Zapętlony czas

Notatki z pracy nad projektem performatywnym „LoopCurrent”

Artykuł recenzowany, Nadesłano 8.03.2025, Decyzja redakcji 23.04.2025

Katarzyna Pastuszak

kasiajulia.pastuszak@gmail.com
Uniwersytet Gdański (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-5254-4742

Abstrakt

Artykuł stanowi studium przypadku projektu artystycznego LoopCurrent, który jest dla autorki punktem wyjścia do rozważań nad tematem czasu. Przywołując współczesną krytykę linearnych i normatywnych koncepcji czasu, autorka przygląda się relacjom między sztukami performatywnymi i czaso-świadomością. Szczegółowo analizuje proces pracy twórczej nad performansem LoopCurrent, który przedstawia jako przykład performowania posthumanistycznego zapętlonego czasu i poszukiwania nowych narracji o przyszłości, uwzględniających zarówno ludzkie, jak i więcej-niż-ludzkie czasowości.



Słowa kluczowe:

nowa choreografia, czaso-świadomość, chronoróżnorodność, czas posthumanistyczny, badanie w działaniu

Adler, Hillel. Ożarów: wspomnienia o wymarłym żydowskim miasteczku, przeł. z języka francuskiego Renata Masna, red. Łukasz Rzepka . Ożarów: Fundacja im. Świętej Królowej Jadwigi dla Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, 2023.
  Google Scholar

Barad, Karen. Spotkanie z wszechświatem w pół drogi. Fizyka kwantowa a splątanie materii ze znaczeniem, przeł. Sławomir Królak. Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, 2023.
  Google Scholar

Barad, Karen. Troubling Time/s and Ecologies of Nothingness: Re-turning, Re-membering, and Facing the Incalculable. In Eco-Deconstruction. Derrida and Environmental Philosophy, ed. by Philippe Lynes and David Wood. New York: Fordham University Press, 2018.
DOI: https://doi.org/10.5422/fordham/9780823279500.003.0010   Google Scholar

Bass, George. A 1993 Dystopian Novel Imagined the World in 2024. It’s Eerily Accurate. 13 stycznia 2024, https://www.washingtonpost.com/history/2024/01/13/octavia-butler-2024-parable-sower/.
  Google Scholar

Bjornerud, Marcia. Timefullness: How Thinking like a Geologist Can Help Save the World, Princeton University Press, 2018.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctvc772cs   Google Scholar

Braidotti, Rosi. The Posthuman, Cambridge: Polity Press, 2013.
  Google Scholar

Brokaw, Richard, Subrahmanyam Bulusu, Heather L. Roman-Stork, Corinne B. Trott.
  Google Scholar

Influence of Hurricane Michael (2018) on Upper Ocean Circulation in the Gulf of Mexico. American Geophysical Union, Fall Meeting 2018. https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2018AGUFMNH13E..03B/abstract.
  Google Scholar

Butler, Octavia E.. Parable of the Sower. New York: Four Walls Eight Windows, 1993.
  Google Scholar

Butler, Octavia E.. Przypowieść o siewcy. Przeł. Jacek Chełminiak. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2025.
  Google Scholar

Ciarrocchi, Maya. Tekst programowy udostępniony autorce w trakcie pracy nad projektem LoopCurrent. 2024.
  Google Scholar

Ciarrocchi, Maya. Strona internetowa, https://www.mayaciarrocchi.com/video/view/3025249/1/3025250?noScroll=true.
  Google Scholar

Farmer, Jared. Elderflora: A Modern History of Ancient Trees. New York: Basic Books, 2022.
  Google Scholar

Freeman, Elizabeth. Time Binds: Queer Temporalities, Queer Histories. Durham: Duke University Press, 2010.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv1198v7z   Google Scholar

Halberstam, Jack. In a Queer Time and Place: Transgender Bodies, Subcultural Lives. New York University Press, 2005.
  Google Scholar

Keats, Jonathon. A Clock In The Forest, „Noēma”, https://www.noemamag.com/a-clock-in-the-forest/.
  Google Scholar

Kwiecińska, Klaudia. „Księga Pamięci jędrzejowskich Żydów”, jako źródło do badań nad historią społeczności żydowskiej. Opracowanie i analiza materiału. Praca licencjacka napisana pod kierunkiem dr Anny Jakimyszyn-Gadochy, Kraków 2018, http://andreovia.pl/publikacje/zydzi-z-jedrzejowa/item/581-a3103.
  Google Scholar

Marder, Michael. Time Is a Plant. Lejda: Brill, 2023.
DOI: https://doi.org/10.1163/9789004679894   Google Scholar

Morgan, Michelle. What the Gulf of Mexico Loop Current is and how it affects tropical systems, 20 lipca 2023, https://www.clickorlando.com/weather/2023/07/20/what-the-gulf-of-mexico-loop-current-is-and-how-it-affects-tropical-systems/.
  Google Scholar

Muñoz, José Esteban. Cruising Utopia: The Then and There of Queer Futurity. New York University Press, 2019.
  Google Scholar

Raspberry Pi, https://www.raspberrypi.com/success-stories/raspberry-shake-seismometers/.
  Google Scholar

Raspberry Shake Station View. Strona internetowa, https://stationview.raspberryshake.org/#/?lat=-0.00000&lon=0.00000&zoom=1.822.
  Google Scholar

Rogowska-Stangret, Monika. Być ze świata. Cztery eseje o etyce posthumanistycznej. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2021.
  Google Scholar

Szekspir, William. Hamlet, przeł. M. Słomczyński, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 1997.
  Google Scholar

Thirion, Gabriel, Florence Birol, Julien Jouanno. Loop Current Eddies as a Possible Cause of the Rapid Sea Level Rise in the Gulf of Mexico, „Journal of Geophysical Reserach. Oceans”, 6 marca 2024, https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/2023JC019764 .
DOI: https://doi.org/10.1029/2023JC019764   Google Scholar

Yizkor. Encyklopedia Brittanica. https://britannica.com/topic/yizkor.
  Google Scholar

Loop Current, premiera 18.05.2024 roku w ramach festiwalu Between.Pomiędzy, Instytut Kultury Miejskiej, Gdańsk. Koncepcja, reżyseria: Maya Ciarrocchi; kompozycja i projekt dźwięku: Joanna Duda; partytura ruchowa: Nat Chylińska, Katarzyna Pastuszak; kostiumy: Sarah Laux; https://ikm.gda.pl/wydarzenie/performans-loopcurrent-work-in-progress/.
  Google Scholar

Site: Yizkor, premiera 17.06.2022 roku w ramach festiwalu FestivALT. Koncepcja, reżyseria, video: Maya Ciarrocchi; kompozycja muzyczna: Andrew Conklin; muzycy: Jon Arkin, Ben Goldberg, Morris Kliphuis, Joanna Duda; performerzy/tancerze: Nat Chylinska, Małgorzata Haduch, Maya Gelfman, Alexandrov Krilil, Katarzyna Pastuszak, Sarah Turquety. Realizacja projektu była możliwa dzięki wsparciu finansowemu Trust for Mutual Understanding (USA), Roza Centre for International Art and Cooperation (pod kierunkiem Sue Schroeder); https://festivalt.com/en/event/site-yizkor-ciarrocchi-conklin-instalation/.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-09-10

Cited By / Share

Pastuszak, K. (2025) „Zapętlony czas: Notatki z pracy nad projektem performatywnym «LoopCurrent»”, Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 349(2), s. 141–148. doi: 10.36744/k.4341.

Autorzy

Katarzyna Pastuszak 
kasiajulia.pastuszak@gmail.com
Uniwersytet Gdański Polska
https://orcid.org/0000-0002-5254-4742

Katarzyna Pastuszak – tancerka/performerka, choreografka i dyrektorka artystyczna Amareya Theatre & Guests, adiunktka w Zakładzie Badań nad Sztukami Performatywnymi (Instytut Anglistyki i Amerykanistyki, Uniwersytet Gdański), członkini Grupy Badawczej Between.Pomiędzy (UG), związana także z Centre for Environmental and Minority Policy Studies (Sapporo, Japonia). Autorka i tłumaczka artykułów z zakresu tańca i teatru, redaktorka i tłumaczka „Studia Choreologica” oraz autorka książki Ankoku butō Hijikaty Tatsumiego – teatr ciała w kryzysie (2014). Publikowała między innymi w „Didaskaliach”, „Kulturze Współczesnej”, „Teatrze” i „Tekstualiach”. Aktualnie realizuje artystyczno-badawczy projekt stypendialny Ekologie tańca w ramach programu Krajowy Plan Odbudowy (KPO) dla Kultury. W ostatnich latach jej działania artystyczne i praktyczno-badawcze zakorzenione są w myśli posthumanistycznej i ekologii. Projekty zrealizowane w tej dziedzinie to: Spore Fantasy (sf) (z Nat Chylińską, 2024), Braiding Time, Memory and Water (reż. Sue Schroeder, 2024), LoopCurrent (reż. Maya Ciarrocchi, 2024), Instabilités naturelles (z Sonnets Trois Fois i Nat Chylińską, 2023), Mapping Bodies, Landscapes, Relations (2023) oraz Re:fungia – fungi score (2022).



Statystyki

Abstract views: 15
PDF downloads: 12


Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Katarzyna Pastuszak

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Creative Commons Uznanie autorstwa