«Lemma»: Jay Wright’s Idiorrhythmic American Theater

Will Daddario


Independent scholar, Asheville, NC (Stany Zjednoczone)

Abstrakt

Esej przedstawia sztukę Jaya Wrighta Lemma jako wyzwanie historiograficzne, a także jako dzieło idiorytmicznego teatru amerykańskiego. Spójna z dorobkiem poetyckim, dramatycznym i filozoficznym Wrighta Lemma odsłania szerokie intelektualne horyzonty poety, które pozwalają mu skonstruować żywą, dynamiczną i złożoną wizję amerykańskiego życia. Wyczarowaną w jego sztuce „Amerykę” przenika wiele tradycji, które zazwyczaj oddziela się od siebie w dyskursie akademickim: zachodnioafrykańska kosmologia, filozofia oświeceniowa, teoria jazzu, starożytny teatr grecki, neobarokowe modyfikacje chrześcijańskiej teologii, prekolumbijskie autochtoniczne sposoby poznania, etymologiczne związki hiszpańskiego i gaelickiego, materialność poezji Johna Donne’a oraz życie zniewolonych Afrykanów w Nowym Świecie. Jaki jest cel teatralnego sztukmistrzostwa Wrighta? Jak podejść do tekstu o tak różnorodnych źródłach intelektualnych i literackich? Autor odpowiada na te pytania i podsumowuje wywód postulatem, by traktować Lemmę jako bardzo potrzebny punkt widzenia, z którego można zobaczyć czarny i amerykański teatr poza dobrze znanym terytorium Black Arts Movement.


Słowa kluczowe:

Jay Wright, «Lemma», dramaturgia muzyczna, teatr amerykański, idiorytmia, rytuał, czarność, filozofia teatru i performansu

Anscombe, G. E. M. Intention. Cambridge, MA: Harvard University Press, 2000.
  Google Scholar

Barthes, Roland. How To Live Together: Novelistic Simulations of Some Everyday Spaces. Translated by Kate Briggs. New York: Columbia University Press, 2013.
  Google Scholar

Brearton, Fran. “Robert Graves and The White Goddess.” Proceedings of the British Academy 131 (2005): 273–301. https://doi.org/10.5871/bacad/9780197263518.001.0001.
DOI: https://doi.org/10.5871/bacad/9780197263518.003.0010   Google Scholar

Deleuze, Gilles. Difference and Repetition. Translated by Paul Patton. New York: Columbia University Press, 1994.
  Google Scholar

Forster, E. M. “The Poetry of C. P. Cavafy.” In Pharos and Pharillon, 110–117. New York: Alfred A. Knopf, 1923.
  Google Scholar

Graves, Robert. The White Goddess: A Historical Grammar of Poetic Myth. New York: Farrar, Straus and Giroux, 2013.
  Google Scholar

Jones, Olive, and George Russell. “A New Theory for Jazz.” The Black Perspective in Music 2, no. 1 (1974): 63–74. https://doi.org/10.2307/1214151.
DOI: https://doi.org/10.2307/1214151   Google Scholar

Lees-Jeffries, Hester. “‘Thou Hast Made this Bed Thine Altar’: John Donne’s Sheets.” In Domestic Devotions in the Early Modern World, edited by Marco Faini and Alessia Meneghin, 269–287. Leiden: Brill, 2018.
DOI: https://doi.org/10.1163/9789004375888_015   Google Scholar

Russell, George. The Lydian Chromatic Concept of Tonal Organization: The Art and Science of Tonal Gravity. New Delhi: Concept Publishing, 2001 [1953].
  Google Scholar

Wright, Jay. “Desire’s Design, Vision’s Resonance: Black Poetry’s Ritual and Historical Voice.” Callaloo, no. 30 (1987): 13–28. https://doi.org/10.2307/2930633.
DOI: https://doi.org/10.2307/2930633   Google Scholar

Wright, Jay. Explications/Interpretations. Lexington: University of Kentucky, 1984.
  Google Scholar


Opublikowane
2021-12-20

Cited By / Share

Daddario, W. (2021) „«Lemma»: Jay Wright’s Idiorrhythmic American Theater”, Pamiętnik Teatralny, 70(4), s. 121–140. doi: 10.36744/pt.985.

Autorzy

Will Daddario 

Independent scholar, Asheville, NC Stany Zjednoczone

Will Daddario zajmuje się historiografią teatru i filozofią performansu, jest także terapeutą żałoby i kończy kurs konsultanta do spraw zdrowia psychicznego. Jest założycielem globalnej sieci naukowej Performance Philosophy oraz redaktorem czasopisma tej grupy publikowanego w wolnym dostępie (https://www.performancephilosophy.org/journal) i serii naukowej (współwydawanej z Rowman International). Ogłosił blisko dwadzieścia artykułów na temat filozoficznych kontekstów studiów nad teatrem i performansem. Jest autorem książek: Baroque, Venice, Theatre, Philosophy (2017) oraz (wspólnie z Matthew Goulishem) Pitch and Revelation: reconfigurations of poetry, philosophy, and reading in the works of Jay Wright (w druku). Jest także głównym redaktorem trzyczęściowej publikacji obejmującej m.in. dwa tomy dramatów Jaya Wrighta (w przygotowaniu na rok 2022 i 2023).



Statystyki

Abstract views: 235
PDF downloads: 149


Licencja

Prawa autorskie (c) 2021 Will Daddario

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.

Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.