Przypadek Moshego Oveda
Agata Lipczik
a.lipczik@gmail.comInstytut Sztuki PAN (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7433-456X
Abstrakt
W artykule podjęto próbę scharakteryzowania artystycznej twórczości Moshe Oveda (1885–1958). Urodzony na terenach ówczesnej guberni płockiej, słynny antykwariusz należał do kluczowych postaci środowiska artystycznego żydowskiej społeczności w Londynie pierwszej połowy XX w. Znany głównie jako specjalista w dziedzinie dawnej biżuterii, przez większość życia czynnie uczestniczył w inicjatywach promujących twórczość artystów żydowskich, m.in. będąc jednym z współzałożycieli, a później najbardziej aktywnych członków towarzystwa Ben Uri. Poza intensywną działalnością na rzecz rozwoju kultury jidysz, Moshe Oved zasłynął najpierw jako poeta, a następnie także artysta. Jego pierwszymi pracami były wyroby jubilerskie: stylizowane pierścienie o zoomorficznych kształtach opatrzone często grawerowanymi inskrypcjami o poetyckim wyrazie. Po wojnie Oved tworzył także charakterystyczne rzeźby, które w niewątpliwy sposób odwoływały się do żydowskiego mistycyzmu, a niekiedy, jak w przypadku cyklu sześcioramiennych świeczników, pełniły także funkcję upamiętnienia ofiar Zagłady. Artykuł zwraca uwagę na paralelny charakter twórczości rzeźbiarskiej i literackiej Oveda, której wspólnym mianownikiem było głębokie, wewnętrzne przeżycie duchowe.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
Moshe Oved, jidysz, rzeźba, biżuteria, Cameo CornerBibliografia
An Exhibition of Sculpture by Mosheh Oved to Mark the Publication, by Faber and Faber Ltd of His Autobiography Visions & Jewels, 22 February to 22 March 1952, Foyles Art Gallery. London 1952.
Google Scholar
Barber, Emily. „The Maker of Jewels”. Games & Jewellery, sierpień 2007, t. 16, nr 3, s. 22–23.
Google Scholar
Benjamin, John C. „Mosheh Oved and the Cameo Corner Legacy”. Jewellery History Today, 2017, nr 30, s. 6–7.
Google Scholar
Bernstein, Nanette H. „New yom kippur urged by author”. The Jewish Times, 1949, nr 37, s. 1–2.
Google Scholar
Binder, Pearl. Magic Symbols of the World. London: Hamlyn, 1972.
Google Scholar
Borneman, Ernest. „The Queen’s Jeweler”. The Holiday, 1953, nr 1, s. 18–21.
Google Scholar
Chadour-Sampson, Beatriz, and Newell-Smith, Sonya. Tadema Gallery London Jewellery from the 1860s to 1960s. Stuttgart: Arnoldsche Art Publishers, 2021.
Google Scholar
Dickson, Rachel. „A Century of Polish Art in Britain: Curatorial Introduction”. W: From Adler to Żuławski – A Century of Polish Artists in Britain, red. Rachel Dickson, London: Ben Uri Research Unit, 2020, s. 11, 48.
Google Scholar
Dickson, Rachel, MacDougall, Sarah (red.). Out of Chaos: Ben Uri; 100 Years in London. London: Ben Uri Gallery, 2015.
Google Scholar
Epstein, Jacob. An Autobiography. London: Studio Vista, 1964.
Google Scholar
Fealdman, Barry. „The Ben Uri Art Society and its Collection”. W: Jewish Artists: the Ben Uri Collection – Paintings, Drawings, Prints and Sculpture, red. Walter Schwabe, Julia Weiner, London: Ben Uri Art Society in association with Lund Humphries Publishers Ltd, 1994, s. 8–11.
Google Scholar
F.G.S. „Moshe Oved”. The Jewish Chronicle, 1952, nr 4325, s. 8.
Google Scholar
Goldstein, Fanny. „A Poet Who Sells Jewellery”. B’nai B’rith Magazine, 1934, t. 49, nr 3, s. 89.
Google Scholar
Hinks, Peter. Twentieth Century British Jewellery: 1900–1980. London: Faber and Faber, 1983.
Google Scholar
Fine Judaica: Printed Books, Manuscripts, Ceremonial Objects and Graphic Art. Katalog aukcyjny Kestenbaum & Company. Nowy Jork, 25 czerwca 2015, https://www.kestenbaum.net/auction/lot/auction-65/065-215/ (dostęp: 22.01.2025).
Google Scholar
Liptzin, Sol. A History of Yiddish Literature. Middle Village, NY: Jonathan David Publishers, 1972.
Google Scholar
Oved, Moshe. Visions and Jewels: An Autobiography in Three Parts. London: Faber and Faber, 1952.
Google Scholar
Queen Mother Goes Christmas Shopping. Daily Graphic & Daily Sketch, 5 grudnia 1952, s. 1.
Google Scholar
Schwabe, Walter, Weiner, Julia (red.). Jewish Artists: the Ben Uri Collection – Paintings, Drawings, Prints and Sculpture. Londyn: Ben Uri Art Society in association with Lund Humphries Publishers Ltd, 1994.
Google Scholar
Sculptural Expressions by Mosheh Oved, St. George’s Gallery. London: 1948.
Google Scholar
Smith, Ellen. „Fanny Goldstein”. W: The Shalvi/Hyman Encyclopedia of Jewish Women, Jewish Women’s Archive, https://jwa.org/encyclopedia/article/goldstein-fanny (dostęp: 7.01.2025).
Google Scholar
Wayman, Dorothy G. „Queen Mary Watched Him Model Bronze Candlestick”. The Boston Globe, 9 kwietnia 1949.
Google Scholar
Weiner, Julia. „‘Zealots and Dreamers Aiming at Something to Which Only Millionaires and Powerful Nations Can Aspire’: The Ben Uri Art Society and Its Founders”. W: Jewish Artists and Central-Eastern Europe: Art Centers, Identity, Heritage from the 19th Century to the Second World War: The First Congress of Jewish Art in Poland, red. Jerzy Malinowski, Renata Piątkowska, Tamara Sztyma-Knasiecka, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2010, s. 157, 159, 161.
Google Scholar
Ben Uri Collection of Paintings, Sculptures and Drawings, Ben Uri, Londyn, 1946.
Google Scholar
Autorzy
Agata Lipczika.lipczik@gmail.com
Instytut Sztuki PAN Polska
https://orcid.org/0000-0002-7433-456X
Agata Lipczik – historyczka sztuki, doktorka nauk humanistycznych, adiunktka w Pracowni Rzemiosła Artystycznego i Designu IS PAN. Zajmuje się badaniami nad polską sztuką użytkową XIX i 1. połowy XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem biżuterii. Opublikowała książkę Jubilerstwo w międzywojennej Warszawie. Rzemiosło – ludzie – biżuteria (2021).
Statystyki
Abstract views: 0PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Agata Lipczik

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

