La noble simplicité – wrocławska rezydencja Fryderyka II Hohenzollerna a zjawisko klasycyzacji rokoka

Arkadiusz Wojtyła


Wrocław, Instytut Historii Sztuki, Uniwersytet Wrocławski (Polska)
http://orcid.org/0000-0002-8010-1332

Abstrakt

Powściągliwa i chłodna w wyrazie dekoracja wnętrz Traktu Fryderyka II we Wrocławiu (1751–1753) nie wynikała, jak dotychczas sądzono, tylko ze względów oszczędnościowych, lecz wpisywała się w proces klasycyzacji rokoka, ogarniający w tym czasie również jego ojczyznę – Francję. Sam Fryderyk II reprezentował orientację oświeceniową i cenił architekturę Palladia, projektant architektury i dekoracji wnętrz wrocławskiego Traktu – Johann Boumann ze swej rodzimej Holandii wyniósł zamiłowanie do architektury racjonalnej w wyrazie, a wykonawca dekoracji rzeźbiarskiej, Johann Michel Hoppenhaupt preferował formy symetryczne. W programie ikonograficznym Biblioteki Traktu pojawią się też motywy masońskie. Natomiast szeroki margines dla rokokowej fantazji zagwarantowano w niektórych z martwych natur (Augustin Dubuisson) z supraport i panneaux.



Bandurska, Zofia. “Architektura budynków muzealnych.” W Muzea sztuki w dawnym Wrocławiu/ Kunstmuseen im alten Breslau, redakcja Piotr Łukaszewicz, 159–212. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 1998.
  Google Scholar

Bauer, Hermann. Rocaille: Zur Herkunft und zum Wesen eines Ornament-Motivs. Berlin: De Gruyter, 1962.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783111531816   Google Scholar

Brzezowski, Wojciech. Dom mieszkalny w okresie baroku we Wrocławiu. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2005.
  Google Scholar

Eggeling, Tilo. Raum und Ornament: Georg Wenceslaus von Knobelsdorff und das friderizianische Rokoko. Regensburg: Schnell & Steiner, 2003.
  Google Scholar

Engel, Martin. “Die städtebauliche Einbindung des Breslauer Schlosses. Ein Beitrag zur brandenburgisch-preussischen Residenzbaukunst im 18. Jahrhundert.” W Architektura Wrocławia, t. 2: Urbanistyka, redakcja Jerzy Rozpędowski, Ewa Różycka, Jadwiga Urbanik, 181–199. Wrocław: Instytut Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej, 1995.
  Google Scholar

Giersberg, Hans-Joachim. Friedrich als Bauherr. Studien zur Architektur des 18. Jahrhunderts in Berlin und Potsdam. Berlin: Orbis, 1986.
  Google Scholar

Hintze, Erwin. Führer durch das Schlossmuseum in Breslau. Breslau: Grass, Barth & Company, 1930.
  Google Scholar

Kadatz, Hans-Joachim. Georg Wenzeslaus von Knobelsdorff: Baumeister Friedrichs II. Leipzig: E. A. Seemann, 1985.
  Google Scholar

Kalinowski, Konstanty. “Wrocławska rezydencja Fryderyka II.” Materiały Muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie 3 (1984): 21–51.
  Google Scholar

Korżel-Kraśna, Małgorzata. Meble XVIII wieku. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2004.
  Google Scholar

Kos, Jerzy Krzysztof. Ani centrum, ani peryferie. Architektura pruskiego Śląska w okresie autonomii administracyjnej w latach 1740–1815. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2016.
  Google Scholar

Łagiewski, Maciej. “Komnaty królewskie.” W 1000 lat Wrocławia. Przewodnik po wystawie, redakcja Maciej Łagiewski, Halina Okólska, Piotr Oszczanowski, 181–207. Wrocław: Muzeum Miejskie Wrocławia, 2009.
  Google Scholar

Möller, Renate. “Die Wohnungen Friedrichs II.” W Friedrich II. und die Kunst. Ausstellung zum 200. Todestag, Neues Palais, Sanssouci, 19 VII – 12 X 1986, redakcja Hans Joachim Giersberg, Claudia Meckel, t. 2, 211–227. Potsdam: Generaldirektion der Staatlichen Schlösser und Gärten Potsdam-Sanssouci, 1986.
  Google Scholar

Steinborn, Bożena. Katalog zbiorów malarstwa krajów romańskich. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2012.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-06-30

Cited By / Share

Wojtyła, A. (2020). La noble simplicité – wrocławska rezydencja Fryderyka II Hohenzollerna a zjawisko klasycyzacji rokoka. Biuletyn Historii Sztuki, 82(2), 239–273. https://doi.org/10.36744/bhs.642

Autorzy

Arkadiusz Wojtyła 

Wrocław, Instytut Historii Sztuki, Uniwersytet Wrocławski Polska
http://orcid.org/0000-0002-8010-1332

Statystyki

Abstract views: 284
PDF downloads: 219