Wymiary wdzięczności

Tadeusz Bartoś

doi:10.36744/k.1602

Dimensions of gratitude

Tadeusz Bartoś

konteksty@ispan.pl
Akademia Finansów i Biznesu Vistula Warszawa (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-8641-1529

DOI: https://doi.org/10.36744/k.1602

Abstract

In the world in which we live, gratitude is increasingly becoming an obligation, an element of the exchange of goods. Its essential characteristic of spontaneity is being lost. In the Christian world, gratitude is an expression of one's relationship to the benefactor God. In Christian creationism, everything that man possesses is a gift, both his existence and his ability to do good (grace). The deprivation of the autonomy of the value of the human individual in Christian anthropology makes man burdened with the duty of total gratitude: having nothing of himself but receiving everything as a gift. In the era before the dominance of monotheisms, in ancient Greek times, gratitude, according to Friedrich Nietzsche, was a fundamental attitude towards the world. It was forgotten and lost when the mob came to the fore.

Keywords:

Justice, spontaneity, exchange, ingratitude, obligation, freedom

References

Deleuze, Gilles, Nietzsche i filozofia, tłum. B. Banasiak, Warszawa 1998.
Google Scholar

Horkheimer, Max, Adorno, Theodor W., Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, tłum. M. Łukasiewicz, Warszawa 2010.
Google Scholar

Horkheimer, Max, Krytyka rozumu instrumentalnego, tłum. H. Walentowicz, Warszawa 2007.
Google Scholar

Mistrz Eckhart, Dzieła wszystkie, t. II, tłum. W. Szymona, Poznań 2015.
Google Scholar

Nietzsche, Friedrich, Poza dobrem i złem, tłum. P. Pieniążek, Dzieła wszystkie, t. 5, Łódź 2018.
Google Scholar

Otto, Walter F., Teophania. Duch religii starogreckiej, Warszawa 2022.
Google Scholar

Sloterdijk, Peter, W cieniu góry Synaj, tłum. B. Baran, Warszaw 2014.
Google Scholar

Platon, Timajos, Kritias albo Atlantyk, tłum. P. Siwek, Warszaw 1986.
Google Scholar

Tomasz z Akwinu, Scriptum super Sententiis, https://www.corpusthomisticum.org.
Google Scholar

Tomasz z Akwinu, Summa Theologiae, https://www.corpusthomisticum.org.
Google Scholar

Download

pdf (Język polski)

Published

2023-10-25

Cited by

Bartoś, T. (2023) “Dimensions of gratitude”, Konteksty, 340(1-2), pp. 32–36. doi: 10.36744/k.1602.

Authors

Tadeusz Bartoś
konteksty@ispan.pl
Akademia Finansów i Biznesu Vistula Warszawa Poland
https://orcid.org/0000-0001-8641-1529

Tadeusz Bartoś – filozof, profesor Akademii Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie, autor książek filozoficznych: Upadek, niemożliwy (2021), Klątwa Parmenidesa (2020), Koniec prawdy absolutnej. Tomasz z Akwinu w epoce późnej nowoczesności (2012) oraz powieści Mnich. Historia życia, którego nie było (2019).