The Dark Continent: «African Tales by Shakespeare» and the Experience of Transitional Community
Dorota Sosnowska
de.sosnowska@uw.edu.plUniwersytet Warszawski (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-6073-460X
Abstrakt
Tekst jest analizą spektaklu Krzysztofa Warlikowskiego Opowieści afrykańskie według Szekspira (2011) śledzącą projekt wspólnoty wpisany w przedstawienie. Zgodnie z zasadniczą tezą autorki nie jest to ani wspólnota narodowa, ani też rozproszona i intersekcjonalna koalicja, jak różnicę między polskim teatrem politycznym i niezaangażowanym formułował Bryce Lease, lecz raczej wspólnota transformacyjna – niestabilna, nieudana i zakorzeniona w doświadczeniu ustrojowej transformacji. Przywołując odniesienia do sztuk wizualnych obecne w spektaklu, autorka wskazuje na inne projekty wspólnotowe, które wyłoniły się w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, by pokazać, jak zawłaszczone na potrzeby spektaklu, radyklanie zmieniają swoje znaczenie. W męskim, fallicznym i pełnym przemocy świecie Opowieści sztuka i filozofia zrodzone z doświadczenia kobiecości zostają utracone, wykrzywione, zapomniane. Jednym z najważniejszych wątków analizy jest sposób, w jaki w spektaklu funkcjonują urasowienie i rasizm. To właśnie z tej perspektyw najwyraźniej widać problematyczny status wspólnoty ustanawianej przez spektakl: wspólnoty fantazmatycznej, aspiracyjnej, transformacyjnej białości.
Słowa kluczowe:
«Opowieści afrykańskie według Szekspira», Krzysztof Warlikowski, ciemny kontynent, feminizm, Inny, transformacja, sztuka krytycznaBibliografia
Bakke, Monika. Ciało otwarte: Filozoficzne reinterpretacje kulturowych wizji cielesności. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2000.
Google Scholar
Bojarska, Katarzyna. “Wilhelm Sasnal’s Transitional Images.” Miejsce 6 (2020). http://miejsce.asp.waw.pl/english-wilhelm-sasnals-transitional-images/.
Google Scholar
Brach-Czaina, Jolanta. Szczeliny istnienia. Warszawa: Dowody na Istnienie, 2018.
Google Scholar
Buden, Boris. Zone des Übergangs: Vom Ende des Postkommunismus. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag, 2009.
Google Scholar
Cixous, Hélène. “The Laugh of the Medusa.” Translated by Keith Cohen and Paula Cohen. Signs 1, no. 4 (1976): 875–893.
DOI: https://doi.org/10.1086/493306
Google Scholar
Cleaver, Eldridge. Soul on Ice. New York: Delta, 1992.
Google Scholar
Lease, Bryce, After ’89: Polish Theatre and the Political. Manchester: Manchester University Press, 2016.
DOI: https://doi.org/10.7228/manchester/9781784992958.001.0001
Google Scholar
Loth, Eric. Love and Theft: Blackface Minstrelsy and the American Working Class. New York: Oxford University Press, 2013.
Google Scholar
Thomas, Sue. “Difference, Intersubjectivity, and Agency in the Colonial and Decolonizing Spaces of Hélène Cixous’s ‘Sorties.’” Hypatia 9, no. 1 (1994): 53–69
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1527-2001.1994.tb00109.x
Google Scholar
Autorzy
Dorota Sosnowskade.sosnowska@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0002-6073-460X
Kulturoznawczyni zajmująca się teatrem i performansem. Współwykonawczyni międzynarodowego projektu „Performanse pamięci: strategie testymonialne, rekonstrukcyjne i kontrfaktyczne w literaturze i sztukach performatywnych XX i XXI wieku” oraz projektu badawczego „Maska w kulturze współczesnej Europy: obrzęd – karnawał – teatr – zabawa – sztuka”. W latach 2012–2016 brała udział w interdyscyplinarnym projekcie „Źródła i mediacje” oraz w latach 2011- 2013 w europejskim projekcie ECLAP (European Collected Library of Artistic Performance).” W pracy nad doktoratem zajmowała się historią teatru polskiego okresu PRL, obecnie interesuje się problemem źródła, archiwum, dokumentacji i medialności w nauce o teatrze i performansie. Prowadzi badania dotyczące konceptualizacji ciała w polskim teatrze oraz sztuce okresu transformacji ustrojowej. Autorka książki Królowe PRL. Sceniczne wizerunki Ireny Eichlerówny, Niny Andrycz i Elżbiety Barszczewskiej jako modele kobiecości (2014). Współredaktorka książki Robotnik. Performanse pamięci (2017) oraz redaktorka książki Teatr dell’arte wydanej w ramach serii poetyka kulturowa teatru (2016). Redaktorka pisma ‘Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej”. Współkoordynująca prace grupy roboczej „Historiography” działającej w ramach International Federation for Theater Research.
Statystyki
Abstract views: 357PDF downloads: 299
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Dorota Sosnowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Dorota Sosnowska, Czym jest Polska? Historia na peryferiach , Pamiętnik Teatralny: Tom 71 Nr 2 (2022)
