«Lemma»: Jay Wright’s Idiorrhythmic American Theater
Will Daddario
Independent scholar, Asheville, NC (Stany Zjednoczone)
Abstrakt
Esej przedstawia sztukę Jaya Wrighta Lemma jako wyzwanie historiograficzne, a także jako dzieło idiorytmicznego teatru amerykańskiego. Spójna z dorobkiem poetyckim, dramatycznym i filozoficznym Wrighta Lemma odsłania szerokie intelektualne horyzonty poety, które pozwalają mu skonstruować żywą, dynamiczną i złożoną wizję amerykańskiego życia. Wyczarowaną w jego sztuce „Amerykę” przenika wiele tradycji, które zazwyczaj oddziela się od siebie w dyskursie akademickim: zachodnioafrykańska kosmologia, filozofia oświeceniowa, teoria jazzu, starożytny teatr grecki, neobarokowe modyfikacje chrześcijańskiej teologii, prekolumbijskie autochtoniczne sposoby poznania, etymologiczne związki hiszpańskiego i gaelickiego, materialność poezji Johna Donne’a oraz życie zniewolonych Afrykanów w Nowym Świecie. Jaki jest cel teatralnego sztukmistrzostwa Wrighta? Jak podejść do tekstu o tak różnorodnych źródłach intelektualnych i literackich? Autor odpowiada na te pytania i podsumowuje wywód postulatem, by traktować Lemmę jako bardzo potrzebny punkt widzenia, z którego można zobaczyć czarny i amerykański teatr poza dobrze znanym terytorium Black Arts Movement.
Słowa kluczowe:
Jay Wright, «Lemma», dramaturgia muzyczna, teatr amerykański, idiorytmia, rytuał, czarność, filozofia teatru i performansuBibliografia
Anscombe, G. E. M. Intention. Cambridge, MA: Harvard University Press, 2000.
Google Scholar
Barthes, Roland. How To Live Together: Novelistic Simulations of Some Everyday Spaces. Translated by Kate Briggs. New York: Columbia University Press, 2013.
Google Scholar
Brearton, Fran. “Robert Graves and The White Goddess.” Proceedings of the British Academy 131 (2005): 273–301. https://doi.org/10.5871/bacad/9780197263518.001.0001.
DOI: https://doi.org/10.5871/bacad/9780197263518.003.0010
Google Scholar
Deleuze, Gilles. Difference and Repetition. Translated by Paul Patton. New York: Columbia University Press, 1994.
Google Scholar
Forster, E. M. “The Poetry of C. P. Cavafy.” In Pharos and Pharillon, 110–117. New York: Alfred A. Knopf, 1923.
Google Scholar
Graves, Robert. The White Goddess: A Historical Grammar of Poetic Myth. New York: Farrar, Straus and Giroux, 2013.
Google Scholar
Jones, Olive, and George Russell. “A New Theory for Jazz.” The Black Perspective in Music 2, no. 1 (1974): 63–74. https://doi.org/10.2307/1214151.
DOI: https://doi.org/10.2307/1214151
Google Scholar
Lees-Jeffries, Hester. “‘Thou Hast Made this Bed Thine Altar’: John Donne’s Sheets.” In Domestic Devotions in the Early Modern World, edited by Marco Faini and Alessia Meneghin, 269–287. Leiden: Brill, 2018.
DOI: https://doi.org/10.1163/9789004375888_015
Google Scholar
Russell, George. The Lydian Chromatic Concept of Tonal Organization: The Art and Science of Tonal Gravity. New Delhi: Concept Publishing, 2001 [1953].
Google Scholar
Wright, Jay. “Desire’s Design, Vision’s Resonance: Black Poetry’s Ritual and Historical Voice.” Callaloo, no. 30 (1987): 13–28. https://doi.org/10.2307/2930633.
DOI: https://doi.org/10.2307/2930633
Google Scholar
Wright, Jay. Explications/Interpretations. Lexington: University of Kentucky, 1984.
Google Scholar
Autorzy
Will DaddarioIndependent scholar, Asheville, NC Stany Zjednoczone
Will Daddario zajmuje się historiografią teatru i filozofią performansu, jest także terapeutą żałoby i kończy kurs konsultanta do spraw zdrowia psychicznego. Jest założycielem globalnej sieci naukowej Performance Philosophy oraz redaktorem czasopisma tej grupy publikowanego w wolnym dostępie (https://www.performancephilosophy.org/journal) i serii naukowej (współwydawanej z Rowman International). Ogłosił blisko dwadzieścia artykułów na temat filozoficznych kontekstów studiów nad teatrem i performansem. Jest autorem książek: Baroque, Venice, Theatre, Philosophy (2017) oraz (wspólnie z Matthew Goulishem) Pitch and Revelation: reconfigurations of poetry, philosophy, and reading in the works of Jay Wright (w druku). Jest także głównym redaktorem trzyczęściowej publikacji obejmującej m.in. dwa tomy dramatów Jaya Wrighta (w przygotowaniu na rok 2022 i 2023).
Statystyki
Abstract views: 280PDF downloads: 195
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Will Daddario
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
