Widzialne i wyobrażone – historia muzeum jako przedmiot wiedzy. Na marginesie pierwszego tomu „Muzeum. Historii światowej” Krzysztofa Pomiana
Emilia Olechnowicz
emilia.olechnowicz@ispan.plInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-4874-3471
Abstrakt
W artykule omówiono opublikowany niedawno polski przekład pierwszego tomu Muzeum. Historii światowej Krzysztofa Pomiana, sytuując go w kontekście dotychczasowych badań tego autora nad relacjami człowieka z czasem i z przedmiotami. Przywołano Pomianowskie ustalenia dotyczące wpływu kultury materialnej na wyobraźnię społeczeństw oraz refleksję nad historią jako dyscypliną wiedzy. Na tym tle przedstawiono najważniejsze tezy Pomiana dotyczące natury kolekcjonowania, a więc pojmowanie kolekcji jako miejsca, w którym symboliczne sensy przedmiotów są tworzone i pomnażane, stanowiąc unikatowe sposoby konceptualizacji i wizualizacji niewidzialnego. W artykule wskazano także te punkty w dziejach kolekcjonerstwa, które stanowią o przejściu od kolekcji prywatnej do publicznego, świeckiego muzeum, a więc historię zbiorów kapitolińskich w Rzymie i florenckiej galerii Uffizi. Zaakcentowana została zmiana, polegająca na przejściu zbiorów z rąk jednostek na własność osób prawnych, a więc ciał politycznych, a tym samym przeorientowanie kolekcji z przeszłości na przyszłość.
Słowa kluczowe:
Krzysztof Pomian, Thomas Browne, muzeum, kolekcjonerstwo, ciała polityczneBibliografia
Browne, Thomas. Hydriotaphia, Urn-burial, or, A Discours of the Sepulchral Urns Lately Found in Norfolk. London: Printed for Henry Brome, 1669.
Google Scholar
Browne, Thomas. „Musaeum Clausum, or, Bibliotheca Abscondita”. W: id, Certain Miscellany Tracts. London: Printed for Charles Mearne, 1684.
Google Scholar
Kantorowicz, Ernst H. Dwa ciała króla. Studium z politycznej teologii średniowiecza. Tłumaczenie Maciej Michalski, Adam Krawiec. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
Google Scholar
Lebek, Karolina. „Niematerialne przedmioty w ukrytych wnętrzach: Sir Thomasa Browne’a Musaeum Clausum a wczesnonowożytna konwencja muzealnego katalogowania”. ER(R)GO. Teoria–Literatura–Kultura 24–25, nr 1–2 (2012): 10–23.
Google Scholar
Pomian, Krzysztof. Historia. Nauka wobec pamięci. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2006.
Google Scholar
Pomian, Krzysztof. Muzeum. Historia światowa. T. 1: Od skarbca do muzeum. Tłumaczenie Tomasz Stróżyński. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2023.
Google Scholar
Pomian, Krzysztof. Przeszłość jako przedmiot wiary. Historia i filozofia w myśli średniowiecza. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2009.
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323528258
Google Scholar
Pomian, Krzysztof. Przeszłość jako przedmiot wiedzy. Historia i filozofia w myśli średniowiecza. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2010.
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323528579
Google Scholar
Pomian, Krzysztof. Zbieracze i osobliwości. Paryż, Wenecja, XVI–XVIII wiek. Tłumaczenie Andrzej Pieńkos. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2012.
Google Scholar
Autorzy
Emilia Olechnowiczemilia.olechnowicz@ispan.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0003-4874-3471
Emilia Olechnowicz, adiunkt w Instytucie Sztuki PAN, redaktorka w Pamiętniku Teatralnym. Jej zainteresowania badawcze obejmują kulturową historię ciała, płci i stroju w XVI i XVII w. Przygotowuje książkę o nowożytnych księgach kostiumowych. Ostatnio opublikowała artykuł „Fashioning Europe: Identity and Dress in Early Modern Costume Books” w Artl@s Bulletin.
Statystyki
Abstract views: 180PDF downloads: 121
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Biuletyn Historii Sztuki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
