Toruński obraz Madonny z Dzieciątkiem z kościoła św. Jakuba w świetle najnowszych badań. Przyczynek do studiów nad lokalną działalnością artystyczną w Toruniu około roku 1400
Juliusz Raczkowski
jracz@umk.plWydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3081-8615
Monika Jakubek-Raczkowska
Wydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7262-8468
Abstrakt
Na tle zachowanych dzieł malarstwa z okresu krzyżackiego Madonna z Dzieciątkiem z kościoła św. Jakuba w Toruniu (ob. Muzeum Diecezjalne w Toruniu, nr inw. MD T-M- 007) jawi się jako unikatowy przykład gotyckiego obrazu tablicowego wysokiej klasy, nawiązującego do czeskiego stylu pięknego ok. 1400. W literaturze jest datowana na lata 1430–1440 i uważana za kompilatorskie dzieło mistrza osiadłego w Prusach, łączącego elementy malarstwa czeskiego z wpływami sztuki niderlandzkiej (Rogiera van der Weydena) lub kolońskiej. W świetle prowadzonych ostatnio badań porównawczych, wspomaganych technikami nieniszczącymi (NIR, UV, XRF oraz dendrochronologia z wykorzystaniem makrofotografii przyrostów rocznych), obraz ten należy uznać za dzieło wykonane w Toruniu nie później niż ok. 1410 r. (datowanie ścinki drewna: 1404, wykonanie podobrazia +2). Nosi on wyraźne cechy malarstwa czeskiego w kompozycji, stylu i technice wykonania oraz ogólnym oddziaływaniu, ale też wykazuje istotny rys indywidualizmu (w detalach ikonografii i kostiumu, ujęciu postaci, szczegółach technologicznych). Jest dokumentem działalności artystycznej w Toruniu ok. 1400 r. oraz religijnych potrzeb lokalnego środowiska, a także ważnym ogniwem w dziejach recepcji imagines de Praga w Europie Środkowej.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
państwo zakonne w Prusach, Toruń, gotyk, malarstwo tablicowe, Praga, malarstwo czeskie, czeski styl piękny, malarstwo XV w., malarstwo w Toruniu ok. 1400, badania nieniszczące dzieł sztuki, dendrochronologiaBibliografia
Antušková, Václava, Ivana Vernerová, Štěpánka Chlumská, Helena Dáňová, Anna Třeštíková, i Radka Šefců. „Dřevo jako materiál sochařských a malířských děl bohemikální provenience 1280–1550. Identifikace dřeva”. Bulletin of the National Gallery in Prague 26 (2016): 197–211.
Google Scholar
Bartlová, Milena. Poctivé obrazy. Deskové malířství v Čechách a na Moravě 1400–1460. Praha: Argo, 2001.
Google Scholar
Bauch, Josef, Dieter Eckstein, i Peter Klein. „Dendrochronologische Untersuchungen an Gemäldetafeln des Wallraf-Richartz-Museums, Köln”. W: Altkölner Malerei, redakcja Frank Günther Zehnder, 667–683. Köln: Stadt Köln, 1990.
Google Scholar
von Baum, Katja. „Beobachtungen zum Meister von St. Laurenz”. W: Die Goldene Tafel aus Lüneburg. Akten des wissenschaftlichen Kolloquiums. Ergebnisband des Forschungsprojektes, redakcja Antje-Fee Köllermann, Christine Unsinn, 367–378. Hannover–Petersberg, Niedersächsisches Landesmuseum, Michael Imhof Verlag, 2021.
Google Scholar
von Baum, Katja, Peter Klein, Teresa Neuhoff, i Caroline von Saint-George. „Der holzerne Bildträger”. W: Die Sprache des Materials. Die Technologie der Kölner Tafelmalerei vom Meister der Heiligen Veronika bis zu Stefan Lochner, 21–45. Köln–München: Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud, Doerner-Institut, Bayerische Staatgemäldesammlungen, 2013.
Google Scholar
Beck, Herbert, i Horst Bredekamp. „Der internationale Stil”. W: Kunst um 1400 am Mittelrhein. Ein Teil der Wirklichkeit, redakcja Herbert Beck, Wolfgang Beeh, Horst Bredekamp, 1–29. Frankfurt am Main: Liebighaus, 1975.
Google Scholar
van Belle, Ronald. Vlakke grafmonumenten en memorietaferelen met persoonsaftbeeldingen in West-Vlaanderen een inventaris, funeraire symboliek en overzicht van het kostuum. Brugge: Uitgeverij Van de Wiele, 2006.
Google Scholar
Belting, Hans. Obraz i kult. Historia obrazu przed epoką sztuki. Tłumaczenie Tadeusz Zatorski. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria, 2010.
Google Scholar
Błażejewska, Anna, i Elżbieta Pilecka. „Sztuka średniowieczna”. W: Anna Błażejewska et al., Dzieje sztuki Torunia, 15–185. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu, 2009.
Google Scholar
Bohemia and Central Europe 1200–1550. The Permanent Exhibition of the Collection of Old Masters of the National Gallery in Prague at the Convent of St Agnes of Bohemia. Redakcja Štěpánka Chlumská. Prague: National Gallery, 2008.
Google Scholar
Brutzer, Gregor. Mittelalterliche Malerei im Ordenslande Preußen, t. 1: Westpreußen. Danzig: s.n., 1935.
Google Scholar
Chmarzyński, Gwido. „Sztuka w Toruniu”. W: Dzieje Torunia, redakcja Kazimierz Tymieniecki, 469–544. Toruń: nakł. Zarządu Miejskiego w Toruniu, 1933.
Google Scholar
Chmarzyński, Gwido. Toruń dawny i dzisiejszy. Toruń: nakł. Zarządu Miasta Torunia, 1933.
Google Scholar
Ciecholewski, Roman. Quis ut Deus. Kunst zur Zeit des Deutschen Ordens. Schätze aus dem Diözesanmuseum in Pelplin. Lüneburg: Nordostdeutsches Kulturwerk,2000.
Google Scholar
Ciesielska, Karola. „Inwentarze kościoła św. Jakuba i klasztoru benedyktynek w Toruniu”. Zapiski Historyczne 52, z. 3 (1987): 121–134.
Google Scholar
Clasen, Karl Heinz. Die mittelalterliche Bildhauerkunst im Deutschordensland Preußen. Die Bildwerke bis zur Mitte des 15. Jahrhunderts. Berlin: Deutscher Verein für Kunstwissenschaft, 1939.
Google Scholar
Corley, Brigitte. Conrad von Soest. Painter among Merchant Prince. London: Harvey Miller Publishers, 1996.
Google Scholar
Czarciński, Ireneusz. Bractwa w wielkich miastach państwa krzyżackiego w średniowieczu. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1993.
Google Scholar
Deneffe Dominique, Femke Peters, i Wim Fremout. Pre-Eyckian panel painting in the Low Countries, t. 1: Catalogue. Brussels: IRPA KIK, 2009.
Google Scholar
Domasłowski, Jerzy. „Gotyckie malarstwo tablicowe Prus krzyżackich w XIV i 1. połowie XV wieku”. W: Fundacje artystyczne na terenie państwa krzyżackiego w Prusach, kat. wyst., Muzeum Zamkowe w Malborku, redakcja Barbara Pospieszna, t. 2: Eseje, 142–165. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2010.
Google Scholar
Domasłowski, Jerzy. „Malarstwo tablicowe poza Gdańskiem w pierwszej połowie XV wieku”. W: Jerzy Domasłowski, Alicja Karłowska-Kamzowa, i Adam Labuda, Malarstwo gotyckie na Pomorzu Wschodnim, 113–121. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe – Oddział w Poznaniu, 1990.
Google Scholar
Domasłowski, Jerzy. „Obraz Maria z Dzieciątkiem”. W: Malarstwo gotyckie w Polsce, redakcja Adam S. Labuda, Krystyna Secomska, t. 2: Katalog, 268–269. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, DiG, 2006.
Google Scholar
Drączkowski, Andrzej. „Figura Chrystusa Ukrzyżowanego z kościoła w Złotorii”. W: Fundacje artystyczne na terenie państwa krzyżackiego w Prusach, kat. wyst., Muzeum Zamkowe w Malborku, redakcja Barbara Pospieszna, t. 1: Katalog, 100. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2010.
Google Scholar
Fraiture, Pascale. „Dendrochronologie / Dendrochronologie / Dendrochronology”. W: Van boomstam tot altarstuck / Du tronc d’arbre au retable / From Tree Trunk to Altarpiece, redakcja Anna van Grevenstein-Kruses, 25–41. Brussel: KIK-IRPA, 2015.
Google Scholar
Gause, Fritz. Die Geschichte der Stadt Königsberg in Preuβen, t. 1: Von der Gründung der Stadt bis zum letzten Kurfürsten. Köln: Böhlau, 1996.
Google Scholar
Gmińska-Nowak, Barbara, i Tomasz Ważny. „Analiza dendrochronologiczna obrazu tablicowego Madonna z Dzieciątkiem (Feretron Maryjny z Kościoła p.w. św Jakuba w Toruniu). Dokumentacja badawcza”, Inwentarz Sztuki Torunia – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń, 2021.
Google Scholar
Guldan-Klamecka, Bożena, i Anna Ziomecka. Sztuka na Śląsku XII–XVI w. Katalog zbiorów. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2003.
Google Scholar
Haneca, Kristof, Katarina Čufar, i Hans Beeckman. „Oaks, Tree-Rings and Wooden Cultural Heritage. A Review of the Main Characteristics and Applications of Oak Dendrochronology in Europe”. Journal of Archaeological Science 36, nr 1 (2009): 1–11. https://doi: 10.1016/j.jas.2008.07.005.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jas.2008.07.005
Google Scholar
Heise, Johannes. Die Bau- und Kunstdenkmäler des Kreises Thorn. Danzig: Verlag von Th. Bertling, 1889.
Google Scholar
Heuer, Reinhold. „Die Werke der bildenden Kunst und des Kunstgewerbes in Thorn bis zum Ende des Mittelalters”. Mitteilungen des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thorn 24, nr 2 (1916): 39–70; nr 3 (1916): 73–129.
Google Scholar
Hlobil, Ivo. „Gravierte Schleier von Madonnen und Vesperbildern. Ein autochthones Motiv des böhmischen Schönen Stils und seine religiöse Funktion”. Umění 66, nr 1–2 (2018): 2–35.
Google Scholar
Homolka, Jaromír. „Johannes von Jenczenstein und der Schöne Stil”. W: Die Parler und der Schöne Stil 1350– 1400. Europäische Kunst unter den Luxemburgern. Ein Handbuch zur Ausstellung des Schnütgen-Museums in der Kunsthalle Köln, t. 3, redakcja Anton Legner, 35–41. Köln: Museen der Stadt Köln, 1978.
Google Scholar
Jakubek-Raczkowska, Monika. „Czeski styl piękny w kulturze religijnej państwa zakonnego w Prusach. Rozważania o funkcji”. W: Rzeźba kamienna czeskiego stylu pięknego z lat 1380–1400 na terenie państwa zakonu krzyżackiego w Prusach. Materiał – technika – styl – funkcja, redakcja Monika Jakubek-Raczkowska, 179–200. Malbork–Toruń: Muzeum Zamkowe, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2022.
Google Scholar
Jakubek-Raczkowska, Monika. Rzeźba gdańska przełomu XIV i XV wieku. Warszawa: DiG, 2006.
Google Scholar
Jakubek-Raczkowska, Monika, i Juliusz Raczkowski. „Gotyckie rzeźby z kościoła w Świerczynkach. Przyczynek do badań nad średniowiecznym dziedzictwem Torunia”. W: Stare i nowe dziedzictwo Torunia, redakcja Juliusz Raczkowski, 108–125. Toruń: Wydział Sztuk Pięknych UMK, 2013.
DOI: https://doi.org/10.12775/SiMzDzKTiR_T1.2013.009
Google Scholar
Jakubek-Raczkowska, Monika, i Juliusz Raczkowski. „Uwagi o funkcjach i proweniencji artystycznej tzw. Pasji Toruńskiej”. W: Stare i nowe dziedzictwo Torunia, Bydgoszczy i regionu. II, redakcja Juliusz Raczkowski, Monika Jakubek-Raczkowska, 123–135. Toruń: TNOiK „Dom Organizatora”, 2020.
Google Scholar
Jakubek-Raczkowska, Monika, Juliusz Raczkowski, i Piotr Oliński. Księga klasztorów ziemi chełmińskiej, t. 1: Chełmno. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Wydawnictwo Naukowe UMK, 2019.
Google Scholar
Jakubek-Raczkowska, Monika, Juliusz Raczkowski, i Tomasz Kowalski. Średniowieczne malowidła ścienne w kamienicach mieszczańskich Starego i Nowego Miasta Torunia / Medieval wall paintings in burghers houses of the Old and New Town of Toruń. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2017.
DOI: https://doi.org/10.12775/RT.2017.008
Google Scholar
Jakubek-Raczkowska, Monika, i Monika Czapska. Bilde von Prage. Czeska rzeźba kamienna stylu pięknego koło 1400 w państwie krzyżackim w Prusach. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2020.
Google Scholar
Kalinowski, Lech, i Helena Małkiewicz. „Thorner Glasmalerei des 14. Jahrhunderts”. W: Sztuka w kręgu zakonu krzyżackiego w Prusach i Inflantach, redakcja Michał Woźniak, 147–175. Toruń: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Muzeum Okręgowe w Toruniu, 1995.
Google Scholar
Klípa, Jan. „Gesta krásných madon. Poznámky ke kresbě z Erlangen”. W: Ars linearis IV, redakcja Alena Volrábová, 4–11. Praha: Národní galerie, 2014. Klípa, Jan, i Adam Pokorný. Ymago de Praga. Desková malba ve střední Evropě 1400–1430. Praha: Narodní galerie, 2012.
Google Scholar
Köllermann, Antje-Fee, i Peter Knüvener. „Die Maler der Goldenen Tafel. Eine Spurensuche”. W: Die Goldene Tafel aus Lüneburg. Akten des wissenschaftlichen Kolloquiums. Ergebnisband des Forschungsprojektes, redakcja Antje-Fee Köllermann, Christine Unsinn, 133–168. Hannover–Petersberg: Niedersächsisches Landesmuseum, Michael Imhof Verlag, 2021.
Google Scholar
Kořan, Ivo. „Madona od sv. Jakuba v Toruni”. Uměni 30, nr 1 (1982): 72–74.
Google Scholar
Krantz-Domasłowska, Liliana, i Jerzy Domasłowski. Kościół św. Jakuba w Toruniu. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2001.
Google Scholar
Kruszelnicka, Janina. „Czternastowieczna figura Chrystusa Ukrzyżowanego ze Złotoryi. Cenny nabytek Muzeum Okręgowego w Toruniu”. Rocznik Muzeum Okręgowego w Toruniu 7 (1980): 63–77.
Google Scholar
Kruszelnicki, Zygmunt. „XIV-wieczna płyta nagrobna małżonków von Soest w Toruniu”. W: Studia Pomorskie, t. 1, redakcja Michał Walicki, 104–148. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1957.
Google Scholar
Kutal, Albert. „Tváře krásných madonn”. Sborník prací Filozofické Fakulty Brnenské Univerzity C, 1 (1954): 54–65.
Google Scholar
Lipska, Dąbrówka, i Maria Rdesińska. „Wyposażenie kościoła pw. św. Jakuba w Toruniu w XVII i XVIII wieku. Historia i zmiany w koncepcji przestrzeni liturgicznej”. W: Dzieje i skarby kościoła Świętojakubskiego w Toruniu. Materiały z IV Sesji Naukowej Toruńskiego Oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki, z cyklu Dzieje i skarby kościołów toruńskich, zrealizowanej przy współpracy Biblioteki Uniwersyteckiej UMK w Toruniu, 26–28 października 2009 roku, redakcja Katarzyna Kluczwajd, 289–310. Toruń: Stowarzyszanie Historyków Sztuki, TNOiK „Dom Organizatora”, 2010.
Google Scholar
Marcinkowski, Wojciech. „Co to jest Piękna Madonna?”. W: Prawda i twórczość, redakcja Mateusz Kapustka, 39–53. Wrocław: Wrocławska Fundacja Studentów Historii Sztuki, 1998.
Google Scholar
Mende, Ursula. Die Türzieher des Mittelalters. Berlin: Deutscher Verlag für Kunstwissenschaft, 1981.
Google Scholar
Michałowski, Ziemowit, Alicja Karłowska-Kamzowa. „Badania konserwatorskie obrazu Madonny z kościoła św. Jakuba w Toruniu”. Ochrona Zabytków 33, nr 3 (1980): 232–244.
Google Scholar
Myszka, Łukasz. „Przywileje odpustowe dla dominikanów toruńskich. Przyczynek do dziejów życia religijnego średniowiecznego miasta”. Nasza Przeszłość 110 (2008): 329–344.
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2008.110.329-344
Google Scholar
Nad slunce krásnější. Plzeňská madona a krásný sloh. Publikace k výstavě, Západočeská galerie, Pilzno, redakcja Petr Jindra, Michaela Ottová. Plzen: Západočeská galerie v Plzni / Praha: Katolická Teologická Fakulta Univerzita Karlova, 2020.
Google Scholar
Nowak, Zenon Hubert. „W okresie kryzysu państwa krzyżackiego (1411–1454)”. W: Historia Torunia, redakcja Marian Biskup, t. 1: W czasach średniowiecza (do roku 1545), 249–309. Warszawa–Toruń: Instytut Historii PAN, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1999.
Google Scholar
Pfeiffer, Götz J. Die Malerei am Niederrhein und in Westfalen um. 1400. Der Meister des Berswordt-Retabels und der Stilwandel der Zeit. Petersberg: Michael Imhof Verlag, 2009.
Google Scholar
Pfeiffer, Götz J. „Die Retabelkunst des Meisters des Berswordt-Retabels in Westfalen”. W: Das Landkirchner Retabel im Schleswig-Holsteinischen Landesmuseum Schloß Gottorf. Retabelkunst um 1400 in Norddeutschland. Akten des internationalen Kolloquiums am 4. und 5. Oktober 2002 in Schleswig, Schloß Gottorf, redakcja Uwe Albrecht, Bernd Bünsche, 98–112. Kiel: Verlag Ludwig, 2002.
Google Scholar
Pilecka, Elżbieta. „Gotycki krucyfiks z ołtarza Świętego Krzyża w kościele św. św. Janów w Toruniu”. W: Album amicorum. Między Wilnem a Toruniem. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Józefowi Poklewskiemu, redakcja Elżbieta Basiul et al., 257–270. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2008.
Google Scholar
Pokorný, Adam. „Appendix. The Master of the Třeboň Altarpiece’s Painting Technique”. W: Jan Royt, The Master of the Třeboň Altarpiece, 239–248. Prague: Karolinum, 2014.
Google Scholar
Pokorný, Adam. „Punched Decoration in Bohemian Medieval Panel Paintings”. W: For the Eyes to Admire. Decorative Technics in Medieval Painting and Sculpture, 14th–16th Centuries, redakcja Helena Dáňová, Štěpánka Chlumská, Radka Šefců, 31–59. Prague: National Gallery, 2017.
Google Scholar
Pokorný, Adam. „Technika malby českých deskových obrazů 1400–1420”. W: Jan Klípa, Adam Pokorný, Ymago de Praga. Desková malba ve střední Evropě 1400–1430, 173–198. Praha: Narodní galerie, 2012.
Google Scholar
Přibyl, Stanislav. „Jan z Jenštejna a vizuálni a obsahový charakter krásného slohu”. W: Nad slunce krásnější. Plzeňská adonna a krásný sloh. Publikace k výstavě, redakcja Petr Jindra, Michaela Ottová, 110–117. Plzen–Praha: Západočeská galerie v Plzni, Katolická Teologická Fakulta Univerzita Karlova, 2020.
Google Scholar
Raczkowski, Juliusz. Poliptyk Toruński. Studium zabytkoznawczo-konserwatorskie. Toruń: Wydział Sztuk Pięknych UMK, 2016.
Google Scholar
Reichel, Eliza. „Die Konstruktion der Goldenen Tafel”. W: Die Goldene Tafel aus Lüneburg. Akten des wissenschaftlichen Kolloquiums. Ergebnisband des Forschungsprojektes, redakcja Antje-Fee Köllermann, Christine Unsinn, 198–216. Hannover–Petersberg: Niedersächsisches Landesmuseum, Michael Imhof Verlag, 2021.
Google Scholar
Royt, Jan. The Master of the Třeboň Altarpiece. Tłumaczenie
Google Scholar
Daniel Morgan, Mirka Horová. Prague: Charles University in Prague / Karolinum Press, 2014.
Google Scholar
Rychterová, Paulina. „Konzepte der religiösen Erziehung der Laien in spätmittelalterlichen Böhmen. Einige Überlegungen zur Debatte über die sog. böhmische Devotio moderna”. W: Kirchliche Reformimpulse des 14./15. Jahrhunderts in Ostmitteleuropa, redakcja Winfried Eberhard, Franz Machilek, 219–238. Köln–Weimar–Wien: Böhlau Verlag, 2006.
Google Scholar
Rzeźba kamienna czeskiego stylu pięknego z lat 1380–1400 na terenie państwa zakonu krzyżackiego w Prusach. Materiał – technika – styl – funkcja, redakcja Monika Jakubek-Raczkowska. Malbork–Toruń: Muzeum Zamkowe, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2022.
Google Scholar
Sinoracka, Katarzyna. „Gotycka Pieta z kościoła p.w. św. Wawrzyńca w Kijewie Królewskim – przyczynek do badań nad warsztatami snycerskimi ziemi chełmińskiej na przełomie XIV i XV wieku”. W: Dziedzictwo Torunia i ziemi chełmińskiej – odkrycia i reinterpretacje, redakcja Monika Jakubek-Raczkowska, 33–50. Toruń: TNOiK „Dom Organizatora”, 2021.
Google Scholar
Die Sprache des Materials. Die Technologie der Kölner Tafelmalerei vom „Meister der Heiligen Veronika” bis zu Stefan Lochner. Köln–München: Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud, Doerner-Institut, Bayerische Staatgemäldesammlungen, 2013.
Google Scholar
Studničková, Milada, i Zuzana Všetečková. „Jan z Jenštejna – zbožný asketa”. W: Dějiny umění v českých zemích 800–2000, redakcja Taťána Petrasová, Rostislav Švácha, 242–244. Praha: Arbor vitae, 2017.
Google Scholar
Szmelter, Iwona. „Zagadnienia wielodyscyplinarnych badań i identyfikacji tryptyku Sąd Ostateczny z Muzeum Narodowego w Gdańsku jako dzieła Rogiera van der Weyden i Hansa Memlinga”. W: Sąd Ostateczny Hansa Memlinga. Losy – prawo – symbole, redakcja Joanna Kamień et al., 91–131. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Muzeum Narodowe w Gdańsku, 2019.
Google Scholar
Tandecki, Janusz. „Rozkwit toruńskiego ośrodka handlowego i produkcyjnego w latach 1350–1411”. W: Historia Torunia, redakcja Marian Biskup, t. 1: W czasach średniowiecza (do roku 1545), 167–220. Warszawa–Toruń: Instytut Historii PAN, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1999.
Google Scholar
Turska, Halina. „Madonna z Dzieciątkiem – feretron”. W: Ars Sacra. Dawna sztuka diecezji toruńskiej. Wystawa zorganizowana dla uświetnienia obchodów 750-lecia ustanowienia Diecezji Chełmińskiej, redakcja Michał Woźniak, 43–44. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu, 1993.
Google Scholar
Ważny, Tomasz. „Baltic Timber in Western Europe – an Exciting Dendrochronological Question”. Dendrochronologia 20, nr 3 (2002): 313–320.
DOI: https://doi.org/10.1078/1125-7865-00024
Google Scholar
Ważny, Tomasz. Dendrochronologia obiektów zabytkowych w Polsce. Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, 2001.
Google Scholar
Weltsch, Ruben Ernest. Archbishop John of Jenstein (1348–1400). Papalismus, Humanism and Reform in Pre-Hussite Prague. Hague–Paris: The Hague Press, 1968. Zehnder, Frank Günther. Katalog der Altkölner Malerei. Köln: Stadt Köln, 1990.
Google Scholar
Zupancic, Andrea. „Der Berswordt-Altar in der Dortmunder Marienkirche”. W: Der Berswordt-Meister und die Dortmunder Malerei um 1400. Stadtkultur im Spätmittelalter, redakcja Andrea Zupancic, Thomas Schilp, 69–133. Bielefeld: Verlag für Regionalgeschichte, 2002.
Google Scholar
Zupancic, Andrea. „Eine Dortmunder Malerschule?”. W: Der Berswordt-Meister und die Dortmunder Malerei um 1400. Stadtkultur im Spätmittelalter, redakcja Andrea Zupancic, Thomas Schilp, 261–286. Bielefeld: Verlag für Regionalgeschichte, 2002.
Google Scholar
Autorzy
Juliusz Raczkowskijracz@umk.pl
Wydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Polska
https://orcid.org/0000-0003-3081-8615
Juliusz Raczkowski - historyk sztuki, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, zatrudniony na Wydziale Sztuk Pięknych. Zainteresowania badawcze koncentruje na sztuce państwa zakonnego w Prusach w kontekście jej semantyki i powiązań ze sztuką europejską. Przedmiotem jego szczególnych zainteresowań są zagadnienia zabytkoznawcze, konserwatorskie i materiałoznawcze sztuki średniowiecznej, analizowane m.in. z wykorzystaniem instrumentarium tzw. badań nieniszczących.
Autorzy
Monika Jakubek-RaczkowskaWydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Polska
https://orcid.org/0000-0002-7262-8468
Monika Jakubek-Raczkowska- historyk sztuki, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, zatrudniona na Wydziale Sztuk Pięknych. Prowadzi badania nad sztuką gotycką ze szczególnym uwzględnieniem regionu pokrzyżackiego na tle sztuki europejskiej oraz zjawisk artystycznych przełomu XIV i XV w. Zajmuje się spuścizną rękopiśmienną doby średniowiecza, jak też związkami między średniowieczną sztuką i religijnością.
Statystyki
Abstract views: 325PDF downloads: 315
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Biuletyn Historii Sztuki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.