Doświadczenie wspólnoty SchulzFestu jako pomost pomiędzy przeszłością a przyszłością

Artykuł nierecenzowany, Zgłoszenie 24.04.2025, Decyzja redakcji 2.09.2025

Dariusz Wojakowski

wojakowski@agh.edu.pl
Katedra Studiów nad Społeczeństwem i Technologią, Akademia Górniczo-Hutnicza (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7394-5959

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie roli, jaką odgrywa artystyczna społeczność SchulzFestu w Drohobyczu w warunkach kryzysu społecznego związanego z wybuchem pełnoskalowej wojny w Ukrainie. Rola ta opisywana jest zarówno w kontekście praktyk reinterpretujących przeszłość przywoływaną przez twórczość i życie Brunona Schulza, jak i biograficznego i instytucjonalnego znaczenia „drugiej przeszłości” – zdarzeń i aktorów związanych z działaniami na rzecz pamięci Schulza w ciągu ostatnich dwudziestu lat. Ta „druga przeszłość” wytworzyła specyficzną sieć społecznych powiązań, które w warunkach wojennych ujawniły się jako specyficzna społeczność – nazywaną tu „Republiką Marzeń”. Cechuje się ona zdolnością do transformacji swoich działań, celów i struktur, jest rezylientna i stanowi communitas pomocników wspierających innych oraz samą siebie.



Słowa kluczowe:

Festiwal Bruno Schulza w Drohobyczu (SchulzFest), rezyliencja wspólnoty artystycznej, communitas pomocników, pamięć zbiorowa

Andrusieczko P., Żadan S. (2022). „Jeśli stąd wyjadę, to tylko z ukraińską armią”. Rozmowa z pisarzem Serhijem Żadanem, obrońcą Charkowa, Gazeta Wyborcza, 26.03.2022, https://wyborcza.pl/7,75399,28263122,jesli-stad-wyjade-to-tylko-z-ukrainska-armia-rozmowa-z-pisarzem.html.
  Google Scholar

Józefczuk G. (red.). (2024). SchulzFest/Шульцфест 2004–2024, Lublin.
  Google Scholar

Halbwachs, M. 1950. On Collective Memory. Chicago and London: Chicago University Press.
  Google Scholar

Kaufmann, J-C. 2013. Kiedy „Ja” jest innym. Warszawa: Oficyna Wydawnicza.
  Google Scholar

Kurczewski, J., Wojakowski, D. 2012. O Drohobyczu, odkrywanej wielokulturowości i niewypowiedzianym pojednaniu, w: Jacek Kurczewski i Aleksandra Herman (red.), Antagonizm i pojednanie w środowiskach wielokulturowych, słowo/obraz terytoria, Gdańsk: 177–214.
  Google Scholar

Kurczewski, J., Wojakowski, D. i L. Tymoszenko (red.). 2016. O Drohobyczu, trójmieście i zagłębiu. Polsko-ukraińskie studia z socjologii historycznej. Rzeszów: Wyd. UR.
  Google Scholar

Meniok, W. (2019). „Bruno ‘nieocalony’ w czasoprzestrzeni ukraińskiej”, Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, nr 1–2 (324–325): 431–436.
  Google Scholar

Pascariu, G. C., & Rouet, G. 2019. “Introduction: resilience and the Eastern Partnership – what relevance for policies?” In: G. Rouet & G. C. Pascariu (Eds.), Resilience and the EU’s eastern neighbourhood countries from theoretical concepts to a normative agenda (pp. 3–24). Cham: Palgrave Macmillan.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-25606-7_1   Google Scholar

Podsiadło, J., 2023. Imiona wojny, https://jacpo.pl/imiona-wojny/.
  Google Scholar

Sitek, W. 1997. Wspólnota i zagrożenie. Socjologiczny przyczynek do analizy krótkotrwałej wspólnoty. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  Google Scholar

Turner, V. W. 1969. The Ritual Process. Structure and Anti-Structure. Ithaca (NY), Cornell Univ. Press.
  Google Scholar

„W imieniu wszystkich Ukraińców”. Nagroda dla Serhija Żadana – Człowieka Roku „Gazety Wyborczej”. (2022). Gazeta Wyborcza, 19.08.2022, https://wyborcza.pl/7,82983,28808177,odbieram-te-nagrode-w-imieniu-wszystkich-ukraincow-serhij.html.
  Google Scholar

Waddell, C. 2013. Multiculturalism, Community Resilience and Emergency Management – The Power of One: Collaborative Approach. Retrieved October 2, 2013.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-12-17

Cited By / Share

Wojakowski, D. (2025) „Doświadczenie wspólnoty SchulzFestu jako pomost pomiędzy przeszłością a przyszłością”, Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 350(3), s. 150–153. doi: 10.36744/k.4421.

Autorzy

Dariusz Wojakowski 
wojakowski@agh.edu.pl
Katedra Studiów nad Społeczeństwem i Technologią, Akademia Górniczo-Hutnicza Polska
https://orcid.org/0000-0002-7394-5959

Dariusz Wojakowski – socjolog, wykłada w Katedrze Studiów nad Społeczeństwem i Technologią AGH w Krakowie. Interesuje się studiami regionalnymi i pograniczami kulturowymi, socjologią społeczności lokalnych oraz metodologią jakościową. Publikował m.in. w „Pograniczu”, „Kontekstach”, „Polish Sociological Review”, „Sociologii”, „Regional Science” oraz Policy and Practice”.



Statystyki

Abstract views: 0
PDF downloads: 0


Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Dariusz Wojakowski

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Creative Commons Uznanie autorstwa