La noble simplicité – wrocławska rezydencja Fryderyka II Hohenzollerna a zjawisko klasycyzacji rokoka
Arkadiusz Wojtyła
Wrocław, Instytut Historii Sztuki, Uniwersytet Wrocławski (Polska)
http://orcid.org/0000-0002-8010-1332
Abstrakt
Powściągliwa i chłodna w wyrazie dekoracja wnętrz Traktu Fryderyka II we Wrocławiu (1751–1753) nie wynikała, jak dotychczas sądzono, tylko ze względów oszczędnościowych, lecz wpisywała się w proces klasycyzacji rokoka, ogarniający w tym czasie również jego ojczyznę – Francję. Sam Fryderyk II reprezentował orientację oświeceniową i cenił architekturę Palladia, projektant architektury i dekoracji wnętrz wrocławskiego Traktu – Johann Boumann ze swej rodzimej Holandii wyniósł zamiłowanie do architektury racjonalnej w wyrazie, a wykonawca dekoracji rzeźbiarskiej, Johann Michel Hoppenhaupt preferował formy symetryczne. W programie ikonograficznym Biblioteki Traktu pojawią się też motywy masońskie. Natomiast szeroki margines dla rokokowej fantazji zagwarantowano w niektórych z martwych natur (Augustin Dubuisson) z supraport i panneaux.
Bibliografia
Bandurska, Zofia. “Architektura budynków muzealnych.” W Muzea sztuki w dawnym Wrocławiu/ Kunstmuseen im alten Breslau, redakcja Piotr Łukaszewicz, 159–212. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 1998.
Google Scholar
Bauer, Hermann. Rocaille: Zur Herkunft und zum Wesen eines Ornament-Motivs. Berlin: De Gruyter, 1962.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783111531816
Google Scholar
Brzezowski, Wojciech. Dom mieszkalny w okresie baroku we Wrocławiu. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2005.
Google Scholar
Eggeling, Tilo. Raum und Ornament: Georg Wenceslaus von Knobelsdorff und das friderizianische Rokoko. Regensburg: Schnell & Steiner, 2003.
Google Scholar
Engel, Martin. “Die städtebauliche Einbindung des Breslauer Schlosses. Ein Beitrag zur brandenburgisch-preussischen Residenzbaukunst im 18. Jahrhundert.” W Architektura Wrocławia, t. 2: Urbanistyka, redakcja Jerzy Rozpędowski, Ewa Różycka, Jadwiga Urbanik, 181–199. Wrocław: Instytut Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej, 1995.
Google Scholar
Giersberg, Hans-Joachim. Friedrich als Bauherr. Studien zur Architektur des 18. Jahrhunderts in Berlin und Potsdam. Berlin: Orbis, 1986.
Google Scholar
Hintze, Erwin. Führer durch das Schlossmuseum in Breslau. Breslau: Grass, Barth & Company, 1930.
Google Scholar
Kadatz, Hans-Joachim. Georg Wenzeslaus von Knobelsdorff: Baumeister Friedrichs II. Leipzig: E. A. Seemann, 1985.
Google Scholar
Kalinowski, Konstanty. “Wrocławska rezydencja Fryderyka II.” Materiały Muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie 3 (1984): 21–51.
Google Scholar
Korżel-Kraśna, Małgorzata. Meble XVIII wieku. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2004.
Google Scholar
Kos, Jerzy Krzysztof. Ani centrum, ani peryferie. Architektura pruskiego Śląska w okresie autonomii administracyjnej w latach 1740–1815. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2016.
Google Scholar
Łagiewski, Maciej. “Komnaty królewskie.” W 1000 lat Wrocławia. Przewodnik po wystawie, redakcja Maciej Łagiewski, Halina Okólska, Piotr Oszczanowski, 181–207. Wrocław: Muzeum Miejskie Wrocławia, 2009.
Google Scholar
Möller, Renate. “Die Wohnungen Friedrichs II.” W Friedrich II. und die Kunst. Ausstellung zum 200. Todestag, Neues Palais, Sanssouci, 19 VII – 12 X 1986, redakcja Hans Joachim Giersberg, Claudia Meckel, t. 2, 211–227. Potsdam: Generaldirektion der Staatlichen Schlösser und Gärten Potsdam-Sanssouci, 1986.
Google Scholar
Steinborn, Bożena. Katalog zbiorów malarstwa krajów romańskich. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2012.
Google Scholar
Autorzy
Arkadiusz WojtyłaWrocław, Instytut Historii Sztuki, Uniwersytet Wrocławski Polska
http://orcid.org/0000-0002-8010-1332
Statystyki
Abstract views: 287PDF downloads: 222
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
Od numeru 1/2019 do 4/2022 stosowaliśmy licencję CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
