Primum post matricem… Gotycka architektura kolegiaty Najświętszej Marii Panny w Sandomierzu
Adam Kossakowski
amkossakowski@gmail.comInstytut Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-5213-7824
Abstrakt
Średniowieczna architektura kolegiaty w Sandomierzu, drugiej pod względem godności świątyni diecezji krakowskiej, nie została jak dotąd satysfakcjonująco opracowana. Artykuł stanowi więc próbę nowego przedstawienia architektury kościoła w genetycznym kontekście czternastowiecznego budownictwa Europy Środkowo-Wschodniej. Przeprowadzone ostatnio prace konserwatorskie pozwalają na zrewidowanie istniejących teorii dotyczących etapów powstawania świątyni. Wiele wskazuje na to, że już około 1350 r., z fundacji Kazimierza Wielkiego, rozpoczęto wznoszenie halowego korpusu, który ukończono około roku 1370. Następnie przystąpiono do nadbudowy i przesklepienia prostokątnego chóru z 2. połowy XIII w., a konsekracji świątyni dokonał w 1382 r. biskup krakowski Jan z Radliczyc. W kolejnych latach rozebrano wschodnią ścianę prezbiterium, zastępując ją poligonalną apsydą. Każda z naw kościoła była oryginalnie nakryta osobnym dachem dwuspadowym. Najbliżej spokrewniony z kolegiatą jest halowy korpus katedry w Ołomuńcu, a wzór dla rozety z fasady zachodniej stanowi maswerk z transeptu kościoła Cystersów w Zlatej Korunie.
Słowa kluczowe:
Sandomierz, kolegiata Najświętszej Marii Panny, kościół halowy, architektura gotycka, gotyk, XIV wiek, średniowieczeBibliografia
Adamski, Jakub. “Biskupi Nanker i Jan Grot a architektoniczna awangarda około roku 1300. Uwagi o chronologii i stylu gotyckiego chóru katedry krakowskiej.” W Działalność fundacyjna biskupów krakowskich, redakcja Marek Walczak, t. 1, 69–83. Kraków: Societas Vistulana, 2016.
Google Scholar
Adamski, Jakub. Gotycka architektura sakralna na Śląsku w latach 1200–1420. Główne kierunki rozwoju. Kraków: Societas Vistulana, 2017.
Google Scholar
Adamski, Jakub. “O znaczeniu czesko-austriackiego kręgu artystycznego dla architektury państwa zakonnego w Prusach w XIV wieku: studium o trzech motywach.” W Claritas et consonantia. Funkcje, formy i znaczenia w sztuce średniowiecza. Księga poświęcona pamięci Kingi Szczepkowskiej-Naliwajek w dziesiątą rocznicę śmierci, redakcja Monika Jakubek-Raczkowska i Juliusz Raczkowski, 455–476. Toruń: Wydział Sztuk Pięknych UMK; Warszawa: SHS, 2018.
Google Scholar
Adamski, Jakub. Sklepienia pseudopoligonalne w architekturze gotyckiej. Studium z dziejów architektonicznego iluzjonizmu. Kraków: Societas Vistulana, 2013.
Google Scholar
Adamski, Jakub. “Sklepienie sieciowe w chórze kościoła Dominikanów w Krakowie i jego miejsce w późnogotyckiej architekturze Małopolski.” W Sztuka w kręgu krakowskich dominikanów, redakcja Anna Markiewicz, Marcin Szyma, Marek Walczak, 395–414. Kraków: Esprit, 2013.
Google Scholar
Architecture of the Gothic, redakcja Klára Benešovská et al. Praha: Prague Castle Administration, DaDa, 2001.
Google Scholar
Arszyński, Marian. Organizacja i technika średniowiecznego budownictwa ceglanego w Prusach w kontekście europejskim. Malbork: Muzeum Zamkowe, 2016.
Google Scholar
Benešovská, Klára. “Hlava druhá. 1310–1420.” W Velké dějiny zemí koruny české. Tematická řada. Architektura, redakcja Peter Kratochvíl, 105–216. Praha–Litomyšl: Paseka, 2009.
Google Scholar
Brucher, Günther. Gotische Baukunst in Österreich. Salzburg: Residenz Verlag, 1990.
Google Scholar
Buchinger, Günther, i Doris Schön. “'... jene, die ihre hände hilfreich zum bau erheben... ': Zur zeitlichen Konkordanz von Weihe und Bauvollendung am Beispiel der Wiener Augustinerkirche und Georgskapelle.” Journal of the International Association of Research Institutes in the History of Art 20 (2011): 113–152. https://doi.org/10.11588/riha.2011.0.69099.
Google Scholar
Bureš, Jaroslav. “Postup stavby minoritského kostela v Levoči.” Ars 1, nr 2 (1967): 152–158.
Google Scholar
Chrzanowski, Tadeusz. Sztuka w Polsce Piastów i Jagiellonów. Zarys dziejów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993.
Google Scholar
Crossley, Paul. Gothic Architecture in the Reign of Kasimir the Great. Church Architecture in Lesser Poland, 1320–1380. Kraków: Ministerstwo Kultury i Sztuki, Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków, 1985.
Google Scholar
Czyżewski, Krzysztof, i Marek Walczak. “Ślepe maswerki w katedrze krakowskiej.” Studia Waweliana 4 (1995): 13–36.
Google Scholar
Dmochowski, Zbigniew. Dzieła architektury w Polsce. Londyn: The Polish Research Centre, 1956.
Google Scholar
Domasłowski, Jerzy, i Jarosław Jarzewicz. Kościół Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1998.
Google Scholar
Donin, Richard Kurt. Die Bettelordenskirchen in Österreich. Zur Entwicklungsgeschichte der österreichischen Gotik. Baden bei Wien: Rudolf M. Rohrer, 1935.
Google Scholar
Eliáš, Jan O. “Minoritský klášter v Brně (Stavebně historický průzkum).” Archaeologia historica 11 (1986): 313–319.
Google Scholar
Emmens, Karel. “The Utrecht Parishes and their Churches.” W Utrecht: Britain and the Continent. Archaeology, art and architecture, redakcja Elisabeth de Bièvre, 112–122. London: British Archaeological Association, 1996.
Google Scholar
Frankl, Paul. Gothic Architecture. Revised by Paul Crossley. New Haven-London: Yale University Press, 2000.
Google Scholar
Frycz, Jerzy. Restauracja i konserwacja zabytków architektury w Polsce w latach 1795–1918. Warszawa: PWN, 1975.
Google Scholar
Gadomski, Jerzy. “Rzeźba architektoniczna w Małopolsce 1250–1400.” Rozprawa doktorska, Uniwersytet Jagielloński, 1969.
Google Scholar
Gerevich, László. The art of Buda and Pest in the Middle Ages. Budapest: Akadémiai Kiadó, 1971.
Google Scholar
Giergiel, Tomisław, i Jan Ptak. “Fryz heraldyczny odkryty w katedrze sandomierskiej.” Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego 10, nr 21 (2011): 3–38.
Google Scholar
Giergiel, Tomisław, i Jan Ptak. “Heraldyczna interpretacja genezy i funkcji malowideł bizantyńsko-ruskich w prezbiterium kolegiaty sandomierskiej.” Studia i Materiały Lubelskie 19 (2017): 90–113.
Google Scholar
Giergiel, Tomisław, i Urszula Stępień. Bazylika Katedralna pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, 2014.
Google Scholar
Goras, Magdalena. Zaginione gotyckie kościoły Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003.
Google Scholar
Gotika. Dejiny slovenského výtvarného umenia, redakcja Dušan Buran. Bratislava: Slovenská Národná Galéria, 2003.
Google Scholar
Górski, Edward. Przewodnik po Katedrze Sandomierskiej. Sandomierz: Diecezjalny Zakład Graficzno-Drukarski, 1935.
Google Scholar
Grzybkowski, Andrzej. “Małopolskie kościoły XIV wieku.” Recenzja Gothic Architecture in the Reign of Kasimir the Great: Church Architecture in Lesser Poland, 1320–1380, Paul Crossley. Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 31, nr 2 (1986): 201–218.
DOI: https://doi.org/10.2307/1482424
Google Scholar
Grzybkowski, Andrzej. Gotycka architektura murowana w Polsce. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2014.
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323515432
Google Scholar
Jakubek-Raczkowska, Monika, i Juliusz Raczkowski. “Nowe ustalenia w zakresie funkcji i wystroju empory kościoła pofranciszkańskiego w Toruniu.” Zapiski Historyczne 85, nr 1 (2020): 163–185.
DOI: https://doi.org/10.15762/ZH.2020.06
Google Scholar
Kaczmarczyk, Zdzisław. Monarchia Kazimierza Wielkiego. Organizacja kościoła, sztuka i nauka. Poznań: Księgarnia Akademicka, 1947.
Google Scholar
Kaczmarek, Romuald. "Znaki kamieniarskie w gotyckiej katedrze wrocławskiej." W Katedra wrocławska na przestrzeni tysiąclecia. Studia z historii architektury i sztuki, redakcja Dariusz Galewski, Romuald Kaczmarek, 91–102. Wrocław: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego, SHS Oddział Wrocławski, 2016.
Google Scholar
Kahoun, Karol. “Stavebný vývin stredovekej Levoče.” Ars 16, nr 2 (1982): 6–15.
Google Scholar
“Kalendarz krakowski.” W Monumenta Poloniae Historica, wydał August Bielowski, t. 2, s. 905–941. Lwów: nakładem własnym, 1872.
Google Scholar
Kalinowski, Wojciech et.al. Sandomierz. Warszawa: Budownictwo i Architektura, 1956.
Google Scholar
Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 3: Województwo kieleckie, z. 11: Powiat sandomierski, redakcja Jerzy Z. Łoziński, Barbara Wolff. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1962.
Google Scholar
Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 8: Miasto Gdańsk, cz. 1: Główne Miasto, redakcja Barbara Roll, Iwona Strzelecka. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2006.
Google Scholar
Kębłowski, Janusz. Polska sztuka gotycka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1983.
Google Scholar
Klein, Bruno. “Internationaler Austausch und beschleunigte Kommunikation. Gotik in Deutschland.” W Geschichte der bildenden Kunst in Deutschland, t. 3: Gotik, redakcja Bruno Klein, 9–33. München: Prestel, 2007.
Google Scholar
Krasnowolski, Bogusław. “Przekształcenia urbanistyczne i architektoniczne Sandomierza do najazdu szwedzkiego w 1655 roku.” W Sandomierz. Miasto fascynującej przeszłości, redakcja Feliks Kiryk, Roman Chyła, 135–161. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2019.
Google Scholar
Krassowski, Witold. Dzieje budownictwa i architektury na ziemiach Polski, t. 2: Budownictwo i architektura w warunkach rozkwitu wielkiej własności ziemskiej (XIII w.–trzecia ćwierć XIV w.). Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1990.
Google Scholar
Kroupa, Pavel. “Klášterní kostel v Sedlci u Kutné Hory v kontextu cisterckého stavitelství (dílčí úvaha k problematice gotické architektury).” Průzkumy památek 9, nr 2 (2002): 51–74.
Google Scholar
Kubínová, Kateřina, i Klára Benešovská. “Počátky kláštera a jeho architektura.” W Slovanský Klášter Karla IV: zbožnost, umění, vzdělanost, redakcja Kateřina Kubínová, 11–25. Praha: Artefactum, 2016.
Google Scholar
Kumor, Bolesław. Dzieje diecezji krakowskiej do roku 1795, t. 3. Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława BM, 2000.
Google Scholar
Kuthan, Jirí, i Jan Royt. St. Vitus Cathedral at Prague Castle. Praha: Karolinum Press, 2017.
Google Scholar
Kuthan, Jiří. Česká architektura v době posledních Přemyslovců. Města–hrady–kláštery–kostely. Vimperk: TINA, 1994.
Google Scholar
Lepiarczyk, Józef. “Fazy budowy kościoła Mariackiego w Krakowie (wieki XIII–XV).” Rocznik Krakowski 34 (1957-1959): 180–252.
Google Scholar
Líbal, Dobroslav. Katalog gotické architektury v České republice do husitských válek. Praha: Unicornis, 2001.
Google Scholar
Łoziński, Jerzy Z., i Adam Miłobędzki. Atlas zabytków architektury w Polsce. Warszawa: Polonia, 1967.
Google Scholar
Łoziński, Jerzy Z. Pomniki Sztuki w Polsce, t. 1: Małopolska. Warszawa: Arkady, 1985.
Google Scholar
Makarewicz, Stanisław. “Fundacja i założenia programowe polichromii bizantyńskiej z Bazyliki Katedralnej w Sandomierzu.” Studia Theologica Varsaviensia 13, nr 2 (1975): 117–148.
Google Scholar
Makarewicz, Stanisław. “Artyści i rzemieślnicy sandomierskiej kolegiaty.” W Studia Sandomierskie 2 (1981): 239–264.
Google Scholar
Makarewicz, Stanisław. Bazylika katedralna w Sandomierzu. Przewodnik. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne, 1976.
Google Scholar
Mencl, Václav. “Gotická stavebná kultúra Spiša.” Vlastivedný časopis 17, nr 1 (1968): 3–14.
Google Scholar
Miłobędzki, Adam. “Późnogotyckie typy sakralne w architekturze ziem polskich.” W Późny gotyk. Studia nad sztuką przełomu średniowiecza i czasów nowych. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Wrocław 1962, redakcja Jan Białostocki, 83–112. Warszawa: PWN, 1965.
Google Scholar
Miłobędzki, Adam. Zarys dziejów architektury w Polsce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1963.
Google Scholar
Mrozowski, Przemysław. “Polskie tablice erekcyjne z wieków XIV i XV.” Studia źródłoznawcze 32–33 (1990): 77–112.
Google Scholar
Oleś, Andrzej. “Zachodnia fasada katedry w Sandomierzu. Odkrycia konserwatorskie.” Ochrona Zabytków Sztuki 1-4, cz. 1 (1930-1931): 217–219.
Google Scholar
Opačić, Zoë. “Bohemia after 1300: Reduktionsgotik, the Hall Church, and the Creation of a New Style.” W The year 1300 and the creation of a new European architecture, redakcja Alexandra Gajewski, Zoë Opačić, 163–175. Turnhout: Brepols, 2007.
DOI: https://doi.org/10.1484/M.AMA-EB.3.14
Google Scholar
Pajor, Piotr. “Co wiemy o pierwszym gotyckim kościele Mariackim? Rekonstrukcja, fazy budowy, styl.” W Jako serce pośrodku ciała: kultura artystyczna kościoła Mariackiego w Krakowie, redakcja Marek Walczak, Agata Wolska, 115–126. Kraków: Societas Vistulana, 2021.
Google Scholar
Pajor, Piotr. O budowaniu królestwa. Książęce i królewskie fundacje architektoniczne w Małopolsce jako środek reprezentacji władzy 1243–1370. Kraków: Societas Vistulana, 2020.
Google Scholar
Pietraszewski, Józef. Ilustrowany przewodnik po Sandomierzu. Sandomierz: Nakładem sandomierskiego oddziału P.T.K., 1930.
Google Scholar
Pietrusiński, Jerzy. “Sztuka średniowieczna w Sandomierzu XII–XV wieku.” W Dzieje Sandomierza, t. 1: Średniowiecze, redakcja Stanisław Trawkowski, 137–167. Warszawa: Polskie Towarzystwo Historyczne, 1993.
Google Scholar
Polanowski, Leszek. “Kolegiata sandomierska. Kilka uwag na temat jej architektury i wystroju w okresie średniowiecza.” Zeszyty Sandomierskie 32 (2011): 11–19.
Google Scholar
Pomfyová, Bibiana. “Sakrálna architektúra a sochárstvo. Vrcholnegotická architektúra na Spiši.” W Gotika. Dejiny slovenského výtvarného umenia, redakcja Dušan Buran, 97–109. Bratislava: Slovenská Národná Galéria, 2003.
Google Scholar
Prix, Dalibor. “Hlava první. 796–1310.” W Velké dějiny zemí koruny české. Tematická řada. Architektura, redakcja Peter Kratochvíl, 7–104. Praha–Litomyšl: Paseka, 2009.
Google Scholar
Raczkowski, Juliusz. “Nowatorstwo kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu w pierwszej połowie XIV wieku na tle architektury franciszkanów prowincji saskiej.” W Novitas versus auctoritas w sztuce średniowiecznej. Studia dedykowane Profesorowi Piotrowi Skubiszewskiemu w dziewięćdziesiątą rocznicę urodzin, redakcja Jakub Adamski, Juliusz Raczkowski, 73–96. Toruń, Warszawa: SHS, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2022.
Google Scholar
Richter, Václav. Raněstředověká Olomouc. Praha: Státní pedagogické nakladatelství, 1959.
Google Scholar
Rokoszny, Józef. “Przed restauracją Katedry sandomierskiej.” Kronika Diecezji Sandomierskiej 5, nr 9 (1912): 305–310.
Google Scholar
Rokoszny, Józef. Przewodnik po Sandomierzu. Sandomierz: Druk Synów St. Niemiry, 1909.
Google Scholar
Różycka-Bryzek, Anna. “Cykl maryjny we freskach 'graeco opere' fundacji Władysława Jagiełły w katedrze sandomierskiej.” Modus. Prace z historii sztuki 7 (2006): 33–52.
Google Scholar
Schwarz, Mario. Die Baukunst des 13. Jahrhunderts in Österreich. Wien-Köln-Weimar: Böhlau Verlag, 2013.
DOI: https://doi.org/10.7767/boehlau.9783205789697
Google Scholar
Skibiński, Szczęsny. “Architektura.” W Sztuka polska, t. 2: Gotyk, redakcja Szczęsny Skibiński, Katarzyna Zalewska-Lorkiewicz, 17–279. Warszawa: Arkady, 2010.
Google Scholar
Smorąg-Różycka, Małgorzata. “Bizantyńskie freski w sandomierskiej katedrze: królewski dar na chwałę Bożą czy odblask idei unii horodelskiej?” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne 141, nr 2 (2014): 235–255.
Google Scholar
Smorąg-Różycka, Małgorzata. “Bizantyńskie malowidła w prezbiterium katedry pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu – odkrycia niespodziewane i doniosłe.” Modus. Prace z historii sztuki 12-13 (2013): 53–71.
Google Scholar
Szczur, Stanisław. “W sprawie sukcesji andegaweńskiej w Polsce.” Roczniki Historyczne 75 (2009): 61–104.
Google Scholar
Szydłowski, Tadeusz. Pomniki architektury epoki piastowskiej w województwach krakowskim i kieleckim. Kraków: Gebethner i Wolff, 1928.
Google Scholar
Szydłowski, Tadeusz. Ruiny Polski. Opis szkód wyrządzonych przez wojnę w dziedzinie zabytków sztuki na ziemiach Małopolski i Rusi Czerwonej. Kraków: [s. n.], 1919.
Google Scholar
Szyma, Marcin. Kościół i klasztor Dominikanów w Krakowie. Architektura zespołu klasztornego do lat dwudziestych XIV wieku. Kraków: Universitas, 2004.
Google Scholar
Tuszyńska-Szczepaniak, Olga. “Nowa perspektywa w badaniach architektury i rzeźby kolegiaty w Sandomierzu.” W Między architekturą nowoczesną a tradycją [...] między konstrukcją a formą. Prace naukowe dedykowane Profesorowi Krzysztofowi Stefańskiemu, redakcja Piotr Gryglewski, Tadeusz Bernatowicz, Daria Rutkowska-Siuda, 316–333. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020.
Google Scholar
Tuszyńska-Szczepaniak, Olga. “Architektura i rzeźba kolegiaty w Sandomierzu.” Rozprawa doktorska, Uniwersytet Łódzki, Instytut Sztuki PAN, 2021.
Google Scholar
Walczak, Marek. “Działalność fundacyjna biskupa krakowskiego kardynała Zbigniewa Oleśnickiego.” Folia Historiae Artium 28 (1992): 57–73.
Google Scholar
Walczak, Marek. “O nekropoliach rodów rycerskich w kościołach Sandomierza.” W Katedra, ratusz, dwór. Wielkie miasta a władza świecka i kościelna w kulturze średniowiecznej Europy. Materiały XXXIII Seminarium Mediewistycznego im. Alicji Karłowskiej-Kamzowej, 29 listopada – 1 grudnia 2012 w Poznaniu, redakcja Jacek Kowalski, Tomasz Ratajczak, 293–315. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2014.
Google Scholar
Walczak, Marek. “On the Necropolises of Chivalric Clans at Sandomierz. Remarks on the Popularity of Memorial Inscriptions in Fourteenth-Century Mural Painting in Central Europe.” Epigraphica et Sepulcralia 5 (2014): 253–277.
Google Scholar
Walczak, Marek. “Z najnowszych odkryć gotyckiego malarstwa ściennego (prezbiterium katedry w Sandomierzu i kościół parafialny w Lubecku).” W Imagines pictae: studia nad gotyckim malarstwem w Polsce, redakcja Wojciech Walanus, Marek Walczak, 187–207. Kraków: Societas Vistulana, 2016.
Google Scholar
Walczak, Marek. Kościoły gotyckie w Polsce. Kraków: Wydawnictwo M, 2015.
Google Scholar
Walczak, Marek. Rzeźba architektoniczna w Małopolsce za czasów Kazimierza Wielkiego. Kraków: Universitas, 2006.
Google Scholar
Warszycki, Andrzej. “Katedra w Sandomierzu.” Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego 7 (1970): 99–110.
Google Scholar
Węcławowicz, Tomasz. “Fazy budowy kościoła Mariackiego. Modele rekonstrukcyjne dla Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.” Krzysztofory 28, nr 2 (2010): 65–76.
Google Scholar
Węcławowicz, Tomasz. “Małopolska i Ziemie Ruskie Korony.” W Architektura gotycka w Polsce, redakcja Teresa Mroczko, Marian Arszyński, t. 1, 61–81. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1995.
Google Scholar
Wiśniewski, Jan. Dekanat sandomierski. Radom: Druk i Lit. "Jan Kanty Trzebiński”, 1915.
Google Scholar
Wiśniewski, Jan. Katalog prałatów i kanoników sandomierskich od 1186 do 1926 roku tudzież sesje kapituły sandomierskiej od 1581 do 1866 r. Radom: S. Nowakowski, 1926.
Google Scholar
Witkowska, Aleksandra. Titulus Ecclesiae. Wezwania współczesnych kościołów katedralnych w Polsce. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1999.
Google Scholar
Wódz, Bożena Ewa. Sendomiria: Sandomierz w nowożytnym dziele "Civitates orbis terrarum.” Sandomierz: Muzeum Okręgowe, 2019.
Google Scholar
Wójcik, Walenty. “Rękopisy biblioteki kapitulnej w Sandomierzu.” Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 36 (1978): 79–103.
DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.7098
Google Scholar
Wyrobisz, Andrzej. Budownictwo murowane w Małopolsce w XIV i XV wieku. Wrocław-Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PAN, 1963.
Google Scholar
Wyrozumski, Jerzy. “Kościół kolegiacki Najświętszej Panny Marii w Sandomierzu fundacji Kazimierza Wielkiego.” Zeszyty Sandomierskie 18, nr 32 (2011): 2–6.
Google Scholar
Zachwatowicz, Jan. “Architektura.” W Historia sztuki polskiej, t. 1: Sztuka średniowieczna, redakcja Tadeusz Dobrowolski, Władysław Tatarkiewicz, 215–282. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1962.
Google Scholar
Žáry, Juraj. Dvojloďové kostoly na Spiši. Bratislava: Tatran, 1986.
Google Scholar
Zub, Jerzy. Sandomierz. Katedra. Tarnobrzeg: Wydawnictwo “ABC”, 2005.
Google Scholar
Autorzy
Adam Kossakowskiamkossakowski@gmail.com
Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego Polska
https://orcid.org/0000-0001-5213-7824
Statystyki
Abstract views: 280PDF downloads: 316
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Adam Kossakowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.