Wyspiański’s Drama of Imagination: An Unpublished Work by Irena Sławińska
Wojciech Kaczmarek
wojciech.kaczmarek@kul.plThe John Paul II Catholic University of Lublin (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-5176-8755
Abstract
This article presents an unpublished text by Irena Sławińska: Dramat imaginacyjny Stanisława Wyspiańskiego [Stanisław Wyspiański’s Drama of Imagination], probably dating from 1938. It discusses Sławińska’s possible sources of inspiration and her most important research steps in reconstructing the imaginative poetics of Wyspiański’s dramas (Protesilas i Laodamia, Legion, Wesele [The Wedding], Noc listopadowa [November Night], Wyzwolenie [Liberation], Akropolis, Sędziowie [The Judges]). Based on an analysis of Wyspiański’s concept of space, character construction, dialogue, and the function of the choruses and stage directions, Sławińska argues that a constitutive feature of his poetics of imagination was the principle of blurring the border between the world of vision and the real world by interlinking them structurally, while at the same time emphasizing their fundamental separateness. Sławińska also reassesses the chronology of the formation of Wyspiański’s vision of new theater, proposing that it should be dated from 1895. The article indicates the elements of the unpublished text that today may serve as an inspiration for further research on Wyspiański’s work.
Keywords:
Stanisław Wyspiański, poetic drama, theatrical vision in drama, Irena SławińskaReferences
Balk, Henryk. Z badań nad wyobraźnią artystyczną Stanisława Wyspiańskiego. Lwów: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1927.
Google Scholar
Barbasz, Wilhelm. Wyspiański na tle romantyzmu. Lwów: Przegląd Humanistyczny, 1932.
Google Scholar
Brumer, Wiktor. Teatr Wyspiańskiego. Warszawa: F. Hoesick, 1933.
Google Scholar
Bukowska-Schielmann, Miłosława. „ja w śnie narodu przeklętym, uśpiony”: Stanisława Wyspiańskiego dramaty-sny, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1994.
Google Scholar
Kolbuszewski, Stanisław. Stanisław Wyspiański a romantyzm polski. Poznań: Fiszer i Majewski, 1928.
Google Scholar
Kołaczkowski, Stefan. Stanisław Wyspiański: Rzecz o tragediach i tragizmie. Poznań: Fiszer i Majewski, 1922.
Google Scholar
Łempicka, Aniela. Wyspiański: Pisarz dramatyczny: Idee i formy. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1973.
Google Scholar
Makowiecki, Tadeusz. Poeta – Malarz: Studium o Stanisławie Wyspiańskim. Warszawa: Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, 1935.
Google Scholar
Marković, Zdenka. Pojęcie dramatu u Wyspiańskiego. Tłumaczenie Stanisław Kolbuszewski. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1924.
Google Scholar
Miodońska-Brookes, Ewa. „Imaginacja, fantazja, wyobraźnia, inteligencja (w kręgu myśli Wyspiańskiego)”. W: Stanisław Wyspiański: W labiryncie świata, myśli i sztuki, redakcja Anna Czabanowska-Wróbel, 15–24. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009.
Google Scholar
Miodońska-Brookes, Ewa. „Mam ten dar bowiem: patrzę inaczej”: Szkice o twórczości Stanisława Wyspiańskiego. Kraków: Universitas, 1997.
Google Scholar
Miodońska-Brookes, Ewa. Studia o kompozycji dramatów Stanisława Wyspiańskiego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972.
Google Scholar
Miodońska-Brookes, Ewa. Wawel – „Akropolis”: Studium o dramacie Stanisława Wyspiańskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1980.
Google Scholar
Ostrowski, Wincenty Jan. Wyobraźnia ejdetyczna Stanisława Wyspiańskiego. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Filozoficzne, 1934.
Google Scholar
Prussak, Maria. Wyspiański w labiryncie teatru. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, 2005.
Google Scholar
Raszewski, Zbigniew. „Paradoks Wyspiańskiego”. Pamiętnik Teatralny 6, z. 3–4 (1957): 343–460.
DOI: https://doi.org/10.36744/pt.1522
Google Scholar
Sinko, Tadeusz. Antyk Wyspiańskiego. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska”, 1922.
Google Scholar
Sławińska, Irena. „Nowy teatr Wyspiańskiego”. Zeszyty Naukowe KUL 13, nr 2 ( 1970): 27–32.
Google Scholar
Sławińska, Irena. „O badaniu wizji teatralnej Wyspiańskiego”. Pamiętnik Literacki 7, z. 3 (1958): 403–423.
Google Scholar
Sławińska, Irena. Sceniczny gest poety: Zbiór studiów o dramacie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1960.
Google Scholar
Sławińska, Irena. Tragedia w epoce Młodej Polski: Z zagadnień struktury dramatu. Toruń: Towarzystwo Naukowe, 1948.
Google Scholar
Authors
Wojciech Kaczmarekwojciech.kaczmarek@kul.pl
The John Paul II Catholic University of Lublin Poland
https://orcid.org/0000-0001-5176-8755
Prof. dr hab., kierownik Katedry Dramatu i Teatru Wydziału Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Główne obszary badań: różne przejawy dramatu i teatru religijnego w Polsce i w Europie w XIX i XX wieku. Autor m.in.: Złamane pieczęcie Księgi. Inspiracje biblijne w dramaturgii Młodej Polski (Lublin: 1999, RW KUL).
Statistics
Abstract views: 381PDF downloads: 522
License
Copyright (c) 2021 Wojciech Kaczmarek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The author grants a royalty-free nonexclusive license (CC BY 4.0) to use the article in Pamiętnik Teatralny, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Pamiętnik Teatralny should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
From issue 1/2018 to 3/2022 all articles were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in Pamiętnik Teatralny, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Wojciech Kaczmarek, From Drama Analysis to Theater Philosophy: The Theater Scholarship of Irena Sławińska , Pamiętnik Teatralny: Vol. 72 No. 3 (2023): Transnational Pathways of Eurasian Performance Arts (with essay cluster curated by Artur Duda)
