«Kołysałem się tą myślą»: Historia niezrealizowanego projektu fotograficznego Michała Chomińskiego
Agnieszka Wanicka
agnieszka.wanicka@uj.edu.plUniwersytet Jagielloński w Krakowie (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-8359-1501
Abstrakt
Artykuł dotyczy niezrealizowanego projektu fotograficznego autorstwa Michała Chomińskiego (1819–1886), aktora i kronikarza Teatrów Warszawskich. Oparta na materiałach źródłowych, częściowo publikowanych w aneksie, rekonstrukcja nieopisanej dotąd historii wydania Galerii Artystów Dramatycznych Teatrów Warszawskich poszerza refleksje nad początkami polskiej historiografii teatralnej. Chomiński został ukazany jako pierwszy kolekcjoner ikonografii teatralnej, który docenił wagę fotografii jako dokumentu. Ramę metodologiczną artykułu stanowią wybrane aspekty kulturoznawczych studiów nad praktykami kolekcjonerskimi.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
Michał Chomiński, dziewiętnastowieczna fotografia teatralna, historia teatru polskiego 1765–1880, emploi, Teatry Warszawskie, Konrad Brandel, kolekcjonerstwoBibliografia
Got, Jerzy. „Fotograficzna dokumentacja teatru w Polsce”. Pamiętnik Teatralny 9, z. 1 (1960): 71–94.
Google Scholar
Got, Jerzy. „Gwiazdorstwo i aktoromania w teatrze polskim XIX wieku”. Pamiętnik Teatralny 19, z. 3 (1970): 294–310.
Google Scholar
Harasym, Zenon. Stare fotografie: Poradnik kolekcjonera. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2012.
Google Scholar
Harasym, Zenon. Ze starego albumu. Olszanica: BOSZ, 2010.
Google Scholar
Jackiewicz, Danuta. Fotografowie Warszawy: Karol Beyer. Warszawa: Dom Spotkań z Historią, 2012.
Google Scholar
Jarząbek-Wasyl, Dorota. Za kulisami: Narodziny przedstawienia w teatrze polskim XIX wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016.
Google Scholar
Krogulski, Władysław. Notatki starego aktora: Przewodnik po teatrze warszawskim XIX wieku. Wybór i opracowanie Dorota Jarząbek-Wasyl i Agnieszka Wanicka. Kraków: Universitas, 2015.
Google Scholar
Lejko, Krystyna. Kalendarze fotograficzne z zakładu Konrada Brandla: Obraz życia Warszawy w latach 60. XIX wieku. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2009.
Google Scholar
Markowski, Michał Paweł. „Kolekcja: między autonomią a reprezentacją”. Teksty Drugie, nr 4 (1997): 89–103.
Google Scholar
Michalik, Jan. „«Zawsze ten sam»: Estreicher i Pani Helena”. W: Helena Modrzejewska i jej przyjaciele, redakcja Alicja Kędziora i Emil Orzechowski, 279–310. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2020.
DOI: https://doi.org/10.12797/9788381383189.10
Google Scholar
Partyga, Ewa. Wiek XIX: Przedstawienia. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2016.
Google Scholar
Pomian, Krzysztof. Zbieracze i osobliwości: Paryż – Wenecja XVI – XVIII wiek. Tłumaczenie Andrzej Pieńkos. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2012.
Google Scholar
Sontag, Susan. O fotografii. Tłumaczenie Sławomir Magala. Kraków: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1986.
Google Scholar
Tańczuk, Renata. Kolekcja – pamięć – tożsamość: Studia o kolekcjonerstwie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2018.
Google Scholar
Wanicka, Agnieszka. Dramat i komedia Teatrów Warszawskich 1868–1880. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011.
Google Scholar
Wanicka, Agnieszka. „Inne spojrzenie na «epokę gwiazd»”. W: Nowe historie 1: Ustanawianie historii, redakcja Agata Adamiecka-Sitek, Dorota Buchwald i Dariusz Kosiński, 157–192. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2010.
Google Scholar
Ziętkiewicz, Marta. „Michał Chomiński i Jan Królikowski w obiektywie Konrada Brandla: Spojrzenie na polską fotografię teatralną 2. połowy XIX wieku”. Pamiętnik Teatralny 65, z. 1–2 (2016): 139–172.
Google Scholar
Autorzy
Agnieszka Wanickaagnieszka.wanicka@uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Polska
https://orcid.org/0000-0001-8359-1501
Adiunkt w Katedrze Teatru i Dramatu Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykłada także w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Zajmuje się historią sztuki aktorskiej i reżyserii oraz fotografią teatralną, szczególnie w XIX wieku. Autorka książki: Dramat i komedia Teatrów Warszawskich 1868-1880 (Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011).
Statystyki
Abstract views: 753PDF downloads: 176 PDF downloads: 486
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Agnieszka Wanicka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.