To, co ukryte: O książce Beaty Guczalskiej „Konrad Swinarski: Biografia ukryta”
Stanisław Godlewski
stanislaw_godlewski@onet.plInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-6235-6553
Abstrakt
Tekst dotyczy biografii Konrada Swinarskiego autorstwa Beaty Guczalskiej. Autor opisuje, jak konstruowana jest narracja biograficzna i konfrontuje ją z mitem Swinarskiego wytworzonym przez środowisko teatralne, recenzentów i historyków teatru. Pokazuje, że próba ogarnięcia całej biografii i twórczości reżysera momentami prowadzi do powierzchowności interpretacji, a cały wywód zbudowany został w taki sposób, by bohatera „obronić”, co skutkuje arbitralnością ocen niektórych wydarzeń z jego życiorysu. Podążając tropem Guczalskiej próbuje zinterpretować wybrane aspekty przedstawień Swinarskiego za pomocą narzędzi psychoanalizy i teorii queer, wskazując tym samym, że dzieło reżysera może być dalej inspirujące, wywrotowe i krytyczne.
Słowa kluczowe:
Konrad Swinarski, biografia, historia teatru, pisanie biograficzne, queerBibliografia
Bersani, Leo. „Czy odbytnica jest grobem?”. Tłumaczenie Michał Abel Pelczar. W: Teorie wywrotowe: Antologia przekładów, red. Agnieszka Gajewska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2012.
Google Scholar
Duniec, Krystyna, i Joanna Krakowska. „Krajobraz z tęczą”. W: Soc i sex: Diagnozy teatralne i nieteatralne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Errata, 2009.
Google Scholar
Guczalska, Beata. Konrad Swinarski: Biografia ukryta. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2024.
Google Scholar
Halberstam, Jack. Przedziwna sztuka porażki. Tłumaczenie Mikołaj Denderski. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2018.
Google Scholar
Kosofsky Sedgwick, Eve. „Wstyd, teatralność i queerowa performatywność: Sztuka powieściowa Henry’ego Jamesa”. Tłumaczenie Joanna Bednarek. Teksty Drugie, nr 4 (2016): 235–242. https://journals.openedition.org/td/4621.
DOI: https://doi.org/10.18318/td.2016.4.15
Google Scholar
Krakowska, Joanna. „Jackie: Śmierć i księżniczka czyli gender”. W: Demokracja: Przedstawienia. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2019.
Google Scholar
Marzec, Lucyna. Papiery po Iłłakowiczównie: Archiwum jako przedmiot badań. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, 2022.
Google Scholar
Niziołek, Grzegorz. „Efekt kiczu”. W: Polski teatr Zagłady. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2013.
Google Scholar
Niziołek, Grzegorz. „Homoseksualiści w spektaklach Konrada Swinarskiego”. Dialog, nr 5 (2019). https://www.dialog-pismo.pl/w-numerach/homoseksualisci-wspektaklach-konrada-swinarskiego.
Google Scholar
Olbinska, Zuzanna, Jan Karow i Krystyna Szymańska, red. Kilka słów o Konradzie Swinarskim. Warszawa: Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza, 2021.
Google Scholar
Opalski, Józef. Rozmowy o Konradzie Swinarskim i o „Hamlecie”. Wydanie 2, zmienione. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2000.
Google Scholar
Piwińska, Marta. Złe wychowanie: Fragmenty romantycznej biografii. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1981.
Google Scholar
Ratajczakowa, Dobrochna. „Sufler i Napoleon w teatrze Jaracza”. W: W krysztale i w płomieniu: Studia i szkice o dramacie i teatrze. Tom 2. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2006.
Google Scholar
Walaszek, Joanna. Konrad Swinarski i jego krakowskie inscenizacje. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1991.
Google Scholar
Autorzy
Stanisław Godlewskistanislaw_godlewski@onet.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0001-6235-6553
Stanisław Godlewski - adiunkt w Instytucie Sztuki PAN, redaktor „Pamiętnika Teatralnego”, krytyk teatralny.
Statystyki
Abstract views: 46PDF downloads: 26
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Stanisław Godlewski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Stanisław Godlewski, Układy planet, układy faktów , Pamiętnik Teatralny: Tom 71 Nr 4 (2022): Performatywność (z blokiem tematycznym według koncepcji Małgorzaty Sugiery)
