From Drama Analysis to Theater Philosophy: The Theater Scholarship of Irena Sławińska

peer-reviewed article

Wojciech Kaczmarek

wojciech.kaczmarek@kul.pl
The John Paul II Catholic University of Lublin (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-5176-8755

Abstract

 

This article presents the theater scholarship of Irena Sławińska (1913–2004), an eminent humanist affiliated with the Catholic University of Lublin for more than five decades, co-founder of Polish drama and theater studies. The author discusses Sławińska’s research on the language of drama, poetic and religious drama, as well as her methodological proposals for drama and theater analysis, anthropology, and philosophy. The article also describes the scholar’s role in developing relations between Polish and Western theatre studies, especially with regard to Anglo- and Francophone research, and highlights her original contribution to the analysis of anthropological foundations of the idea of theater that refers to classical philosophy and Christianity.


Keywords:

poetic drama, religious drama, theater anthropology, theater philosophy

Allévy-Viala, Marie-Antoinette. Inscenizacja romantyczna we Francji. Tłumaczenie Wojciech Natanson. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1958.
  Google Scholar

Brandstaetter, Roman. „Szpada i kij: Głos o dramacie poetyckim”. Teatr, nr 7 (1956): 4–6.
  Google Scholar

Braun, Kazimierz. Druga reforma teatru? Szkice. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1979.
  Google Scholar

Degler, Janusz, red. Problemy teorii dramatu i teatru. T. 1–2. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2003.
  Google Scholar

Degler, Janusz, red. Wprowadzenie do nauki o teatrze. T. 1–3. Wrocław: Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego, 1976–1978.
  Google Scholar

Eustachiewicz, Lesław. „Teoria i praktyka teatralna Młodej Polski”. Dialog, nr 7 (1966): 97–101.
  Google Scholar

Fischer-Lichte, Erika. Performatywność: Wprowadzenie. Tłumaczenie Mateusz Borowski i Małgorzata Sugiera. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2018.
  Google Scholar

Ingarden, Roman. O dziele literackim: Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii literatury. Tłumaczenie Maria Turowicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960.
  Google Scholar

Kaczmarek, Wojciech. Człowiek w teatrze świata: Cztery inspiracje Ireny Sławińskiej; Wyspiański – Norwid – Mickiewicz – Claudel. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2021.
  Google Scholar

Kaczmarek, Wojciech. „Dramat imaginacyjny Wyspiańskiego: O niedrukowanej pracy Ireny Sławińskiej”. Pamiętnik Teatralny 70, z. 1 (2021): 113–129. https://doi.org/10.36744/pt.703.
DOI: https://doi.org/10.36744/pt.703   Google Scholar

Kaczmarek, Wojciech, oprac. „Listy Romana Ingardena do Ireny Sławińskiej”. Teksty Drugie, nr 1/2 (2005): 303–312.
  Google Scholar

Leszek Kolankiewicz. „Czym jest antropologia teatru?”. Przegląd Humanistyczny, nr 8 (1979): 170–174.
  Google Scholar

Kuchtówna, Lidia, i Jan Ciechowicz, red. W kręgu teatru monumentalnego. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2000.
  Google Scholar

Łempicka, Aniela. Wyspiański, pisarz dramatyczny: Idee i formy. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1973.
  Google Scholar

Markiewicz, Henryk. „Dramat a teatr w polskich dyskusjach teoretycznych”. Dialog, nr 2 (1982): 110–120.
  Google Scholar

Mayenowa, Maria Renata. Poetyka opisowa: Opis utworu literackiego. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1949.
  Google Scholar

Miodońska-Brookes, Ewa. Studia o kompozycji dramatów Wyspiańskiego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972.
  Google Scholar

Paluchowski, Andrzej, i Wojciech Kaczmarek, oprac. Bibliografia prac Ireny Sławińskiej (1933–2002). W: Świat jako spektakl: Irenie Sławińskiej na dziewięćdziesiąte urodziny, redakcja Wojciech Kaczmarek, 307–353. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2003.
  Google Scholar

Pavis, Patrice. Dictionnaire du théâtre. Paris: Messidor, 1987.
  Google Scholar

Puzyna, Konstanty. „Szkoła dramaturgów: Szansa poezji”. Dialog, nr 7 (1956): 97–106.
  Google Scholar

Raszewski, Zbigniew. „O teatralnym kształcie Balladyny”. Pamiętnik Teatralny 8, z. 1/3 (1959): 153–186.
  Google Scholar

Raszewski, Zbigniew. „Słowacki i Mickiewicz wobec teatru romantycznego”. Pamiętnik Teatralny 8, z. 1/3 (1959): 5–46.
  Google Scholar

Skwarczyńska, Stefania. „Struktura świata poetyckiego w Dziadach Mickiewicza”. Prace Polonistyczne 5 (1947): 81–102.
  Google Scholar

Skwarczyńska, Stefania. „U źródła nowatorskiego tematu Nie–Boskiej komedii”. W: Zygmunt Krasiński: W stulecie śmierci, redakcja Julian Krzyżanowski et al., 7–31. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1960.
  Google Scholar

Skwarczyńska, Stefania. „Zagadnienie dramatu”. Przegląd Filozoficzny, z. 1/2 (1949): 102–126.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Badania literackie w Ameryce: Rozwój dyskusji metodologicznej”. Kwartalnik Neofilologiczny, nr 3 (1960): 181–201.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. Dramat imaginacyjny Wyspiańskiego. Wstęp i opracowanie Wojciech Kaczmarek. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2021.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Dramaty T.S. Eliota”. Dialog, nr 5 (1958): 87–98.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Filozofia teatru”. Dialog, nr 5 (1961): 119–124.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. Filozofia teatru: Wykłady uniwersyteckie. Opracowanie Wojciech Kaczmarek. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2014.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Główne problemy struktury dramatu”. Pamiętnik Teatralny 7, z. 3/4 (1958): 367–379.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Ku definicji dramatu poetyckiego”. Dialog, nr 11 (1958): 71–87.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Nowy teatr Wyspiańskiego”. Zeszyty Naukowe KUL 13, nr 2 (1970): 27–32.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „O badaniu wizji teatralnej Wyspiańskiego”. Pamiętnik Literacki 49, z. 2 (1958): 403–424.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. O rozmowach w III części „Dziadów”. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1957.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „O strukturze słownej III cz. Dziadów: Zarys problematyki”. Roczniki Humanistyczne 5, z. 1 (1954/1955): 141–156.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. Odczytywanie dramatu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Problematyka badań nad językiem dramatu”. Roczniki Humanistyczne 4, z. 1 (1953): 25–60.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Problematyka dramatu w pracach Stefanii Skwarczyńskiej”. W: Stefania Skwarczyńska: Uczony, nauczyciel, wychowawca, redakcja Marek Bielacki i Jan Trznadlowski, 26–33. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1992.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. Recenzja książki O „Weselu” Wyspiańskiego. Pamiętnik Teatralny 6, z. 3/4 (1957): 649–657.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. Recenzja książki Theorie des modernen Dramas. Dialog, nr 3 (1958): 115–118.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. Sceniczny gest poety: Zbiór studiów o dramacie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1960.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Siedem demonów Claudela”. Dialog, nr 8 (1963): 73–83.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Spór o mythos w amerykańskiej krytyce literackiej”. Zeszyty Naukowe KUL, nr 4 (1960): 61–70.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Świat jako spektakl”. Summarium, nr 25 (1976): 3–13.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. Teatr Claudela. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1971.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. Teatr w myśli współczesnej: Ku antropologii teatru. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Teoria dramatu na Zachodzie (1945–1960): 1”. Pamiętnik Literacki 52, z. 3 (1961): 290–316.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Teoria dramatu na Zachodzie (1945–1960): 2”. Pamiętnik Literacki 53, z. 1 (1962): 283–309.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. Tragedia w epoce Młodej Polski: Z zagadnień struktury dramatu. Toruń: Towarzystwo Naukowe, 1948.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. Współczesna refleksja o teatrze: Ku antropologii teatru. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1979.
  Google Scholar

Sławińska, Irena. „Współczesny dramat poetycki w Anglii”. Sprawozdania z Prac Naukowych Wydziału Nauk Społecznych PAN, z. 7 (1958): 58–61.
  Google Scholar

Sławińska, Irena, i Maria Barbara Stykowa, red. Wśród mitów teatralnych Młodej Polski. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1983.
  Google Scholar

Sławińska, Irena, et al., red. Dramat i teatr sakralny. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1988.
  Google Scholar

Sławińska, Irena, i Stefan Kruk, red. Myśl teatralna Młodej Polski: Antologia. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1966.
  Google Scholar

Stefanowska, Zofia. Recenzja Roczników Humanistycznych 5 (1954/1955). Pamiętnik Literacki 49, z. 1 (1958): 269–282.
  Google Scholar

Strzelecki, Ryszard. „Antropologia współczesnego teatru”. Ethos, nr 77/78 (2007): 147–157.
  Google Scholar

Wyka, Kazimierz. Modernizm polski. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1968.
  Google Scholar

Zgorzelski, Czesław. „Manfred Kridl (1882–1957): «Odwaga poszukiwań nowych dróg»”. W: Mistrzowie i ich dzieła, 57–70. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 1983.
  Google Scholar


Published
2023-09-01

Cited by

Kaczmarek, W. (2023) “ From Drama Analysis to Theater Philosophy: The Theater Scholarship of Irena Sławińska”, Pamiętnik Teatralny, 72(3), pp. 99–123. doi: 10.36744/pt.1392.

Authors

Wojciech Kaczmarek 
wojciech.kaczmarek@kul.pl
The John Paul II Catholic University of Lublin Poland
https://orcid.org/0000-0001-5176-8755

Wojciech Kaczmarek - Professor, PhD, Head of the Department of Drama and Theater at the Faculty of Humanities of The John Paul II Catholic University of Lublin. His research focuses on various manifestations of drama and religious theater in Poland and Europe in the 19th and 20th centuries.



Statistics

Abstract views: 81
PDF downloads: 64


License

Copyright (c) 2023 Wojciech Kaczmarek

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

The author grants a royalty-free nonexclusive license (CC BY 4.0) to use the article in Pamiętnik Teatralny, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Pamiętnik Teatralny should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.

From issue 1/2018 to 3/2022 all articles were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in Pamiętnik Teatralny, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.