Między kulturą a tym, co kulturowe
Andrzej Zaporowski
az@amu.edu.plUniwersytet im. Adama Mickiewicza (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-4260-8810
Abstrakt
Autor przedstawia człowieka jako istotę działającą m. in. w sposób nieodruchowy. Działanie rozumiane jest jako szczególny rodzaj zdarzenia. Będąc nieodruchowym jest ono uporządkowane, gdyż warunkuje je kultura. Ta ostatnia ujęta jest jako potencjalnie podzielany przez różnych ludzi układ postaw propozycjonalnych. W tym sensie omawiane działanie nazwane jest działaniem kulturowym. Autor podejmuje się rozważenia relacji między kulturą a tym, co kulturowe uznając, że ostatni człon tej relacji nie może tłumaczyć ludzkiego sprawstwa bez odwołania do pierwszego jej członu. Czyni tak, gdyż przywołuje szczególne stanowisko antropologiczne, wedle którego taka możliwość - tłumaczenie ludzkiego sprawstwa bez odwołania do kultury przy zachowaniu tego, co kulturowe – istnieje. Tym samym autor postuluje słabość przywołanego stanowiska.
Słowa kluczowe:
antropologia, działanie, kultura, to-co-kulturowe, postawa, zdarzenieBibliografia
Ajdukiewicz, Kazimierz. “Język i znaczenie.” W Język i poznanie, t. 1, K. Ajdukiewicz. Przełożył Franciszek Zeidler. PWN, 1960.
Google Scholar
Ajdukiewicz, Kazimierz. Zagadnienia i kierunki filozofii, Wydawnictwo ANTYK, 2003.
Google Scholar
Banaszak, Grzegorz i Jerzy Kmita. Społeczno-regulacyjna koncepcja kultury. Instytut Kultury, 1994.
Google Scholar
Brubaker, Rogers. Ethnicity without Groups. Harvard University Press, 2004.
DOI: https://doi.org/10.4159/9780674258143
Google Scholar
Davidson, Donald. “Three Varieties of Knowledge.” W Subjective, Intersubjective, Objective, D. Davidson. Oxford University Press, 2001.
DOI: https://doi.org/10.1093/0198237537.001.0001
Google Scholar
Davidson, Donald. “Thinking Causes.” W Truth, Language, and History, D. Davidson. Oxford University Press, Oxford, 2005.
DOI: https://doi.org/10.1093/019823757X.001.0001
Google Scholar
Durkheim, Émile. O podziale pracy społecznej. Przełożyła Elżbieta Tarkowska. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
Google Scholar
Hall, Edward T. “The Power of Hidden Differences.” W Basic Concepts of Intercultural Communication, edited by Milton J. Bennett. Intercultural Press, 1998.
Google Scholar
Joyce, James. Ulisses. Przełożył Maciej Słomczyński. Wydawnictwo Zielona Sowa, 1997.
Google Scholar
Kim, Young Y., and Brent D. Ruben, “Intercultural Transformation. A Systems Theory.” W Theories in Intercultural Communication, edited by Y. Y. Kim and William B. Gudykunst. SAGE Publications, 1988.
Google Scholar
Nietzsche, Fryderyk. “O prawdzie i kłamstwie w pozamoralnym sensie.”. W Pisma pozostałe 1862-1875, F. Nietzsche. Przełożył Bogdan Baran. Inter Esse, 1993.
Google Scholar
Putnam, Hilary. “Znaczenie wyrazu ‘znaczenie’”. W H. Putnam, Wiele twarzy realizmu i inne eseje, H. Putnam. Przełożył Adam Grobler. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998.
Google Scholar
Quine, Willard V. O. Na tropach prawdy. Przełożyła Barbara Stanosz. Wydawnictwo Spacja, 1997.
Google Scholar
Rabinow, Paul. Marking Time. On the Anthropology of the Contemporary. Princeton University Press, 2007.
Google Scholar
Rabinow, Paul and George E. Marcus, James Faubion, Tobias Rees. Designs for an Anthropology of the Contemporary. Duke University Press, 2008.
DOI: https://doi.org/10.1215/9780822390060
Google Scholar
Wittgenstein, Ludwig. Dociekania filozoficzne. Przełożył Bogusław Wolniewicz. PWN, 1972.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. “Antropologia kognitywna: Powiedz cokolwiek, a powiem Ci, kim jesteś.” W Antropologiczne wizje kultury, redakcja Barbara Olszewska-Dyoniziak, Wydawnictwo STUDEU 2004.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. Czy komunikacja międzykulturowa jest możliwa? Strategia kulturoznawcza. Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. “Kultura – ruchomy cel.” Lud 94 (2010): 367-375.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. “Opis zagęszczony a kryzys przedstawienia – przypadek antropologiczny.” Studia Semiotyczne 27 (2010): 167-176.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. “Hybrydowy charakter współczesności i kultury. Studium krytyczne.” Studia Kulturoznawcze 1/3 (2013):125-143.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. “Kultura – działanie – metoda.” Roczniki Kulturoznawcze 4/4 (2013): 5-23.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. “Kultura w świetle amerykańskiej antropologii współczesności.” Lud 97 (2013): 175-194.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. “Changing Worlds. A Consequence of the Student-Teacher Interaction.” Kultura i Historia 26 (2014). http://kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/4994.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. “Kultura – działanie – zagęszczenie.” Filo-Sofija 33 (2016):187-203.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. “Ruchliwa armia kultur.” Przegląd Kulturoznawczy 1/35 (2018): 1-17.
Google Scholar
Zaporowski, Andrzej. Action, Belief, and Community. Translated by Anna Moroz-Darska. Peter Lang, 2018.
DOI: https://doi.org/10.3726/b14675
Google Scholar
Autorzy
Andrzej Zaporowskiaz@amu.edu.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Polska
https://orcid.org/0000-0002-4260-8810
Andrzej Zaporowski – mgr etnografii, dr filozofii, uzyskał habilitację w dyscyplinie nauk o poznaniu i komunikacji społecznej, prof. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierownik Pracowni Historii i Metodologii Nauk o Kulturze Instytutu Kulturoznawstwa tej uczelni. Autor kilku (współredaktor jednej) monografii i kilkudziesięciu artykułów w j. polskim i angielskim poświęconych problematyce na przecięciu antropologii, filozofii, nauk o kulturze i komunikacji.
Statystyki
Abstract views: 40PDF downloads: 23
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Andrzej Zaporowski

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.