“The Best Voyage Is One Restricted by Nothing”. The Reports of Jan Minorski and Edmund Goldzamt from their Journeys to the Other Side of the Iron Curtain in 1956
Marek Czapelski
m.czapelski@uw.edu.plInstitute of Art History, University of Warsaw (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-3784-5723
Abstract
In the period of Stalinism in Poland, Jan Minorski (1914–1980) and Edmund Goldzamt (1921–1990) were the most prominent promoters of Socialist Realism in architecture, and it is only as such that they were considered in earlier studies. This article is an attempt to critically analyse their accounts of the journeys they made to Western Europe at the time of the fundamental reorientation of official architectural discourse. International contacts, which had been very limited during the Stalinist era, were then resumed, and the “façade” (i.e. Socialist Realist) architecture began to be criticised. Of interest here are Minorski and Goldzamt’s attempts to reconcile their previously preached ideological message with the reality they had observed on the other side of the Iron Curtain in order to create a new narrative about contemporary architecture. These are probably the only such accounts by protagonists of Socialist Realism to have been published during the Thaw. Through their analysis, it will be possible to better recognise the phenomenon known as “Socialist Modernism”.
Keywords:
architects, Socialist Realism, Socialist Modernism, Edmund Goldzamt, Jan Minorski, accounts of journeys, People’s Republic of PolandReferences
Banham, Reyner. The New Brutalism: Ethic or Aesthetic? London: Architectural Press, 1966.
Google Scholar
Baraniewski, Waldemar. „Ideologia w architekturze Warszawy okresu realizmu socjalistycznego”. Rocznik Historii Sztuki 22 (1996): 231–260.
Google Scholar
Bertram, Łukasz. Bunt, podziemie, władza: Polscy komuniści i ich socjalizacja polityczna do roku 1956. Warszawa: Scholar, 2022.
Google Scholar
Chistikov, Aleksandr N. „«Ladno l’ za morem il’ khudo?»: vpechatleniya sovetskikh lyudey o zagranitse v lichnykh zapisyakh i vystupleniyakh (seredina 1950 kh – seredina 1960-kh gg.)”. Noveyshaya Istoriya Rossii 1, nr 1 (2011): 167–177.
Google Scholar
Clark, Katerina. Moscow, the Fourth Rome: Stalinism, Cosmopolitanism and the Evolution of Soviet Culture, 1931–1941. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 2011.
Google Scholar
Cohen, Stuart. „Physical Context/Cultural Context: Including It All”. Oppositions 2 (1974): 1–40.
Google Scholar
Cold War Kitchen. Americanization, Technology, and European Users. Redakcja Ruth Oldenziel, Karin Zachmann. Cambridge, Mass.: MIT Press, 2008.
Google Scholar
Crowley, David. „Architecture and the Image of the Future in the People’s Republic of Poland”. The Journal of Architecture 14, nr 1 (2009): 67–84.
Google Scholar
Crowley, David. „Paris or Moscow? Warsaw Architects and the Image of the Modern City in the 1950s”. W: Imagining the West in Eastern Europe and the Soviet Union, redakcja György Péteri, 105–130. Pittsburgh, Pa.: University of Pittsburgh Press, 2010.
Google Scholar
Czapelski, Marek. Architektura polskiego socrealizmu w Zachęcie: Pierwszy Ogólnopolski Pokaz Projektów Architektury (1951) i Pierwsza Powszechna Wystawa Architektury Polski Ludowej (1953). Warszawa: Zachęta, 2016.
Google Scholar
Czapelski, Marek. „Kilka uwag o drukowanych relacjach z międzynarodowych kontaktów polskich architektów około 1956 r.” W: Panoptikum: Sztuka, nauka, wyobraźnia: Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Pieńkosowi z okazji 60 urodzin, redakcja Agnieszka Bagińska, Marek Czapelski, Kamila Pijanowska, Agnieszka Rosales Rodrigues, Aleksandra Sulikowska-Bełczowska, 481–492. Warszawa: Neriton, 2022.
Google Scholar
Goldzamt, Edmund. Architektura zespołów śródmiejskich i problemy dziedzictwa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956.
Google Scholar
Goldzamt, Edmund. Aspekty społeczne mieszkalnictwa i urbanistyki we Włoszech. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968.
Google Scholar
Goldzamt, Edmund. Urbanistyka krajów socjalistycznych: Problemy społeczne. Warszawa: Arkady, 1971.
Google Scholar
Goldzamt, Edmund. W miastach włoskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
Google Scholar
Goldzamt, Edmund. „Zagadnienie realizmu socjalistycznego w architekturze”. W: O polską architekturę socjalistyczną: Materiały z Krajowej Partyjnej Narady Architektów odbytej w dniu 20–21 czerwca 1949 roku w Warszawie, opracowanie Jan Minorski, 15–47. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1950.
Google Scholar
Gorsuch, Anne E. All This is Your World: Soviet Tourism at Home and Abroad after Stalin. Oxford: Oxford University Press, 2011.
Google Scholar
Heynen, Hilde, i Sebastiaan Loosen. „Marxism and Architectural Theory across the East-West Divide”. Architectural Histories 7 (2019): 1–7.
Google Scholar
Jędruch, Dorota. „Forma uchylona. Odwilżowe otwarcie architektury polskiej na Zachód”. W: Witold Cęckiewicz, t. 2: Socrealizm, socmodernizm, postmodernizm. Eseje, redakcja Marta Karpińska, Dorota Leśniak-Rychlak, Michał Wiśniewski, 111–127. Kraków: Instytut Architektury, 2015.
Google Scholar
Kiecko, Emilia. Przyszłość do zbudowania: Futurologia i architektura w PRL. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, 2018.
Google Scholar
Mikhalovskiy, Iosif B. Teoriya klassicheskikh arkhitekturnykh form. Moskva: Izdatel’stvo vsesoyuznoy akademii arkhitektury, 1937.
Google Scholar
Miłobędzki, Adam. Architektura ziem Polski: Rozdział europejskiego dziedzictwa. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury, 1994.
Google Scholar
Minorski, Jan. „Oblicze współczesnej polskiej twórczości architektonicznej”. W: O polską architekturę socjalistyczną: Materiały z Krajowej Partyjnej Narady Architektów odbytej w dniu 20–21 czerwca 1949 roku w Warszawie, opracowanie Jan Minorski, 48–94. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1950.
Google Scholar
Minorski, Jan. Polska nowatorska myśl architektoniczna w latach 1918–1939. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970.
Google Scholar
Minorski, Jan. „Rok 1956 w miesięczniku «Architektura»”. Komunikat SARP, nr 10 (1956): 18.
Google Scholar
Minorski, Jan. „We Francji”. Architektura, nr 5 (1956): 124–125.
Google Scholar
Minorski, Jan. „W Niemczech Zachodnich”. Architektura, nr 9 (1956): 312–316.
Google Scholar
„Mogłem wyżyć się projektowo. Rozmowa z Witoldem Cęckiewiczem”. W: Witold Cęckiewicz, t. 1: Rozmowy o architekturze. Projekty, redakcja Marta Karpińska, Dorota Leśniak-Rychlak, Michał Wiśniewski, 7–91. Kraków: Instytut Architektury, 2015.
Google Scholar
Moravánszky, Ákos. „Piercing the Wall: East-West Encounters in Architecture, 1970–1990”. W: East West Central Re-Building Europe 1950–1990, t. 3: Re-Framing Identities: Architecture’s Turn to History, 1970–1990, redakcja Ákos Moravánszky, Torsten Lange, 27–44. Basel: Birkhäuser, 2017.
Google Scholar
Moravánszky, Ákos. „Re-Humanizing Architecture:The Search for a Common Ground in the Postwar Years, 1950–1970”. W: East West Central Re-Building Europe 1950–1990, t. 1: Re-Humanizing Architecture: New Forms of Community, 1950-1970, redakcja Ákos Moravánszky, Judith Hopfengärtner, 23–41. Basel: Birkhäuser, 2017.
Google Scholar
Napiontkówna, Anna. „Polscy architekci we Francji”. Teczka. Miesięcznik Kulturalno-Społeczny wydawany przez Stowarzyszenie Przyjaciół C.K. Norwida, nr 103 (2009). http://teczka-paris.blogspot.com/2009/04/artykuly.html.
Google Scholar
Ogólnopolska Narada Architektów. Opracowanie Tadeusz Barucki, Stefan Pietraszek. Warszawa: Stowarzyszenie Architektów Polskich, 1956.
Google Scholar
Piechotka, Maria, i Kazimierz Piechotka. Wspomnienia architektów. Warszawa: Dom Spotkań z Historią, 2021.
Google Scholar
Reid, Susan E. „«Our Kitchen is Just as Good»: Soviet Responses to the American National Exhibition in Moscow, 1959”. W: Cold War Modern: Design 1945–1970, redakcja David Crowley, Jane Pavitt, 154–161. London: V&A Publishing, 2008.
Google Scholar
Schumacher, Tom. „Contextualism: Urban Ideals + Deformations”. Casabella, nr 359-360 (1971): 130–137.
Google Scholar
Sigalin, Józef. Warszawa 1944–1980: Z archiwum architekta, t. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986.
Google Scholar
Skalimowski, Andrzej. „Edmund Goldzamt (1921–1990). Refleksyjny dogmatyk”. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 66, nr 4 (2021): 171–189. https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.21.033.14797.
Google Scholar
Skalimowski, Andrzej. „Partyjny kolektyw i jego eksponenci. Bezpośrednia ingerencja kierownictwa PZPR w organizację odbudowy Warszawy w latach 1949–1956”. W: Letnia Szkoła Historii Najnowszej 2011: Referaty, redakcja Przemysław Gasztold-Seń, Łukasz Kamiński, 42–56. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2012.
Google Scholar
Skalimowski, Andrzej. „«Pierwsza szczera narada architektów»: Motywy, przebieg i konsekwencje Ogólnopolskiej Narady Architektów z 1956 r.” Polska 1944/45–1989: Studia i Materiały 10 (2011): 181–201.
Google Scholar
Syrkus, Helena. „Art Belongs to the People (CIAM 7, Bergamo 1949)”. W: Architecture Culture 1943–1968. A Documentary Anthology, redakcja Joan Ockman, 121–122. New York: Rizzoli, 1993.
Google Scholar
Szustakiewicz, Ewa. „Edmund Goldzamt”. W: 100 lat Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1915–2015): Nauczyciele, redakcja Jadwiga Roguska, 223–224. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2017.
Google Scholar
Szustakiewicz, Ewa. „Jan Minorski”. W: 100 lat Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1915–2015): Nauczyciele, redakcja Jadwiga Roguska, 360–361. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2017.
Google Scholar
Authors
Marek Czapelskim.czapelski@uw.edu.pl
Institute of Art History, University of Warsaw Poland
https://orcid.org/0000-0002-3784-5723
Marek Czapelski, PhD (habil.), an assistant professor at the Institute of Art History at the University of Warsaw. His research interests focus on modern architecture, especially 20thcentury architecture. He has published several books and many scholarly articles on architecture and architectural life in the communist Poland and on the areas of contact between architecture and the political environment of the era, including Bohdan Pniewski. Warszawski architekt XX w. [Bohdan Pniewski. A 20thcentury Warsaw architect] (2008), Architektura polskiego socrealizmu w Zachęcie [The architecture of Polish Socialist Realism in the Zachęta Gallery] (2016), Moduły i wieżowce. Polscy architekci wobec przemian w budownictwie mieszkaniowym 1956–1970 [Modules and tower blocks. Polish architects in the wake of changes in housing construction 1956–1970] (2018).
Statistics
Abstract views: 271PDF downloads: 179
License
Copyright (c) 2023 Biuletyn Historii Sztuki
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.