„Niżej viceministra takich spraw się nie rusza”: Koreańska bajka w Państwowym Teatrze Lalek w Gdańsku
Joanna Stacewicz-Podlipska
joanna.stacewicz-podlipska@ispan.plInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-4504-1546
Abstrakt
Artykuł przybliża okoliczności wystawienia na polskiej scenie lalkowej sztuki Arirang. Udramatyzowana baśń koreańska powstała na kanwie opowiadań osiadłego w Polsce Koreańczyka – doktora Tonchu Ru, którego losy stanowią osobny i ważny wątek historii. Premiera odbyła się 31 października 1953, z czteromiesięcznym opóźnieniem wobec zaplanowanej daty. Jego powodem były działania wojenne na Półwyspie Koreańskim, które zmusiły realizatorów do szczególnej dyplomacji i kontaktów na szczeblu ministerialnym. Inscenizacja, powstająca pod naporem odgórnie sterowanego przekazu o wojnie, była częścią rezonansu, jaki konflikt zbrojny w „bratnim” kraju wzbudził wśród polskich artystów „zaangażowanych”. W obliczu tego konfliktu diagnozowane od dekad „polsko-koreańskie paralele” zyskały nowy kontekst, a razem z nim socrealistyczny kostium.
Słowa kluczowe:
"Arirang", Koreańczycy w Polsce, Tadeusz Tonchu Ru, Natalia Bojarska, Ali Bunsch, Państwowy Teatr Lalek w Gdańsku, socrealizm w teatrze lalkowymBibliografia
Brandys, Marian. Dom odzyskanego dzieciństwa. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1953.
Google Scholar
Bunsch, Ali. „O aktualny teatr polityczny”. Teatr Lalek, nr 2/3 (1950): 4–6.
Google Scholar
Czoj, Estera (Choi Sung Eun). „Korea – Polska Wschodu: Koreańsko-polskie paralele historyczne i literackie jako kluczowe hasło w nauczaniu literatury polskiej w Korei”. W: Polonistyka bez granic. Tom 1, Wiedza o literaturze i kulturze, redakcja Ryszard Nycz et al. Kraków: Universitas, 2010.
Google Scholar
Czoj, Estera (Choi Sung Eun). „Koreańska wojna domowa w polskich socrealistycznych utworach literackich”. W: Korea w oczach Polaków.
Google Scholar
Jurkowski, Henryk. Moje pokolenie: Twórcy polskiego teatru lalek drugiej połowy XX wieku. Łódź: Polunima, 2006.
Google Scholar
Kotasiak-Wójcik, Beata. „«Bajki koreańskie» Natalii Marczak-Bojarskiej”. Dzikoviana. Rocznik Muzeum Historycznego Miasta Tarnobrzega 2 (2016): 199–214.
Google Scholar
Krysowata, Jolanta. „Sieroty koreańskie”. Karta. Kwartalnik historyczny, nr 42 (2004): 98–121. https://www.publio.pl/karta,p495412.html.
Google Scholar
Krysowata, Jolanta. Skrzydło anioła: Historia tajnego ośrodka dla koreańskich sierot. Warszawa: Świat Książki, 2013.
Google Scholar
Leszczyński, Adam. „Wojna koreańska w propagandzie polskiej od czerwca do grudnia 1950 roku”. Przegląd Historyczny 86, nr 1 (1995): 47–66.
Google Scholar
Matusik, Marta Maria. „«Jesteśmy z wami, ludzie walczącej Korei»: Obraz Korei Północnej w Polskiej Kronice Filmowej 1947–1984”. Ogrody Nauk i Sztuk, nr 5 (2015): 562–570. https://doi.org/10.15503/onis2015.562.570.
Google Scholar
Ogarek-Czoj, Halina. „Studia koreanistyczne w Polsce”. Przegląd Orientalistyczny, nr 3/4 (1998): 239–243.
Google Scholar
Wallis, Mieczysław. Magdalena Gross. Warszawa: Wydawnictwo Sztuka, 1957.
Google Scholar
Waszkiel, Marek. Dzieje teatru lalek w Polsce 1944–2000. Warszawa: Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza, 2012.
Google Scholar
Włodarski, Józef, Kamil Zeidler i Marceli Burdelski, red. Korea w oczach Polaków: Państwo – Społeczeństwo – Kultura. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2012.
Google Scholar
Włodarski, Józef, Kamil Zeidler i Marceli Burdelski. „Słowo wstępne”. W: Korea w oczach Polaków.
Google Scholar
Autorzy
Joanna Stacewicz-Podlipskajoanna.stacewicz-podlipska@ispan.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0003-4504-1546
Joanna Stacewicz-Podlipska - dr, adiunkt w Zakładzie Historii Sztuki Instytutu Sztuki PAN, redaktor naczelna Biuletynu Historii Sztuki, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego (historia sztuki, dyplom summa cum laude) oraz studium doktoranckiego w Instytucie Sztuki PAN, autorka książek i artykułów na temat historii scenografii oraz relacji sztuk wizualnych i performatywnych.
Statystyki
Abstract views: 1PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Joanna Stacewicz-Podlipska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Joanna Stacewicz-Podlipska, Carissimo Kurek, czyli o braterstwach awangardy , Pamiętnik Teatralny: Tom 67 Nr 3 (2018): W stulecie odzyskania niepodległości (1919-2018)
- Joanna Stacewicz-Podlipska, Formy, farsze i prawa syntezy, czyli „Chemia związków jakości teatralnych” według Witkacego , Pamiętnik Teatralny: Tom 65 Nr 4 (2016)
