Toruński obraz Madonny z Dzieciątkiem z kościoła św. Jakuba w świetle najnowszych badań. Przyczynek do studiów nad lokalną działalnością artystyczną w Toruniu około roku 1400

artykuł recenzowany

Juliusz Raczkowski

jracz@umk.pl
Wydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3081-8615

Monika Jakubek-Raczkowska


Wydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7262-8468

Abstrakt

Na tle zachowanych dzieł malarstwa z okresu krzyżackiego Madonna z Dzieciątkiem z kościoła św. Jakuba w Toruniu (ob. Muzeum Diecezjalne w Toruniu, nr inw. MD T-M- 007) jawi się jako unikatowy przykład gotyckiego obrazu tablicowego wysokiej klasy, nawiązującego do czeskiego stylu pięknego ok. 1400. W literaturze jest datowana na lata 1430–1440 i uważana za kompilatorskie dzieło mistrza osiadłego w Prusach, łączącego elementy malarstwa czeskiego z wpływami sztuki niderlandzkiej (Rogiera van der Weydena) lub kolońskiej. W świetle prowadzonych ostatnio badań porównawczych, wspomaganych technikami nieniszczącymi (NIR, UV, XRF oraz dendrochronologia z wykorzystaniem makrofotografii przyrostów rocznych), obraz ten należy uznać za dzieło wykonane w Toruniu nie później niż ok. 1410 r. (datowanie ścinki drewna: 1404, wykonanie podobrazia +2). Nosi on wyraźne cechy malarstwa czeskiego w kompozycji, stylu i technice wykonania oraz ogólnym oddziaływaniu, ale też wykazuje istotny rys indywidualizmu (w detalach ikonografii i kostiumu, ujęciu postaci, szczegółach technologicznych). Jest dokumentem działalności artystycznej w Toruniu ok. 1400 r. oraz religijnych potrzeb lokalnego środowiska, a także ważnym ogniwem w dziejach recepcji imagines de Praga w Europie Środkowej.

Instytucje finansujące

NPRH nr 0122/NPRH6/H11/85/2018 „Inwentarz Sztuki Torunia”, cz. 1: „Dziedzictwo sakralne, zespół staromiejski”.

Słowa kluczowe:

państwo zakonne w Prusach, Toruń, gotyk, malarstwo tablicowe, Praga, malarstwo czeskie, czeski styl piękny, malarstwo XV w., malarstwo w Toruniu ok. 1400, badania nieniszczące dzieł sztuki, dendrochronologia

Antušková, Václava, Ivana Vernerová, Štěpánka Chlumská, Helena Dáňová, Anna Třeštíková, i Radka Šefců. „Dřevo jako materiál sochařských a malířských děl bohemikální provenience 1280–1550. Identifikace dřeva”. Bulletin of the National Gallery in Prague 26 (2016): 197–211.
  Google Scholar

Bartlová, Milena. Poctivé obrazy. Deskové malířství v Čechách a na Moravě 1400–1460. Praha: Argo, 2001.
  Google Scholar

Bauch, Josef, Dieter Eckstein, i Peter Klein. „Dendrochronologische Untersuchungen an Gemäldetafeln des Wallraf-Richartz-Museums, Köln”. W: Altkölner Malerei, redakcja Frank Günther Zehnder, 667–683. Köln: Stadt Köln, 1990.
  Google Scholar

von Baum, Katja. „Beobachtungen zum Meister von St. Laurenz”. W: Die Goldene Tafel aus Lüneburg. Akten des wissenschaftlichen Kolloquiums. Ergebnisband des Forschungsprojektes, redakcja Antje-Fee Köllermann, Christine Unsinn, 367–378. Hannover–Petersberg, Niedersächsisches Landesmuseum, Michael Imhof Verlag, 2021.
  Google Scholar

von Baum, Katja, Peter Klein, Teresa Neuhoff, i Caroline von Saint-George. „Der holzerne Bildträger”. W: Die Sprache des Materials. Die Technologie der Kölner Tafelmalerei vom Meister der Heiligen Veronika bis zu Stefan Lochner, 21–45. Köln–München: Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud, Doerner-Institut, Bayerische Staatgemäldesammlungen, 2013.
  Google Scholar

Beck, Herbert, i Horst Bredekamp. „Der internationale Stil”. W: Kunst um 1400 am Mittelrhein. Ein Teil der Wirklichkeit, redakcja Herbert Beck, Wolfgang Beeh, Horst Bredekamp, 1–29. Frankfurt am Main: Liebighaus, 1975.
  Google Scholar

van Belle, Ronald. Vlakke grafmonumenten en memorietaferelen met persoonsaftbeeldingen in West-Vlaanderen een inventaris, funeraire symboliek en overzicht van het kostuum. Brugge: Uitgeverij Van de Wiele, 2006.
  Google Scholar

Belting, Hans. Obraz i kult. Historia obrazu przed epoką sztuki. Tłumaczenie Tadeusz Zatorski. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria, 2010.
  Google Scholar

Błażejewska, Anna, i Elżbieta Pilecka. „Sztuka średniowieczna”. W: Anna Błażejewska et al., Dzieje sztuki Torunia, 15–185. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu, 2009.
  Google Scholar

Bohemia and Central Europe 1200–1550. The Permanent Exhibition of the Collection of Old Masters of the National Gallery in Prague at the Convent of St Agnes of Bohemia. Redakcja Štěpánka Chlumská. Prague: National Gallery, 2008.
  Google Scholar

Brutzer, Gregor. Mittelalterliche Malerei im Ordenslande Preußen, t. 1: Westpreußen. Danzig: s.n., 1935.
  Google Scholar

Chmarzyński, Gwido. „Sztuka w Toruniu”. W: Dzieje Torunia, redakcja Kazimierz Tymieniecki, 469–544. Toruń: nakł. Zarządu Miejskiego w Toruniu, 1933.
  Google Scholar

Chmarzyński, Gwido. Toruń dawny i dzisiejszy. Toruń: nakł. Zarządu Miasta Torunia, 1933.
  Google Scholar

Ciecholewski, Roman. Quis ut Deus. Kunst zur Zeit des Deutschen Ordens. Schätze aus dem Diözesanmuseum in Pelplin. Lüneburg: Nordostdeutsches Kulturwerk,2000.
  Google Scholar

Ciesielska, Karola. „Inwentarze kościoła św. Jakuba i klasztoru benedyktynek w Toruniu”. Zapiski Historyczne 52, z. 3 (1987): 121–134.
  Google Scholar

Clasen, Karl Heinz. Die mittelalterliche Bildhauerkunst im Deutschordensland Preußen. Die Bildwerke bis zur Mitte des 15. Jahrhunderts. Berlin: Deutscher Verein für Kunstwissenschaft, 1939.
  Google Scholar

Corley, Brigitte. Conrad von Soest. Painter among Merchant Prince. London: Harvey Miller Publishers, 1996.
  Google Scholar

Czarciński, Ireneusz. Bractwa w wielkich miastach państwa krzyżackiego w średniowieczu. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1993.
  Google Scholar

Deneffe Dominique, Femke Peters, i Wim Fremout. Pre-Eyckian panel painting in the Low Countries, t. 1: Catalogue. Brussels: IRPA KIK, 2009.
  Google Scholar

Domasłowski, Jerzy. „Gotyckie malarstwo tablicowe Prus krzyżackich w XIV i 1. połowie XV wieku”. W: Fundacje artystyczne na terenie państwa krzyżackiego w Prusach, kat. wyst., Muzeum Zamkowe w Malborku, redakcja Barbara Pospieszna, t. 2: Eseje, 142–165. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2010.
  Google Scholar

Domasłowski, Jerzy. „Malarstwo tablicowe poza Gdańskiem w pierwszej połowie XV wieku”. W: Jerzy Domasłowski, Alicja Karłowska-Kamzowa, i Adam Labuda, Malarstwo gotyckie na Pomorzu Wschodnim, 113–121. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe – Oddział w Poznaniu, 1990.
  Google Scholar

Domasłowski, Jerzy. „Obraz Maria z Dzieciątkiem”. W: Malarstwo gotyckie w Polsce, redakcja Adam S. Labuda, Krystyna Secomska, t. 2: Katalog, 268–269. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, DiG, 2006.
  Google Scholar

Drączkowski, Andrzej. „Figura Chrystusa Ukrzyżowanego z kościoła w Złotorii”. W: Fundacje artystyczne na terenie państwa krzyżackiego w Prusach, kat. wyst., Muzeum Zamkowe w Malborku, redakcja Barbara Pospieszna, t. 1: Katalog, 100. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2010.
  Google Scholar

Fraiture, Pascale. „Dendrochronologie / Dendrochronologie / Dendrochronology”. W: Van boomstam tot altarstuck / Du tronc d’arbre au retable / From Tree Trunk to Altarpiece, redakcja Anna van Grevenstein-Kruses, 25–41. Brussel: KIK-IRPA, 2015.
  Google Scholar

Gause, Fritz. Die Geschichte der Stadt Königsberg in Preuβen, t. 1: Von der Gründung der Stadt bis zum letzten Kurfürsten. Köln: Böhlau, 1996.
  Google Scholar

Gmińska-Nowak, Barbara, i Tomasz Ważny. „Analiza dendrochronologiczna obrazu tablicowego Madonna z Dzieciątkiem (Feretron Maryjny z Kościoła p.w. św Jakuba w Toruniu). Dokumentacja badawcza”, Inwentarz Sztuki Torunia – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń, 2021.
  Google Scholar

Guldan-Klamecka, Bożena, i Anna Ziomecka. Sztuka na Śląsku XII–XVI w. Katalog zbiorów. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2003.
  Google Scholar

Haneca, Kristof, Katarina Čufar, i Hans Beeckman. „Oaks, Tree-Rings and Wooden Cultural Heritage. A Review of the Main Characteristics and Applications of Oak Dendrochronology in Europe”. Journal of Archaeological Science 36, nr 1 (2009): 1–11. https://doi: 10.1016/j.jas.2008.07.005.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jas.2008.07.005   Google Scholar

Heise, Johannes. Die Bau- und Kunstdenkmäler des Kreises Thorn. Danzig: Verlag von Th. Bertling, 1889.
  Google Scholar

Heuer, Reinhold. „Die Werke der bildenden Kunst und des Kunstgewerbes in Thorn bis zum Ende des Mittelalters”. Mitteilungen des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thorn 24, nr 2 (1916): 39–70; nr 3 (1916): 73–129.
  Google Scholar

Hlobil, Ivo. „Gravierte Schleier von Madonnen und Vesperbildern. Ein autochthones Motiv des böhmischen Schönen Stils und seine religiöse Funktion”. Umění 66, nr 1–2 (2018): 2–35.
  Google Scholar

Homolka, Jaromír. „Johannes von Jenczenstein und der Schöne Stil”. W: Die Parler und der Schöne Stil 1350– 1400. Europäische Kunst unter den Luxemburgern. Ein Handbuch zur Ausstellung des Schnütgen-Museums in der Kunsthalle Köln, t. 3, redakcja Anton Legner, 35–41. Köln: Museen der Stadt Köln, 1978.
  Google Scholar

Jakubek-Raczkowska, Monika. „Czeski styl piękny w kulturze religijnej państwa zakonnego w Prusach. Rozważania o funkcji”. W: Rzeźba kamienna czeskiego stylu pięknego z lat 1380–1400 na terenie państwa zakonu krzyżackiego w Prusach. Materiał – technika – styl – funkcja, redakcja Monika Jakubek-Raczkowska, 179–200. Malbork–Toruń: Muzeum Zamkowe, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2022.
  Google Scholar

Jakubek-Raczkowska, Monika. Rzeźba gdańska przełomu XIV i XV wieku. Warszawa: DiG, 2006.
  Google Scholar

Jakubek-Raczkowska, Monika, i Juliusz Raczkowski. „Gotyckie rzeźby z kościoła w Świerczynkach. Przyczynek do badań nad średniowiecznym dziedzictwem Torunia”. W: Stare i nowe dziedzictwo Torunia, redakcja Juliusz Raczkowski, 108–125. Toruń: Wydział Sztuk Pięknych UMK, 2013.
DOI: https://doi.org/10.12775/SiMzDzKTiR_T1.2013.009   Google Scholar

Jakubek-Raczkowska, Monika, i Juliusz Raczkowski. „Uwagi o funkcjach i proweniencji artystycznej tzw. Pasji Toruńskiej”. W: Stare i nowe dziedzictwo Torunia, Bydgoszczy i regionu. II, redakcja Juliusz Raczkowski, Monika Jakubek-Raczkowska, 123–135. Toruń: TNOiK „Dom Organizatora”, 2020.
  Google Scholar

Jakubek-Raczkowska, Monika, Juliusz Raczkowski, i Piotr Oliński. Księga klasztorów ziemi chełmińskiej, t. 1: Chełmno. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Wydawnictwo Naukowe UMK, 2019.
  Google Scholar

Jakubek-Raczkowska, Monika, Juliusz Raczkowski, i Tomasz Kowalski. Średniowieczne malowidła ścienne w kamienicach mieszczańskich Starego i Nowego Miasta Torunia / Medieval wall paintings in burghers houses of the Old and New Town of Toruń. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2017.
DOI: https://doi.org/10.12775/RT.2017.008   Google Scholar

Jakubek-Raczkowska, Monika, i Monika Czapska. Bilde von Prage. Czeska rzeźba kamienna stylu pięknego koło 1400 w państwie krzyżackim w Prusach. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2020.
  Google Scholar

Kalinowski, Lech, i Helena Małkiewicz. „Thorner Glasmalerei des 14. Jahrhunderts”. W: Sztuka w kręgu zakonu krzyżackiego w Prusach i Inflantach, redakcja Michał Woźniak, 147–175. Toruń: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Muzeum Okręgowe w Toruniu, 1995.
  Google Scholar

Klípa, Jan. „Gesta krásných madon. Poznámky ke kresbě z Erlangen”. W: Ars linearis IV, redakcja Alena Volrábová, 4–11. Praha: Národní galerie, 2014. Klípa, Jan, i Adam Pokorný. Ymago de Praga. Desková malba ve střední Evropě 1400–1430. Praha: Narodní galerie, 2012.
  Google Scholar

Köllermann, Antje-Fee, i Peter Knüvener. „Die Maler der Goldenen Tafel. Eine Spurensuche”. W: Die Goldene Tafel aus Lüneburg. Akten des wissenschaftlichen Kolloquiums. Ergebnisband des Forschungsprojektes, redakcja Antje-Fee Köllermann, Christine Unsinn, 133–168. Hannover–Petersberg: Niedersächsisches Landesmuseum, Michael Imhof Verlag, 2021.
  Google Scholar

Kořan, Ivo. „Madona od sv. Jakuba v Toruni”. Uměni 30, nr 1 (1982): 72–74.
  Google Scholar

Krantz-Domasłowska, Liliana, i Jerzy Domasłowski. Kościół św. Jakuba w Toruniu. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2001.
  Google Scholar

Kruszelnicka, Janina. „Czternastowieczna figura Chrystusa Ukrzyżowanego ze Złotoryi. Cenny nabytek Muzeum Okręgowego w Toruniu”. Rocznik Muzeum Okręgowego w Toruniu 7 (1980): 63–77.
  Google Scholar

Kruszelnicki, Zygmunt. „XIV-wieczna płyta nagrobna małżonków von Soest w Toruniu”. W: Studia Pomorskie, t. 1, redakcja Michał Walicki, 104–148. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1957.
  Google Scholar

Kutal, Albert. „Tváře krásných madonn”. Sborník prací Filozofické Fakulty Brnenské Univerzity C, 1 (1954): 54–65.
  Google Scholar

Lipska, Dąbrówka, i Maria Rdesińska. „Wyposażenie kościoła pw. św. Jakuba w Toruniu w XVII i XVIII wieku. Historia i zmiany w koncepcji przestrzeni liturgicznej”. W: Dzieje i skarby kościoła Świętojakubskiego w Toruniu. Materiały z IV Sesji Naukowej Toruńskiego Oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki, z cyklu Dzieje i skarby kościołów toruńskich, zrealizowanej przy współpracy Biblioteki Uniwersyteckiej UMK w Toruniu, 26–28 października 2009 roku, redakcja Katarzyna Kluczwajd, 289–310. Toruń: Stowarzyszanie Historyków Sztuki, TNOiK „Dom Organizatora”, 2010.
  Google Scholar

Marcinkowski, Wojciech. „Co to jest Piękna Madonna?”. W: Prawda i twórczość, redakcja Mateusz Kapustka, 39–53. Wrocław: Wrocławska Fundacja Studentów Historii Sztuki, 1998.
  Google Scholar

Mende, Ursula. Die Türzieher des Mittelalters. Berlin: Deutscher Verlag für Kunstwissenschaft, 1981.
  Google Scholar

Michałowski, Ziemowit, Alicja Karłowska-Kamzowa. „Badania konserwatorskie obrazu Madonny z kościoła św. Jakuba w Toruniu”. Ochrona Zabytków 33, nr 3 (1980): 232–244.
  Google Scholar

Myszka, Łukasz. „Przywileje odpustowe dla dominikanów toruńskich. Przyczynek do dziejów życia religijnego średniowiecznego miasta”. Nasza Przeszłość 110 (2008): 329–344.
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2008.110.329-344   Google Scholar

Nad slunce krásnější. Plzeňská madona a krásný sloh. Publikace k výstavě, Západočeská galerie, Pilzno, redakcja Petr Jindra, Michaela Ottová. Plzen: Západočeská galerie v Plzni / Praha: Katolická Teologická Fakulta Univerzita Karlova, 2020.
  Google Scholar

Nowak, Zenon Hubert. „W okresie kryzysu państwa krzyżackiego (1411–1454)”. W: Historia Torunia, redakcja Marian Biskup, t. 1: W czasach średniowiecza (do roku 1545), 249–309. Warszawa–Toruń: Instytut Historii PAN, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1999.
  Google Scholar

Pfeiffer, Götz J. Die Malerei am Niederrhein und in Westfalen um. 1400. Der Meister des Berswordt-Retabels und der Stilwandel der Zeit. Petersberg: Michael Imhof Verlag, 2009.
  Google Scholar

Pfeiffer, Götz J. „Die Retabelkunst des Meisters des Berswordt-Retabels in Westfalen”. W: Das Landkirchner Retabel im Schleswig-Holsteinischen Landesmuseum Schloß Gottorf. Retabelkunst um 1400 in Norddeutschland. Akten des internationalen Kolloquiums am 4. und 5. Oktober 2002 in Schleswig, Schloß Gottorf, redakcja Uwe Albrecht, Bernd Bünsche, 98–112. Kiel: Verlag Ludwig, 2002.
  Google Scholar

Pilecka, Elżbieta. „Gotycki krucyfiks z ołtarza Świętego Krzyża w kościele św. św. Janów w Toruniu”. W: Album amicorum. Między Wilnem a Toruniem. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Józefowi Poklewskiemu, redakcja Elżbieta Basiul et al., 257–270. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2008.
  Google Scholar

Pokorný, Adam. „Appendix. The Master of the Třeboň Altarpiece’s Painting Technique”. W: Jan Royt, The Master of the Třeboň Altarpiece, 239–248. Prague: Karolinum, 2014.
  Google Scholar

Pokorný, Adam. „Punched Decoration in Bohemian Medieval Panel Paintings”. W: For the Eyes to Admire. Decorative Technics in Medieval Painting and Sculpture, 14th–16th Centuries, redakcja Helena Dáňová, Štěpánka Chlumská, Radka Šefců, 31–59. Prague: National Gallery, 2017.
  Google Scholar

Pokorný, Adam. „Technika malby českých deskových obrazů 1400–1420”. W: Jan Klípa, Adam Pokorný, Ymago de Praga. Desková malba ve střední Evropě 1400–1430, 173–198. Praha: Narodní galerie, 2012.
  Google Scholar

Přibyl, Stanislav. „Jan z Jenštejna a vizuálni a obsahový charakter krásného slohu”. W: Nad slunce krásnější. Plzeňská adonna a krásný sloh. Publikace k výstavě, redakcja Petr Jindra, Michaela Ottová, 110–117. Plzen–Praha: Západočeská galerie v Plzni, Katolická Teologická Fakulta Univerzita Karlova, 2020.
  Google Scholar

Raczkowski, Juliusz. Poliptyk Toruński. Studium zabytkoznawczo-konserwatorskie. Toruń: Wydział Sztuk Pięknych UMK, 2016.
  Google Scholar

Reichel, Eliza. „Die Konstruktion der Goldenen Tafel”. W: Die Goldene Tafel aus Lüneburg. Akten des wissenschaftlichen Kolloquiums. Ergebnisband des Forschungsprojektes, redakcja Antje-Fee Köllermann, Christine Unsinn, 198–216. Hannover–Petersberg: Niedersächsisches Landesmuseum, Michael Imhof Verlag, 2021.
  Google Scholar

Royt, Jan. The Master of the Třeboň Altarpiece. Tłumaczenie
  Google Scholar

Daniel Morgan, Mirka Horová. Prague: Charles University in Prague / Karolinum Press, 2014.
  Google Scholar

Rychterová, Paulina. „Konzepte der religiösen Erziehung der Laien in spätmittelalterlichen Böhmen. Einige Überlegungen zur Debatte über die sog. böhmische Devotio moderna”. W: Kirchliche Reformimpulse des 14./15. Jahrhunderts in Ostmitteleuropa, redakcja Winfried Eberhard, Franz Machilek, 219–238. Köln–Weimar–Wien: Böhlau Verlag, 2006.
  Google Scholar

Rzeźba kamienna czeskiego stylu pięknego z lat 1380–1400 na terenie państwa zakonu krzyżackiego w Prusach. Materiał – technika – styl – funkcja, redakcja Monika Jakubek-Raczkowska. Malbork–Toruń: Muzeum Zamkowe, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2022.
  Google Scholar

Sinoracka, Katarzyna. „Gotycka Pieta z kościoła p.w. św. Wawrzyńca w Kijewie Królewskim – przyczynek do badań nad warsztatami snycerskimi ziemi chełmińskiej na przełomie XIV i XV wieku”. W: Dziedzictwo Torunia i ziemi chełmińskiej – odkrycia i reinterpretacje, redakcja Monika Jakubek-Raczkowska, 33–50. Toruń: TNOiK „Dom Organizatora”, 2021.
  Google Scholar

Die Sprache des Materials. Die Technologie der Kölner Tafelmalerei vom „Meister der Heiligen Veronika” bis zu Stefan Lochner. Köln–München: Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud, Doerner-Institut, Bayerische Staatgemäldesammlungen, 2013.
  Google Scholar

Studničková, Milada, i Zuzana Všetečková. „Jan z Jenštejna – zbožný asketa”. W: Dějiny umění v českých zemích 800–2000, redakcja Taťána Petrasová, Rostislav Švácha, 242–244. Praha: Arbor vitae, 2017.
  Google Scholar

Szmelter, Iwona. „Zagadnienia wielodyscyplinarnych badań i identyfikacji tryptyku Sąd Ostateczny z Muzeum Narodowego w Gdańsku jako dzieła Rogiera van der Weyden i Hansa Memlinga”. W: Sąd Ostateczny Hansa Memlinga. Losy – prawo – symbole, redakcja Joanna Kamień et al., 91–131. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Muzeum Narodowe w Gdańsku, 2019.
  Google Scholar

Tandecki, Janusz. „Rozkwit toruńskiego ośrodka handlowego i produkcyjnego w latach 1350–1411”. W: Historia Torunia, redakcja Marian Biskup, t. 1: W czasach średniowiecza (do roku 1545), 167–220. Warszawa–Toruń: Instytut Historii PAN, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1999.
  Google Scholar

Turska, Halina. „Madonna z Dzieciątkiem – feretron”. W: Ars Sacra. Dawna sztuka diecezji toruńskiej. Wystawa zorganizowana dla uświetnienia obchodów 750-lecia ustanowienia Diecezji Chełmińskiej, redakcja Michał Woźniak, 43–44. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu, 1993.
  Google Scholar

Ważny, Tomasz. „Baltic Timber in Western Europe – an Exciting Dendrochronological Question”. Dendrochronologia 20, nr 3 (2002): 313–320.
DOI: https://doi.org/10.1078/1125-7865-00024   Google Scholar

Ważny, Tomasz. Dendrochronologia obiektów zabytkowych w Polsce. Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, 2001.
  Google Scholar

Weltsch, Ruben Ernest. Archbishop John of Jenstein (1348–1400). Papalismus, Humanism and Reform in Pre-Hussite Prague. Hague–Paris: The Hague Press, 1968. Zehnder, Frank Günther. Katalog der Altkölner Malerei. Köln: Stadt Köln, 1990.
  Google Scholar

Zupancic, Andrea. „Der Berswordt-Altar in der Dortmunder Marienkirche”. W: Der Berswordt-Meister und die Dortmunder Malerei um 1400. Stadtkultur im Spätmittelalter, redakcja Andrea Zupancic, Thomas Schilp, 69–133. Bielefeld: Verlag für Regionalgeschichte, 2002.
  Google Scholar

Zupancic, Andrea. „Eine Dortmunder Malerschule?”. W: Der Berswordt-Meister und die Dortmunder Malerei um 1400. Stadtkultur im Spätmittelalter, redakcja Andrea Zupancic, Thomas Schilp, 261–286. Bielefeld: Verlag für Regionalgeschichte, 2002.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2023-10-18

Cited By / Share

Raczkowski, J., & Jakubek-Raczkowska, M. (2023). Toruński obraz Madonny z Dzieciątkiem z kościoła św. Jakuba w świetle najnowszych badań. Przyczynek do studiów nad lokalną działalnością artystyczną w Toruniu około roku 1400. Biuletyn Historii Sztuki, 85(3), 5–46. https://doi.org/10.36744/bhs.1520

Autorzy

Juliusz Raczkowski 
jracz@umk.pl
Wydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Polska
https://orcid.org/0000-0003-3081-8615

Juliusz Raczkowski - historyk sztuki, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, zatrudniony na Wydziale Sztuk Pięknych. Zainteresowania badawcze koncentruje na sztuce państwa zakonnego w Prusach w kontekście jej semantyki i powiązań ze sztuką europejską. Przedmiotem jego szczególnych zainteresowań są zagadnienia zabytkoznawcze, konserwatorskie i materiałoznawcze sztuki średniowiecznej, analizowane m.in. z wykorzystaniem instrumentarium tzw. badań nieniszczących.


Autorzy

Monika Jakubek-Raczkowska 

Wydział Sztuk Pięknych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Polska
https://orcid.org/0000-0002-7262-8468

Monika Jakubek-Raczkowska- historyk sztuki, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, zatrudniona na Wydziale Sztuk Pięknych. Prowadzi badania nad sztuką gotycką ze szczególnym uwzględnieniem regionu pokrzyżackiego na tle sztuki europejskiej oraz zjawisk artystycznych przełomu XIV i XV w. Zajmuje się spuścizną rękopiśmienną doby średniowiecza, jak też związkami między średniowieczną sztuką i religijnością.



Statystyki

Abstract views: 325
PDF downloads: 315


Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Biuletyn Historii Sztuki

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.