskiego dziedzictwa. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury, 1994.
  Google Scholar

Minorski, Jan. „Oblicze współczesnej polskiej twórczości architektonicznej”. W: O polską architekturę socjalistyczną: Materiały z Krajowej Partyjnej Narady Architektów odbytej w dniu 20–21 czerwca 1949 roku w Warszawie, opracowanie Jan Minorski, 48–94. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1950.
  Google Scholar

Minorski, Jan. Polska nowatorska myśl architektoniczna w latach 1918–1939. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970.
  Google Scholar

Minorski, Jan. „Rok 1956 w miesięczniku «Architektura»”. Komunikat SARP, nr 10 (1956): 18.
  Google Scholar

Minorski, Jan. „We Francji”. Architektura, nr 5 (1956): 124–125.
  Google Scholar

Minorski, Jan. „W Niemczech Zachodnich”. Architektura, nr 9 (1956): 312–316.
  Google Scholar

„Mogłem wyżyć się projektowo. Rozmowa z Witoldem Cęckiewiczem”. W: Witold Cęckiewicz, t. 1: Rozmowy o architekturze. Projekty, redakcja Marta Karpińska, Dorota Leśniak-Rychlak, Michał Wiśniewski, 7–91. Kraków: Instytut Architektury, 2015.
  Google Scholar

Moravánszky, Ákos. „Piercing the Wall: East-West Encounters in Architecture, 1970–1990”. W: East West Central Re-Building Europe 1950–1990, t. 3: Re-Framing Identities: Architecture’s Turn to History, 1970–1990, redakcja Ákos Moravánszky, Torsten Lange, 27–44. Basel: Birkhäuser, 2017.
  Google Scholar

Moravánszky, Ákos. „Re-Humanizing Architecture:The Search for a Common Ground in the Postwar Years, 1950–1970”. W: East West Central Re-Building Europe 1950–1990, t. 1: Re-Humanizing Architecture: New Forms of Community, 1950-1970, redakcja Ákos Moravánszky, Judith Hopfengärtner, 23–41. Basel: Birkhäuser, 2017.
  Google Scholar

Napiontkówna, Anna. „Polscy architekci we Francji”. Teczka. Miesięcznik Kulturalno-Społeczny wydawany przez Stowarzyszenie Przyjaciół C.K. Norwida, nr 103 (2009). http://teczka-paris.blogspot.com/2009/04/artykuly.html.
  Google Scholar

Ogólnopolska Narada Architektów. Opracowanie Tadeusz Barucki, Stefan Pietraszek. Warszawa: Stowarzyszenie Architektów Polskich, 1956.
  Google Scholar

Piechotka, Maria, i Kazimierz Piechotka. Wspomnienia architektów. Warszawa: Dom Spotkań z Historią, 2021.
  Google Scholar

Reid, Susan E. „«Our Kitchen is Just as Good»: Soviet Responses to the American National Exhibition in Moscow, 1959”. W: Cold War Modern: Design 1945–1970, redakcja David Crowley, Jane Pavitt, 154–161. London: V&A Publishing, 2008.
  Google Scholar

Schumacher, Tom. „Contextualism: Urban Ideals + Deformations”. Casabella, nr 359-360 (1971): 130–137.
  Google Scholar

Sigalin, Józef. Warszawa 1944–1980: Z archiwum architekta, t. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986.
  Google Scholar

Skalimowski, Andrzej. „Edmund Goldzamt (1921–1990). Refleksyjny dogmatyk”. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 66, nr 4 (2021): 171–189. https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.21.033.14797.
  Google Scholar

Skalimowski, Andrzej. „Partyjny kolektyw i jego eksponenci. Bezpośrednia ingerencja kierownictwa PZPR w organizację odbudowy Warszawy w latach 1949–1956”. W: Letnia Szkoła Historii Najnowszej 2011: Referaty, redakcja Przemysław Gasztold-Seń, Łukasz Kamiński, 42–56. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2012.
  Google Scholar

Skalimowski, Andrzej. „«Pierwsza szczera narada architektów»: Motywy, przebieg i konsekwencje Ogólnopolskiej Narady Architektów z 1956 r.” Polska 1944/45–1989: Studia i Materiały 10 (2011): 181–201.
  Google Scholar

Syrkus, Helena. „Art Belongs to the People (CIAM 7, Bergamo 1949)”. W: Architecture Culture 1943–1968. A Documentary Anthology, redakcja Joan Ockman, 121–122. New York: Rizzoli, 1993.
  Google Scholar

Szustakiewicz, Ewa. „Edmund Goldzamt”. W: 100 lat Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1915–2015): Nauczyciele, redakcja Jadwiga Roguska, 223–224. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2017.
  Google Scholar

Szustakiewicz, Ewa. „Jan Minorski”. W: 100 lat Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1915–2015): Nauczyciele, redakcja Jadwiga Roguska, 360–361. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2017.
  Google Scholar


Published
2023-07-26

Cited by

Czapelski, M. (2023). “The Best Voyage Is One Restricted by Nothing”. The Reports of Jan Minorski and Edmund Goldzamt from their Journeys to the Other Side of the Iron Curtain in 1956. Biuletyn Historii Sztuki, 85(2), 119–141. https://doi.org/10.36744/bhs.1491

Authors

Marek Czapelski 
m.czapelski@uw.edu.pl
Institute of Art History, University of Warsaw Poland
https://orcid.org/0000-0002-3784-5723

Marek Czapelski, PhD (habil.), an assistant professor at the Institute of Art History at the University of Warsaw. His research interests focus on modern architecture, especially 20th­century architecture. He has published several books and many scholarly articles on architecture and architectural life in the communist Poland and on the areas of contact between architecture and the political environment of the era, including Bohdan Pniewski. Warszawski architekt XX w. [Bohdan Pniewski. A 20th­century Warsaw architect] (2008), Architektura polskiego socrealizmu w Zachęcie [The architecture of Polish Socialist Realism in the Zachęta Gallery] (2016), Moduły i wieżowce. Polscy architekci wobec przemian w budownictwie mieszkaniowym 1956–1970 [Modules and tower blocks. Polish architects in the wake of changes in housing construction 1956–1970] (2018).



Statistics

Abstract views: 271
PDF downloads: 179


License

Copyright (c) 2023 Biuletyn Historii Sztuki

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.