Dwie «Zemsty» Bohdana Korzeniewskiego
Maria Makaruk
maria.makaruk@uw.edu.plUniwersytet Warszawski (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-9210-5533
Abstrakt
Artykuł przypomina pracę Bohdana Korzeniewskiego nad Zemstą Aleksandra Fredry w Teatrze Polskim w Warszawie na przełomie 1951 i 1952 roku. Kiedy reżyser objął dyrekcję Teatru Narodowego, próby przerwano. Autorka dokumentuje ślady po niezrealizowanym przedstawieniu, by skonfrontować je z Zemstą, którą Korzeniewski wystawił w Teatrze Narodowym w 1953. Celem nie jest rekonstrukcja niewystawionej premiery, lecz zadanie pytań o tę drugą Zemstę i podejście artysty do komedii Fredry. Perspektywa poetyki kulturowej (kulturowej historii teatru) przybliża strategie i gry Korzeniewskiego i – szerzej – praktyki funkcjonowania artystów w polskim teatrze w latach stalinizmu. Uruchomienie historii potencjalnej pozwala spojrzeć na biografię Korzeniewskiego w sposób zniuansowany.
Słowa kluczowe:
Bohdan Korzeniewski, «Zemsta», Aleksander Fredro, Teatr Polski, Teatr Narodowy, stalinizm, wallenrodyzmBibliografia
Błaszczuk, Katarzyna. „Jan Kurnakowicz – aktor doskonały”. Roczniki Humanistyczne 52, nr 1 (2004): 263–284.
Google Scholar
Chojnacka, Anna, i Marek Piekut, opracowanie. „«W tym strasznym Wrocławiu»: Korespondencja Edmunda Wiercińskiego z Teresą Roszkowską 1950–1952”. Pamiętnik Teatralny 67, z. 1–2 (2018): 135–162. https://doi.org/10.36744/pt.613.
DOI: https://doi.org/10.36744/pt.613
Google Scholar
Dąbrowski, Stanisław, i Ryszard Górski. Fredro na scenie. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1963.
Google Scholar
Gruda, Józef. Spór o „Zemstę”: Z doświadczeń warsztatu reżysera. Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego, 1964.
Google Scholar
Guderian-Czaplińska, Ewa. „Elektra na ruinach miasta, czyli pamięć świadków”. W: Zła pamięć: Przeciw-historie w polskim teatrze i dramacie, redakcja Monika Kwaśniewska i Grzegorz Niziołek, 109–116. Wrocław: Instytut im. Jerzego Grotowskiego, 2012.
Google Scholar
Jarmułowicz, Małgorzata. Sezony błędów i wypaczeń: Socrealizm w dramacie i teatrze polskim. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2003.
Google Scholar
Kompel, Grażyna. Jacek Woszczerowicz: Geniusz? Błazen? Mag?. Łódź: Biblioteka „Tygla Kultury”, 2004.
Google Scholar
Korzeniewski, Bohdan. Sława i infamia. Rozmawiała Małgorzata Szejnert. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1988.
Google Scholar
Krakowska, Joanna. PRL: Przedstawienia. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2016.
Google Scholar
Krasiński, Edward. Teatr Polski w Warszawie 1939–2002. Warszawa: Teatr Polski, 2002.
Google Scholar
Krasowski, Jerzy. „Bohdan Korzeniewski i Teatr Narodowy”. Pamiętnik Teatralny 43, z. 1–2 (1994): 133–140.
Google Scholar
Maciejowski, Jan. „Profesor”. Pamiętnik Teatralny 43, z. 1–2 (1994): 127–132.
Google Scholar
Napiontkowa, Maria. „Powojenne «czytanie» romantyków w teatrze: od Grunwaldu Kotlarczyka do Nie-Boskiej komedii Swinarskiego: Uwagi nie do końca uporządkowane”. W: Tradycja romantyczna w teatrze polskim, redakcja Dariusz Kosiński, 297–319. Kraków: Societas Vistulana, 2007.
Google Scholar
Napiontkowa, Maria, i Magdalena Raszewska. „Bohdan Korzeniewski: Kronika życia i działalności (1905–1992)”. Pamiętnik Teatralny 43, z. 1–2 (1994): 5–92.
Google Scholar
Niziołek, Grzegorz. Polski teatr Zagłady. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2013.
Google Scholar
Raszewska, Magdalena. „Pierwsze pięciolecie”. W: Teatr Narodowy 1949–2004, 28–52. Warszawa: Teatr Narodowy, 2005.
Google Scholar
Wiercińska, Maria, i Edmund Wierciński. Korespondencja 1946–1957. Redakcja i opracowanie Marek Piekut. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2013.
Google Scholar
Wojtczak, Mieczysław. Teatr na scenie polityki: 1944–1969. Warszawa: Studio Emka, 2016.
Google Scholar
Wyka, Kazimierz. „Ideowa i artystyczna kompozycja Zemsty”. Teatr, nr 4–5 (1951): 69–95.
Google Scholar
Wyrzykowski, Marian. Dzienniki 1938–1969. Wybór i opracowanie Barbara Lasocka. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1996.
Google Scholar
Żeleński (Boy), Tadeusz. Obrachunki fredrowskie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1956.
Google Scholar
Autorzy
Maria Makarukmaria.makaruk@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0002-9210-5533
Adiunktka w Zakładzie Literatury Romantyzmu Instytutu Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi też zajęcia na Wydziale Wiedzy o Teatrze Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Literaturoznawczyni i teatrolożka. Zajmuje się dziejami inscenizacji dramatu romantycznego i historią literatury romantyzmu. Autorka książki: Antoni Edward Odyniec: romantyk w zwierciadle biedermeieru (Warszawa: Wydział Polonistyki UW, 2012).
Statystyki
Abstract views: 363PDF downloads: 331
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Maria Makaruk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Maria Makaruk, Na drodze do marca – szczecińskie Dziady 1966 , Pamiętnik Teatralny: Tom 68 Nr 1 (2019)
