«Wiersz o sztuce aktorskiej» Ludwika Osińskiego w świetle teorii pedagogicznych
Abstrakt
Wiosną 1803 roku periodyk Nowy Pamiętnik Warszawski opublikował "Wiersz o sztuce aktorskiej ofiarowany aktorce zaczynającej" napisany przez Ludwika Osińskiego. Poemat ten był dedykowany Rozalii Bogusławskiej, córce dyrektora Teatru Narodowego Wojciecha Bogusławskiego. Rozalia zadebiutowała na scenie rok wcześniej, a później wyszła za mąż za autora wiersza. Omawiany utwór nie jest, jak sugeruje tytuł, adresowany tylko do początkujących aktorów. Widać w nim gruntowną wiedzę z zakresu pedagogiki ogólnej, edukacji i dydaktyki, którą Ludwik Osiński dysponował dzięki swojemu wykształceniu i zawodowi. Uczył się w kolegium pijarskim, pracował jako guwerner i nauczyciel; wraz z Konstantym Wolskim prowadził też szkołę z internatem dla chłopców, znał więc dobrze teorie pedagogiczne Jana Amosa Komeńskiego, François Fénelona, Johna Locke'a i Jean-Jacques'a Rousseau. Znalazły one odbicie w omawianym wierszu, który odnosi się do kwestii szerszych niż tylko pedagogika zawodu aktora.
Słowa kluczowe:
teatr polski 1800-1900, historia teatru, historia pedagogiki, historia edukacjiBibliografia
Borkowska, Małgorzata. „Teatr w polskich klasztorach żeńskich XVII–XIX wieku”. Nasza Przeszłość 76 (1991).
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1991.76.329-336
Google Scholar
Fénelon, François de. O wychowaniu młodzieży płci żeńskiej. Tłumaczenie Modest Watt Kosicki. Pułtusk: Akademia im. Aleksandra Gieysztora, 2009.
Google Scholar
Kot, Stanisław. Historia wychowania. T. 1–3. Warszawa: Wydawnictwo ŻAK, 1995.
Google Scholar
Nowak, Zbigniew. „Alojzy Osiński”. W: Polski Słownik Biograficzny, t. 24. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1979.
Google Scholar
Raszewski, Zbigniew. Bogusławski. T. 1–2. Warszawa: Teatr Narodowy, 2015.
Google Scholar
Szwankowski, Eugeniusz. Teatr Wojciecha Bogusławskiego w latach 1799–1814. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1954.
Google Scholar
Zajewski, Władysław. „Roman Sołtyk”. W: Polski Słownik Biograficzny, t. 40. Kraków: Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana, 2001.
Google Scholar
Statystyki
Abstract views: 58PDF downloads: 26
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Katarzyna Buczek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Katarzyna Buczek, Lepiej, gdy oczy zobaczą: Obchody święta niepodległości w szkołach II Rzeczypospolitej , Pamiętnik Teatralny: Tom 67 Nr 3 (2018): W stulecie odzyskania niepodległości (1919-2018)
- Katarzyna Buczek, "Pokaz rybek magnetycznych”: Widowiskowa popularyzacja wiedzy w Gimnazjum/Liceum Wołyńskim w Krzemieńcu , Pamiętnik Teatralny: Tom 68 Nr 1 (2019)
- Katarzyna Buczek, Między egzaminem a widowiskiem: Uczniowskie popisy publiczne na przykładzie Gimnazjum/Liceum Wołyńskiego , Pamiętnik Teatralny: Tom 66 Nr 1/2 (2017)
