Wojna. Sztuka. Dekolonizacja

Tomasz Szerszeń

doi:10.36744/k.2563

War. Art. Decolonization

Tomasz Szerszeń

tomasz.szerszen81@gmail.com
Instytut Sztuki PAN (Poland)
https://orcid.org/0000-0003-1522-1327

DOI: https://doi.org/10.36744/k.2563

Abstract

The full-scale Russian invasion of Ukraine not only triggered an unprecedented eruption of suffering, symbolised by Bucha; it evoked long-lost old-new images, but also became a turning point setting the entire discursive map in motion. This turn in thinking is linked to the return of war as the central figure framing the world in which we live.

The war in Ukraine has also set in motion profound processes at the centre of which is decolonisation. However, the decolonisation of Russian politics, Russian imperialism and Russian culture (its 'innocence') is not - again - a gesture abstracted from a broader background, but, before our eyes, becomes part of a turn aimed at restoring epistemic justice.

To decolonise means to be disobedient. The notion of disobedience takes us, again, to school: where we acquire knowledge and are taught to be obedient. At the same time, decolonisation involves the realisation of the need to go beyond learned and a priori accepted frameworks, categories and concepts. "Back to school", however, occurs not to continue learning, but to unlearn what has been learned with such difficulty. After February 24, 2022, we are observers of this accelerated process.

Keywords:

Ukraine, war, decolonization

Download

pdf (Język polski)

Published

2024-02-28

Cited by

Szerszeń, T. (2024) “War. Art. Decolonization”, Konteksty, 343(4), pp. 4–6. doi: 10.36744/k.2563.

Authors

Tomasz Szerszeń
tomasz.szerszen81@gmail.com
Instytut Sztuki PAN Poland
https://orcid.org/0000-0003-1522-1327

Tomasz Szerszeń – antropolog kultury i artysta wizualny, eseista. Autor książek Być gościem w katastrofie (2024), Wszystkie wojny świata (2021), Architektura przetrwania (2017) i Podróżnicy bez mapy i paszportu (2015), redaktor antologii Oświecenie, czyli tu i teraz (2021, z Łukaszem Rondudą) i Neorealizm w fotografii polskiej 1950–1970 (2015, z Rafałem Lewandowskim). Jest adiunktem w Instytucie Sztuki PAN, gdzie kieruje Pracownią Antropologii Kultury i Sztuk Audiowizualnych. Redaktor kwartalnika „Konteksty”, współtworzył też pismo „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej”. W wydawnictwie słowo/obraz terytoria prowadzi serię „Atlas. Antropologia wizualności”. Był współkuratorem wystaw w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i Galerii Studio, współautorem projektów teatralnych pokazywanych w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, Biennale Warszawa, w Chile i w Japonii. Jego projekty fotograficzne prezentowano na kilkudziesięciu wystawach indywidualnych i zbiorowych w Polsce i za granicą, między innymi w Fundacji Archeologia Fotografii, Muzeum Sztuki w Łodzi, Nowym Teatrze, Paris Photo, w Tel Awiwie, Paryżu i Charkowie. Jego książka Wszystkie wojny świata otrzymała Nagrodę Literacką Znaczenia, Nagrodę Główną Academia 2022 i była nominowana do Nagrody Literackiej GDYNIA.