Aleksandria – ogród krajobrazowy Aleksandry z Czartoryskich Ogińskiej w świetle nowych materiałów
Abstrakt
Przedmiotem badań stał się ogród krajobrazowy Aleksandria w Siedlcach założony przez Aleksandrę z Czartoryskich Ogińską. Na podstawie źródeł archiwalnych i ikonograficznych opracowano takie zagadnienia jak: historia powstania ogrodu, sprawa autorstwa i datowania, rekonstrukcja struktury zatrudnienia, analiza układu przestrzennego, geneza form budowli oraz ich treść ideowa.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
Aleksandra z Czartoryskich Ogińska, Siedlce, Aleksandria, Szymon Bogumił Zug, ogród krajobrazowyBibliografia
Bernatowicz, Tadeusz. “Sentymentalne idee i wiejskie chatki w ogrodach «picturesque». czasów stanisławowskich.” W: Obraz i przyroda. Materiały z Konferencji “Obraz i przyroda”, Lublin 6-8 X 2003, redagowane przez Urszula Mazurczak, Jowita Patyra, Małgorzata Sylwia Żak, 117-155. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2005.
Google Scholar
Buttlar, von, Adrian. Der Landschaftsgarten. Gartenkunst des Klassizismus und der Romantik. Köln: DuMont, 1989.
Google Scholar
Ciołek, Gerard. Ogrody polskie. Warszawa: Państwowy Instytut Sztuki, 1953.
Google Scholar
Dąbrowski, Stanisław. “Życie teatralne w Siedlcach w latach 1784-1929”, Rocznik Mazowiecki 2, (1969): 219-237.
Google Scholar
Dmowska-Grabias, Halina. “Siedlce i dobra siedleckie hetmanowej Aleksandry Ogińskiej w drugiej połowie XVIII wieku.” Rocznik Mazowiecki 4, (1972): 440-442.
Google Scholar
Fijałkowski, Wojciech. Wilanów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1973.
Google Scholar
Gardzińska, Janina, i Urszula Głowacka-Maksymiuk. Inwentarz dóbr klucza siedleckiego z 1776 roku. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych: Fundacja Rozwoju Badań Regionalnych "Sigillum"; Siedlce: Archiwum Państwowe, 2005.
Google Scholar
Głowacka-Maksymiuk, Urszula. “Siedlce miasto rezydencjonalne księżnej Aleksandry Ogińskiej”, Prace Archiwalno-Konserwatorskie 13, (2002): 9-21.
Google Scholar
Jaroszewski, Tadeusz Stefan. Chrystian Piotr Aigner. Architekt warszawskiego klasycyzmu. Warszawa: PWN, 1970.
Google Scholar
Kopania, Izabela. Rzeczy – Ogrody – Wyobrażenia. Chiny w kulturze Rzeczypospolitej czasów Stanisława Augusta. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2012.
Google Scholar
Korneć, Grażyna. Pałac Ogińskich w Siedlcach. Siedlce. Wydaw. Akademii Podlaskiej, 2003.
Google Scholar
Korzeniewski, Tomasz. “Teatr hetmanowej Ogińskiej w Siedlcach”, Pamiętnik Teatralny 18, nr 1/2 (1969): 114-126.
Google Scholar
Kosiorek, Jakub Maciej. Aleksandria. Ogród hetmanowej Aleksandry Ogińskiej w Siedlcach. Siedlce: Siedleckie Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Brama; Warszawa: Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, 2013.
Google Scholar
Kwiatkowski, Marek. Szymon Bogumił Zug. Architekt polskiego Oświecenia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1971.
Google Scholar
Loretnz, Stanisław i Rottermund Andrzej. Klasycyzm w Polsce. Warszawa: Arkady, 1984.
Google Scholar
Ługowski, Piotr. “Artyści i rzemieślnicy na usługach Aleksandry Ogińskiej w Siedlcach.” W: Zmierzch i świt. Stanisław August i Rzeczpospolita 1764-1795, redagowana przez Aleksandra Antoniewicz, Rozalia Kosińska, Piotr Skowroński, 109-135, Warszawa: Wydawnictwo Neriton: Studenckie Koło Naukowe Historyków UW, 2015.
Google Scholar
Majdecki, Longin. Historia ogrodów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1978.
Google Scholar
Majewska-Maszkowska, Bożena. Mecenat artystyczny Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej (1736-1816). Wrocław: Ossolineum, Wydawnictwo PAN, 1976.
Google Scholar
Michalec, Danuta. Aleksandra Ogińska i jej czasy. Siedlce: Muzeum Okręgowe, 1999.
Google Scholar
Morawińska, Agnieszka. Augusta Fryderyka Moszyńskiego Rozprawa o ogrodnictwie angielskim. Wrocław: Ossolineum, Wydawnictwo PAN, 1977.
Google Scholar
Oleńska, Anna. “«Chciał pan podkomorzy mieć sielankę w naturze» Na Książecem wśród podwarszawskich ogrodów księcia Kazimierza Poniatowskiego”, W: Elizeum. Podziemny Salon księcia. Dla Przyjaciół i pięknych Pań, redagowana przez Karola Guttmejera, 29-58. Warszawa: Miasto Stołeczne Warszawa, 2016.
Google Scholar
Piwkowski, Włodzimierz. Arkadia Heleny Radziwiłłowej: studium historyczne. Warszawa: Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Narodowa Instytucja Kultury, 1998.
Google Scholar
Polanowska, Jolanta. Stanisław Kostka Potocki (1755-1821). Twórczość architekta amatora przedstawiciela neoklasycyzmu i nurtu picturesque. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk; Liber Pro Arte, 2009.
Google Scholar
Polanowska, Jolanta. “Ogród angielski (English landscape garden) w Warszawie i jej okolicach w 2. poł. XVIII w. i jego wzory.” W: Kultura artystyczna Warszawy XVII-XXI, redagowana przez Zbigniewa Michalczyka, Andrzeja Pieńkosa, Michała Wardzyńskiego, 193-202.Warszawa: Neriton, 2010.
Google Scholar
Polanowska, Jolanta. “Mokotów – ogród krajobrazowy Izabeli Lubomirskiej dedykowany Jean-Jacques, Rousseau.” Biuletyn Historii Sztuki 75, nr 3, (2013): 437-496.
Google Scholar
Polanowska, Jolanta. “Kiosque á la turque – nieznane projekty Jana Chrystiana Kamsetzera do Łazienek Stanisława Augusta.” Biuletyn Historii Sztuki 81, nr 2 (2018): 329-356.
Google Scholar
Przybylski, Ryszard. Ogrody romantyków. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1978.
Google Scholar
Putkowska, Jolanta. Warszawskie rezydencje na przedmieściach i pod miastem w XV-XVIII wieku. Warszawa: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, 2016.
Google Scholar
Sawicka-Jurek, Jolanta. “« Pod wdzięcznym onej rozkazem.» – o kulturotwórczej roli dworu Aleksandry Ogińskiej w Siedlcach.” W: Dwory magnackie w XVIII wieku. Rola i znaczenie kulturowe, redagowana przez Teresę Kostkiewiczową, Agatę Roćko, 263-273. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2005.
Google Scholar
Sroczyńska, Krystyna. Zygmunt Vogel rysownik gabinetowy Stanisława Augusta. Wrocław: Kraków: Osolineum, Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1969.
Google Scholar
Swirida, Inessa. “W poszukiwaniu ukrytych znaczeń. Park naturalny XVIII stulecia a wolnomularstwo,” Ars Regia 2, nr 2 (1993): 7-40.
Google Scholar
Świtek, Gabriela. “Ut pictura hortus. Przejawy kultury estetycznej w sztuce ogrodowej XVIII wieku,” Biuletyn Historii Sztuki 65, nr 1, (2003): 277-302.
Google Scholar
Ziontek, Artur. “Żywioł towarzyski Aleksandry Ogińskiej utrwalony w piśmiennictwie XVIII wieku,” W: Kobieta epok dawnych w literaturze, kulturze i społeczeństwie, redagowana przez Iwonę Maciejewską, Krystynę Stasiewicz, 349-362 Olsztyn: Wydawnictwo Littera, 2008.
Google Scholar
Ziontek, Artur. “Michał Kazimierz Ogiński w świetle piśmiennictwa XVIII wieku,” Wschodni Rocznik Humanistyczny 7, (2010/2011): 119-149.
Google Scholar
Ziontek, Artur. “Siedlecki dwór artystyczny Aleksandry Ogińskiej.” W: Małe miasta. Społeczność, redagowana przez Mariusza Zemło, 247-275, Lublin; Supraśl: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2011.
Google Scholar
Autorzy
Aleksandra KnapikKraków, Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0001-6618-4621
Statystyki
Abstract views: 476PDF downloads: 830
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
Od numeru 1/2019 do 4/2022 stosowaliśmy licencję CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Biuletynie Historii Sztuki”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
