The Dark Continent: «African Tales by Shakespeare» and the Experience of Transitional Community
Abstrakt
Tekst jest analizą spektaklu Krzysztofa Warlikowskiego Opowieści afrykańskie według Szekspira (2011) śledzącą projekt wspólnoty wpisany w przedstawienie. Zgodnie z zasadniczą tezą autorki nie jest to ani wspólnota narodowa, ani też rozproszona i intersekcjonalna koalicja, jak różnicę między polskim teatrem politycznym i niezaangażowanym formułował Bryce Lease, lecz raczej wspólnota transformacyjna – niestabilna, nieudana i zakorzeniona w doświadczeniu ustrojowej transformacji. Przywołując odniesienia do sztuk wizualnych obecne w spektaklu, autorka wskazuje na inne projekty wspólnotowe, które wyłoniły się w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, by pokazać, jak zawłaszczone na potrzeby spektaklu, radyklanie zmieniają swoje znaczenie. W męskim, fallicznym i pełnym przemocy świecie Opowieści sztuka i filozofia zrodzone z doświadczenia kobiecości zostają utracone, wykrzywione, zapomniane. Jednym z najważniejszych wątków analizy jest sposób, w jaki w spektaklu funkcjonują urasowienie i rasizm. To właśnie z tej perspektyw najwyraźniej widać problematyczny status wspólnoty ustanawianej przez spektakl: wspólnoty fantazmatycznej, aspiracyjnej, transformacyjnej białości.
Słowa kluczowe:
«Opowieści afrykańskie według Szekspira», Krzysztof Warlikowski, ciemny kontynent, feminizm, Inny, transformacja, sztuka krytycznaBibliografia
Bakke, Monika. Ciało otwarte: Filozoficzne reinterpretacje kulturowych wizji cielesności. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2000.
Google Scholar
Bojarska, Katarzyna. “Wilhelm Sasnal’s Transitional Images.” Miejsce 6 (2020). http://miejsce.asp.waw.pl/english-wilhelm-sasnals-transitional-images/.
Google Scholar
Brach-Czaina, Jolanta. Szczeliny istnienia. Warszawa: Dowody na Istnienie, 2018.
Google Scholar
Buden, Boris. Zone des Übergangs: Vom Ende des Postkommunismus. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag, 2009.
Google Scholar
Cixous, Hélène. “The Laugh of the Medusa.” Translated by Keith Cohen and Paula Cohen. Signs 1, no. 4 (1976): 875–893.
DOI: https://doi.org/10.1086/493306
Google Scholar
Cleaver, Eldridge. Soul on Ice. New York: Delta, 1992.
Google Scholar
Lease, Bryce, After ’89: Polish Theatre and the Political. Manchester: Manchester University Press, 2016.
DOI: https://doi.org/10.7228/manchester/9781784992958.001.0001
Google Scholar
Loth, Eric. Love and Theft: Blackface Minstrelsy and the American Working Class. New York: Oxford University Press, 2013.
Google Scholar
Thomas, Sue. “Difference, Intersubjectivity, and Agency in the Colonial and Decolonizing Spaces of Hélène Cixous’s ‘Sorties.’” Hypatia 9, no. 1 (1994): 53–69
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1527-2001.1994.tb00109.x
Google Scholar
Autorzy
Dorota Sosnowskahttps://orcid.org/0000-0002-6073-460X
Kulturoznawczyni zajmująca się teatrem i performansem. Współwykonawczyni międzynarodowego projektu „Performanse pamięci: strategie testymonialne, rekonstrukcyjne i kontrfaktyczne w literaturze i sztukach performatywnych XX i XXI wieku” oraz projektu badawczego „Maska w kulturze współczesnej Europy: obrzęd – karnawał – teatr – zabawa – sztuka”. W latach 2012–2016 brała udział w interdyscyplinarnym projekcie „Źródła i mediacje” oraz w latach 2011- 2013 w europejskim projekcie ECLAP (European Collected Library of Artistic Performance).” W pracy nad doktoratem zajmowała się historią teatru polskiego okresu PRL, obecnie interesuje się problemem źródła, archiwum, dokumentacji i medialności w nauce o teatrze i performansie. Prowadzi badania dotyczące konceptualizacji ciała w polskim teatrze oraz sztuce okresu transformacji ustrojowej. Autorka książki Królowe PRL. Sceniczne wizerunki Ireny Eichlerówny, Niny Andrycz i Elżbiety Barszczewskiej jako modele kobiecości (2014). Współredaktorka książki Robotnik. Performanse pamięci (2017) oraz redaktorka książki Teatr dell’arte wydanej w ramach serii poetyka kulturowa teatru (2016). Redaktorka pisma ‘Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej”. Współkoordynująca prace grupy roboczej „Historiography” działającej w ramach International Federation for Theater Research.
Statystyki
Abstract views: 145PDF downloads: 117
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Dorota Sosnowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY-NC-ND 4.0.
