W uścisku „łaskawej melancholii”. Przypadki pisarzy kresowych

Walentyna Krupowies

doi:10.36744/k.3758

W uścisku „łaskawej melancholii”. Przypadki pisarzy kresowych

Walentyna Krupowies

konteksty@ispan.pl
Uniwersytet w Siedlcach (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-1013-7708

DOI: https://doi.org/10.36744/k.3758

Abstrakt

Artykuł traktuje o niedostatecznie rozpoznanej stronie kresowej melancholii. Wybrane teksty trzech pisarzy, Czesława Miłosza, Tadeusza Konwickiego, Zbigniewa Żakiewicza, pokazują, iż melancholia kresowa ma swoją jasną stronę i jest zjawiskiem bardziej złożonym niż tylko tęsknota za utraconym krajem dzieciństwa czy zbiorowym sposobem przeżywania traumy.

Wykazuje ona również cechy melancholii nowoczesnej, która pojawia się jako reakcja podmiotu na szybko zmieniający się świat. Kresy przynależały do uniwersum świata przednowoczesnego, a melancholijne Ja literatury kresowej zinterioryzowało jego utratę i tym samym zapewniło schronienie dla najcenniejszych obiektów unicestwionego świata. To w powojennej literaturze kresowej zaistniała wielojęzyczność, nastąpił powrót Innego, ujawniła się nienormatywna polszczyzna nicująca polską tożsamość.

Słowa kluczowe:

melancholia nowoczesna, melancholia kresowa, literatura kresowa

Pobierz

Opublikowane

2024-11-05

Cited By / Share

Krupowies, W. (2024) „W uścisku «łaskawej melancholii». Przypadki pisarzy kresowych”, Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 344(1-2), s. 317–323. doi: 10.36744/k.3758.

Autorzy

Walentyna Krupowies
konteksty@ispan.pl
Uniwersytet w Siedlcach Polska
https://orcid.org/0000-0003-1013-7708

Walentyna Krupowies – doktor nauk humanistycznych, pracownik naukowy Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Autorka monografii Przeszłość zapisana w literaturze. Historia i historyczność w powojennej powieści kresowej oraz publikacji zamieszczanych w „Kontekstach”, „Acta Baltico-Slavica”, „World Literature Studies” i pracach zbiorowych. W polu jej zainteresowań badawczych znajdują się literatura pogranicza, kategoria inności w literaturze i kulturze, obrazy Wilna w literaturze polskiej i litewskiej oraz późna twórczość Czesława Miłosza.