Towards a Rhizomatic Archive: Aneta Klassenberg
Marcin Kościelniak
marcin.koscielniak@uj.edu.plJagiellonian Univeristy, Cracow (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-8738-9116
Abstract
This text discusses Katarzyna Kalwat’s project Maria Klassenberg, focusing on its most important part to date, Ekstazy (Ecstasies). Klassenberg represents women artists of the 1970s who have not been admitted to the canon. The author of the essay situates the project in the context of Kalwat’s output and other relevant works of the historiographical turn. He problematizes the shape of the female genealogy built by Kalwat by means of a counterfactual archive. His methodological basis is the concept of the archive understood as discursive practices (following Foucault and Derrida). If the archive produces and, at the same time, is a product of patriarchal culture, the author considers how and to what extent Kalwat’s counterfactual archive breaks the rules of utterability. The reflection is enabled and complicated by taking into account the Maria Klassenberg Archive 1970–1980, which comprises videos and photographs produced for the project by Aneta Grzeszykowska. According to the author, the chance to go beyond the patriarchal logic of the archive lies in the processual character of the project, developing between subsequent parts, from theatre to performance. (Transl. Z. Ziemann)
Keywords:
feminism, archive, female genealogy, re-enactment, feminist neo-avant-garde, Katarzyna Kalwat, Aneta Grzeszykowska, Michel Foucault, Jacques DerridaReferences
Adamiecka-Sitek, A. (2019). I jedna nie ruszy bez drugiej. Dwutygodnik.com, 255. https://www.dwutygodnik.com/artykul/8244-i-jedna-nie-ruszy-bez-drugiej.html
Google Scholar
Bourdieu, P. (2004). Męska dominacja (L. Kopciewicz, tłum.). Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Czubak, B. (2004). Archiwum gestów. W: Archiwum gestów (katalog). Kraków: Galeria Starmach
Google Scholar
Derrida, J. (2016). Gorączka archiwum: Impresja freudowska (J. Momro, tłum.). Warszawa: IBL PAN.
Google Scholar
Didi-Huberman, G. (2011). Strategie obrazów: Oko historii 1 (J. Margański, tłum.). Warszawa, Kraków: Nowy Teatr, Korporacja Ha!art.
Google Scholar
Foucault, M. (1972). Archeologia wiedzy (A. Siemek, tłum.). Warszawa: PIW.
Google Scholar
Grzeszykowska, A., & Gańczarczyk, I. (2012). Szwy generują znaczenia (Rozmowa). Didaskalia, 109-110, 58-68.
Google Scholar
hooks, b. (2013). Teoria feministyczna: Od marginesu do centrum (E. Majewska, tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar
Kalwat, K., & Sańczuk, A. (2019). Zacieranie granic (Rozmowa). https://www.vogue.pl/a/katarzyna-kalwat-zacieranie-granic
Google Scholar
Kalwat, K., & Ulewicz, M. (2019). Maria Klassenberg to też ja (Rozmowa). Legalna Kultura. https://www.legalnakultura.pl/pl/czytelnia-kulturalna/rozmowy/news/3259,katarzyna-kalwat
Google Scholar
Kowalczyk, I. (2018). Polki, Patriotki, Rebeliantki… Sztuka feministyczna dzisiaj. W: I. Kowalczyk (red.), Polki, Patriotki, Rebeliantki. Poznań: Galeria Miejsca Arsenał.
Google Scholar
Kurz, I. (2019). Performowanie genealogii – rewolucyjna wspólnota ciał. Widok, 23. https://www.pismowidok.org/pl/archiwum/2019/23-sila-kobiet/performowanie-genealogii
DOI: https://doi.org/10.36854/widok/2019.23.1871
Google Scholar
Libera, Z. (2009). Prace z lat 1982-2008 (D. Monkiewicz, red.). Warszawa, Wrocław: Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, BWA Wrocław.
Google Scholar
Łebkowska, A. (2012). Somatopoetyka. W: T. Walas, & R. Nycz. (red.), Kulturowa teoria literatury 2 (s. 101-136). Kraków: Universitas.
Google Scholar
Mazur, A. (red.). (2017). Aneta Grzeszykowska: Halina i Frankenstein. Sopot: Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie.
Google Scholar
Menninghaus, W. (2009). Wstręt: Teoria i historia (G. Sowinski, tłum.). Kraków: Universitas.
Google Scholar
Miętus, M. (2019). Artystka nieobecna. http://www.dialog-pismo.pl/przedstawienia/artystka-nieobecna
Google Scholar
Piotrowski, P. (2007). Od Syberii do Cyberii. W: P. Piotrowski, Sztuka według polityki: Od „Melancholii” do „Pasji” (s. 155-181). Kraków: Universitas.
Google Scholar
Rayzacher A., & Jarecka D. (red.). (2013). Natalia LL: Doing Gender. Warszawa: Fundacja Lokal Sztuki / Lokal_30.
Google Scholar
Schneider, R. (2014). Performans pozostaje (D. Sosnowska, tłum.). W: T. Plata, & D. Sajewska (red.), Re//mix: Performans i dokumentacja (s. 20-35). Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Komuna//Warszawa, Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar
Solska, E. (2017). Dyskurs rozszerzony w trybie kontrfaktycznym: Inne wizje historii, alternatywne warianty historiografii. W: E. Solska, P. Witek, & M. Woźniak (red.), Historie alternatywne i kontrfaktyczne (s. 11-33). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytety Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar
van Alphen, E., & Sendyka, R. (2015). Performatywne archiwa: od efektu instytucji do praktyk myślenia (Rozmowa). Didaskalia, 127-128, 57-61.
Google Scholar
Viola, E. (2015). Ciało jako archiwum: Performans vs. re-enactment i re-performans. W: Karol Radziszewski – The Prince and Queens: Ciało jako archiwum (katalog, s. 11-26). Toruń: CSW Znaki Czasu.
Google Scholar
Authors
Marcin Kościelniakmarcin.koscielniak@uj.edu.pl
Jagiellonian Univeristy, Cracow Poland
https://orcid.org/0000-0001-8738-9116
Assistant Professor at the Jagiellonian University, Faculty of Polish Studies, Chair of Theatre and Drama. Deputy Editor-in-Chief of the magazine "Didaskalia. Gazeta Teatralna" (www.didaskalia.pl). Member of the editorial committee of the book series "Teatr/Konstelacje" at the Jagiellonian University Press. He deals with political aspects of Polish culture from 1970’s onward and with the history and politics of contemporary performative arts. Author of three monographs, the latest: Egoiści. Trzecia droga w kulturze polskiej lat 80. (Egoists. The third way in Polish culture of the 1980s, 2018). Co-editor of four books, the latest: Teatr a Kościół (Theatre and Church, 2018).
Statistics
Abstract views: 467PDF downloads: 479
License
Copyright (c) 2020 Marcin Kościelniak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The author grants a royalty-free nonexclusive license (CC BY 4.0) to use the article in Pamiętnik Teatralny, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Pamiętnik Teatralny should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
From issue 1/2018 to 3/2022 all articles were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in Pamiętnik Teatralny, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Marcin Kościelniak, Church–Party–Theater: Diffuse Censorship in the Polish People’s Republic , Pamiętnik Teatralny: Vol. 72 No. 4 (2023): Cultural Mobility of Theater
- Marcin Kościelniak, «No Metaphysics. Idiots!»: Postdramatic Theatre, Atheism, and Politics , Pamiętnik Teatralny: Vol. 66 No. 1/2 (2017)
